Afgelopen september organiseerde Reshift samen met Intel een workshop waarin de kleine Intel NUC centraal stond. Vijf lezers configureerden zelf hun eigen NUC om deze vervolgens thuis te testen. "De tijd dat dat mini-computers niet serieus kunnen worden genomen, ligt ver achter ons."

Lezers Ettie Moed, Frans Jan Ferrari, Haddo Vervest, Ralph Spelten en Röbke Geenen kijken nieuwsgierig naar de verschillende componenten die voor hen op tafel liggen, wanneer hardware-specialist Jaap Veenstra van start gaat en uitlegt dat NUC voor 'Next Unit of Computing' staat. "Het is een Ultra-Compact Form Factor (UCFF)-computer die in 2012 voor het eerst verscheen. Destijds was hij klein, maar niet heel vlot en vooral leuk voor Linux. Klein is hij nog steeds, maar de hardware werd met de loop der jaren veel sneller, waardoor hij ook uitstekend geschikt is voor Windows en serieuze toepassingen."

©PXimport

Jaap vertelt hoe de NUCs al snel na hun introductie werden ingezet als werk-pc, mediacenter, voor domotica, als home-server of als hotspot. "Ze zijn ook op veel scholen en kantoren te vinden." Om een computer zo klein en tegelijk toch krachtig te maken, heeft Intel allerlei nieuwe technieken toegepast. Ook het bios waarin onder andere de hardware-instellingen worden vastgelegd, is anders. De NUC gebruikt Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) dat veel meer mogelijkheden biedt en tegelijkertijd beter beschermt tegen rootkits en malware.

©PXimport

Bouwen

"Wie heeft er weleens zelf een pc gebouwd?" vraagt Jaap. De meeste deelnemers hebben zelf weleens een computer in elkaar gezet of zelf onderdelen vervangen. De NUC is een barebone waarbij de gebruiker eerst bepaalt welke combinatie van cpu en moederbord hij wil. Jaap: "Wanneer je moeite hebt met het kiezen van de juiste cpu, kun je op ark.intel.com kijken, daar zijn alle modellen terug te vinden."

©PXimport

Voor de deelnemers wordt het de NUC5i5MYHE, die voorzien is van een krachtige Intel Core i5. Geheugen, opslag en eventueel wifi moeten ze tijdens deze workshop zelf plaatsen. De nieuwe NUCs beschikken over M.2 sata waardoor een supersnelle ssd met het formaat van een klein printplaatje direct in het moederbord kan worden geprikt. Bij dit hogere model NUC (te herkennen aan de letter H in het typenummer) is daarnaast intern ook nog ruimte voor een extra 2,5 inch drive. Ettie Moed: "Dat is handig voor in de toekomst."
Met een paar schroeven is de behuizing van NUC open en het bordje zichtbaar. Zelfs voor wie over twee linkerhanden beschikt, is het niet moeilijk. Omdat de schroefjes allemaal wat kleiner zijn, is een magnetische schroevendraaier wel handig.

©PXimport

Elke deelnemers heeft twee reepjes van 8 GB die er maar op één manier in kunnen. Jaap: "Even opletten, in de NUC gaat ddr3-geheugen van een type dat met een laag voltage werkt. Gewoon ddr3-geheugen werkt dus niet."

En ook met het plaatsen van de kleine M.2 sata ssd heeft niemand moeite: even schuin insteken en vastschroeven. Daarna kan de behuizing alweer worden gesloten. Nu nog even muis en toetsenbord met behulp van een bluetooth-ontvanger erin prikken, de externe adapter aansluiten en verbinden met de monitor. Klaar.

©PXimport

Installeren maar

Een NUC heeft geen dvd-speler, maar dat is anno 2015 geen gemis. In plaats hiervan wordt het OS overgezet op een opstartbare usb-stick waarvan vervolgens wordt geboot. Jaap: "Ik raad aan om hiervoor het gratis hulpje Rufus te gebruiken, te downloaden op rufus.akeo.ie. Hiermee is het in een handomdraai gepiept." Al snel gaat iedereen aan de slag. De één installeert Windows 7, iemand anders probeert Windows 10 en weer een ander Windows 8.1. Jaap: "Je moet wel even opletten in welke poort de usb-stick gaat: Windows 7 kan niet via een usb3-ingang geïnstalleerd worden, Windows 8.1 en Windows 10 wel." Er zijn weinig problemen en dankzij de supersnelle ssd is het binnen kwartiertje afgerond. Bij Windows 7 en 8 moeten de stuurprogramma’s voor de netwerkadapter los geïnstalleerd worden, maar ook dan draaien deze systemen als een zonnetje.

©PXimport

Inpakken

Als de deelnemers hun NUC inpakken, zijn we benieuwd naar hun reacties en naar wat ze thuis met de NUC gaan doen. Röbke Geenen: "Interessante workshop! Mijn vader heeft al een tijd een NUC en is erg tevreden. Zelf ga ik 'm met behulp van Kodi inzetten als mediacenter."

Docent informatica Frans Jan Ferrari neemt de NUC mee naar school zodat zijn leerlingen er kennis mee kunnen maken. "Dan kunnen ze zelf zien dat het ook anders kan." Haddo Vervest – in het dagelijks leven ICT-ondernemer – twijfelt nog: "Ik heb ervaring met de Raspberry Pi en die is vergelijkbaar wat betreft formaat, maar natuurlijk niet als het gaat om de prestaties. Misschien wordt deze NUC een kantoor-pc, maar het kan ook zijn dat ik 'm ga inzetten als development-server of vpn-server."

"Het in elkaar zetten was makkelijker dan ik dacht", zegt Ettie Moed, die de NUC wil gebruiken als ze bijles wiskunde geeft. "Daarnaast maak ik muziek en voor het maken van opnamen is een geluidloze computer echt een uitkomst." Ralph Spelten is van plan om op de NUC OpenELEC te installeren. "Ik ben heel benieuwd hoe goed de NUC overweg kan met HD-video."

De ervaringen van deze lezers met de NUC zullen in een volgende artikel worden gepubliceerd.

©PXimport

NUC en games, kan dat?

De stelling dat mini-computers en games niet samengaan, is inmiddels achterhaald. Zeker de snellere NUC-modellen zorgen er niet alleen voor dat u razendsnel uw werk kunt doen, maar staan ook zeker hun mannetje als het gaat om het spelen van games. Om dat te bewijzen, wordt aan het einde van de workshop een Oculus Rift ingeprikt. Hoewel de Intel NUC niet veel groter is dan deze VR-bril zien de interactieve demo’s er indrukwekkend uit. De nieuwste geïntegreerde grafische chips zijn in staat tot hoge prestaties, maar het is wel belangrijk om de juiste instellingen te gebruiken. Intel heeft een handige site ingericht waar de ideale settings per systeem en per spel terug zijn te vinden: gameplay.intel.com

©PXimport

Over de 5e generatie Intel NUC

De NUC is een volwaardige desktop-pc die met een formaat van ongeveer 10 x 10 centimeter in uw handpalm past. Bij de NUC wordt gekozen voor een moederbord-cpu-combinatie waarbij – afhankelijk van de specifieke wensen – uit een hele reeks 5e generatie Intel processoren (van Atom tot Core i5) kan worden gekozen. Hier worden vervolgens geheugen, opslag en wifi aan toegevoegd, zodat een systeem op maat ontstaat. NUCs zijn superstil, zuinig en worden geleverd met een speciale beugel waarmee ze – uit het zicht – aan de achterkant van een monitor kunnen worden geplaatst. Ze beschikken, afhankelijk van het gekozen model, over uitgebreide aansluitmogelijkheden en kunnen eventueel ook door een 12-volts bron, zoals een accu, worden gevoed.

Wil je hier meer over weten? Kijk dan op: www.intel.nl

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.