Afgelopen september organiseerde Reshift samen met Intel een workshop waarin de kleine Intel NUC centraal stond. Vijf lezers configureerden zelf hun eigen NUC om deze vervolgens thuis te testen. "De tijd dat dat mini-computers niet serieus kunnen worden genomen, ligt ver achter ons."

Lezers Ettie Moed, Frans Jan Ferrari, Haddo Vervest, Ralph Spelten en Röbke Geenen kijken nieuwsgierig naar de verschillende componenten die voor hen op tafel liggen, wanneer hardware-specialist Jaap Veenstra van start gaat en uitlegt dat NUC voor 'Next Unit of Computing' staat. "Het is een Ultra-Compact Form Factor (UCFF)-computer die in 2012 voor het eerst verscheen. Destijds was hij klein, maar niet heel vlot en vooral leuk voor Linux. Klein is hij nog steeds, maar de hardware werd met de loop der jaren veel sneller, waardoor hij ook uitstekend geschikt is voor Windows en serieuze toepassingen."

©PXimport

Jaap vertelt hoe de NUCs al snel na hun introductie werden ingezet als werk-pc, mediacenter, voor domotica, als home-server of als hotspot. "Ze zijn ook op veel scholen en kantoren te vinden." Om een computer zo klein en tegelijk toch krachtig te maken, heeft Intel allerlei nieuwe technieken toegepast. Ook het bios waarin onder andere de hardware-instellingen worden vastgelegd, is anders. De NUC gebruikt Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) dat veel meer mogelijkheden biedt en tegelijkertijd beter beschermt tegen rootkits en malware.

©PXimport

Bouwen

"Wie heeft er weleens zelf een pc gebouwd?" vraagt Jaap. De meeste deelnemers hebben zelf weleens een computer in elkaar gezet of zelf onderdelen vervangen. De NUC is een barebone waarbij de gebruiker eerst bepaalt welke combinatie van cpu en moederbord hij wil. Jaap: "Wanneer je moeite hebt met het kiezen van de juiste cpu, kun je op ark.intel.com kijken, daar zijn alle modellen terug te vinden."

©PXimport

Voor de deelnemers wordt het de NUC5i5MYHE, die voorzien is van een krachtige Intel Core i5. Geheugen, opslag en eventueel wifi moeten ze tijdens deze workshop zelf plaatsen. De nieuwe NUCs beschikken over M.2 sata waardoor een supersnelle ssd met het formaat van een klein printplaatje direct in het moederbord kan worden geprikt. Bij dit hogere model NUC (te herkennen aan de letter H in het typenummer) is daarnaast intern ook nog ruimte voor een extra 2,5 inch drive. Ettie Moed: "Dat is handig voor in de toekomst."
Met een paar schroeven is de behuizing van NUC open en het bordje zichtbaar. Zelfs voor wie over twee linkerhanden beschikt, is het niet moeilijk. Omdat de schroefjes allemaal wat kleiner zijn, is een magnetische schroevendraaier wel handig.

©PXimport

Elke deelnemers heeft twee reepjes van 8 GB die er maar op één manier in kunnen. Jaap: "Even opletten, in de NUC gaat ddr3-geheugen van een type dat met een laag voltage werkt. Gewoon ddr3-geheugen werkt dus niet."

En ook met het plaatsen van de kleine M.2 sata ssd heeft niemand moeite: even schuin insteken en vastschroeven. Daarna kan de behuizing alweer worden gesloten. Nu nog even muis en toetsenbord met behulp van een bluetooth-ontvanger erin prikken, de externe adapter aansluiten en verbinden met de monitor. Klaar.

©PXimport

Installeren maar

Een NUC heeft geen dvd-speler, maar dat is anno 2015 geen gemis. In plaats hiervan wordt het OS overgezet op een opstartbare usb-stick waarvan vervolgens wordt geboot. Jaap: "Ik raad aan om hiervoor het gratis hulpje Rufus te gebruiken, te downloaden op rufus.akeo.ie. Hiermee is het in een handomdraai gepiept." Al snel gaat iedereen aan de slag. De één installeert Windows 7, iemand anders probeert Windows 10 en weer een ander Windows 8.1. Jaap: "Je moet wel even opletten in welke poort de usb-stick gaat: Windows 7 kan niet via een usb3-ingang geïnstalleerd worden, Windows 8.1 en Windows 10 wel." Er zijn weinig problemen en dankzij de supersnelle ssd is het binnen kwartiertje afgerond. Bij Windows 7 en 8 moeten de stuurprogramma’s voor de netwerkadapter los geïnstalleerd worden, maar ook dan draaien deze systemen als een zonnetje.

©PXimport

Inpakken

Als de deelnemers hun NUC inpakken, zijn we benieuwd naar hun reacties en naar wat ze thuis met de NUC gaan doen. Röbke Geenen: "Interessante workshop! Mijn vader heeft al een tijd een NUC en is erg tevreden. Zelf ga ik 'm met behulp van Kodi inzetten als mediacenter."

Docent informatica Frans Jan Ferrari neemt de NUC mee naar school zodat zijn leerlingen er kennis mee kunnen maken. "Dan kunnen ze zelf zien dat het ook anders kan." Haddo Vervest – in het dagelijks leven ICT-ondernemer – twijfelt nog: "Ik heb ervaring met de Raspberry Pi en die is vergelijkbaar wat betreft formaat, maar natuurlijk niet als het gaat om de prestaties. Misschien wordt deze NUC een kantoor-pc, maar het kan ook zijn dat ik 'm ga inzetten als development-server of vpn-server."

"Het in elkaar zetten was makkelijker dan ik dacht", zegt Ettie Moed, die de NUC wil gebruiken als ze bijles wiskunde geeft. "Daarnaast maak ik muziek en voor het maken van opnamen is een geluidloze computer echt een uitkomst." Ralph Spelten is van plan om op de NUC OpenELEC te installeren. "Ik ben heel benieuwd hoe goed de NUC overweg kan met HD-video."

De ervaringen van deze lezers met de NUC zullen in een volgende artikel worden gepubliceerd.

©PXimport

NUC en games, kan dat?

De stelling dat mini-computers en games niet samengaan, is inmiddels achterhaald. Zeker de snellere NUC-modellen zorgen er niet alleen voor dat u razendsnel uw werk kunt doen, maar staan ook zeker hun mannetje als het gaat om het spelen van games. Om dat te bewijzen, wordt aan het einde van de workshop een Oculus Rift ingeprikt. Hoewel de Intel NUC niet veel groter is dan deze VR-bril zien de interactieve demo’s er indrukwekkend uit. De nieuwste geïntegreerde grafische chips zijn in staat tot hoge prestaties, maar het is wel belangrijk om de juiste instellingen te gebruiken. Intel heeft een handige site ingericht waar de ideale settings per systeem en per spel terug zijn te vinden: gameplay.intel.com

©PXimport

Over de 5e generatie Intel NUC

De NUC is een volwaardige desktop-pc die met een formaat van ongeveer 10 x 10 centimeter in uw handpalm past. Bij de NUC wordt gekozen voor een moederbord-cpu-combinatie waarbij – afhankelijk van de specifieke wensen – uit een hele reeks 5e generatie Intel processoren (van Atom tot Core i5) kan worden gekozen. Hier worden vervolgens geheugen, opslag en wifi aan toegevoegd, zodat een systeem op maat ontstaat. NUCs zijn superstil, zuinig en worden geleverd met een speciale beugel waarmee ze – uit het zicht – aan de achterkant van een monitor kunnen worden geplaatst. Ze beschikken, afhankelijk van het gekozen model, over uitgebreide aansluitmogelijkheden en kunnen eventueel ook door een 12-volts bron, zoals een accu, worden gevoed.

Wil je hier meer over weten? Kijk dan op: www.intel.nl

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.