Intel introduceerde begin juni een nieuwe generatie processors voor desktop-pc’s en laptops met de codenaam Haswell. De vierde generatie Core-processors is net als voorganger Ivy Bridge op 22 nm geproduceerd, maar beschikt over een nieuwe architectuur die een nog hogere efficiëntie mogelijk maakt.

Vooralsnog is de nieuwe processor alleen in de smaken Core i5- en i7-smaken beschikbaar. En niet geheel verrassend beginnen de modelnummers met een 4. Conform de strategie van Intel is deze vierde generatie (na de ‘tick’ van Ivy Bridge) een ‘tock’: dat houdt in dat er een gloednieuwe architectuur wordt geïntroduceerd op hetzelfde productieprocedé als zijn voorganger. Haswell-processors maken dus net als de Ivy Bridge-modellen gebruik van 22 nm Tri-Gate ‘3D’-transistors. Haswell-processors vereisen wel een nieuwe socket (LGA 1150 genoemd) en dus een nieuw moederbord.

De belangrijkste vernieuwingen voor de cpu-architectuur zijn de ondersteuning voor nieuwe instructies (AVX 2) en transactional memory (TSX aldus de Intel-afkorting). TSX kan ervoor gaan zorgen dat multi-threaded software een stuk sneller gaat werken. Software moet wel geoptimaliseerd zijn, dus het is nog afwachten wat de winst in de praktijk zal zijn. Overigens bevatten niet alle Haswell-cpu’s ondersteuning voor TSX. Verder gaat Intel door met het integreren van chipset-functionaliteit in de processor. Na de integratie van de geheugencontroller bij ‘Nehalem’ en de PCI Express-controller bij ‘Sandy Bridge’ volgt nu een geïntegreerde voltage-controller. Voor ultrabooks en all-in-one-pc’s komt er zelfs een complete system-on-a-chip-variant (SoC) van de processor, waarbij cpu en chipset geworden gecombineerd in een zogenaamd multi-chip-package.

©PXimport

Haswell is Intels naam voor de vierde generatie Core-processors.

Grafisch veel sterker

De geïntegreerde grafische chip ofwel gpu is in Haswell flink sneller geworden en heeft nu ondersteuning voor DirectX 11.1. Intel komt met verschillende varianten: met 6 gpu-cores (GT1), 20 gpu-cores (GT2) en zelfs 40 gpu-cores (GT3). Van Haswell-processors met deze GT3-variant komen zelfs exemplaren met 128 MB grafisch geheugen ingebakken in de cpu (eDRAM in jargon), wat de prestaties verder doen toenemen. Die GT3-versie zal echter alleen in laptops en all-in-one-pc’s belanden. De GT1- en GT2-varianten gaat Intel als vanouds HD Graphics noemen. Voor de GT3 en GT3e gebruikt men een nieuwe merknaam: Iris Graphics en Iris Pro Graphics. Daarmee geeft Intel aan nu de directe concurrentie aan te gaan met GeForce- en Radeon-gpu’s voor de laptop.

©PXimport

We kunnen duidelijk de vier processor-cores en de grafische core (rechts) onderscheiden.

Desktop en laptops

Intel heeft vijftien Haswell-processors voor desktops uitgebracht, alle in de Core i5 en Core i7-klasse. Het topmodel en de opvolger van de Core i7-3770K is de Core i7-4770K. Deze bevat vier cores met HyperThreading, met een kloksnelheid van 3,5 GHz en een maximale turbo van 3,9 GHz. De Core i5-4670K volgt de Core i5-3570K op. Wederom is het belangrijkste verschil tussen de i7’s en i5’s het ontbreken van HyperThreading op de en een kleinere cache op de i5. Het grote aantal modellen bij introductie wordt mede verklaard door de vele varianten met verschillende verbruikindicaties ofwel TDP (Thermal Design Power). De snelste modellen verbruiken in theorie iets meer dan de Ivy Bridge voorgangers en hebben een TDP van 85 watt. Intel heeft daarnaast ook varianten met een TDP van 65 W (te herkennen aan de -S in het typenummer), 45 W (-T) en 35 W (-T). Deze varianten hebben wat lagere klokfrequenties, met name de basisfrequentie valt lager uit. Bij de introductie had Intel nog maar een paar mobiele Haswell-processors die allemaal in de duurste Core i7-reeks vallen. Wel meldde het al dat er nog dit jaar minstens dertien nieuwe modellen moeten komen. Bijzonder aan de mobiele Haswell-processors is de S0ix-slaapstand, waarin synchronisatie met webdiensten mogelijk is zonder de processor (en notebook) echt te wekken.

Test

We hebben de nieuwe Haswell-processors uitvoerig getest en vergeleken met vrijwel alle op dit moment verkrijgbare processors. Uit de test blijkt dat de cpu-prestaties ten opzichte van de vorige generatie met zo’n 7 procent zijn toegenomen. In de Cinebench 11.5-benchmark behaalt Ivy Bridge topmodel i7-3770K bijvoorbeeld een score van 7,58 punten terwijl de Core i7-4770K op 8,08 punten komt. Dat valt toch wat tegen van een geheel nieuwe architectuur. De verbeteringen op grafisch vlak zijn (veel) groter, daar zien we een winst van gemiddeld wel 50 procent. Een andere grote verbetering is dat het gemiddelde stroomverbruik zowel in idle-stand als onder belasting flink is afgenomen. Zelfs de topmodellen met hogere TDP dan de Ivy Bridge-tegenhangers blijken in de praktijk zuiniger, al wordt dat grotendeels verklaard door de nieuwe chipsets (8-serie).

Die worden met veel modernere 32nm-transistors gebouwd dan de 7-serie, die nog van een 65nm-procedé gebruik maakte. In dat licht is de geringe snelheidstoename van de cpu zelf beter verteerbaar, te meer als we bedenken dat de markt tegenwoordig draait om mobiele apparaten. Hogere desktop-prestaties zijn minder van belang: er zijn al weinig reguliere toepassingen die de enorme rekenkracht van een moderne processor volledig kunnen benutten.

Conclusie

Haswell ofwel de vierde generatie Intel Core-processors brengt niet de spectaculaire prestatieverbetering op de desktop die we doorgaans associëren met een nieuwe Intel-architectuur. In plaats daarvan heeft men zich gericht op het verder terugdringen van het stroomverbruik en het implementeren van technieken waarvan het profijt pas bij toekomstige software duidelijk zal worden.

Haswell is vooral voor mobiele processors een significante vooruitgang en het is de verwachting dat de verschillen bij laptops dan ook een stuk groter zijn, zowel in grafische prestaties als qua accuduur.

Heb je een Chromebook die niet meer opstart? Geen paniek. Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om het apparaat weer tot leven te wekken. In veel gevallen is het probleem namelijk eenvoudiger op te lossen dan je denkt.

Chromebooks staan bekend om hun gebruiksgemak en scherpe prijs, en inmiddels kunnen ze ook prima offline functioneren. Maar daar heb je weinig aan als het apparaat niet opstart. Reageert je Chromebook nergens meer op? Met deze tips vergroot je de kans dat hij toch weer meewerkt.

Koppel accessoires en dongels los

Begin bij het begin: haal alle randapparatuur uit de poorten. Denk aan usb-sticks, externe muizen of dongels. Soms zorgt een aangesloten apparaat voor een stroomprobleem of een storing, waardoor de Chromebook niet goed opstart. Doet hij het na het loskoppelen weer? Sluit de accessoires dan stuk voor stuk opnieuw aan om te ontdekken welk onderdeel de boosdoener is.

Reinig de oplaadpoort

Een verstopte usb-poort kan ook roet in het eten gooien. Stof of vuil belemmert soms het contact tussen kabel en apparaat. Een spuitbus met perslucht is ideaal om de poort schoon te blazen. Heb je die niet bij de hand, dan kun je ook voorzichtig een plastic tandenstoker of een wattenstaafje met een beetje isopropylalcohol gebruiken. Vermijd houten stokjes, die kunnen splinters achterlaten.

Controleer of het scherm werkt

Lijkt het alsof de Chromebook niets doet? Check dan eerst of het scherm überhaupt aanstaat. Het kan gebeuren dat iemand voor de grap de helderheid op het minimum heeft gezet. Druk een paar keer op de helderheidstoets om te zien of het beeld terugkomt. Nog steeds niets? Sluit het apparaat dan eens aan op een extern scherm om te testen of de Chromebook wel signalen afgeeft.

©Google

Gebruik een andere kabel

Geen resultaat? Probeer dan een andere usb-c-kabel. Misschien ligt het simpelweg aan een defecte oplader. Als het ledlampje aangaat bij het aansluiten van een andere kabel, weet je dat het apparaat stroom krijgt. Voor de zekerheid kun je ook een ander stopcontact proberen, al is dat zelden de oorzaak.

Check de accu

Brandt het lampje, maar weigert de Chromebook alsnog dienst, dan zou de accu weleens defect kunnen zijn. In sommige gevallen kun je die zelf vervangen, maar let op: je garantie vervalt dan meestal. Het is verstandiger om contact op te nemen met de verkoper of fabrikant. Als dat niets oplevert, kun je overwegen om een reparatiespecialist in te schakelen.

©Tada Images - stock.adobe.com

Voer een Powerwash uit

Als je Chromebook nog wel opstart maar niet goed functioneert, kan een zogenoemde Powerwash uitkomst bieden. Dit is een fabrieksreset die alle gegevens wist en het systeem schoon herstart. Zorg dus dat je belangrijke bestanden vooraf veiligstelt, bijvoorbeeld in de cloud. Zo geef je je Chromebook mogelijk een tweede leven, zonder nieuwe aan te hoeven schaffen.

Alles geprobeerd?

Hopelijk helpt dit en kun je na het uitvoeren van één van deze stappen weer gebruikmaken van je Chromebook. Zo niet en ben je van plan een nieuwe Chromebook te kopen, dan is het handig om te weten wat bijvoorbeeld de verschillen zijn tussen een normale en Plus-variant. Daarnaast gaven we eerder al wat tips over het kopen van zo'n laptopvervanger en kun je hier lezen wat vijf goede opties voor een redelijk betaalbare prijs zijn.

Natuurlijk kijk je naar de capaciteit en het energielabel als je een nieuwe wasmachine zoekt. Past je dekbed erin? En hoeveel verbruikt 'ie per wasbeurt? Toch zijn dat allang niet meer de enige zaken om op te letten. Moderne wasmachines zitten vol extra's die wassen makkelijker maken, en soms zelfs een beetje leuker. Wifi, stoom, automatische dosering of juist een fluisterstille motor: dit voegen die functies toe aan jouw huishouden.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Bij het kopen van een nieuwe wasmachine zijn er een paar dingen waar vrijwel iedereen als eerste naar kijkt. Bovenaan staat de trommelcapaciteit. Die bepaalt hoeveel kilo wasgoed je per beurt kunt wassen. Een klein huishouden heeft meestal genoeg aan 7 kilo, terwijl grotere gezinnen vaak kiezen voor een model met 9 kilo of meer. Het tweede punt is het energielabel. Een zuinige wasmachine met label A verbruikt minder stroom en water, wat niet alleen beter is voor het milieu, maar ook voor je energierekening op de lange termijn.

Ook het toerental speelt een belangrijke rol. Hoe hoger dit aantal omwentelingen per minuut – bijvoorbeeld 1400 of 1600 – hoe droger je was uit de machine komt. Dat is handig als je geen droger hebt, of gewoon minder tijd wilt kwijt zijn aan het drogen. Daarnaast letten veel mensen op het geluidsniveau. Zeker als de wasmachine dicht bij de woonkamer of slaapkamer staat, is een stille werking prettig.

Tot slot zijn de beschikbare programma's en extra functies vaak doorslaggevend. Denk aan programma's voor sportkleding, wol of allergieën, of slimme toevoegingen zoals automatische dosering van wasmiddel of een stoomfunctie. Hoe beter de functies aansluiten op je dagelijkse wasroutine, hoe fijner de machine in de praktijk werkt. Hieronder lees je meer over slimme functies die je kunt tegenkomen op je nieuwe wasmachine en waarom ze zo handig zijn.

Wasmachines met wifi: altijd verbonden, altijd controle

Een wasmachine met wifi biedt vooral gemak. Je hoeft niet meer op te staan om te checken of de was al klaar is, want dat zie je gewoon op je smartphone of tablet. Programma's starten, pauzeren of aanpassen doe je waar je ook bent: vanaf de bank, op je werk of onderweg naar huis. Dat scheelt tijd en zorgt ervoor dat je de was kunt plannen rond jouw dag, niet andersom. Bijvoorbeeld door 's ochtends vroeg het programma alvast klaar te zetten en het pas te starten wanneer je op kantoor bent.

Slimme modellen met wifi laten je ook kiezen voor het voordeligste moment om te wassen, bijvoorbeeld tijdens daluren als stroom goedkoper is. Zo bespaar je ongemerkt energie. Daarnaast houdt de app vaak bij hoeveel stroom en water je verbruikt, en krijg je suggesties om zuiniger te wassen. Sommige modellen gaan nog verder en kiezen automatisch het programma dat het beste past bij je kleding. Zo wordt alles fris en schoon zonder dat tere stoffen beschadigen. Extra functies zoals stoom of vlekkenbehandeling zijn eenvoudig aan of uit te zetten via de app. Dat maakt wassen nauwkeuriger en persoonlijker dan ooit.

©ryanking999

Stoomfunctie: minder strijkwerk, meer hygiëne

Wie het strijkijzer liever in de kast laat liggen, heeft baat bij een wasmachine met stoomfunctie. Dankzij stoomtechnologie komt kleding minder gekreukt uit de trommel. Overhemden, blouses of katoenen jurken kun je vaak meteen ophangen, zonder dat je met een strijkplank aan de slag hoeft. Maar de voordelen gaan verder dan alleen gemak.

Stoom maakt wassen namelijk ook hygiënischer. Het dringt diep door in de vezels en doodt bacteriën, pollen en huisstofmijt – handig als je een gevoelige huid hebt of last van allergieën. Ook muffe kleding die niet echt vies is, krijgt een opfrisbeurt. Denk aan een jasje dat je aan hebt gehad in de kroeg, of een trui die lang in de kast heeft gehangen en die wat muf ruikt. Door kort te stomen is je kleding snel weer draagbaar.

Automatische wasmiddeldosering: nooit meer gokken

Hoeveel wasmiddel is genoeg? Veel mensen schenken op de gok een flinke scheut in het bakje, met als resultaat overdosering, zeepresten op kleding of juist te weinig schoonmaakkracht. Wasmachines met automatische wasmiddeldosering lossen dat probleem op. Je vult een reservoir met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter, en de machine meet zelf wat er nodig is voor elke lading was.

Dit is niet alleen beter voor je kleding – die slijt minder snel en blijft langer mooi – maar ook voor je portemonnee. Je verbruikt namelijk nooit meer dan nodig. Ook fijn: je hoeft niet bij elke wasbeurt iets toe te voegen. Vaak gaat een volle tank twintig tot veertig wasbeurten mee. Dat scheelt gedoe, voorkomt verspilling en zorgt voor een constante waskwaliteit zonder dat je ergens over hoeft na te denken.

©AEG

Superstille wasmachines: wassen zonder lawaai

Wasmachines met een laag geluidsniveau zijn ideaal voor wie zijn wasmachine in de buurt van de woon- of slaapkamer heeft staan. Een model dat tijdens het centrifugeren 73 decibel of minder produceert, valt in de categorie 'stil'. Maar wie écht stil wil wassen, kiest voor een model dat maximaal 70 decibel haalt. Dat verschil lijkt klein, maar is duidelijk hoorbaar. Elke 3 decibel extra verdubbelt namelijk de geluidsintensiteit.

Deze extra stille wasmachines zijn meestal uitgerust met een koolborstelloze motor, die nauwelijks geluid maakt. In plaats van borstels gebruikt de motor een magneetsysteem om de trommel te laten draaien. Dat scheelt wrijving én lawaai. Je kunt dus gerust een was draaien terwijl je slaapt of in een videocall zit. Ook als je gebruik wilt maken van het nachttarief, zonder dat je wakker ligt van het centrifugeren, is zo'n stille wasmachine een slimme keuze.

Tot slot

Wassen is allang niet meer gewoon een kwestie van aanzetten en wachten. De functies die je tegenwoordig kunt kiezen, maken het verschil tussen 'was erin en maar zien' en gericht, zuinig en stil wassen op jouw voorwaarden. Of je nu op zoek bent naar minder strijkwerk, een stiller huishouden, energiebesparing of vooral gemak via je smartphone: deze functies maken je leven echt makkelijker.