ID.nl logo
Intel Haswell: 4e generatie Core-processor [ACHTERGROND]
© PXimport
Zekerheid & gemak

Intel Haswell: 4e generatie Core-processor [ACHTERGROND]

Intel introduceerde begin juni een nieuwe generatie processors voor desktop-pc’s en laptops met de codenaam Haswell. De vierde generatie Core-processors is net als voorganger Ivy Bridge op 22 nm geproduceerd, maar beschikt over een nieuwe architectuur die een nog hogere efficiëntie mogelijk maakt.

Vooralsnog is de nieuwe processor alleen in de smaken Core i5- en i7-smaken beschikbaar. En niet geheel verrassend beginnen de modelnummers met een 4. Conform de strategie van Intel is deze vierde generatie (na de ‘tick’ van Ivy Bridge) een ‘tock’: dat houdt in dat er een gloednieuwe architectuur wordt geïntroduceerd op hetzelfde productieprocedé als zijn voorganger. Haswell-processors maken dus net als de Ivy Bridge-modellen gebruik van 22 nm Tri-Gate ‘3D’-transistors. Haswell-processors vereisen wel een nieuwe socket (LGA 1150 genoemd) en dus een nieuw moederbord.

De belangrijkste vernieuwingen voor de cpu-architectuur zijn de ondersteuning voor nieuwe instructies (AVX 2) en transactional memory (TSX aldus de Intel-afkorting). TSX kan ervoor gaan zorgen dat multi-threaded software een stuk sneller gaat werken. Software moet wel geoptimaliseerd zijn, dus het is nog afwachten wat de winst in de praktijk zal zijn. Overigens bevatten niet alle Haswell-cpu’s ondersteuning voor TSX. Verder gaat Intel door met het integreren van chipset-functionaliteit in de processor. Na de integratie van de geheugencontroller bij ‘Nehalem’ en de PCI Express-controller bij ‘Sandy Bridge’ volgt nu een geïntegreerde voltage-controller. Voor ultrabooks en all-in-one-pc’s komt er zelfs een complete system-on-a-chip-variant (SoC) van de processor, waarbij cpu en chipset geworden gecombineerd in een zogenaamd multi-chip-package.

©PXimport

Haswell is Intels naam voor de vierde generatie Core-processors.

Grafisch veel sterker

De geïntegreerde grafische chip ofwel gpu is in Haswell flink sneller geworden en heeft nu ondersteuning voor DirectX 11.1. Intel komt met verschillende varianten: met 6 gpu-cores (GT1), 20 gpu-cores (GT2) en zelfs 40 gpu-cores (GT3). Van Haswell-processors met deze GT3-variant komen zelfs exemplaren met 128 MB grafisch geheugen ingebakken in de cpu (eDRAM in jargon), wat de prestaties verder doen toenemen. Die GT3-versie zal echter alleen in laptops en all-in-one-pc’s belanden. De GT1- en GT2-varianten gaat Intel als vanouds HD Graphics noemen. Voor de GT3 en GT3e gebruikt men een nieuwe merknaam: Iris Graphics en Iris Pro Graphics. Daarmee geeft Intel aan nu de directe concurrentie aan te gaan met GeForce- en Radeon-gpu’s voor de laptop.

©PXimport

We kunnen duidelijk de vier processor-cores en de grafische core (rechts) onderscheiden.

Desktop en laptops

Intel heeft vijftien Haswell-processors voor desktops uitgebracht, alle in de Core i5 en Core i7-klasse. Het topmodel en de opvolger van de Core i7-3770K is de Core i7-4770K. Deze bevat vier cores met HyperThreading, met een kloksnelheid van 3,5 GHz en een maximale turbo van 3,9 GHz. De Core i5-4670K volgt de Core i5-3570K op. Wederom is het belangrijkste verschil tussen de i7’s en i5’s het ontbreken van HyperThreading op de en een kleinere cache op de i5. Het grote aantal modellen bij introductie wordt mede verklaard door de vele varianten met verschillende verbruikindicaties ofwel TDP (Thermal Design Power). De snelste modellen verbruiken in theorie iets meer dan de Ivy Bridge voorgangers en hebben een TDP van 85 watt. Intel heeft daarnaast ook varianten met een TDP van 65 W (te herkennen aan de -S in het typenummer), 45 W (-T) en 35 W (-T). Deze varianten hebben wat lagere klokfrequenties, met name de basisfrequentie valt lager uit. Bij de introductie had Intel nog maar een paar mobiele Haswell-processors die allemaal in de duurste Core i7-reeks vallen. Wel meldde het al dat er nog dit jaar minstens dertien nieuwe modellen moeten komen. Bijzonder aan de mobiele Haswell-processors is de S0ix-slaapstand, waarin synchronisatie met webdiensten mogelijk is zonder de processor (en notebook) echt te wekken.

Test

We hebben de nieuwe Haswell-processors uitvoerig getest en vergeleken met vrijwel alle op dit moment verkrijgbare processors. Uit de test blijkt dat de cpu-prestaties ten opzichte van de vorige generatie met zo’n 7 procent zijn toegenomen. In de Cinebench 11.5-benchmark behaalt Ivy Bridge topmodel i7-3770K bijvoorbeeld een score van 7,58 punten terwijl de Core i7-4770K op 8,08 punten komt. Dat valt toch wat tegen van een geheel nieuwe architectuur. De verbeteringen op grafisch vlak zijn (veel) groter, daar zien we een winst van gemiddeld wel 50 procent. Een andere grote verbetering is dat het gemiddelde stroomverbruik zowel in idle-stand als onder belasting flink is afgenomen. Zelfs de topmodellen met hogere TDP dan de Ivy Bridge-tegenhangers blijken in de praktijk zuiniger, al wordt dat grotendeels verklaard door de nieuwe chipsets (8-serie).

Die worden met veel modernere 32nm-transistors gebouwd dan de 7-serie, die nog van een 65nm-procedé gebruik maakte. In dat licht is de geringe snelheidstoename van de cpu zelf beter verteerbaar, te meer als we bedenken dat de markt tegenwoordig draait om mobiele apparaten. Hogere desktop-prestaties zijn minder van belang: er zijn al weinig reguliere toepassingen die de enorme rekenkracht van een moderne processor volledig kunnen benutten.

Conclusie

Haswell ofwel de vierde generatie Intel Core-processors brengt niet de spectaculaire prestatieverbetering op de desktop die we doorgaans associëren met een nieuwe Intel-architectuur. In plaats daarvan heeft men zich gericht op het verder terugdringen van het stroomverbruik en het implementeren van technieken waarvan het profijt pas bij toekomstige software duidelijk zal worden.

Haswell is vooral voor mobiele processors een significante vooruitgang en het is de verwachting dat de verschillen bij laptops dan ook een stuk groter zijn, zowel in grafische prestaties als qua accuduur.

▼ Volgende artikel
Review Xiaomi Pad 7 Pro – Voor een brede doelgroep
© Wesley Akkerman
Huis

Review Xiaomi Pad 7 Pro – Voor een brede doelgroep

De Xiaomi Pad 7 Pro is een krachtige en capabele Android-tablet met een prijskaartje vanaf 489 euro. Daar krijg je het model met 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagruimte voor; als je 589 euro betaalt, dan krijg je respectievelijk 12 en 512 GB.

Goed
Conclusie

Het gebrek aan echt unieke AI-functies zal veel mensen een zorg zijn. Als je niets met dat soort functies hebt, dan kan het juist goed zijn om te investeren in de Xiaomi Pad 7 Pro. Andere redenen daarvoor zijn de krachtige processor, de prima accuduur en het sobere doch strakke ontwerp. Het scherm zou beter kunnen, maar als je binnen blijft, hoeven er geen problemen te zijn. Het updatebeleid is overigens wel echt ondermaats. Dat is het grootste struikelblok momenteel: voor de rest is dit een prima tablet voor een brede doelgroep.

Plus- en minpunten
  • Goede processor
  • Redelijke batterijduur
  • Doeltreffend display
  • Snel opladen
  • Fijn formaat
  • Weinig AI-functies
  • Lcd-scherm laat te wensen over
  • Prijzige accessoires
  • Weinig AI-functies
  • Sober ontwerp

Wat je van de Xiaomi Pad 7 Pro mag verwachten, hangt sterk af van wat je ermee wilt doen. Gebruik je 'm vooral om te streamen, scrollen of wat licht werk te verrichten, dan zit je met het basismodel goed. Maar wil je de tablet echt als werkmachine gebruiken? Dan loont het om zo’n honderd euro extra te investeren in accessoires zoals het toetsenbord en de stylus.

Beide zijn nog niet officieel op de Nederlandse Xiaomi-site verschenen, maar de prijzen lijken rond de 80 euro voor het toetsenbord en 70 euro voor de stylus te liggen. Niet goedkoop, maar vergelijkbaar met accessoires voor concurrerende modellen zoals de OnePlus Pad 2.

Er lijken overigens twee toetsenbordvarianten te bestaan: eentje met touchpad en eentje zonder. Wij testten de versie zonder touchpad. Daarmee kun je prima typen, maar de bediening verloopt dan verder via het touchscreen, de stylus of eventueel een externe muis via de usb-c-aansluiting.

Gebruik op schoot is verrassend prettig: het geheel voelt stabiel aan en kantelt niet naar achteren. Ook op tafel of aan een bureau kun je er comfortabel mee werken. Het toetsenbord voegt daarmee echt iets toe – zeker als je de tablet regelmatig productief inzet.

©Wesley Akkerman

Krachtig en courant

De Xiaomi Pad 7 Pro draait op de Qualcomm Snapdragon 8s Gen 3 – een iets lichtere variant van de high-end chip uit 2023 en sinds begin 2024 op de markt. Deze processor levert ruim voldoende kracht voor dagelijkse taken, browsen, tekstverwerken en zelfs de meeste Android-games. Voor zwaardere toepassingen zoals videobewerking is het nét niet de ideale keuze, maar met de juiste apps is het zeker mogelijk. Wel belangrijk om te weten: bij intensief gebruik wordt het apparaat behoorlijk warm.

Het ontwerp is strak, functioneel en onopvallend. Je zou het zakelijk kunnen noemen, al mist het net dat beetje flair waarmee andere merken zich weten te onderscheiden. Op één detail na: de aansluiting voor de toetsenbordhoes zit in een hoek van het toestel, in plaats van in de rand – zoals je bij concurrenten als Samsung, Lenovo of OnePlus vaak ziet. Dat oogt wat minder elegant, al kijk je er zelf zelden tegenaan. Verder doet het ontwerp gewoon wat het moet doen, zonder veel poespas.

©Wesley Akkerman

Goed genoeg voor binnenshuis

Met zijn 11,2 inch lcd-scherm zit de Xiaomi Pad 7 Pro precies op de grens tussen handzaam en serieus werkbaar. Hij is compact genoeg voor op schoot of voor een relaxte sessie op de bank. Het scherm biedt een scherpe resolutie van 3200 bij 2136 pixels, wat zorgt voor een prettige kijkervaring bij films, series en games. De kleuren zijn oké, maar missen wat levendigheid en contrast. Ook de helderheid is niet overweldigend, maar ruim voldoende zolang je binnen blijft. Positieve noot: de verversingssnelheid van 144 Hz maakt het scrollen en gamen heerlijk soepel, en dankzij de 3:2-verhouding heb je lekker veel ruimte om te lezen, typen of multitasken.

Onder de motorkap vind je een accu van 8850 mAh. Dat is niet uitzonderlijk voor een tablet van dit formaat, maar voldoende om een dag door te komen – mits je je bezighoudt met lichte taken zoals tekstverwerken of fotobewerking. Opladen gaat gelukkig razendsnel: met 67 watt zit je in een half uur op zo'n 60 procent, en na een uurtje is de batterij weer vol. Ideaal als je snel nog wat extra sap nodig hebt voor onderweg of een werksessie.

©Wesley Akkerman

Coole software, maar…

De Xiaomi Pad 7 Pro draait op Android 15, met daaroverheen HyperOS – Xiaomi's eigen softwareschil, die je ook terugziet op toestellen als de Xiaomi 15 Ultra. Het systeem is vooral gericht op naadloze samenwerking tussen Xiaomi-apparaten. Heb je bijvoorbeeld ook een Xiaomi-telefoon, dan kun je eenvoudig meldingen synchroniseren, het klembord delen, apps heen en weer gebruiken en zelfs de camera's van beide apparaten combineren voor een extra camerahoek tijdens het livestreamen.

Qua gebruikservaring biedt HyperOS op de tablet wat je inmiddels mag verwachten. Je kunt werken met meerdere vensters (tot vier tegelijk), onderaan staat een dock met veelgebruikte apps, en multitasking verloopt soepel. Allemaal prima, maar niet bijzonder.

Wat wel opvalt: de softwareondersteuning is aan de magere kant. De Pad 7 Pro krijgt slechts twee Android-upgrades en drie jaar beveiligingsupdates. Voor een Pro-model is dat ronduit karig – zeker aangezien het reguliere model vier Android-versies en zes jaar beveiligingspatches krijgt. Ook staan er standaard enkele Xiaomi-apps op die je misschien niet direct nodig hebt, al is dat inmiddels bij vrijwel elk Android-merk gangbaar.

©Wesley Akkerman

Beperkingen in AI en kleine ergernissen

Op het gebied van AI-mogelijkheden stelt de Xiaomi Pad 7 Pro enigszins teleur. Je kunt aan de slag met Google Gemini en Circle to Search, wat basisfunctionaliteit biedt, maar daar houdt het grotendeels op. Voor andere AI-functies binnen Xiaomi's eigen apps ben je aangewezen op plug-ins die alleen werken als je ook een Xiaomi-account hebt. Fotobewerking werkt redelijk, al gaat het – net als bij de Xiaomi 15 Ultra – niet altijd vlekkeloos. Zo zie je soms duidelijk sporen van een opvulfunctie, en ondersteuning voor Nederlandse taal ontbreekt volledig.

Ook zijn er wat kleinere details die in de praktijk kunnen storen. Het hoesje dat wij meekregen blokkeert deels de vingerafdrukscanner, waardoor je je vinger schuin moet houden om goed contact te maken. Het uit de behuizing stekende camera-eiland zorgt er bovendien voor dat de tablet wiebelt wanneer je hem plat op tafel legt. En met een gewicht van 500 gram is hij niet bijzonder zwaar, maar bij langdurig gebruik – zeker op schoot of als je hem gewoon vasthoudt – voel je het gewicht wel degelijk.

©Wesley Akkerman

Xiaomi Pad 7 Pro kopen?

Het gebrek aan echt unieke AI-functies zal veel mensen een zorg zijn. Als je niets met dat soort functies hebt, dan kan het juist goed zijn om te investeren in de Xiaomi Pad 7 Pro. Andere redenen daarvoor zijn de krachtige processor, de prima accuduur en het sobere doch strakke ontwerp. Het scherm zou beter kunnen, maar als je binnen blijft, hoeven er geen problemen te zijn. Het updatebeleid is overigens wel echt ondermaats. Dat is het grootste struikelblok momenteel: voor de rest is dit een prima tablet voor een brede doelgroep.

▼ Volgende artikel
Nieuwe wasdroger? Lees hier of je een condens- of een warmtepompdroger moet hebben!
© stenkovlad
Huis

Nieuwe wasdroger? Lees hier of je een condens- of een warmtepompdroger moet hebben!

Sta jij ook weleens 's ochtends in een mand vol klamme kleding te graaien, op zoek naar iets dat nét droog genoeg is om aan te kunnen? Dan is het hoog tijd voor een droger die wél met je meewerkt. Maar waar kies je voor: een condensdroger of een warmtepompdroger? Of toch die ouderwetse luchtafvoerdroger? We leggen je uit wat de verschillen zijn, zodat jij straks nooit meer hoeft te gokken of je sokken al droog zijn.

Toe aan een nieuwe droger, maar weet je niet zo goed waar je het moet zoeken? Wij helpen je een handje! In dit artikel lees je:

  • De belangrijkste verschillen tussen een condensdroger, luchtafvoerdroger en warmtepompdroger
  • Welke soort droger het snelst je was droogt
  • Waar je op moet letten bij beperkte ruimte
  • Welke droger het meest energiezuinig en duurzaam is
  • Handige tips om de juiste keuze te maken

Ook interessant: Waar voor je geld: 5 energiezuinige warmtepompdrogers

De belangrijkste verschillen op een rij

Er zijn grofweg drie soorten wasdrogers, elk met hun eigen gebruiksgemak en eigenaardigheden:

💨 De luchtafvoerdroger is een echte no-nonsense machine. Hij blaast warme lucht door je kleding en voert de vochtige lucht naar buiten af via een slang. Simpel, snel en effectief. Maar let op: je moet wel een raam of gat in de muur hebben waar die slang doorheen kan. Niet bepaald ideaal in een strak appartement.

💧 De condensdroger is wat flexibeler: hij vangt het vocht uit je was op in een waterreservoir of voert het af via een afvoerslangetje. Geen gedoe met buitenlucht, dus hij past overal. Verwacht wel iets meer droogtijd dan bij de luchtafvoerdroger.

De warmtepompdroger is de energiebesparende kampioen. Hij hergebruikt de warme lucht, waardoor je stroomverbruik flink daalt. Wel even geduld hebben, want deze droger neemt de tijd – maar dat doet hij met beleid én liefde voor je energierekening.

Snel, maar niet meer van deze tijd: de luchtafvoerdroger

Heb jij geen zin om uren te wachten tot je was eindelijk droog is? Dan klinkt de luchtafvoerdroger als een droom: snel, doeltreffend en niet al te duur in aanschaf. De vochtige lucht wordt direct naar buiten geblazen, dus jouw handdoeken liggen in no-time weer fris en droog in de kast. Ideaal voor drukke huishoudens of ongeduldige types die niet van half werk houden.

Maar… er zit een addertje onder het wasrek. Deze drogers zijn tegenwoordig lastig te vinden – en dat is niet voor niets. Ze slurpen namelijk energie en zijn allesbehalve zuinig. Heb je er nog eentje thuis staan? Dan is het misschien tijd om te overwegen over te stappen op een nieuwer, duurzamer model. Je portemonnee (en het milieu) zullen je dankbaar zijn.

©alexlmx

Compact en flexibel: de condensdroger

Weinig ruimte, maar toch geen zin in rondslingerende wasrekken? Dan is de condensdroger jouw redder in nood. Omdat hij het vocht opvangt in een reservoir, hoef je geen afvoerslang naar buiten te leggen. Stekker in het stopcontact en draaien maar, of je nu in een studio woont of in een kast van een huis.

Qua prijs en verbruik zit de condensdroger mooi in het midden. Iets duurder dan de ouderwetse luchtafvoerdroger, maar een stuk vriendelijker voor je energierekening. En hoewel hij je was niet razendsnel droogt, doet hij dat wel netjes, betrouwbaar en zonder ingewikkeld gedoe met installaties of verbouwingen.

Slim, zuinig en toekomstproof: de warmtepompdroger

Wil je je was drogen zónder dat je energiemeter op tilt slaat? Dan zit je goed met een warmtepompdroger. Deze slimme droogtechnologie hergebruikt warme lucht, waardoor je wasmachinevriend net zo efficiënt werkt als een moderne chef met restjes: weinig verspilling, groots resultaat. Het energieverbruik is opvallend laag en dat zie je terug op je energierekening.

Ja, de aanschafprijs ligt wat hoger. Maar daar staat tegenover dat je jarenlang vooruit kunt met deze duurzame krachtpatser. Hij werkt rustiger, slijt minder snel en heeft vaak allerlei handige programma's om je kleding in topvorm te houden.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over de planeet. Warmtepompdrogers zijn veruit de meest milieuvriendelijke optie van de drie. Minder CO₂-uitstoot, minder verspilling, meer gemoedsrust. Goed voor je portemonnee én voor de wereld van morgen.

Ook interessant: Het ideale vulgewicht voor jouw wasmachine

🔌 Wat scheelt dat nou, zo'n warmtepompdroger?

Heel wat, blijkt als je naar het stroomverbruik kijkt. Een condensdroger gebruikt gemiddeld zo'n 4 kWh per beurt, terwijl een warmtepompdroger genoeg heeft aan ongeveer 1,5 kWh. Dat scheelt dus al snel meer dan de helft. Reken je even mee? Bij 150 droogbeurten per jaar bespaar je met een warmtepompdroger zo'n 150 tot 200 euro aan stroomkosten. Dat is serieus geld — en dan hebben we het nog niet eens over de besparing op CO₂-uitstoot. Dus ja, hij droogt wat langzamer, maar je portemonnee (en het klimaat) varen er wel bij.

Succes met je beslissing!

Zoals je ziet, heeft elk type droger zo z'n eigen voordelen. Het is dus vooral een kwestie van goed afwegen wat voor jou de beste keuze is. Is je budget wat krapper en heb je niet al te veel ruimte thuis? Dan is een condensdroger waarschijnlijk de beste keuze voor jou. Als je voor duurzaamheid gaat, dan is de warmtepompdroger jouw vriend. Met deze handige tips kun jij in ieder geval een weloverwogen beslissing nemen over de aanschaf van je nieuwe droger. Veel succes en geniet van je sneldrogende was!