Een ssd is veel sneller dan een conventionele harde schijf, dus het kan zeker lonen om van een hdd naar een ssd te upgraden. Wil je al je digitale gegevens meenemen? We leggen uit hoe eenharde schijf klonen naar ssd werkt met behulp van het gratis programma EaseUS Todo Backup.

Ssd's worden steeds goedkoper, waardoor de aanschaf ervan aantrekkelijker wordt. Zelfs als je een al wat oudere laptop hebt, kan het de moeite zijn om die voor zijn laatste werkbare jaren te voorzien van een ssd, want de kans dat je oude harde schijf het eerder begeeft dan de rest van de hardware is namelijk best groot.

Natuurlijk is het zaak om goed op te letten welke ssd je aanschaft. Hierbij kun je rekening houden met de lees- en schrijfsnelheid van een ssd, de hoeveelheid beschikbare gigabytes en het energieverbruik. Het laatste is meer van belang bij bijvoorbeeld laptops of een nas.

Als je een nieuwe ssdhebt aangeschaft en deze als vervanging van je bestaande 'ouderwetse' harde schijf wilt plaatsen in je computer, moet je natuurlijk wel eerst een back-up maken. In dit artikel gebruiken we daar de gratis tool EaseUS Todo Backup voor. Met deze software kun je afzonderlijke back-upsmaken, maar belangrijker, ook een sector-voor-sector kloon van je oude harde schijf. En dat is nodig als je de gegevens van de oude harde schijf direct naar de nieuwe wilt overzetten, compleet met bootpartitie en een werkende Windows 10-installatie.

Wil je meer leren over het maken van een backup? Bekijk dan onze Cursus: Back-up en Herstel (boek & online cursus).

Oude en nieuwe schijf aansluiten

Het maken van een kloon gaat het eenvoudigst als je pc of laptop een extra sleuf heeft voor het plaatsen van een tweede harde schijf. Bij het maken van een kloon werkt het namelijk het snelst als je deze direct kan overzetten naar je nieuwe ssd.

Er bestaan daarnaast ook usb-docking stations zoals in onderstaande afbeelding, of zelfs losse kabels waarmee je een (nieuwe) harde schijf of ssd extern kunt aansluiten op de usb-poort. Windows 10 herkent deze schijf gewoon als een extra harddisk en ook EaseUS Todo Backupkan daarmee overweg.

©PXimport

Gegevens overzetten

Nadat je je nieuwe ssd hebt aangesloten op je computer, kun je starten met het klonen van de oude harde schijf naar de nieuwe. Start EaseUS Todo Backup en wacht tot de software klaar is met de initialisatie.

Nadat het programma al je schijven heeft gevonden, klik je rechtsboven op de knop System Clone. Met deze optie maak je een exacte kopie (kloon) van je oude harde schijf direct naar de nieuwe. System Clone pakt hierbij automatisch de bootpartitie, de Windows-partitie en eventuele extra partities op de systeemschijf en zet deze dan direct over naar je nieuwe ssd.

©PXimport

Het overzetten van de data van de oude harde schijf naar de nieuwe kan even duren, afhankelijk van de omvang van de partities. In ons geval duurde het overzetten ongeveer een half uur.

Oude harde schijf eruit

Is de kloon succesvol uitgevoerd? Ontkoppel dan je nieuwe ssd van je computer. Let wel, doe dit wel op de 'nette' manier: klik met de rechtermuisknop op het usb-pictogram en kies voor Uitwerpen in het contextmenu. Zo weet je zeker dat er geen gegevens meer worden weggeschreven of dat de schijf op een andere manier nog in gebruik is.

Heb je je nieuwe ssd intern aangesloten? Sluit dan eerst de computer helemaal af , haal de stroomkabel uit de computer en maak je ssd weer los. Afhankelijk van hoe jouw systeem is geconfigureerd, kun je nu ook je oude harde schijf losmaken binnenin je computer. Voor dit artikel hebben we gebruik gemaakt van een laptop, waarin ruimte is voor één harde schijf, dus in ons geval vervangen we de oude interne harde schijf voor een nieuwe ssd, waarop we zojuist de kloon van de complete schijf naartoe hebben overgezet.

©PXimport

Ssd plaatsen

Het plaatsen van de ssd gaat eenvoudig en eigenlijk in omgekeerde volgorde dat je de oude schijf eruit hebt gehaald. Let op: vervang je een harde schijf uit een desktop-pc, dan past een ssd doorgaans niet direct in de schijfbaai van je systeem. Dat komt omdat conventionele desktop harddisk 3,5 inch breed zijn, terwijl ssd's altijd 2,5 inch breed zijn.

Om het verschil in breedte te overbruggen, heb je een zogeheten bracket nodig: een metalen of kunststof frame waarin je de ssd vastschroeft, en vervolgens in je 3,5 inch schijfbay van de desktop-pc plaatst. Laptops hebben doorgaans altijd een 2,5 inch drive bay, dus een nieuwe ssd past zonder aanpassing direct in het slot.

Computer opnieuw starten

Als je met EaseUS Todo Backup de kloon hebt gemaakt van je oude harde schijf naar je nieuwe ssd, dan is het een kwestie van de nieuwe ssd plaatsen, de klepjes weer dicht te schroeven en je computer of laptop weer op te starten. Zolang je de nieuwe ssd op dezelfde poort hebt aangesloten als de oude harde schijf, start je computer direct op vanaf die nieuwe schijf, zonder dat je verder nog iets hoeft te doen.

©PXimport

Prestaties

Het grootste voordeel van een ssd ten opzichte van een conventionele harde schijf is de snelheid. Een ssd heeft geen bewegende onderdelen en bestaat uit snel flashgeheugen, terwijl een conventionele harddisk lees- en schrijfkoppen heeft, die de data moet uitlezen en wegschrijven van ronddraaiende magnetische schijven.

Dat lezen en schrijven kost veel tijd, omdat de lees- en schrijfkoppen die informatie van meerdere plekken verspreid over die schijven moet ophalen. Dat is ook de reden dat je een conventionele harde schijf regelmatig moet defragmenteren en opschonen.

Na het plaatsen van een ssd merk je eigenlijk meteen verschil ten opzicht van een oude conventionele harde schijf. Dat zie je bijvoorbeeld aan de opstarttijd van Windows, deze is dan meteen een fractie drie of vier sneller dan bij een gewone harde schijf. Je zult het ook merken in het starten van programma's, deze zullen dan veel sneller op je beeldscherm verschijnen.

Ook bij het kopiëren en verplaatsen van bestanden - zeker als deze groot zijn - merk je direct verschil na het plaatsen ven een ssd. Zelfs het upgraden van een harde schijf in een al wat oudere laptop kan veel voordelen bieden, waardoor je weer een paar jaar langer met je oude apparaat vooruit kunt, zeker als je ook nog een paar tientjes investeert in wat extra werkgeheugen.

We hebben zelf ook wat eenvoudige benchmarks uitgevoerd om het verschil in prestaties te meten tussen de oude situatie (met een conventionele harde schijf van Samsung) en de nieuwe (met een Patriot Burst 240 GB sata III ssd) op een oude Compaq Presario CQ70-200EED uit 2009.

BENCHMARKSSAMSUNG 250GB HDDPATRIOT BURST 240GB SSDOpstarten laptop koud:1:08.200:33.68Opnieuw opstarten:2:32.671:02.55Gem. leessnelheid:51,40 MB/s239,79 MB/sGem. schrijfsnelheid:47,18 MB/s154,06 MB/sGem. toegangstijd lezen:19,555 ms0,240 msGem. toegangstijd schrijven:24,074 ms1,667 ms

Tot slot

Een ssd kan een goede investering zijn om zelfs je oude laptop van een snelheidsupgrade te voorzien, maar zeker als je al een redelijk moderne computer hebt zorgt een ssd voor een enorme boost in de prestaties van je computer.

Ook als je in de markt bent voor een externe schijf, kun je voor een ssd kiezen. Niet alleen is een externe ssd een stuk sneller in de gegevensoverdracht, ook zijn ze een stuk minder kwetsbaar dan traditionele harde schijven omdat er geen bewegende onderdelen in zitten. Dit heeft als groot voordeel dat je je externe ssd zorgeloos in je tas steekt als je op pad gaat.

Weet je nog niet welke ssd je wilt kopen, dan verwijzen we je graag door naar onze collega's van Computer!Totaal diemaar liefst 45 ssd's hebben getest  en leggen uit waar je bij aanschaf op moet letten.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.