De schijfruimte van de partitie waarop je Windows hebt geïnstalleerd, begint op te raken. Terwijl er op een andere partitie nog ruimte zat is. Kun je dan de volle partitie vergroten? Ja, daar zijn binnen Windows 10 verschillende opties voor. We leggen er drie aan je voor.

We gaan uit van de volgende situatie: je systeempartitie is te klein geworden. Naast de Windows-map staan hier ongetwijfeld programma- en mogelijk gegevensbestanden op. Dat is natuurlijk erg vervelend, omdat je niet langer programma’s kunt installeren. Nog erger is het als het leidt tot een onwerkbaar traag systeem en zelfs tot complete vastlopers. Met wat geluk bent je dit probleem snel de baas, zelfs zonder extra gereedschap. Dit is vooral het geval als er achter je systeempartitie (vermoedelijk C) nog voldoende schijfruimte is die niet is toegewezen.

Het wordt iets lastiger, maar niet onmogelijk, als zich er achter je C-partitie een datapartitie bevindt (vaak de D-schijf). In dat geval is het noodzakelijk om de benodigde vrije ruimte van de datapartitie af te snoepen en aan je C-partitie toe te wijzen. Je kunt de niet-toegewezen schijfruimte ook koppelen aan je C-partitie. Als laatste is er nog het scenario waarbij je schijf simpelweg te klein is. Dan rest alleen nog de optie om je schijf – of minstens het besturingssysteem – over te zetten naar een groter exemplaar.

Voor we gaan jongleren met schijfpartities, is het van belang dat je van je huidige partitie een back-up maakt. Mocht er iets mis gaan, dan kun je altijd nog terug naar de oude situatie.

Partitie vergroten met niet-toegewezen ruimte

Wanneer de voorzorgsmaatregelen zijn genomen, kun je aan het delicate partitiewerk beginnen. We beginnen met het eenvoudigste scenario. Onmiddellijk achter je C-partitie bevindt zich mogelijk nog niet-toegewezen schijfruimte. Om de exacte situatie in kaart te brengen, druk je op Windows-toets+R en voer je diskmgmt.msc uit. Onderaan krijg je een grafische weergave van de schijfbezetting.

Merk je meteen achter je C-partitie een zwart gedeelte met de naam ‘Niet-toegewezen’ op, dan zit je goed. Klik met de rechtermuisknop op je C-partitie en kies voor Volume uitbreiden. Druk op Volgende, selecteer dezelfde schijf en bevestig met Toevoegen. Bij Selecteer de hoeveelheid ruimte in MB geef je aan hoeveel vrije schijfruimte je aan de C-partitie wilt toevoegen. Druk op Volgende en Voltooien. Even later leeft je systeempartitie op grotere voet.

©PXimport

Partitie verkleinen

Ander scenario: je wilt je C-partitie vergroten maar je D-partitie heeft de resterende schijfruimte ingepikt. Dan moet je de D-partitie eerst verkleinen om vervolgens de vrijgekomen ruimte aan je C-partitie te kunnen doneren.

Om de D-partitie te verkleinen, spreek je nog steeds het ingebouwde schijfbeheer aan. Natuurlijk moet er op die partitie wel voldoende vrije ruimte beschikbaar zijn. Klik met de rechtermuisknop op de D-partitie en kies Volume verkleinen. Vul het veld in bij Geef op met hoeveel MB de partitie moet worden verkleind en bevestig met Verkleinen.

Je hebt nu een C-partitie, gevolgd door een D-partitie, op zijn beurt gevolgd door niet-toegewezen schijfruimte. Daar kunnen we in Windows Schijfbeheer jammer genoeg verder niets mee. We pikken daarom de draad op met een meer flexibele tool en wat ons betreft wordt dat de gratis MiniTool Partition Wizard Free.

MiniTool Partition Wizard Free gebruiken

Let er tijdens de installatie op dat je geen ongewenste extra’s mee installeert. Hierna start je de tool op en klik je op Launch Application. Er verschijnt een tekstueel en grafisch overzicht van de schijfbezetting. Je hebt nu eigenlijk twee mogelijkheden, die uiteindelijk tot hetzelfde resultaat leiden. De makkelijkste manier is wellicht de volgende.

Klik met de rechtermuisknop in een van beide overzichten op je C-partitie en kies voor Extend (uitbreiden). Bij Take Free Space from kies je het niet-toegewezen schijfdeel, iets als x[Unallocated]. Verplaats hier de schuifknop naar uiterst rechts als je alle beschikbare ruimte wilt opeisen.

©PXimport

Ziet alles er goed uit, druk dan op OK. De gevraagde actie vind je linksonder terug, bij Operations Pending. Druk op Apply en bevestig met Yes om die effectief uit te voeren.

Er is nog een andere methode. Rechtsklik op je D-partitie en kies Move/Resize. Versleep het rechterpijlknopje tot helemaal aan het einde van de niet-toegewezen ruimte en versleep vervolgens het linkerpijlknopje (die het begin van je D-partitie markeert) naar rechts. Dit doe je tot er voldoende ruimte beschikbaar komt voor je C-partitie.

Vervolgens ga je voor de C-partitie aan de slag zoals beschreven: kies Extend en duid de vrijgekomen ruimte aan. Beide operaties kun je vervolgens bevestigen met Apply en met Yes.

Windows overzetten naar nieuwe schijf

Over naar een derde en een wat lastiger scenario: je huidige schijf is echt aan de krappe kant en je kunt er nauwelijks nog schijfruimte uit losweken. Er zit dan weinig anders op dan een bijkomende, grotere en wellicht snellere (ssd-)schijf aan te schaffen.

We gaan ervan uit dat het om een sata-schijf gaat en die kun je vast wel aan een vrije sata-connector en dito stroomkabel hangen. Op een laptop kun je de tweede schijf tijdelijk als externe schijf koppelen via een usb-naar-sata-adapter. Herstart daarna je pc zodat MiniTool Partition Wizard beide schijven correct detecteert.

©PXimport

In het wizardvenster kies je vervolgens Migrate OS to SSD/HD Wizard. Klik op Next en markeer de (systeem)schijf die je wenst over te zetten. Je wilt hier mogelijk de optie I would like to replace my system disk with another hard disk selecteren. In dat geval zet de MiniTool Partition Wizard álle partities op je systeemschijf over en niet alleen de partities die het besturingssysteem absoluut nodig heeft.

Klik op Next en duid de extra schijf aan. Houd er wel rekening mee dat door deze operatie alle eventueel bestaande data op de doelschijf onherroepelijk verdwijnen. Bevestig je keuze met Next en met Yes.

Normaal gesproken opent zich nu een extra dialoogvenster, waarin je twee keuzes krijgt. Je kunt kiezen voor Copy partitions without resizing. Daarmee behouden de partities van je originele schijf de exacte grootte. Dat lijkt ons niet optimaal, omdat je de systeempartitie op de doelschijf nog moet zien uit te breiden.

De betere keuze lijkt ons Fit partitions to entire disk. Hierdoor worden standaard alle partities op je originele schijf proportioneel uitvergroot tot alle ruimte op de doelschijf is benut. Vanuit hetzelfde dialoogvenster kun je ervoor zorgen dat bijvoorbeeld alleen je systeempartitie meer ruimte krijgt toebedeeld en de eventueel resterende niet-toegewezen ruimte zich aansluitend en uitsluitend achteraan de schijf bevindt.

©PXimport

Het vinkje bij Align partitions to 1 MB laat je best staan. Houd er rekening mee dat je met de gratis versie een migratie van het besturingssysteem alleen kunt uitvoeren tussen schijven met dezelfde partitiestijl (mbr of gpt). De betaalde pro-variant laat zo’n omzetting alsnog toe (59 dollar). Bevestig met Next, Finish, Apply en nogmaals met Yes.

Het kan zijn dat je nu de melding krijgt dat de (systeem)schijf in gebruik is. Dan kies je Restart now, zodat de tool na een herstart de procedure alsnog kan voortzetten. Of je schaft de pro-versie aan. Die laat het toe om een bootmedium te creëren waarmee je de pc opstart. Vanuit hier kun je de transferoperatie zonder herstart uitvoeren.

Is alles netjes afgerond dan kun je je originele schijf door de andere vervangen. Of je stelt het bios zo in dat de pc voortaan van die extra schijf opstart. Nu heb je weer genoeg ruimte over voor het opslaan van bestanden en het installeren van software!

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.