Wil je nóg meer plezier beleven met je browser? Breid deze dan uit met extensies. Zo krijg je bijvoorbeeld toegang tot nieuwe AI-functies, blokkeer je irritante advertenties en heb je je wachtwoorden altijd bij de hand. Aan welke browserextensies heb je nu echt iets? Lees verder en ontdek de mogelijkheden.

Wist je dat je browser in potentie meer in huis heeft dan je mogelijk verwacht? Met behulp van browserextensies kun je de functionaliteit van je surfprogramma een flinke oppepper geven. Er bestaan verschillende extensies van een groot aantal uitgevers. Zo zijn er extensies die je helpen op het gebied van productiviteit, Office, entertainment en media. De extensie moet wel geschikt zijn voor de browser die je gebruikt. In dit artikel gaan we uit van uitbreidingen voor Chrome, Edge en Firefox.

Waar vind je extensies?

Er zijn verschillende locaties waar je extensies kunt vinden. Zo staan ze bijvoorbeeld op de website van de uitgevers. Ook worden ze door browsermakers op een eigen pagina aangeboden, vergelijkbaar met een appstore.

Op https://chromewebstore.google.com vind je de downloadpagina’s van Google voor Chrome-extensies. Het merendeel hiervan werkt overigens ook in Microsoft Edge. Die uitwisselbaarheid is niet zo vreemd: beide browsers zijn gebaseerd op hetzelfde fundament: Chromium.

Dit is de centrale locatie van Microsoft Edge. En op deze plek vind je de extesies voor Firefox. Populaire extensies zijn over het algemeen voor alle browserplatformen beschikbaar. Vergelijk het met apps voor je telefoon.

Elke browser biedt de mogelijkheid om de extensies te beheren. In Edge kies je bijvoorbeeld voor Instellingen en meer / Extensies. Een overzicht van geïnstalleerde extensies verschijnt. Hier heb je ook de mogelijkheid om extensies van andere ‘winkels’ te installeren. Zet de schuif op Aan bij de optie Sta extensies van andere winkels toe.

OneTab

Opgeruimd staat netjes: waarschijnlijk hanteren de makers van OneTab dit motto bij het maken van de extensie. OneTab komt goed van pas als je vaak een flinke hoeveelheid tabbladen in je browser hebt geopend. Klik op de knop van de extensie en je geopende tabs worden op één pagina samengebracht. Vanuit de pagina kun je de individuele websites bezoeken of herstellen naar een eigen tab.

Naast een opgeruimder omgeving, is een belangrijk voordeel dat de browser minder werkgeheugen in beslag neemt. Dit is vooral merkbaar bij websites waarop scripts lopen en die voorheen op een eigen tab in de achtergrond actief waren. De extensie heeft nog een paar aanvullende opties: zo kun je je lijst van tabs exporteren, zodat je ze ook nog bij de hand hebt nadat je de tabs of browser hebt afgesloten. Overigens blijft de lijst met tabs in OneTab ook bewaard nadat je de browser hebt afgesloten of de computer opnieuw wordt opgestart.

Bitwarden

Wachtwoordmanagers zijn er in alle soorten en maten. Met de flinke hoeveelheid aanmeldgegevens kun je er maar beter eentje gebruiken. Een populaire wachtwoordmanager is Bitwarden. Je kunt deze namelijk zelf hosten, zodat je niet afhankelijk bent van externe servers, of voor een relatief bescheiden bedrag als online dienst afnemen.

Met de extensie Bitwarden Password Manager kun je je aanmeldgegevens snel invoeren op websites, zonder dat je de app los hoeft te openen. Op de tab Kluis vind je de verschillende categorieën, zoals wachtwoorden, creditcardinformatie en veilige notities. Ook handig is de tab Generator. Hiermee genereer je nieuwe, veilige gebruikersnamen en wachtwoorden. Je geeft hierbij zelf de variabelen op, zoals vereiste wachtwoordlengte en de samenstelling van het wachtwoord (zoals hoofdletters, leestekens en cijfers).

Standaard licht het pictogram van Bitwarden op zodra je een website bezoekt waarvoor de wachtwoordmanager aanmeldgegevens heeft. Nog handiger is om de gegevens automatisch te laten invullen. Kies Instellingen / Auto-invullen en schakel de optie in Auto-invulmenu op formuliervelden weergeven.

Grammarly

Als het gaat om het schrijven van goede Engelse teksten, kun je de hulp van Grammarly inschakelen. Deze dienst helpt je bij het beoordelen en aanpassen van zelfgeschreven proza. Uiteraard kun je telkens de website openen en de teksten daar laten controleren, maar eenvoudiger is om gebruik te maken van de Grammarly-extensie.

Eenmaal toegevoegd merkt Grammarly het meteen als je een tekst opstelt, bijvoorbeeld in Google Docs, Gmail of Outlook. Via de extensie geef je het gewenste taalmodel op, bijvoorbeeld Brits-Engels. Een relatief recente toevoeging is generatieve AI. Deze optie helpt je bij het (her)schrijven van een tekst op basis van je eigen tekst.

Standaard verbetert Grammarly je tekst automatisch. Wil je hierover meer controle houden, dan schakel je de functie Correct text automatically uit. Je vindt de instellingen door te klikken op het pictogram van Grammarly op de menubalk van de browser. Je kunt via de extensie ook snel een tekst opzetten op de website van Grammarly zelf. Kies in het extensievenster voor New Document.

Marinara

Ongestoord doorwerken op de computer is helaas niet altijd vanzelfsprekend. Een beetje hulp kan geen kwaad, bijvoorbeeld in de vorm van de pomodoro-tactiek. Hierbij werk je aaneengesloten perioden geconcentreerd door en wissel je die focusperioden af met een kortere of langere pauze. De Marinara-extensie helpt je hierbij.

De makers hebben gekozen voor een minimalistische aanpak, zodat je ook niet wordt afgeleid door de extensie. Het pictogram van de extensie geeft aan hoeveel minuten je focusperiode bedraagt en laat je de perioden met een simpele klik ook pauzeren. Ondanks de no-nonsensaanpak kun je aardig wat instellingen aanpassen. Klik met rechts op het pictogram en kies Extensieopties. Hier kun je de lengte van de ‘sprints’ en pauzes aanpassen. Ook kun je een geluidssignaal activeren en meldingen op je bureaublad inschakelen, om te voorkomen dat je een periode mist. Op de tab Geschiedenis zie je hoe je je kostbare tijd hebt ingedeeld en kun je deze statistieken zelfs exporteren als csv-bestand, zodat je in Excel of Sheets met de cijfers aan de slag kunt. Je kunt hier ook een export maken, waarmee je je statistieken meeneemt naar een nieuwe computer.

Ublock Origin

Irrelevante advertenties waarop je inmiddels bent uitgekeken. Met een advertentieblocker bezoek je websites zonder dat je advertenties te zien krijgt. Het lijkt haast of het principe van een browserextensie voor deze categorie programma’s is uitgevonden. De advertentieblocker draait tijdens het browsen op de achtergrond en komt in actie wanneer het nodig is, bijvoorbeeld door browsers of cookies te blokkeren.

Een populaire blocker is uBlock Origin. De extensie is beschikbaar voor een groot aantal browsers, waaronder Chrome, Edge, Firefox en Opera. De makers proberen het beslag op de processor tot een minimum te beperken: dat is prettig voor een onderdeel dat continu actief is. Klik op het pictogram om te zien welke onderdelen op de geopende website zijn geblokkeerd.

Bij deze extensie is het openen van de instellingen zeker de moeite waard. Klik op Dashboard openen, rechtsonder in het venster van de extensie. De instellingen zijn opgebouwd uit meerdere tabs. Op de tab Vertrouwde websites maak je uitzonderingen voor websites waarop je juist geen elementen wilt blokkeren. Op de tab Filterlijsten geef je aan welke blokkeerlijsten als bron moeten dienen. Deze sectie is vooral interessant voor de gevorderde gebruiker die meer controle wil hebben over de sites die worden geblokkeerd.

Ook nog handig: het exporteren van je voorkeuren, zodat je deze ook op andere computers kunt gebruiken. Open de tab Instellingen en klik op Back-up maken naar bestand. Op de andere computer kies je voor Terugzetten uit bestand.

AI

In deze tijden mag uiteraard een extensie voor AI niet in je lijst ontbreken. Er zijn verschillende extensies beschikbaar voor ChatGPT. Goed voorbeeld hiervan is ChatGPT for Google. Deze richt zich op het verrijken van zoekopdrachten (van bijvoorbeeld Google of Bing) met de intelligentie van ChatGPT. Nadat je een zoekopdracht hebt opgegeven, verschijnt het resultatenvenster en kan ChatGPT onder meer een samenvatting maken van de inhoud van de gevonden pagina’s. Om de extensie te gebruiken, heb je een ChatGPT-account nodig. Heb je die nog niet, dan maak je deze aan via https://chat.openai.com.

Een andere interessante extensie is Monica. Hiermee heb je toegang tot verschillende AI-modellen, waaronder GPT-4o en Claude 3. De extensie helpt je met uiteenlopende taken. Zo kun je lange e-mailberichten laten samenvatten en op basis hiervan een antwoord laten formuleren. Bovendien kun je via de extensie ook artikelen maken, op basis van zelfgekozen zoekwoorden. Je kunt via de extensie gratis veertig zoekopdrachten per dag invoeren. Heb je er meer nodig, dan kun je een betaald abonnement afsluiten.

Lees zeker ook het artikel: Boost de bot! Met deze extensies kan ChatGPT nog veel meer

Dark Reader

De donkere modus voor het besturingssysteem kennen we inmiddels allemaal. Ook steeds meer websites doen mee aan de trend en bieden een schakelaar aan waarmee je tussen een lichte en donkere variant schakelt. Doen je favoriete websites nog niet mee, dan neem je met de browserextensie Dark Reader het heft in eigen hand.

Eenmaal geïnstalleerd kun je met de extensie nagenoeg elke website in een donkere modus schakelen. Het gaat hier om een opensource-project, waaraan door een grote groep enthousiaste programmeurs al tien jaar wordt gesleuteld. Klik op het pictogram van Dark Reader om de instellingen te openen. Uiterst bovenin vind je de schakelaar om de donkere modus te activeren, maar de instellingen eronder zijn minstens even interessant.

Alle opties zijn erop gericht om websites beter leesbaar te maken, ook voor wie minder zicht heeft. Zo kun je onder meer de helderheid en het contrast van de pagina’s via een schuifregelaar bijstellen. De instellingen kunnen per pagina worden bewaard. Je kunt ook een sneltoets configureren, waarmee je bij een sitebezoek snel naar een andere kleurmodus schakelt. Prettig is dat de extensie in de Nederlandse taal beschikbaar is. Ben je tevreden over de functionaliteit, dan vragen de makers om een vrijwillige financiële bijdrage.

Google Translate

Heb je een website geopend in een vreemde taal die je niet beheerst? Dat is geen probleem meer als je de browserextensie van Google Translate gebruikt. Klik op het pictogram voor directe toegang tot een invoerbalk waarin je het te vertalen woord typt. Via een meerkeuzelijst bovenin kies je de gewenste taal. Je kunt ook een los woord op een website selecteren en in een pop-upvenster de vertaling zien.

Dit gedrag kun je aanpassen via de extensieopties. In de sectie Pop-upvertalingen bepaal je wat er moet gebeuren als je een woord of zin selecteert. Zo kun je kiezen voor Pop-up onmiddellijk bekijken of Icoon tonen waarop ik kan klikken om pop-up te tonen. Bovendien kun je bovenin de instellingenpagina je primaire taal opgeven. Bevestig de instellingen met een klik op Opslaan.

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké. 

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.