ID.nl logo
Review TCL 65C835 - Subtopper met ambities
Huis

Review TCL 65C835 - Subtopper met ambities

Alhoewel vlaggenschepen de grote blikvangers zijn, loont het altijd om een kijkje te nemen bij de subtoppers zoals deze TCL 65C835. Die modellen leveren vaak uitmuntende prestaties voor een heel scherpe prijs. Tijd dus voor een uitgebreide review.

Fantastisch
Conclusie

We vinden deze TCL een opmerkelijk goede all-rounder die ook nog eens prima geprijsd is. Hij levert uitstekend contrast, een belangrijk punt nu OLED-tv’s steeds goedkoper worden. Maar hij combineert dat ook nog eens met zeer helder beeld en rijke kleuren. Daarmee presteert hij in bijna alle kijkomstandigheden uitstekend voor films en tv-reeksen.  Ook sport- en gamingfans zullen in hun nopjes zijn met die prestaties. Zij krijgen bovendien een 120 Hz-paneel met goed bewegingsscherpte, en voor de gamers zijn de HDMI-aansluitingen van alle nodige features voorzien, pc-gamers genieten zelfs van een 144 Hz refreshrate. Onkyo voorzag de tv van een krachtige audio-oplossing en Google TV geeft je toegang tot een nagenoeg alle streaming-apps en features die je maar wenst. 

Plus- en minpunten
  • Uitstekende local dimmig levert mooi contrast
  • Hoge piekhelderheid en ruim kleurbereik
  • Prachtige HDR-beelden
  • Ondersteunt Dolby Vision IQ én HDR10+
  • HDMI 2.1-aansluitingen met veel gaming features
  • Mooie audioprestaties, Dolby Atmos
  • Extra login vereist met TCL-account
  • Google TV is minder goed te personaliseren

TCL 65C835

  • Adviesprijs: 1.499 euro
  • Wat: Ultra HD LCD-tv (miniled, quantum dots, local dimming)
  • Schermformaat: 65 inch (165 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (2x v2.0 (18Gbps), 2x v2.1 (48 Gbps), eARC/ARC, ALLM, VRR, HFR 4K120), 1x composiet video + stereo cinch, 1x optisch digitaal uit, 1x USB, 1x hoofdtelefoon, 2x antenne, Bluetooth
  • Extra’s: HDR10, HLG, HDR10+, Dolby Vision IQ, WiFi (802.11ax) ingebouwd, Google TV (11), AirPlay 2, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot
  • Afmetingen: 1.447 x 867 x 320 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 26,3 kg (incl. voet)
  • Verbruik: SDR 136 (G) / HDR 300 watt (G)

Baanbrekende ontwerpen moet je niet zoeken in deze categorie, maar mooi afgewerkt zijn ze vaak wel. De C835 is geen hyperslanke tv, al had je dat misschien gehoopt gezien de naam “miniled”, maar de donker titaniumkleurige afwerking, het subtiele kader en de stevige voet zorgen voor een knap uiterlijk. We merken vooraan ook het Onkyo logo, en achteraan een flinke woofermodule dus we kijken nu al uit naar de audioprestaties.

TCL is zeker niet zuiniger op de aansluitingen dan concurrenten. Van de vier HDMI-aansluitingen zijn er twee die de volledige HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps leveren. Ze ondersteunen ALLM, VRR (HDMI VRR en AMD Freesync Premium) en 4K120, en hebben een lage input-lag van 17,2 ms (in 4K60) en 7,6 ms (in 2K120). TCL heeft de ARC/eARC functie op een van de HDMI 2.0-aansluitingen geplaatst. Dat is een slimme aanpak, want zo verlies je geen HDMI 2.1-aansluiting als je soundbar aansluit. Het verbaast ons dat concurrenten dat niet doen. 

De lijst bevat verder één USB-aansluiting, een composiet video en stereo cinch audio ingang, optische digitale uitgang en een hoofdtelefoonuitgang. Ethernet, wifi en bluetooth zijn uiteraard ook van de partij. De C835 heeft een enkelvoudige tv-tuner, en hou er rekening mee dat je niet kan opnemen naar USB harde schijf of live tv pauzeren. 

Een kleine opmerking: de stroomkabel is vrij dicht bij de rand geplaatst. We zien die liever wat dieper achter het toestel zodat hij niet per ongeluk voorbij de rand van het scherm zichtbaar is.

Indrukwekkende contrastprestatie

Nu OLED-modellen steeds goedkoper worden is het meer dan ooit de belangrijkste opdracht voor een LCD-tv om een goed contrast voor te leggen. Daarvoor vertrouwt TCL op een VA-paneel en miniLED-achtergrondverlichting met local dimming. De achtergrondverlichting is onderverdeeld in 24x12 (288) zones die door de tv afzonderlijk aangestuurd worden. 

Dat lijken er relatief weinig vergeleken bij andere modellen die richting 1.000 zones gebruiken, maar toch legt de C835 verrassend goede resultaten voor. TCL toont zo dat niet alleen het aantal zones is dat belangrijk is. Op de eerste plaats heeft het VA-paneel zelf al een uitstekend contrast, het beste zelfs dat we ooit al zagen. Daarnaast stuurt de TCL de achtergrondverlichting aan in 12 bit, waardoor het zeer fijne controle heeft over hoeveel licht het uitstuurt in elke zone. 

Die twee factoren samen, gecombineerd met een slim algoritme leveren echt indrukwekkende resultaten. Niet alleen slaagt de tv er in om zonegrenzen bijna volledig te verbergen, hij toont ook erg veel schaduwnuances in donkere beelden. En lichtaccenten in donkere beelden worden niet overduidelijk gedimd. Enkel in HDR, wanneer je echt het uiterste vraagt van het scherm, zoals bijvoorbeeld vuurwerk tegen een nachtelijke hemel, kan je vaag de zonegrenzen zien. 

Houd ook rekening met de kijkhoek. Wie niet centraal voor het scherm zit, kan contrast en helderheid wat zien dalen maar kleur blijft goed bewaard.

Helder en kleurrijk

Maar contrast is zeker niet het enige sterke punt van deze tv. Die miniLEDs kunnen ook flink wat helderheid genereren. De TCL tikt gemakkelijk de 1.500 nits aan, en dat in een goed gekalibreerde beeldmode. Dat is een prestatie waar we twee jaar geleden nog voor naar een topmodel moesten kijken. Zelfs op een volledig wit beeld haalt hij nog ongeveer 640 nits. Voor een breed kleurbereik vertrouwt TCL op quantum dot-technologie, het resultaat van 93% P3 is ruim voldoende voor indrukwekkende HDR-beelden.

Veel licht, veel kleur, en prima contrast, de basis is er. Maar een tv moet dat ook in goede banen leiden om er de beste HDR-beelden uit te halen. Met ondersteuning voor Dolby Vision en HDR10+ zit je alvast gebeiteld voor de beste HDR-formaten. Maar ook voor HDR10 zet de TCL knappe prestaties neer. 

Hij houdt niet alleen rekening met de HDR10-metadata, maar kan dankzij “Dynamic Tonemapping” ook goed inschatten hoe hij het beeld toch nog kan verbeteren. Zo krijg je zeer levendige HDR-beelden met veel schaduwnuance, witdetail en intense kleuren. Tijdens de test verloor de tv nog wat contrast door dynamic tonemapping, maar een software update heeft dat probleem verholpen.

In de Movie-beeldmodus is de kalibratie overigens zowel in SDR als HDR erg goed. De kleine afwijkingen vallen allemaal binnen de aanvaardbare grenzen. In HDR is het beeld een tikje te helder en neigt de kleurtemperatuur naar een wat koel resultaat. Mocht je de TCL willen laten kalibreren, dan kan dat via Portrait Displays Calman zelfs automatisch.

Beeldverwerking met een snufje AI

Elke fabrikant maakt ondertussen gebruik van AI-gebaseerde algoritmes. Ook TCL doet dat, en met goed resultaat. De upscaling haalt erg veel detail uit het beeld, maar zolang je de scherpte op nul laat staan leek het beeld ons iets te zacht. Geef de scherpte daarom een zetje tot aan vijf.

Ruisonderdrukking werkt prima, behalve dan voor MPEG-ruis. Dat is de blokvorming die je ziet in zwaar gecomprimeerde video. Daar weet de processor weinig aan te doen. Een opvallend goed punt is dat de TCL ook kleurbanden in zachte kleurovergangen vrij goed weg werkt. Het 120 Hz-paneel zorgt voor hele mooie bewegingsscherpte die enkel het fijnste detail verbergt omdat bewegende voorwerpen een lichtjes vage rand hebben. 

Er is een Black Frame Insertion techniek beschikbaar om dat laatste detail toch te tonen, maar het beeld heeft dan een irritante flikkering. Wie de panbeelden graag zo vloeiend mogelijk maakt kan motion interpolation activeren, maar de processor kan niet altijd het gestotter weg werken.

Onkyo staat in voor de audio

Onkyo koos voor deze TCL een 2.1 opstelling met twee maal tien Watt downfiring luidsprekers en een 20 W subwoofer achteraan. Jammer, het model vorig jaar had een meer prominente voorwaarts gerichte soundbar onder de tv. Toch blijven de prestaties puik. Uit die configuratie haalt de tv heel wat volume, ruim voldoende om je filmsoundtracks de kamer te laten vullen. 

Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar beschikt niet over upfiring speakers. Je hoort dus wel een mooi ruimtelijk effect, maar je zit er niet echt midden in. Er is voldoende bas om klank wat pit te geven. Voor meer gewoon muziekplezier schakel je Dolby Atmos beter uit. 

Met Google TV

Tijdens de installatie van Google TV vraagt TCL je niet alleen om een Google-account (uiteraard nodig voor de Google Play-store) maar ook om een TCL-account. Alhoewel die laatste weinig of geen meerwaarde biedt (je kan de TCL Home app gebruiken) is hij wel verplicht. Dat hadden we, in het kader van privacy en keuzevrijheid, toch liever optioneel gezien. 

De interface navigeert erg vlot en apps starten snel. Google TV levert een heel uitgebreid content-aanbod waardoor je bovendien ook kunt navigeren op basis van genre. De TCL is ook uitgerust met Airplay 2, en is Google Stadia Certified. Gamers krijgen een handige Game Bar om snel instellingen na te kijken en aan te passen. Voor pc-gamers ondersteunt het paneel zelfs 144 Hz refreshrate. Een multiview-functie is ook een leuk extraatje als je beeld van de tv wil combineren met beeld van je smartphone. Maar dat werkt helaas enkel met TCL-telefoons.

De nieuwe TCL remote werkt via bluetooth. Hij is een pak eenvoudiger dan de oude remote (die je overigens ook in de doos vindt) en heel wat handiger voor een moderne tv-kijker die regelmatig streamingdiensten gebruikt.

Conclusie

We vinden deze TCL een opmerkelijk goede all-rounder die ook nog eens prima geprijsd is. Hij levert uitstekend contrast, een belangrijk punt nu OLED-tv’s steeds goedkoper worden. Maar hij combineert dat ook nog eens met zeer helder beeld en rijke kleuren. Daarmee presteert hij in bijna alle kijkomstandigheden uitstekend voor films en tv-reeksen. 

Ook sport- en gamingfans zullen in hun nopjes zijn met die prestaties. Zij krijgen bovendien een 120 Hz-paneel met goed bewegingsscherpte, en voor de gamers zijn de HDMI-aansluitingen van alle nodige features voorzien, pc-gamers genieten zelfs van een 144 Hz refreshrate. Onkyo voorzag de tv van een krachtige audio-oplossing en Google TV geeft je toegang tot een nagenoeg alle streaming-apps en features die je maar wenst. 

▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer