Wil jij de schuur in je tuin graag isoleren? In deze handleiding nemen we je bij de hand en bespreken we alle stappen voor goed geïsoleerde wanden van je schuur. Hierdoor zit je er, zelfs in de schuur, het hele jaar door lekker warmpjes bij.

Gereedschap:

• Rolmaat
• Broodmes
• Zaag
• Boormachine
• Nietpistool

Materiaal:

• Isolatiemateriaal
• Geïmpregneerde latten
• Balken voor het frame
• Dampdoorlatende folie
• Dampwerende folie
• Flexibele afdichtkit
• Aluminium tape
• Schroeven

Bescherming:

• Mondkapje
• Veiligheidsbril
• Handschoenen

©bilanol

Welke gedeeltes van de schuur moet je isoleren?

Het isoleren van de wanden van je schuur levert het meeste resultaat op. Daarna volgt het dak. Ben je van plan om er veel tijd door te brengen? Voorzie dan ook de vloer van isolatie. Denk er verder aan dat je via eventuele ramen ook veel warmte verliest.

Isoleren en de R-waarde van isolatiemateriaal: wat heb je nodig?

Met welk isolatiemateriaal wordt jouw schuur een prettige ruimte? De effectiviteit van isolatiemateriaal wordt uitgedrukt in m²K/W, ook wel R-waarde of Rd-waarde genoemd. Dat klinkt wellicht ingewikkeld, maar dat valt best mee. Het is in feite niets meer dan de verhouding tussen de warmtegeleidingscoëfficiënt en de diameter van het materiaal. Voor de opslag van spullen is een R-waarde van 2,5 voldoende. Als je ook graag tijd in de ruimte doorbrengt, raden we een R-waarde van tenminste 4 aan. Voor complete energieneutraalheid is een R-waarde van minstens 6 vereist. Maar dit is voor een schuur meestal wat overdreven. De effectiviteit wordt uiteindelijk bepaald door de dikte en de isolatiewaarde van het gebruikte materiaal.

Lees ook: Je huis isoleren? Gebruik de Rd-waarde om het beste materiaal te kiezen

De meest geschikte materialen voor isolatie van een schuur

Wat is precies het doel van de isolatie? Voor uitstekende thermische en degelijke akoestische isolatie is glaswol een geschikte keuze. Het is betaalbaar, makkelijk te verwerken en brandwerend. Ga je voor de hoogst mogelijke akoestische isolatie? Dan is steenwol een betere keuze. Dat is iets duurder en net als glaswol eenvoudig aan te brengen en brandwerend.

Het gebruik van polyurethaan (PUR, ook wel purschuim genoemd) raden we af om twee redenen. Het is moeilijk te installeren én het is slecht voor het milieu. PIR-platen, gemaakt van polyisocyanuraat, zijn duur, lastig te verwerken en leveren matige akoestische isolatie. Piepschuim is eveneens minder geschikt om zelf te installeren.

In deze handleiding gaan we uit van het gebruik van glaswol met een doorsnede van 60 mm. Steenwol breng je op identieke wijze aan.

©Tomasz Zajda

Stappenplan voor muurisolatie van een schuur aan de binnenkant

Ben je er klaar voor? Want nu begint het echte werk. Doorloop de volgende stappen voor systematische plaatsing van muurisolatie:

• Geïmpregneerde latten plaatsen
• Dampdoorlatende folie aanbrengen
• Frame van houten balken maken
• Glaswol plaatsen
• Dampwerende folie aanbrengen
• Afwerking met gipsplaten

De bovenstaande lijst geeft ook aan in welke volgorde de materialen worden geplaatst vanaf de buitenmuur.

Begin met een raamwerk van geïmpregneerde latten

Voor je begint, verwijder je uitstekende schroeven en andere grove onregelmatigheden. Sluit de stroom af en haal alle contactdozen van de muur. We kiezen voor geïmpregneerde latten omdat die bestand zijn tegen vocht. Je plaatst de latten verticaal tegen de muur, van de vloer tot het plafond. 

Een afstand tussen iedere lat van 60 centimeter is perfect. Kies de juiste boor en pluggen op basis van het materiaal van de buitenmuur, meestal hout of steen.

©bilanol

Dampdoorlatende folie aanbrengen

Nu is het tijd voor de dampdoorlatende (ook bekend als dampopen) folie. Dit materiaal koop je op rollen en breng je horizontaal aan. Begin boven in een hoek en niet het begin vast aan de eerste lat. Rol de folie helemaal uit tot aan de ander kant van de muur en niet het hier ook vast. Maak alleen de bovenste rand vast met nietjes. Voor de volgende laag gebruik je 10 centimeter overlap, waarbij de bovenste laag valt over de laag die daaronder ligt. Pas als je alles van boven naar beneden hebt aangelegd, niet je de folie helemaal vast. Plak kieren en eventuele scheuren dicht met aluminium tape.

Maak een frame van houten balken

De houten balken die je gebruikt moeten net zo breed zijn als het isolatiemateriaal. Gangbare rollen beginnen vanaf 60 millimeter. Doorgaans is dat genoeg voor een schuur. Begin met de buitenste rand. Houd rekening met een luchtspouw van 20 millimeter. Leg de latten dus 20 millimeter van het folie af. Bevestig de eerste balk aan de vloer en werk langs de muren en het plafond. Tussen de balken de muur breng je flexibele afdichtkit aan. Hout is namelijk een natuurproduct dat krimpt en uitzet.

Het plaatsen van de glaswol

Het is eindelijk zover: we gaan het isolatiemateriaal plaatsen. Om je luchtwegen, huid en ogen te beschermen is het verstandig om een mondkapje, lange mouwen, handschoenen en een veiligheidsbril te dragen. Snijd de glaswolplaten op maat, in dit geval een breedte van 60 centimeter. Een broodmes is hiervoor het handigste gereedschap.

Let erop dat de platen goed op elkaar aansluiten en dat er geen kieren ontstaan. Als het frame goed in elkaar zit is dat meestal geen probleem.

Dampdichte folie aanbrengen

Aan de binnenkant van de muur brengen we dampdichte folie aan zodat vocht niet in de isolatie kan trekken. Ga op dezelfde manier te werk als met de dampdoorlatende folie. Zorg dus voor 10 centimeter overlap en plak naden af met aluminium tape.

Afwerking met gipsplaten

Uiteraard wil je de pas geïsoleerde muur mooi afwerken. Dat doe je met gipsplaten, die standaard 60 centimeter breed zijn. Dat past dus precies op het frame.

Meet de hoogte van de muur en snijd de gipsplaten op maat. Dat doe je door een scherp mes twee keer over de voorkant van de gipsplaat te halen. Vervolgens knak je de gipsplaat vrij eenvoudig via de achterzijde doormidden. Daarna maak je de gipsplaten met schroeven vast aan het frame. Je hebt nu een mooie, strakke wand die je naar wens kunt afwerken. Veel plezier met je geïsoleerde schuur!

©bilanol

🧣 Ook je huis isoleren? ⮯

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal: 1,43 inch

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.