De deur of ramen openzetten en terwijl we binnen aan het stoken zijn, is met de huidige energieprijzen geen optie meer. Bovendien willen we er als het buiten koud is juist warm bij zitten, waardoor ventileren niet aantrekkelijk is. Maar een goede luchtvochtigheid is enorm belangrijk voor een gezond binnenklimaat. In dit artikel vertellen we hoe je vocht, ventilatie en verwarming in balans houdt om een gezond binnenklimaat te creëren.

Ook lezen: Zo kun je je huis energiezuinig ventileren (ook in de winter)

De vicieuze cirkel: vocht, ventilatie en verwarming

Vocht, ventilatie en verwarmen hebben allemaal invloed op het klimaat in huis. Ventilatie is belangrijk om verse lucht in te kunnen ademen en het vocht dat jij zelf produceert weer naar buiten af te voeren. Maar door te ventileren – vooral 's winters – loop je het risico dat het binnen te vochtig en koud wordt. Dat kun je oplossen door bij te verwarmen, maar dat kost een hoop energie én kan de lucht in huis weer te droog worden. Heb je daar toch last van? Dan pak je dat aan door te ventileren...

De drie vormen als het ware een vicieuze cirkel. Maar we hebben goed nieuws: door de juiste maatregelen te nemen kun je aan deze vicieuze cirkel ontsnappen. De eerste stap is herkennen wat jouw huis nodig heeft.

©Ronstik

Zo herken je dat je moet gaan monitoren

Een luchtvochtigheidspercentage tussen de 40 en 60 is prima. Onder de 40 procent betekent dat de lucht te droog is en boven de 60 procent is te vochtig. Hieronder zie je een aantal symptomen die jou vertellen dat je maar beter de luchtvochtigheid kunt monitoren. Vervolgens kun je de nodige maatregelen nemen om een gezond binnenklimaat te creëren.

● Je ziet zwarte plekjes (schimmel) op de muren of het plafond.

● Je ramen en spiegels raken beslagen zonder goede reden.

● Je komt zilvervisjes of papiervisjes tegen. Bij een luchtvochtigheid van 50 procent verdwijnen ze.

● Je gezondheidsklachten verergeren. Een te vochtige leefomgeving is niet per se de oorzaak van ziektes, maar verergert ze wel. Vooral ziektes of infecties die met de luchtwegen te maken hebben, maar ook reuma.

● Je hebt last van allergische reacties, eczeem of astma. Dat betekent dat huisstofmijt zich thuisvoelt. Hun uitwerpselen van zijn de oorzaak van dit soort klachten.

● Je hebt last van droge ogen.

● Je hebt (vaak) last van hoofdpijn.

● De planten in huis verdrogen.

Hoe meet je de luchtvochtigheid?

Herken je een aantal van de genoemde symptomen? Dan is het verstandig om de luchtvochtigheidsgraad in huis te meten. Er zijn verschillende manieren waarop je dat kunt doen.

Een makkelijke methode die je meteen kunt uitvoeren is de ijsblokjesmethode. Dat doe je als volgt: laat 2 ijsblokjes 5 minuten in een glas water staan. Druipt er na 5 minuten condens van het glas? Dan is de luchtvochtigheid te hoog. Is er helemaal geen condens zichtbaar, dan is het te droog in huis.

Voor een meer precieze uitkomst zijn er luchtkwaliteitsmeters waarmee je meteen de hoeveelheid koolstofdioxide in huis kunt meten. Het meest nauwkeurige antwoord krijg je van een hygrometer, ook wel vochtmeter genoemd. De hygrometer geeft in procenten aan wat de verhouding tussen de lucht en de waterdamp in huis is.

💧 TIP!Plaats de meter op een betrouwbare plek en niet op een plek waarvan je weet dat de luchtvochtigheid doorgaans hoger of lager is. Dus niet naast het fornuis, want daar komen kookdampen vrij.

Oplossingen: doorbreek de vicieuze cirkel!

Gelukkig zijn er diverse oplossingen waarmee je de luchtvochtigheid kunt reguleren en een gezond binnenklimaat kunt behouden. We hebben enkele tips voor je op een rijtje gezet.

Te droge lucht:

● Ventileren: Door de ramen, deuren of ventilatieroosters open te zetten, ontsnapt de oude lucht en komt er frisse lucht binnen.

● Planten: Geef ze vaker water en zet ze bij elkaar voor een hogere luchtvochtigheid.

● Waterverdamping: Zet een schaaltje water op de kachel of hang een waterverdamper aan de radiator.

● Apparaten: Een diffuser of luchtbevochtiger benevelen de kamer, wat zorgt voor een hogere luchtvochtigheid.

Te vochtige lucht:

● Afzuigkap: Heb je een afzuigkap? Vergeet die niet aan te zetten tijdens het koken en kook met het deksel op de pan.

● Was: Hang je wasgoed buiten op om te drogen.

● Douche: Droog de douche goed na zodat het vocht sneller verdwijnt.

● Luchtontvochtiger: Je kunt ook een elektrische luchtontvochtiger aanschaffen die de vochtigheid op peil houdt.

💧 TIP!Check hoe goed jouw huis geïsoleerd is en of er ongewenst vocht naar binnen komt door kieren.

Conclusie

Een gezond klimaat in huis wordt gecreëerd wanneer vocht, ventilatie en verwarming in balans zijn. Wijzen de symptomen op een disbalans? Begin dan met het monitoren van de luchtvochtigheid en ga aan de slag met de juiste maatregelen om het huis van een gezond binnenklimaat te voorzien!

Wil jij jouw huis verder verduurzamen?

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!