Lucratieve tips: hoe verbruik je zelf meer van je eigen zonnestroom?
Slechts 30 procent van de elektriciteit afkomstig van je zonnepanelen verbruik je meteen zelf. De rest lever je aan het elektriciteitsnet. Zonnepanelen produceren vooral tussen 11.00 en 15.00 uur elektriciteit. Die momenten vallen meestal niet samen met de uren waarop je de meeste stroom verbruikt. Hoe gebruik je zo veel mogelijk van je eigen zonnestroom? Met onze tips vergroot je je verbruik tot 50 of wel 80 procent.
Dit artikel in het kort:
-
De vergoeding voor terugleveren van stroom zal waarschijnlijk dalen
-
Het is aantrekkelijk om zelf je eigen zonne-energie zo veel mogelijk te gebruiken
-
Door je apparaten slim te programmeren of in te schakelen, verbruik je meer van je eigen zonne-energie
-
Een energiebeheersysteem helpt je je opbrengsten te maximaliseren
-
Lees ook: Verhuizen naar een huis mét zonnepanelen? Hier moet je op letten
Op dit moment maakt het – althans in Nederland – niet uit of je de zonne-energie zelf gebruikt of aan het net levert om later te gebruiken. De waarde van de geproduceerde zonne-energie blijft gelijk aan de kilowattuur-prijs die je betaalt voor de afgenomen elektriciteit. De huidige afspraken (de zogenaamde salderingsregeling) lopen nog tot 1 januari 2025.
In België ontvang je een veel lager bedrag voor de stroom die je teruglevert dan voor de stroom die je van het net afneemt. Ook in Nederland verwachten we dat de vergoeding voor stroom die je aanlevert vanaf 2025 zal dalen. Daarom wordt het belangrijk om zo veel mogelijk van je zonnestroom zelf te verbruiken.
Programmeer wasmachine en vaatwasser
Gebruik de programmeerfunctie van de wasmachine en de vaatwasser, zodat die hun werk doen op het moment dat je zonnepanelen stroom opwekken. Laat deze huishoudtoestellen dus liefst draaien tussen 12.00 en 15.00 uur. Op die manier drijf je het zelfverbruik met 10 procent op.
Heeft jouw toestel geen programmeerfunctie, dan kun je wel een slimme timer gebruiken, zodat je ze via een smartphone op afstand kunt aanzetten. Vooral het startmoment is belangrijk, omdat wasprogramma’s het eerste uur de meeste stroom vragen. Je kunt beide toestellen met een gerust hart aanzetten als je niet thuis bent. De wasmachine en vaatwasser leveren geen brandgevaar op en hebben bovendien een beveiliging tegen waterschade.
Wasdroger alleen als je thuis bent
Ook de wasdroger zet je pas aan als de zonnepanelen stroom opwekken. Dat regel je niet in met een timer, want een wasdroger gebruik je idealiter alleen wanneer je thuis bent. Dat is overigens een terecht advies van Brandweer Nederland en Consumentenbond.nl. Wasdrogers trekken stof aan en worden vaak onvoldoende schoongehouden. De combinatie van een gloeiend verwarmingselement, een afgesloten ventilator en stof kan helaas tot brand leiden, en als je daar niet op tijd bij bent, zijn de gevolgen niet te overzien.
Was drogen zonder stroomverbruik?
Het ouderwetse droogrek doet het elke keer weer!
Warm het water overdag op
Heb je een elektrische boiler, dan slaat die meestal ’s nachts aan. Je kunt hem herprogrammeren om dat voortaan overdag te doen, waardoor je meer gebruikmaakt van de zonne-energie.
Combineer met een warmtepomp
De warmtepomp haalt twee derde van de energie die hij levert uit de omgeving en slechts een derde uit de elektriciteit die het apparaat verbruikt. Als je deze elektriciteit zelf kunt produceren, vergroot je het zelfverbruik. Maar dat is geen allesomvattende oplossing, omdat de warmtepomp vooral 's winters hard moet werken, tijdens de donkere dagen waarop de zonnepanelen het minst productief zijn.
Installeer een thuisbatterij
Thuisbatterijen zijn nog altijd enorm kostbaar. Reken op een kostprijs tussen de 4000 en 5000 euro, oplopend tot ruim 10.000 euro of meer. Toch is dit een van de meest doeltreffende manieren om je zelfverbruik te vergroten. Met zo’n batterij sla je ongebruikte energie op en kun je 's avonds gebruikmaken van de stroom die overdag werd geproduceerd.
Een thuisbatterij kan het zelfverbruik tot zelfs 80 procent opdrijven. Maak je echter geen illusies, met een thuisbatterij zul je nog niet zelfvoorzienend worden. De meeste batterijen zijn te klein om voldoende stroom te leveren op momenten dat de zonnepanelen geen stroom produceren, en gedurende de wintermaanden leveren de zonnepanelen te weinig elektriciteit om de thuisbatterij helemaal op te laden. Het blijft bovendien twijfelachtig of je de huidige aanschafprijs van een thuisbatterij überhaupt kunt terugverdienen.
Ook interessant: Maximaliseer de opbrengst van je zonnepanelen: 6 tips voor meer rendement
Laad je elektrische auto op
Heb je een elektrische auto dan is een laadpaal een interessante aanvulling op de zonnepaneleninstallatie. Door je elektrische auto op te laden met zonnestroom stijgt het zelfverbruik van 30 naar 60 procent. In de toekomst kunnen elektrische auto's de thuisbatterij ondersteunen en zelfs vervangen als je auto overdag thuis geparkeerd staat.
De batterij zal dan overdag opladen, om 's avonds vervolgens – wanneer het verbruik van de woning toeneemt – energie terug te geven. Dat heet bidirectioneel laden. Zo gebruik je de elektrische auto als thuisaccu en zelfs als noodstroomvoorziening. De eerste auto’s waarmee dit kan, zijn de Hyundai IONIQ 5 en Kia EV6. Het systeem heet ook wel Vehicle to Home of V2H.
Niet alleen de auto, maar ook de laadpaal moet V2H ondersteunen. Het stroomnet levert immers wisselstroom. Dat wordt omgezet naar gelijkstroom om het voertuig op te laden. Stroom van de auto naar het net moet weer worden omgezet naar wisselstroom.
©Volodymyr Skurtul
Plaats zonnepanelen op oost-west in plaats van zuid Deze tip geldt uiteraard alleen voor wie van plan is zonnepanelen te laten plaatsen. Rekenmodellen hebben uitgewezen dat als je zonnepanelen op het westen en/of het oosten richt, dat het piekmoment van de zonnestroom in de ochtend en avond valt. Op dat moment gebruik je zelf ook de meeste stroom. Wanneer je de panelen op het zuiden richt, is de opbrengst van de zonnepanelen hoger, maar je verbruikt er zelf minder van. Een zuidgerichte oriëntatie blijft interessant wanneer je veel van huis uit werkt of van plan bent om te investeren in een thuisbatterij. De opbrengst van zuidgeoriënteerde panelen ligt op jaarbasis nog altijd zo’n 20 procent hoger.
Slimme sturing: PV-vermogensregelaar
Een PV-vermogenswisselaar zorgt dat het overschot van de zonne-energie rechtstreeks wordt gebruikt voor de aanmaak van warm water. Het is een slimme sturing die continu meet of je zonnepanelen meer fotovoltaïsche energie aanmaken dan wat je op het moment verbruikt. Hiervoor maakt die de verbinding tussen de elektrische boiler en de digitale elektriciteitsmeter. Is er een overschot, dan wordt die elektriciteit automatisch naar de elektrische weerstand van de boiler gestuurd.
Zo’n vermogenswisselaar kost geïnstalleerd ongeveer 1000 euro. De PV-vermogenswisselaar werkt samen met een klassieke boiler en een warmtepompboiler van 200 à 250 liter. De terugverdientijd ligt rond de drie jaar.
©Kontiki Solar
Gebruik een buffervat als thermische batterij
Een voorraadvat met water kan worden ingezet als buffervat. Dat is niet hetzelfde als een boilervat. Een boilervat is bedoeld om warm water te leveren voor huishoudelijk gebruik, terwijl een buffervat de energie opslaat voor verwarmingssystemen. Zo’n buffervat is dus een thermische batterij.
Moderne buffervaten zijn supergeïsoleerd en thermisch gelaagd. Dat wil zeggen dat de warmte is opgeslagen in temperatuurlagen. Hoe hoger in het vat, hoe hoger de temperatuur. Bovendien heeft zo’n buffer doorgaans een groter volume dan een boiler. Zo’n buffervat kan worden verwarmd met stroom van het elektriciteitsnet of van de warmtepomp, maar ook met zonne-energie. Zonnepanelen renderen het meest overdag en met een buffervat leg je een voorraad thermische energie aan die je ook kunt gebruiken als de zon niet schijnt. Op die manier haal je een hoger rendement uit je PV-installatie.
Energiebeheersysteem
Het EMS (Energy Management System) is een slim systeem om de opbrengst van de zonnepanelen te maximaliseren. Hiervoor gaat het systeem af op de actuele energieprijs, je verbruikspatroon en het weer.
Een EMS is bedoeld om samen te werken met een thuisbatterij en het dynamisch energietarief. In dit tarief hangt de energieprijs voortdurend af van de marktvraag: hoe groter de vraag, hoe duurder. Het systeem zal elektriciteit aankopen en opslaan in de thuisbatterij wanneer de prijs laag is.
Hebben je zonnepanelen meer stroom opgewekt dan je nodig hebt, dan zal het EMS de overschot verkopen op de drukke momenten waarbij de prijs hoog is. Als er een overaanbod aan elektriciteit op het net is kunnen de energieprijzen zelfs negatief zijn en krijg je dus geld wanneer je energie afneemt.
Het EMS houdt dit in de gaten. Het EMS is software die in een compacte modem zit. Dit apparaat is verbonden met de omvormer van het zonnesysteem, de thuisbatterij, de digitale elektriciteitsmeter en de cloudserver. Er zit een interne simkaart met dataplan in, zodat je niet afhankelijk bent van wifi. De analyses en het denkwerk worden door deze software gemonitord en uitgevoerd. Zo’n aansturingspakket met modem kost 680 euro en daar hoort een maandelijks abonnement van 7 euro bij. Je zou er volgens de installateur tussen de 42 en 124 euro per maand mee winnen.
