Merken, transporteurs en bedrijven claimen steeds vaker klimaatneutraal te zijn. Bijvoorbeeld Bol.com, terwijl dat bedrijf met veel busjes rondrijdt om pakketjes te bezorgen. En hoe komt die term klimaatneutraal steeds vaker op jouw levensmiddelen te staan? Je leest het hier!

Tijdens het inladen van de wekelijkse boodschappen in de supermarkt, ontkom je er niet aan: kies je voor de klimaatneutrale tandpasta, of ga je voor de tandpasta zonder keurmerk? Het klinkt als een goede reden, dus misschien kies je wel voor klimaatneutraal. Die term zie je tegenwoordig overal, vooral op cosmetica en levensmiddelen. Maar wat betekent het eigenlijk? En hoe weet je of het echt klimaatneutraal is? Om het antwoord op die vragen te vinden, beginnen we bij het klimaat zelf.

Ons klimaat in een notendop 

Om de aarde heen zit een beschermde laag: de atmosfeer. Ook wel dampkring genoemd. De atmosfeer beschermt ons bijvoorbeeld tegen schadelijk zonlicht. Een deel van de zonnestraling en warmte wordt namelijk geabsorbeerd, verstrooid of gereflecteerd door de atmosfeer voordat die het aardoppervlak bereikt. Een ander deel wordt wel doorgelaten en de aarde kaatst de warmte daarvan weer terug. De broeikasgassen in de dampkring vangen die warmte vervolgens weer op. Dit natuurlijke broeikaseffect fungeert als een soort thermostaat voor onze planeet: het tempert de extremen en maakt de planeet leefbaar voor ons als mens. Zonder dit effect zouden de temperaturen hier namelijk vergelijkbaar zijn met die van de maan: overdag tot wel 120 graden Celsius en 's nachts tot wel 250 graden Celsius onder nul.

Wanneer er verstoringen optreden in de atmosfeer, heeft dit directe gevolgen voor het weer dat we ervaren. Denk aan neerslag, temperatuur, luchtvochtigheid, wind en bewolking. Al deze elementen samen vormen het weer van dag tot dag. Maar als we kijken naar een langere tijdsperiode, bijvoorbeeld over meerdere jaren, dan spreken we over het klimaat. Het klimaat is dus eigenlijk het gemiddelde weerpatroon dat we in een bepaalde regio gedurende een langere periode zien.

Broeikasgassen: wat doen ze? 

Broeikasgassen houden de aarde op de juiste temperatuur: niet te koud en niet te warm. Ze komen van nature in de lucht voor en zijn dus niet per definitie slecht. Doordat we ademen komt er bijvoorbeeld koolstofdioxide (CO₂) vrij. Andere bekende broeikasgassen zijn methaan en distikstofoxide. Bomen en planten halen de CO₂ weer uit de lucht (atmosfeer) via het proces van fotosynthese. Dit proces zet zonlicht om in energie voor de planten en als bijproduct zuurstof voor ons.

©Studio023

Als we dit gebalanceerde systeem vergelijken met het menselijk lichaam, dan zien we eenzelfde soort balans. Te veel suiker is bijvoorbeeld niet goed voor het lichaam, net als te veel broeikasgassen in de dampkring niet goed zijn voor de aarde. Het huidige teveel aan broeikasgassen komt vooral door menselijke activiteiten. 

Broeikasgassen komen namelijk ook vrij tijdens de energieproductie door het verbranden van steenkool, hout, aardgas en aardolie. Daardoor nemen de broeikasgassen in de atmosfeer alsmaar toe. Hoe meer we verbranden, hoe meer CO₂ en andere gassen er in de dampkring blijven hangen. Daardoor stijgt de gemiddelde temperatuur, smelt het pool- en gletsjerijs en stijgt de zeespiegel. Het systeem is uit balans, waardoor er meer hittegolven en overstromingen plaatsvinden en de hoeveelheid regen- en sneeuwval verandert. 

Klimaatneutraal: wat betekent dat precies?  

Volgens de Dikke Van Dale betekent klimaatneutraal dat het productieproces van een product, zoals douchegel, niet de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer vergroot. Het productieproces kan dus wel gassen uitstoten, maar bij een klimaatneutraal proces, haal je die weer uit de lucht. Op die manier verandert de balans in de atmosfeer niet en blijft de gemiddelde temperatuur hetzelfde. Klimaatneutraal betekent dus niet dat er helemaal geen broeikasgassen in de lucht komen, maar dat een bedrijf de uitgestoten broeikasgassen weer compenseert door eenzelfde hoeveelheid eruit te halen. 

Klimaatneutraal is anders dan CO₂-neutraal

Heb je het over klimaatneutraal, dan gaat dat over alle soorten broeikasgassen. Bij CO₂-neutraal draait het juist specifiek om CO₂. Staat er op een product 'CO₂-neutraal'? Dan kan dat alsnog betekenen dat er andere broeikasgassen en fijnstofdeeltjes in de lucht komen die ze niet compenseren. Zoals vaker gebeurt in de veeteelt, afvalverwerking en de fossiele brandstoffenindustrie. Daar wordt de methaanuitstoot alsmaar groter. Stoot een bedrijf nog veel methaan uit, maar geen CO₂? Dan is het dus wel CO₂-neutraal, maar niet klimaatneutraal. 

Is klimaatneutraal de oplossing? 

Een organisatie kan dus alleen klimaatneutraal zijn wanneer ze actief de stoffen uit de lucht halen die ze erin blazen. Dit wordt ook wel negatieve emissie genoemd. Dit kunnen ze doen door de natuurlijke processen te versterken die bijvoorbeeld CO₂ uit de lucht halen. Bijvoorbeeld door bomen te planten. Dat biedt nog een ander voordeel: het vergroot namelijk de wateropslag. Bij het begrip klimaatneutraal staat een schone lucht dus voorop. Maar voor sommige processen is het nog niet mogelijk om dat helemaal te bereiken. In dat geval zijn er vervangende oplossingen nodig om de uitstoot volledig te stoppen. 

©Malp

Hoe werken bedrijven aan klimaatneutraliteit? 

Inmiddels begrijp je hoe de broeikasgassen functioneren, en dat bedrijven eraan werken om klimaatneutraal te zijn. Maar hoe doen ze dat eigenlijk? De Climate Neutral Group (CNG) heeft hiervoor een aantal criteria opgesteld. Organisaties die hieraan voldoen, krijgen van hen het klimaatneutrale keurmerk. Die criteria gaan uit van het Parijs Akkoord om in 2050 de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden Celsius. Beter nog: 1,5 graden Celsius. 

Laten we een voorbeeld bekijken. Bol.com heeft het keurmerk van CNG ontvangen, maar dat krijgt het bedrijf niet zomaar. Hiervoor zijn vier stappen vereist:
1) Meten – de organisatie meet eerst de eigen ecologische voetafdruk. 
2) Reduceren – het bedrijf gaat aan de slag om uitstoot te verminderen. Bijvoorbeeld door het transport- of productieproces te optimaliseren. 
3) Compenseren – de resterende uitstoot compenseert het bedrijf door te investeren in gecertificeerde klimaatprojecten. 
4) Certificering – zodra de vermindering en compensatie is gerealiseerd, krijgt de organisatie het Klimaatneutrale Keurmerk. 

Verwarrende claims over het klimaat 

Als goede burger die wil bijdragen aan het klimaat, kies je in de supermarkt misschien voor een flesje van gerecycled plastic – of het gerecycled is, kun je zien op de verpakking. Maar zodra je het flesje openmaakt, blijkt het dopje niet van gerecycled plastic. Wat bedrijven claimen op hun verpakking, moeten ze wel kraakhelder kunnen toelichten. In de bovenstaande situatie, waarbij een flesje wel van gerecycled plastic is gemaakt, maar de dop niet, moet er daarom een specifieke disclaimer op het etiket staan. Zo kun je als bewuste consument betere keuzes maken.

De informatie die op de producten staat moet dus specifiek zijn, maar sommige termen zijn zo vaag dat je er niet veel wijzer van wordt. Neem bijvoorbeeld de term 'duurzaam'. Dat is zo'n breed begrip dat het eigenlijk met van alles te maken kan hebben. Bijvoorbeeld het verbeteren van de productie, innovatieve energieopwekking, dierenwelzijn of arbeidsomstandigheden. Dat kan verwarrend zijn. 

©Tanaonte

Gelukkig komen er steeds meer regels voor het gebruik van deze duurzaamheidsclaims. Bedrijven die zeggen dat ze duurzaam zijn, moeten dat ook kunnen aantonen. In 2023 is er bijvoorbeeld een nieuwe Code voor Duurzaamheidsreclame uitgekomen, ter vervanging van de Milieu Reclame Code. Bedrijven mogen niet meer zomaar claimen dat ze klimaatneutraal zijn, maar alleen wanneer ze voldoen aan de eisen. Wanneer bedrijven dit niet kunnen onderbouwen en klanten misleiden, noemen we dat ook wel greenwashing. Ze doen zich daarbij groener of meer maatschappelijk verantwoordelijk voor dan dat ze daadwerkelijk zijn. Dat soort misleiding is strafbaar. 

Lees ook: Statiegeldblikjes handig (én hygiënisch) bewaren: zo doe je dat

Denk je na over zonnepanelen? Lees je goed in en vergelijk offertes.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Deze keer in de categorie klussen en (ver)bouwen: vijf goede cirkelzagen voor een redelijke prijs.

Een cirkelzaag is bedoeld voor het maken van rechte, snelle sneden in hout, plaatmateriaal, kunststof en soms zelfs metaal. Je gebruikt 'm bijvoorbeeld om planken op maat te zagen, laminaat passend te krijgen of meubels te bouwen. Dankzij het roterende zaagblad kun je nauwkeurig werken, zeker in combinatie met een geleiderail of parallelgeleider. Veel modellen bieden ook de mogelijkheid tot verstekzagen, wat handig is voor hoeken of afwerkingen.

Bosch PKS 55 A

De Bosch PKS 55 A is een eenvoudige cirkelzaag die geschikt is voor standaard klussen in en om het huis. Hij werkt op netstroom en heeft een vermogen van 1200 watt. De zaagdiepte is instelbaar tot maximaal 55 mm bij 90 graden, en 38 mm bij 45 graden, waarmee je houten planken, panelen en plaatmateriaal netjes kunt zagen. De machine is uitgerust met een parallelgeleider voor rechte sneden en een doorzichtige zaaglijnindicator (CutControl), wat helpt om op de lijn te blijven zonder extra hulpmiddelen. Bij het zagen wordt het zaagsel automatisch opgevangen in een geïntegreerde opvangbox, wat het werkvlak redelijk schoon houdt. Deze zaag wordt geleverd met een standaard hardmetalen zaagblad, en het wisselen van het blad gebeurt met een inbussleutel. Voor wie af en toe wil zagen zonder veel poespas, is dit een praktische keuze.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 38 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 45

Metabo KS 55 FS

De Metabo KS 55 FS is een cirkelzaag die vooral praktisch is voor wie regelmatig nauwkeurig wil zagen in hout. Wat deze zaag onderscheidt, is de meegeleverde geleiderail, die je helpt om rechte sneden te maken zonder losse linialen of hulpstukken. Met een vermogen van 1200 watt en een zaagblad van 160 mm is hij krachtig genoeg voor de meeste klussen rond het huis of op de werkplaats. De maximale zaagdiepte bedraagt 55 mm bij 90 graden en 39 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor planken, multiplex of zelfs lichte balken. Je kunt de zaaghoek makkelijk instellen en de machine is voorzien van een aansluiting voor stofafzuiging. Het geheel wordt geleverd in een robuuste kunststof koffer, samen met de geleiderail en toebehoren zoals een parallelaanslag en inbussleutel. Alles bij elkaar een goed uitgeruste zaag voor wie graag strak en gecontroleerd werkt.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 39 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 47°

Makita HS7601J

Deze cirkelzaag van Makita is een netstroommodel met een vermogen van 1200 watt. Hij is geschikt voor rechte zaagsneden in hout, multiplex of spaanplaat en biedt een maximale zaagdiepte van 66 mm bij 90 graden en 46 mm bij 45 graden. Het ontwerp is compact en relatief licht, waardoor hij goed hanteerbaar is, ook voor langere zaagklussen. De aluminium zool en beschermkap zijn stevig maar licht, wat bijdraagt aan het gebruiksgemak. Je kunt een stofzuiger aansluiten op de achterzijde voor schoner werken. De machine wordt geleverd in een stevige M‑Box koffer en is standaard voorzien van een zaagblad van 190 mm. De softstartfunctie zorgt ervoor dat de zaag rustig op gang komt, wat veiliger werkt en de kans op wegspringen vermindert.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 66 mm bij 90°, 46 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 45°

Makita DSS501ZJ

De DSS501ZJ is een compacte accucirkelzaag van Makita voor lichtere zaagklussen. Hij werkt op het Makita 18 V LXT-platform, dus handig als je al andere Makita-accu’s hebt: die kun je erop gebruiken. De zaag is ontworpen voor kleinere materialen zoals latten, laminaat en dunne planken, en heeft een zaagdiepte van 51 mm bij 90 graden. Door zijn lage gewicht (rond de 2,7 kg zonder accu) is hij goed te hanteren, ook boven schouderhoogte of op lastig bereikbare plekken. De voetplaat is kantelbaar tot 45 graden, wat verstekzagen mogelijk maakt. Hij wordt geleverd in een Makita-koffer (Makpac), maar zonder accu of lader. Dit model is bedoeld voor situaties waarin draagbaarheid en snelheid belangrijker zijn dan kracht of doorzaagcapaciteit.

Zaagbladdiameter: 136 mm
Zaagdiepte: 51 mm bij 90°, 35 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 50°

DeWalt DCS573NT‑XJ

Deze DeWalt cirkelzaag is bedoeld voor wie zonder snoer wil werken en toch kracht nodig heeft. Het apparaat werkt op een 18 V XR-accu (niet meegeleverd), waardoor je flexibel kunt werken zonder beperkt te worden door een kabel. De zaag heeft een zaagdiepte tot 65 mm bij 90 graden en 50 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor het meeste standaard timmerwerk. Dankzij de 190 mm zaagbladen kun je er door plaatmateriaal, planken en balken zagen zonder dat je de machine hoeft te forceren. Het magnesium zaagbladdeksel en de basis zorgen voor een lichte maar stevige constructie. De softstart en elektronische motorrem verhogen de veiligheid. De ingebouwde aansluiting voor stofafzuiging helpt het werkoppervlak overzichtelijk te houden, vooral bij binnengebruik.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 67 mm bij 90°, 51 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 57°

Phishing was ooit makkelijk te herkennen: aan het slechte taalgebruik, vreemde afzenders (hallo Nigeriaanse prins!) en wazige logo's kon je meteen zien dat er iets niet klopte. Maar die tijd is voorbij. Dankzij AI kunnen oplichters nu overtuigende voicemails, video's en realtime chatsimulaties genereren die niet van echt te onderscheiden zijn. Dit kun je doen om jezelf te beschermen tegen deze nieuwe vormen van digitale oplichting.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Een nieuwe generatie digitale oplichting

AI verandert fundamenteel hoe cybercriminelen te werk gaan. Met voice-cloning kunnen ze iemands stem nabootsen op basis van een kort fragment. Deepfake-video werkt vergelijkbaar, maar dan met beeld: gezichten, lipbewegingen en mimiek worden digitaal gegenereerd of aangepast om jou te misleiden. Ook phishingmails worden met AI foutloos opgesteld, compleet met correcte opmaak, echte logo's en overtuigende toon. Webshops, bankomgevingen of overheidsportalen worden visueel nagebouwd tot in de kleinste details.

Criminelen zetten deze technieken steeds vaker in voor gerichte oplichting: een 'familielid' dat via WhatsApp om geld vraagt, een oplichter die zich voordoet als recruiter en via een deepfake-video een sollicitatiegesprek voert (om vervolgens geld of persoonlijke gegevens van de sollicitant los te krijgen) of een zogenaamde bekende die op sociale media een link deelt naar een schimmige webshop of crypto-site. Wat je ziet of hoort lijkt echt – en dat maakt het risico groot.

©Mdv Edwards

Waarom klassieke waarschuwingen niet meer werken

Lang was het advies: let op spelfouten, controleer de afzender en klik nooit zomaar op links. Maar in een tijd waarin AI moeiteloos professionele teksten schrijft en complete identiteiten nabootst, is dat niet meer genoeg. Phishingmails zijn strak vormgegeven en afgestemd op de ontvanger, inclusief gepersonaliseerde aanhef en inhoud die aansluit bij je recente activiteiten of interesses.

En het blijft niet bij mailtjes alleen. Oplichters gebruiken AI ook voor het genereren van spraakberichten en video. Daarbij zetten ze zoveel mogelijk kanalen in om slachtoffers te maken. Waar ze bij 'traditionele' kanalen als mail, sms en WhatsApp vooral kiezen voor korte berichten die urgent overkomen (Als je je bankrekening niet verifieert wordt je rekening afgesloten of Mam, help! Ik heb nú geld nodig!) kiezen ze op sociale media als Facebook, Instagram en LinkedIn een andere benadering. Daar creëren ze nep-profielen met AI-gegenereerde foto's en content, waarmee ze je vertrouwen proberen te winnen. Is dat gelukt, dan proberen ze daar misbruik van te maken via frauduleuze aanbiedingen of verzoeken om geld. Omdat er op sociale media zoveel persoonlijke informatie te vinden is, kunnen ze hun aanpak nauwkeurig afstemmen op het slachtoffer – met verwijzingen naar interesses, gezamenlijke vrienden of recente gebeurtenissen, waardoor het verhaal extra geloofwaardig lijkt.

Juist door die multichannel-aanpak is het lastiger geworden om alert te blijven. Je krijgt een alarmerend bericht via sms, terwijl op LinkedIn een geloofwaardig profiel je een vriendschapsverzoek stuurt. Of je wordt gebeld door een stem die klinkt als je dochter, vlak nadat je een verdachte e-mail hebt genegeerd. Die combinatie van persoonlijke timing, verschillende kanalen en slimme psychologische trucs maakt dat je sneller meegaat in het verhaal, zonder eerst goed na te denken.

©terovesalainen

Bitdefender Scam Copilot: wapen tegen AI-scams

Om gebruikers te helpen wapenen tegen deze moderne vorm van cybercrime heeft Bitdefender Scam Copilot ontwikkeld. Deze functie, beschikbaar in onder meer Bitdefender Premium Security, analyseert berichten, websites, meldingen en interacties op je apparaten in realtime. Scam Copilot detecteert oplichting niet alleen op basis van bekende patronen, maar gebruikt ook gedragsanalyse en AI om nieuwe, nog onbekende scams te herkennen.

Staat er een verdachte link in een bericht? Wordt een bericht verstuurd vanaf een domein dat sterk lijkt op een vertrouwd adres, maar subtiele afwijkingen bevat? Scam Copilot geeft direct een waarschuwing, nog voordat je klikt of reageert. Dat geldt ook voor verdachte formulieren, foute inlogpagina's en frauduleuze verzoeken die via sociale media of chat-apps worden verstuurd.

Daarnaast helpt Scam Copilot je om alerter te worden. Twijfel je of iets echt is of niet? Je kunt teksten, links of screenshots laten analyseren door de ingebouwde chatbot en krijgt je direct duidelijkheid of het te vertrouwen is – of dat het om een scam gaat.

Zo ontstaat er een slimme beveiligingslaag die zich aanpast aan de nieuwste technieken van criminelen. Scam Copilot werkt bovendien op al je apparaten: van smartphone tot laptop, op Android, iOS, macOS en Windows. 

Digitale bescherming op alle fronten

Bitdefender Premium Security biedt uitgebreide bescherming tegen de moderne dreigingen van nu. Naast Scam Copilot krijg je toegang tot een wachtwoordmanager, onbeperkt VPN-verkeer en automatische monitoring van datalekken. Zo voorkom je dat inloggegevens op straat komen te liggen, of dat je ongemerkt verbinding maakt met een nepwebsite.

Cybercrime verandert razendsnel, maar met de juiste tools kun je risico's voorblijven. Scam Copilot is geen overbodige luxe, maar een onmisbare digitale hulp in een tijd waarin je niet altijd meer op alleen je ogen en oren kunt vertrouwen.