Merken, transporteurs en bedrijven claimen steeds vaker klimaatneutraal te zijn. Bijvoorbeeld Bol.com, terwijl dat bedrijf met veel busjes rondrijdt om pakketjes te bezorgen. En hoe komt die term klimaatneutraal steeds vaker op jouw levensmiddelen te staan? Je leest het hier!

Tijdens het inladen van de wekelijkse boodschappen in de supermarkt, ontkom je er niet aan: kies je voor de klimaatneutrale tandpasta, of ga je voor de tandpasta zonder keurmerk? Het klinkt als een goede reden, dus misschien kies je wel voor klimaatneutraal. Die term zie je tegenwoordig overal, vooral op cosmetica en levensmiddelen. Maar wat betekent het eigenlijk? En hoe weet je of het echt klimaatneutraal is? Om het antwoord op die vragen te vinden, beginnen we bij het klimaat zelf.

Ons klimaat in een notendop 

Om de aarde heen zit een beschermde laag: de atmosfeer. Ook wel dampkring genoemd. De atmosfeer beschermt ons bijvoorbeeld tegen schadelijk zonlicht. Een deel van de zonnestraling en warmte wordt namelijk geabsorbeerd, verstrooid of gereflecteerd door de atmosfeer voordat die het aardoppervlak bereikt. Een ander deel wordt wel doorgelaten en de aarde kaatst de warmte daarvan weer terug. De broeikasgassen in de dampkring vangen die warmte vervolgens weer op. Dit natuurlijke broeikaseffect fungeert als een soort thermostaat voor onze planeet: het tempert de extremen en maakt de planeet leefbaar voor ons als mens. Zonder dit effect zouden de temperaturen hier namelijk vergelijkbaar zijn met die van de maan: overdag tot wel 120 graden Celsius en 's nachts tot wel 250 graden Celsius onder nul.

Wanneer er verstoringen optreden in de atmosfeer, heeft dit directe gevolgen voor het weer dat we ervaren. Denk aan neerslag, temperatuur, luchtvochtigheid, wind en bewolking. Al deze elementen samen vormen het weer van dag tot dag. Maar als we kijken naar een langere tijdsperiode, bijvoorbeeld over meerdere jaren, dan spreken we over het klimaat. Het klimaat is dus eigenlijk het gemiddelde weerpatroon dat we in een bepaalde regio gedurende een langere periode zien.

Broeikasgassen: wat doen ze? 

Broeikasgassen houden de aarde op de juiste temperatuur: niet te koud en niet te warm. Ze komen van nature in de lucht voor en zijn dus niet per definitie slecht. Doordat we ademen komt er bijvoorbeeld koolstofdioxide (CO₂) vrij. Andere bekende broeikasgassen zijn methaan en distikstofoxide. Bomen en planten halen de CO₂ weer uit de lucht (atmosfeer) via het proces van fotosynthese. Dit proces zet zonlicht om in energie voor de planten en als bijproduct zuurstof voor ons.

©Studio023

Als we dit gebalanceerde systeem vergelijken met het menselijk lichaam, dan zien we eenzelfde soort balans. Te veel suiker is bijvoorbeeld niet goed voor het lichaam, net als te veel broeikasgassen in de dampkring niet goed zijn voor de aarde. Het huidige teveel aan broeikasgassen komt vooral door menselijke activiteiten. 

Broeikasgassen komen namelijk ook vrij tijdens de energieproductie door het verbranden van steenkool, hout, aardgas en aardolie. Daardoor nemen de broeikasgassen in de atmosfeer alsmaar toe. Hoe meer we verbranden, hoe meer CO₂ en andere gassen er in de dampkring blijven hangen. Daardoor stijgt de gemiddelde temperatuur, smelt het pool- en gletsjerijs en stijgt de zeespiegel. Het systeem is uit balans, waardoor er meer hittegolven en overstromingen plaatsvinden en de hoeveelheid regen- en sneeuwval verandert. 

Klimaatneutraal: wat betekent dat precies?  

Volgens de Dikke Van Dale betekent klimaatneutraal dat het productieproces van een product, zoals douchegel, niet de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer vergroot. Het productieproces kan dus wel gassen uitstoten, maar bij een klimaatneutraal proces, haal je die weer uit de lucht. Op die manier verandert de balans in de atmosfeer niet en blijft de gemiddelde temperatuur hetzelfde. Klimaatneutraal betekent dus niet dat er helemaal geen broeikasgassen in de lucht komen, maar dat een bedrijf de uitgestoten broeikasgassen weer compenseert door eenzelfde hoeveelheid eruit te halen. 

Klimaatneutraal is anders dan CO₂-neutraal

Heb je het over klimaatneutraal, dan gaat dat over alle soorten broeikasgassen. Bij CO₂-neutraal draait het juist specifiek om CO₂. Staat er op een product 'CO₂-neutraal'? Dan kan dat alsnog betekenen dat er andere broeikasgassen en fijnstofdeeltjes in de lucht komen die ze niet compenseren. Zoals vaker gebeurt in de veeteelt, afvalverwerking en de fossiele brandstoffenindustrie. Daar wordt de methaanuitstoot alsmaar groter. Stoot een bedrijf nog veel methaan uit, maar geen CO₂? Dan is het dus wel CO₂-neutraal, maar niet klimaatneutraal. 

Is klimaatneutraal de oplossing? 

Een organisatie kan dus alleen klimaatneutraal zijn wanneer ze actief de stoffen uit de lucht halen die ze erin blazen. Dit wordt ook wel negatieve emissie genoemd. Dit kunnen ze doen door de natuurlijke processen te versterken die bijvoorbeeld CO₂ uit de lucht halen. Bijvoorbeeld door bomen te planten. Dat biedt nog een ander voordeel: het vergroot namelijk de wateropslag. Bij het begrip klimaatneutraal staat een schone lucht dus voorop. Maar voor sommige processen is het nog niet mogelijk om dat helemaal te bereiken. In dat geval zijn er vervangende oplossingen nodig om de uitstoot volledig te stoppen. 

©Malp

Hoe werken bedrijven aan klimaatneutraliteit? 

Inmiddels begrijp je hoe de broeikasgassen functioneren, en dat bedrijven eraan werken om klimaatneutraal te zijn. Maar hoe doen ze dat eigenlijk? De Climate Neutral Group (CNG) heeft hiervoor een aantal criteria opgesteld. Organisaties die hieraan voldoen, krijgen van hen het klimaatneutrale keurmerk. Die criteria gaan uit van het Parijs Akkoord om in 2050 de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden Celsius. Beter nog: 1,5 graden Celsius. 

Laten we een voorbeeld bekijken. Bol.com heeft het keurmerk van CNG ontvangen, maar dat krijgt het bedrijf niet zomaar. Hiervoor zijn vier stappen vereist:
1) Meten – de organisatie meet eerst de eigen ecologische voetafdruk. 
2) Reduceren – het bedrijf gaat aan de slag om uitstoot te verminderen. Bijvoorbeeld door het transport- of productieproces te optimaliseren. 
3) Compenseren – de resterende uitstoot compenseert het bedrijf door te investeren in gecertificeerde klimaatprojecten. 
4) Certificering – zodra de vermindering en compensatie is gerealiseerd, krijgt de organisatie het Klimaatneutrale Keurmerk. 

Verwarrende claims over het klimaat 

Als goede burger die wil bijdragen aan het klimaat, kies je in de supermarkt misschien voor een flesje van gerecycled plastic – of het gerecycled is, kun je zien op de verpakking. Maar zodra je het flesje openmaakt, blijkt het dopje niet van gerecycled plastic. Wat bedrijven claimen op hun verpakking, moeten ze wel kraakhelder kunnen toelichten. In de bovenstaande situatie, waarbij een flesje wel van gerecycled plastic is gemaakt, maar de dop niet, moet er daarom een specifieke disclaimer op het etiket staan. Zo kun je als bewuste consument betere keuzes maken.

De informatie die op de producten staat moet dus specifiek zijn, maar sommige termen zijn zo vaag dat je er niet veel wijzer van wordt. Neem bijvoorbeeld de term 'duurzaam'. Dat is zo'n breed begrip dat het eigenlijk met van alles te maken kan hebben. Bijvoorbeeld het verbeteren van de productie, innovatieve energieopwekking, dierenwelzijn of arbeidsomstandigheden. Dat kan verwarrend zijn. 

©Tanaonte

Gelukkig komen er steeds meer regels voor het gebruik van deze duurzaamheidsclaims. Bedrijven die zeggen dat ze duurzaam zijn, moeten dat ook kunnen aantonen. In 2023 is er bijvoorbeeld een nieuwe Code voor Duurzaamheidsreclame uitgekomen, ter vervanging van de Milieu Reclame Code. Bedrijven mogen niet meer zomaar claimen dat ze klimaatneutraal zijn, maar alleen wanneer ze voldoen aan de eisen. Wanneer bedrijven dit niet kunnen onderbouwen en klanten misleiden, noemen we dat ook wel greenwashing. Ze doen zich daarbij groener of meer maatschappelijk verantwoordelijk voor dan dat ze daadwerkelijk zijn. Dat soort misleiding is strafbaar. 

Lees ook: Statiegeldblikjes handig (én hygiënisch) bewaren: zo doe je dat

Denk je na over zonnepanelen? Lees je goed in en vergelijk offertes.

Muizen, egels en misschien wel een vos. In een doorsneetuin komt er meer wild voor dan je misschien denkt. Naast kleine zoogdieren weten ook allerlei vogels hun weg naar tuinen en balkons te vinden. Benieuwd welke beestjes er rondom je woning zwerven? Met een betaalbare wildcamera leg je alle gasten haarfijn vast.

Lees ook: Zo bouw je zelf een vogelhuisje

Het maakt weinig uit of je een groot landgoed of kleine stadstuin bezit. Vooral tijdens de nachtelijke uurtjes vereren verrassende viervoeters menig erf met een bezoekje. Bovendien maken allerlei fladderaars een tijdelijke stop op balkons. Je kunt natuurlijk zelf observeren, maar je loopt hierbij het risico dat wilde dieren je vroegtijdig opmerken. Bovendien gaat dat ten koste van je welverdiende nachtrust. Zet daarom een cameraval met een zogeheten wildcamera.

Wat is een wildcamera?

Zoals de naam al doet vermoeden, gebruik je een wildcamera (ook wel wildlife-camera genoemd) voor het vastleggen van wilde dieren. Het apparaatje heeft een aantal specifieke kenmerken. Je herkent een wildcamera in eerste instantie aan de camouflagekleuren. Hierdoor plaats je hem ergens onopvallend in een tuin of natuurgebied. Sommige modellen zien eruit als een vogelhuisje!

Verder is de behuizing weerbestendig. Dankzij de aanwezige accu of batterijen heb je volop vrijheid om een geschikte plek te kiezen. Wildcamera's zijn volop te koop. Je vindt ze zowel bij diverse bekende webshops als lokale fotografiewinkels. Lees in dit artikel welke producteigenschappen belangrijk zijn en hoe je het apparaat in de praktijk gebruikt.

Beweging filmen…

Het principe van een wildcamera is eigenlijk heel eenvoudig. Zodra de aanwezige sensor beweging detecteert, begint de camera direct met filmen. Het apparaat legt op die manier alleen gebeurtenissen vast. De bewegingssensor bevindt zich doorgaans onderin de behuizing. Hierdoor kan de cameraval ook kleine dieren laag bij de grond spotten. Continu opnemen is met de meeste modellen niet mogelijk. Dat is maar goed ook, want anders gaan de batterijen of de accu vroegtijdig leeg.

©Maikel Dijkhuizen

…ook 's nachts

Alle wildcamera's ondersteunen nachtzicht. Meestal gebeurt dat met meerdere infraroodlampjes rondom de cameralens. Tijdens de schemering schakelt het apparaat vanzelf over naar de nachtmodus. Dit resulteert in duidelijke zwart-witbeelden.

Een groot voordeel van infraroodtechnologie is dat dieren deze lampjes niet opmerken. Het licht is namelijk niet zichtbaar, zodat de beestjes hun natuurlijke gedrag blijven vertonen. Sommige luxe types hebben ook ledverlichting, maar deze felle lampjes vallen nogal op. Hiermee kun je 's nachts wel in kleur filmen.

©Maikel Dijkhuizen

Filmpjes en foto's opslaan

Uiteraard wil je de beelden van passerende dieren opslaan. Dat gebeurt lokaal op het apparaat. Vrijwel iedere wildcamera heeft hiervoor een SD- of microSD-kaartslot. Soms is er bij het product al een geheugenkaart bijgesloten. Is dat niet het geval, check dan in de specificaties welke opslagcapaciteit het product maximaal accepteert. Hoe hoger de resolutie van de camera, hoe meer opslagruimte de bestanden in beslag nemen. Zo ondersteunen de betere modellen een hoge videoresolutie van 3840 × 2160 pixels (4K). Met een geheugenkaart van pakweg 128 of 256 GB kun je flink wat beelden opslaan.

©Maikel Dijkhuizen

Draadloze verbinding

Bedenk op voorhand goed of je een exemplaar met of juist zonder wifi wilt. De goedkoopste wildcamera's hebben geen draadloze connectiviteit. Je verbindt het apparaat via een usb-kabel met een pc of laptop. Een andere mogelijkheid is om de geheugenkaart in een kaartlezer van de computer te prikken. Vervolgens kun je de video's en foto's kopiëren.

Het is natuurlijk handiger wanneer je de beelden op afstand kunt uitlezen. Je laat de wildcamera dan gewoon op zijn plek staan. Heeft de beoogde wildcamera wifi? Let dan goed op hoe de verbinding werkt. Veel betaalbare modellen communiceren namelijk alleen via een directe wifi-verbinding met een smartphone. In dat geval creëert de wildcamera een eigen draadloos netwerk (hotspotmodus). Het voordeel van deze methode is dat je geen centraal wifi-netwerk nodig hebt. Plaats de wildcamera dus gerust helemaal achter in de tuin. Je kunt de bestanden weliswaar op afstand uitlezen, maar alleen wanneer je met de smartphone in de buurt bent.

Tot slot bestaan er ook wildcamera's die je wel met jouw draadloze thuisnetwerk kunt verbinden. Deze producten zijn over het algemeen iets duurder. Ga je op vakantie en wil je zien wat er in de tuin gebeurt? Met een app op je smartphone kun je de beelden altijd en overal opvragen. Bovendien ontvang je desgewenst meldingen van gebeurtenissen.

In natuur filmen

Een wildcamera is uitermate geschikt om op afgelegen plekken te filmen. Denk aan een natuurgebied met wolven, reeën en zwijnen. Er is wel een aantal zaken om rekening mee te houden. Allereerst heb je voor de plaatsing toestemming van de terreineigenaar nodig, bijvoorbeeld Staatsbosbeheer. Daarnaast is het apparaatje natuurlijk kwetsbaar voor diefstal. Je kunt in dat geval de aanschaf van een speciaal slot overwegen. Als alternatief bestaan er voor dit doeleinde ook robuuste 'kooien' met een slot.

Wildcamera's met 4G

Een ander euvel is dat je bij plaatsing in een bos of weiland niet in de buurt van de wildcamera bent. Geen probleem, want met een ruime geheugenkaart kun je veel beeldmateriaal opslaan. Als alternatief bestaan er ook wildcamera's met een 4G-simkaartslot. Plaats hierin een simkaart met datategoed en verbind het apparaat met mobiel internet. Bij bewegingsdetectie ontvang je dan bijvoorbeeld een pushbericht of e-mail. Producten met een simkaartslot hebben over het algemeen wel een stevige meerprijs.

Filmlocatie kiezen

Het succes van een wildcamera valt of staat natuurlijk met het aanwijzen van een geschikte plek. Een voedsel- of drinkplaats is bijvoorbeeld zeer geschikt, omdat wilde dieren vaak naar dezelfde locaties terugkeren. Houd verder rekening met de zon, want tegenlicht veroorzaakt vaak onduidelijke opnamen.

De meeste modellen hebben een rechtopstaande constructie, zodat je de behuizing op een vlakke ondergrond kunt neerzetten. Handig wanneer je tussen verschillende posities wilt switchen. Het risico is wel dat de behuizing kan omvallen. Heb je een vaste plek op het oog? Veel merken leveren een statief met bevestigingsmateriaal en/of riem mee. Maak de camera met laatstgenoemde accessoire bijvoorbeeld vast aan een boom of paal.

©Maikel Dijkhuizen

App verbinden

Wildcamera's met wifi bedien je met een app op een smartphone. Je dient de camera eerst toe te voegen. Na een succesvolle verbinding verschijnt er livebeeld in de app. Pas de positie van de camera zo nodig nog wat aan, zodat exact het gewenste gebied in beeld verschijnt. Vanzelfsprekend heb je ook toegang tot een galerij van eerdere opnames. Je kunt een filmpje afspelen. Als je een bepaald fragment op het mobiele toestel wilt bewaren, download je het bestand.

Vermoedelijk bekijk je in de app ook diverse gegevens van de wildcamera. Check onder andere de resterende batterijlading en opslagcapaciteit. Is de geheugenkaart vol, dan kun je die formatteren. Wis daarmee in één klap alle bestanden. De betere merken bieden vanuit de app regelmatig nieuwe firmware-updates aan.

Instellingen wijzigen

Het loont de moeite om nauwlettend de instellingen in de app door te nemen. Je zet daarmee namelijk veel zaken naar je hand. Bepaal onder meer of je video's en/of foto's wilt opslaan. Wie weet kun je ook een timelapse van een langere periode maken. Volg in een bepaald seizoen zo bijvoorbeeld de groei van planten of bloemen. Bekijk verder de beeldopties. Je past de lengte van de filmpjes naar eigen wens aan. Geef ook aan in welke resolutie je de beelden wilt vastleggen. Beslis daarnaast of je wel of juist geen geluid wilt opnemen.

Als je alleen geïnteresseerd bent in nachtelijke opnames, dan is het verstandig om een tijdschema in te stellen. Voorkom op die manier dat de wildcamera overdag voortdurend beelden van pakweg een huisdier of spelend kind vastlegt. Verder wijzig je de gevoeligheid van de bewegingssensor en zet je een watermerk aan of uit. Zo'n watermerk bevat bijvoorbeeld het logo van de fabrikant of een datum- en tijdstempel.

Fysiek bedieningspaneel

Ook bij wildcamera's zonder wifi kun je een heleboel instellingen wijzigen. Vrijwel ieder model heeft tenslotte een fysiek bedieningspaneel. In de meeste gevallen bereik je dat door de behuizing open te klappen. Met behulp van enkele fysieke knoppen en het display open je het menu. Gebruik de pijltjesknoppen om langs alle opties te navigeren. De mogelijkheden komen in de regel overeen met de eerder besproken app-opties. Je bekijkt op het display ook livebeelden en opnames. Nuttig voor wie meteen wil zien of een cameraval resultaat oplevert. Veel spotplezier!

©Maikel Dijkhuizen

©Ondrej Prosicky NATUREPHOTO CZ

Kooptips

Denver WCT-8016

Schaf de breed verkrijgbare Denver WCT-8016 voor minder dan 50 euro aan. Dit apparaatje doet wat het moet doen en dat is wild vastleggen. Ondanks de lage prijs gebeurt dat op een hoge videoresolutie van 3840 × 2160 pixels. De fotoresolutie is met 50 megapixel ook niet mals. Nuttig om te weten is dat je het beeldmateriaal niet zomaar op een smartphone kunt openen, want de WCT-8016 ondersteunt geen wifi. In plaats daarvan bekijk je de inhoud van de microSD-kaart op een pc of laptop. Verder heeft de wildcamera aan de binnenzijde een klein display. Hierop kun je de beelden eveneens bewonderen. Denver levert geen geheugenkaart en AA-batterijen mee.

Siltcon Wildcamera

Deze betaalbare wildcamera van Siltcon biedt verrassend veel mogelijkheden. Zo legt de videocamera gebeurtenissen in 4K-kwaliteit vast. Kiekjes zijn eveneens scherp, want de maximale fotoresolutie bedraagt 60 megapixel. In de verpakking zit een SD-kaart van 128 GB. Zelfs wanneer je in de bijbehorende app de hoogste resoluties instelt, krijg je de geheugenkaart niet zomaar vol. Vanwege het brede gezichtsveld van 120 graden en de duidelijke nachtzichtfunctie registreert dit apparaatje zowel overdag als 's nachts wilde dieren. Voor communicatie met een smartphone gebruikt deze wildcamera een directe wifi-verbinding. Dit model werkt op twaalf bijgesloten AA-batterijen.

Camouflage EZ NestEye

Vogelspotters opgelet! Aan de hand van AI herkent de Camouflage EZ NestEye ruim elfduizend soorten. Zodra een fladderaar het vogelhuisje bezoekt, ontvang je daarvan een pushmelding. Check vervolgens in de BirdLovers-app om welke soort het gaat en bekijk de bijbehorende beelden. Met een beetje mazzel gaat er zelfs een vrouwtje broeden! Dankzij een videoresolutie van 1920 × 1080 pixels kun je de vogel (en haar jongen) aandachtig bestuderen. Automatisch foto's maken kan natuurlijk ook. Hang het vogelhuisje bij voorkeur op een zonnige plek. In dat geval laden twee geïntegreerde zonnepaneeltjes de accu op. Kies bovendien een plaats binnen het bereik van jouw wifi-netwerk, zodat je de beelden overal ter wereld kunt opvragen. De fabrikant levert een SD-kaart met een opslagcapaciteit van 32 GB mee.

Husqvarna heeft vier nieuwe robotgrasmaaiers voor middelgrote tuinen aangekondigd: Deze modellen zijn de eerste robotmaaiers van het bedrijf met ingebouwde AI-beeldtechnologie, waarmee het onderhouden van het gazon gemakkelijker en slimmer wordt.

De nieuwe modellen kunnen dankzij deze technologie hun omgeving waarnemen en erop reageren. Of het nu gaat om een voetbal, een picknickdeken of een egel die 's nachts langskomt, de robotmaaier herkent en ontwijkt deze objecten. Dit vermindert onvoorziene stops tijdens het maaien.

"Al meer dan 30 jaar is Husqvarna pionier op het gebied van robotmaaiers. De nieuwe NERA-modellen zijn niet alleen gebouwd om lang mee te gaan en topprestaties te leveren, ze markeren ook het begin van een nieuw tijdperk in het Husqvarna Automower gazononderhoud. Dankzij de AI-beeldtechnologie die in realtime ziet, handelt en zich aanpast", zegt Jonas Elderstiern, productmanager bij Husqvarna.

Ook 's nachts maaien

De robotmaaiers werken ook 's nachts dankzij een IR-camera, waardoor ze rekening kunnen houden met dieren in het wild. Wat betreft privacy herkent de robotmaaier geen personen, voor de maaier zijn mensen slechts achtergronddetails. De beelden worden lokaal in de maaier verwerkt en niet opgeslagen of gedeeld.

De installatie verloopt draadloos via Husqvarna Cloud, zonder extra kosten. De robotmaaiers werken binnen virtuele grenzen en de gebruiker bepaalt wanneer, waar en hoe er gemaaid wordt. Ze ondersteunen verschillende maaipatronen zoals strepen, dambord en driehoeken, en tijdelijke verboden zones kunnen eenvoudig worden ingesteld via de Automower Connect-app.

De modellen 405VE en 410VE zijn geschikt voor gazons van 900 m² tot 1500 m² en hebben een EdgeCut-functie die het trimmen van gazonranden minimaliseert. De modellen 430V en 450V zijn bedoeld voor grotere en complexere gazons tot 7500 m².

Beschikbaarheid en prijzen

De nieuwe Husqvarna robotmaaiers zijn vanaf nu verkrijgbaar. De adviesprijzen zijn als volgt: 405VE NERA kost 2.649 euro, 410VE NERA 3.199 euro, 430VE NERA 4.299 euro en 450V NERA 5.499 euro, allen inclusief btw.

Bekijk de producten op Kieskeurig.nl