ID.nl logo
Android op Windows: makkelijk, handig én gratis
© keBu.Medien - stock.adobe.com
Huis

Android op Windows: makkelijk, handig én gratis

Heb je een aardige verzameling Android-apps die je graag via de computer gebruikt? Je kunt Android-apps ook via Windows gebruiken. Lees verder en ontdek de mogelijkheden.

In dit artikel laten we zien hoe je Android-apps kunt gebruiken op je Windows-pc:

  • Gebruik Telefoonkoppeling om je smartphone met je laptop te verbinden
  • Voeg veelgebruikte apps toe aan Start of de taakbalk
  • Gebruik alternatieven voor meer controle en functies
    • Vysor
    • AirDroid
  • Kies voor een Chromebook

Ook leuk: Bouw je eigen Android-app: AI maakt het moeiteloos mogelijk

De populariteit van Android heeft als groot voordeel dat er een flinke hoeveelheid programma’s voor beschikbaar is. In die zin is de situatie vergelijkbaar met Windows: ook voor dat platform kun je het zo gek niet bedenken of er is een app voor beschikbaar. Toch kan het gebeuren dat je op je Android-telefoon een app gebruikt die alleen voor het mobiele platform beschikbaar is. Dat is jammer, vooral als je de betreffende app ook graag via de comfortabele omgeving van je Windows-computer gebruikt. Gelukkig bestaan er verschillende mogelijkheden om de Android-app alsnog te gebruiken via de desktop.

Pc met telefoon verbinden

Windows 11 wordt geleverd met Telefoonkoppeling. Dit programma geeft je toegang tot de Android-telefoon. Je opent het via het Startmenu: typ Telefoonkoppeling. De eerste keer dat je de app opent, koppel je het programma met de mobiele telefoon. Volg hiervoor de stappen van de wizard. Via Telefoonkoppeling kun je Android-apps direct gebruiken vanuit Windows. De apps worden op afstand geopend op de telefoon en de inhoud van het telefoonscherm wordt gedupliceerd naar Windows.

Aan de rechterkant van het venster van Telefoonkoppeling vind je verschillende tabbladen. Wij zijn geïnteresseerd in de tab Apps.

Via Telefoonkoppeling krijg je toegang tot de Android-apps.

Bovenin vind je de optie Telefoonscherm openen. Klik hierop. Voordat het scherm wordt getoond, dien je de telefoon te ontgrendelen. Hierna wordt het scherm zichtbaar. Linksboven vind je de knop Terug: hiermee kun je terugkeren naar een eerder scherm. Je kunt de telefoon vervolgens bedienen met behulp van de muis. Handig aan deze aanpak is dat je vanuit het telefoonscherm alle Android-apps kunt openen, maar ook systeemonderdelen van de telefoon (zoals de instellingen) kunt bereiken.

Bij het werken met Android-apps op de computer is het belangrijk om eventuele wijzigingen of bestanden in de app op te slaan, voordat je dezelfde app opent met de telefoon zelf. Tijdens het schakelen tussen de apparaten kunnen wijzigingen verloren gaan. Windows en de telefoon maken hiervan melding zodra je dezelfde app op zowel telefoon als computer opent.

Wees zorgvuldig met wijzigingen bij gebruik van de app op pc en mobiel.

Windows Subsystem for Android

Een opmerkelijke zet van Microsoft: sinds maart 2025 is de ondersteuning van het Windows Subsystem for Android (kortweg WSA) beëindigd. Via die ingebouwde functie kon je relatief eenvoudig Android-apps via de Amazon Appstore downloaden en gebruiken binnen Windows. Gebruikers die WSA en de Amazon Appstore al gebruiken, blijven de toegang behouden totdat Microsoft definitief de stekker uit de functie trekt. Nieuwe gebruikers vissen helaas achter het net.

Direct apps openen

Terug naar het hoofdvenster van Telefoonkoppeling. De tab Appsis opgebouwd uit verschillende secties. Onder Recent gebruikt zie je welke apps onlangs zijn geopend. Klik op een pictogram om de bijbehorende app of het Android-onderdeel te openen. De app wordt geopend in een eigen venster en krijgt ook een eigen knop op de Windows-taakbalk. In de sectie Alle apps vind je alle Android-apps die op de telefoon beschikbaar zijn. Die lijst kan aardig lang zijn, afhankelijk van het aantal apps dat je op de telefoon hebt geïnstalleerd. Rechtsboven in het venster van Telefoonkoppeling vind je een venster waarmee je kunt zoeken naar specifieke apps.

Via Start

Gebruik je een app veel, dan kun je deze aan het Startmenu toevoegen. Dat is een krachtige functie, omdat hiermee de scheidingslijn tussen Windows- en Android-apps verder vervaagt: je opent de programma’s immers op een vergelijkbare manier. Opvallend is dat je de app niet direct als knop op de Windows-taakbalk kunt vastmaken, maar met een omweg lukt dit wel. Voeg de Android-app eerst toe aan het Startmenu. Klik met de rechtermuisknop op de app en kies Aan Start toevoegen. Open hierna het Startmenu en zoek de zojuist toegevoegde Android-app. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Meer / Aan de taakbalk vastmaken.

Handig: snelle toegang tot veelgebruikte apps.

Snelle toegang

Heb je Android-apps die je vaak gebruikt? Voeg ze toe aan de sectie Favorieten in Telefoonkoppeling. Sleep de app uit de sectie Alle apps naar de favorietensectie en laat deze hierboven los. In plaats hiervan kun je ook met de rechtermuisknop op de betreffende apps klikken en kiezen voor Voeg toe aan favorieten. Je kunt de app later altijd verwijderen uit deze sectie: klik erop met rechts en kies Verwijderen uit favorieten.

Instellingen

Je kunt het gedrag van de Android-apps op de computer verder naar je hand zetten. Klik op het tandwiel rechtsboven in het venster van Telefoonkoppeling en open de sectie Functies. Klap de sectie Apps uit. Wil je dat het scherm van de telefoon en de inhoud ervan zichtbaar blijft, ook wanneer je de Android-apps op de computer gebruikt? Verwijder het vinkje bij Mijn mobiele scherm verbergen terwijl het is verbonden met mijn pc. Standaard past Telefoonkoppeling de grootte van het venster van de Android-app aan zodat de app in de juiste verhoudingen wordt getoond. Je kunt ook zelf de afmetingen bepalen: haal dan het vinkje weg bij Formaat van app-venster op mijn pc optimaliseren. Wil je niet dat Telefoonkoppeling recente apps in het systeemvak van Windows (bij de klok) laat zien, dan deactiveer je Recent gebruikte apps en websites weergeven in het systeemvak van Windows.

Zet de weergave van de Android-apps naar je hand via de instellingen.

Geluid van Android-apps

Sommige Android-apps maken geluid, bijvoorbeeld bij het afspelen van video of audio. Dat geluid krijg je helaas standaard niet te horen op de computer. Pas de instellingen aan zodat het geluid wel hoorbaar is. In het instellingenvenster van Telefoonkoppeling zoek je naar de optie Audio beluisteren van. Open het meerkeuzemenu en verander Computer in Mobiel apparaat.

Speel geluid van Android-apps af op de computer.

Vysor

Er bestaan verschillende alternatieve manieren om Android-apps via de computer te gebruiken, hoewel sommige manieren ook juist weer verdwijnen (zie kader ‘Windows Subsystem for Android’). Een goed voorbeeld van een werkend alternatief is Vysor. Met dit programma kun je de Android-omgeving op de computer toveren.

De app is beschikbaar voor onder andere Windows, macOS en Linux. De gratis functie geeft je toegang tot de basisfuncties, zoals het spiegelen van de Android-telefoon, zodat je de apps binnen Windows ziet. Ook kun je screenshots maken. Voor de andere functies – zoals weergave in een volledig scherm, hogere resoluties en de mogelijkheid om bestanden te slepen tussen telefoon en de computer – heb je de Pro-editie nodig. Hiervoor betaal je jaarlijks circa 10 euro.

Via de browser

Prettig aan Vysor is de mogelijkheid om de functies te gebruiken zonder dat je een app hoeft te installeren. Via https://app.vysor.io kun je Vysor vanuit de browser gebruiken. Koppel de Android-telefoon aan de computer via een usb-kabel en kies op de website voor Connect USB Device. Wordt de telefoon niet gevonden? Controleer dan de usb-instellingen op de telefoon: volg de instructies op de website die je vindt onder Android USB Debugging. Bovendien zorg je ervoor dat de juiste stuurprogramma’s zijn geïnstalleerd, zodat Windows de telefoon kan vinden. Je vindt deze onder ADB Drivers in de webomgeving van Vysor.

Je kunt op verschillende manieren werken met Android-apps.

AirDroid

Een ander bruikbaar alternatief om vanaf de computer gebruik te maken van je Android-toestel, is AirDroid. Vergelijkbaar met Vysor, zet dit programma een verbinding op met de telefoon en wordt vervolgens het mobiele scherm gedupliceerd. Ook hoef je niet per se een app te installeren binnen Windows, maar kun je via de browser de telefoon benaderen.

Je mag het programma gratis gebruiken als je onder de 200 MB aan data blijft voor het verzenden van de ‘beelden’ tussen telefoon en computer. Ook kun je maximaal 2 Android-toestellen koppelen. Om de beperkingen op te heffen kun je een Premium-licentie gebruiken. Deze kost maandelijks circa 4 euro.

Instellen

AirDroid geeft je toegang tot Android-apps en maakt je niet afhankelijk van het ingebouwde Telefoonkoppeling van Windows. Bovendien biedt AirDroid een aantal aanvullende opties die je niet aantreft in Telefoonkoppeling, zoals geavanceerde weergave-opties. Haal via Google Play de nieuwste versie van AirDroid binnen en installeer deze op de telefoon. Tijdens de installatie geef je de app een aantal rechten, zodat je de telefoon straks kunt bedienen vanaf de computer. Zet de schuif op Aan bij Toegang geven om alle bestanden te beheren. Bovendien installeer je het onderdeel AirDroid Control add-on via Google Play. Tijdens de installatie van AirDroid wordt hiernaar verwezen. Gebeurt dit niet, zoek het onderdeel dan zelf op via Google Play en installeer het. Dit is een belangrijke stap, want zonder het onderdeel werkt het op afstand benaderen van de telefoon niet. Zorg ervoor dat je je registreert bij AirDroid en je je met deze gegevens bij de app aanmeldt.

AirDroid biedt uitgebreide mogelijkheden om met Android-apps te werken.

Desktop-app

Hierna installeer je de desktop-app van AirDroid op de Windows-computer. Kies voor AirDroid Personal. Na installatie meld je je aan bij de desktop-app met het eerder gemaakte AirDroid-account. Zorg ervoor dat de telefoon en computer via hetzelfde draadloze netwerk verbonden zijn. Open de desktop-app van AirDroid op de computer. Links vind je het menu. Klik op Remote Control (herkenbaar aan de knop met de verrekijker). Een overzicht van beschikbare telefoons verschijnt. Klik op de telefoon en kies vervolgens voor Remote Control en ontgrendel de telefoon. Je hebt nu toegang tot de telefoon en alle Android-apps. Net als bij Telefoonkoppeling kun je de telefoon besturen met behulp van de muis en het toetsenbord.

Op afstand toegang tot de telefoon en de apps.

Eigen venster

Standaard wordt de telefoon getoond in de algemene omgeving van AirDroid. Zet je AirDroid alleen in om Android-apps via je computer te gebruiken, dan kun je het telefoonvenster ook op zichzelf tonen, zonder poespas zoals menu’s. Zet eerst een verbinding op met de telefoon via het onderdeel Remote Control. Klik hierna op het pictogram rechtsboven. Het venster klapt uit en alleen de inhoud van de telefoon is zichtbaar. Je kunt op elk moment terugkeren door te klikken op de knop boven in de titelbalk.

Extra opties

Ben je aan het werk met de Android-app, dan kun je de weergave verbeteren via de knoppen van AirDroid onder in het venster. Via de knop uiterst links kun je het scherm roteren, bijvoorbeeld als je de app in de landschapsweergave wilt gebruiken. Via de knop ernaast schakel je tussen verschillende virtuele toetsenborden binnen Android. De tweede knop van links geeft je de mogelijkheid om de Android-app in een volledig scherm te tonen. Klik op de knop More (herkenbaar aan de drie puntjes) voor een menu met extra opties. Hier vind je de mogelijkheid om een schermopname of -afbeelding te maken, het volume aan te passen en het toestel te vergrendelen. Ook kun je hier in- en uitzoomen op onderdelen van de app en ‘swipe up’- en ‘swipe down’-bewegingen voor het touchscreen emuleren. Via het vergrootglas zoom je in op het scherm.

Via de knoppen onderin heb je aanvullende opties voor de Android-apps.

Kwaliteit

Standaard toont AirDroid de apps in Balanced Mode: een middenweg tussen beeldkwaliteit en snelheid. Werk je met een Android-app waarvoor de weergave van belang is – bijvoorbeeld een app die video afspeelt of afbeeldingen toont – dan kun je de weergavekwaliteit hierop aanpassen. Kies voor More en klik op de knop met het oog (Switch the display quality). Kies voor High Definition Mode. Gebruik je een app waarbij het vooral om de snelheid gaat, dan kies je Speed Mode. Bevestig met een klik op OK.

Pas de weergavekwaliteit aan.

Eenvoudigste alternatief

Maak je intensief gebruik van Android-apps en gebruik je deze het liefst via de computer? Dan is Windows niet meer het meest voor de hand liggende desktop-platform. Met een Chromebook maak je in de praktijk het meest eenvoudig gebruik van het Android-ecosysteem. Dit is hoofdzakelijk te danken aan het gebruikte besturingssysteem ChromeOS. Dit besturingssysteem biedt standaard ondersteuning voor Android-apps.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.

▼ Volgende artikel
Europese chatbots gaan de concurrentie aan met ChatGPT
© Ranazain - stock.adobe.com
Huis

Europese chatbots gaan de concurrentie aan met ChatGPT

‘Weg met Amerikaanse tech!’ Onze afhankelijkheid van Amerikaanse technologische producten en -diensten stuit een groeiend aantal Europeanen steeds meer tegen de borst. Overstappen op Europese alternatieven lijkt daarom een logische keuze, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Europese chatbots zijn lastig te vinden, terwijl kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol in de maatschappij lijkt te gaan spelen.

In dit artikel lees je:
  • Waarom Europa zo afhankelijk is van Amerikaanse AI-chatbots

  • Welke risico’s dat met zich meebrengt voor privacy en digitale soevereiniteit

  • Hoe Europese alternatieven als Le Chat (Mistral AI) en Lumo (Proton) proberen tegenwicht te bieden

  • Wat de EU doet om een eigen AI-industrie van de grond te krijgen

ChatGPT van OpenAI, Gemini van Google, Copilot van Microsoft, Grok van xAI of Claude van Anthropic. Als je aan een AI-chatbot denkt, is de kans groot dat een van deze diensten als eerste bij je te binnen schiet. Dat is niet zo vreemd, want het zijn op dit moment de populairste chatbots. Een andere interessante overeenkomst is dat ze allemaal afkomstig zijn uit de Verenigde Staten.
Onlangs kwam er een scheurtje in die Amerikaanse AI-dominantie: de chatbot van het Chinese DeepSeek haalde ineens de voorpagina’s. Voor het eerst leek een niet-Amerikaanse chatbot het te kunnen opnemen tegen de gevestigde orde uit de VS. Dat was goed nieuws voor inwoners van China, aangezien Amerikaanse chatbots daar worden geblokkeerd. Met de komst van DeepSeek kregen Chinezen dus eindelijk toegang tot een geavanceerde AI-bot.
Wij Europeanen hebben wel gewoon toegang tot Amerikaanse AI-modellen. Dat is maar goed ook. Voor de meeste Amerikaanse onlinediensten, zoals WhatsApp, OneDrive of Gmail, zijn er prima Europese alternatieven te vinden. Alleen voor AI-chatbots is dat een stuk lastiger.

Afhankelijk van Amerika

Het verlangen naar de ‘Europeanisering’ van ons internetgebruik is de afgelopen maanden sterk gegroeid. Dat komt vooral door een daling in het vertrouwen in onze samenwerking met Amerika. De huidige Amerikaanse president ziet de EU meer als concurrent dan als partner. Het kan dus riskant zijn om een onvoorspelbaar land zo veel macht over ons (bedrijfs)leven te geven.
Niet alleen privé gebruiken we Amerikaanse diensten, ook op het werk zijn veel producten afkomstig uit de VS, zoals Microsoft Office, Gmail en Slack. In de meeste organisaties kun je AI-chatbots aan dat rijtje toevoegen. Volgens onderzoekers groeit onze AI-afhankelijkheid de komende jaren ook nog eens gestaag verder.

In een hoop werkvelden, waaronder de militaire sector, is kunstmatige intelligentie mogelijk binnen de kortste keren onmisbaar. Het baart experts dan ook zorgen dat wij als Europa momenteel geen enkele controle hebben over deze belangrijke technologie. Ze vrezen dat de VS op een dag besluit om Amerikaanse AI-diensten voor ons te blokkeren. Dan hebben tal van bedrijven ineens een groot probleem.

Volgens het Future of Jobs Report groeit onze AI-afhankelijkheid de komende jaren gestaag door.

Zorgen om privacy

In het verleden is al meerdere keren gebleken dat buitenlandse AI-bedrijven het niet zo nauw nemen met de privacy van hun gebruikers. Zo zou OpenAI zonder toestemming de data van EU-gebruikers hebben gebruikt voor het trainen van ChatGPT. Ook is duidelijk dat AI-chatbots gevoelige gegevens van gebruikers lekken, doordat ze ingevoerde tekst als trainingsdata opslaan en later met andere gebruikers delen.

Daarnaast wordt er gevreesd dat overheden de gegevens die gebruikers met AI-modellen delen, kunnen opeisen. In het privacybeleid van DeepSeek staat bijvoorbeeld dat het persoonsgegevens (denk aan chat- en zoekgeschiedenis en zelfs de toetsaanslag) in China opslaat. Volgens de wetten van het land heeft de Chinese overheid het recht om gegevens op te eisen van binnenlandse bedrijven wanneer zij daarom vraagt. Veel regeringen hebben hun werknemers dan ook verboden om DeepSeek op hun werktelefoons te installeren.

DeepSeek vermeldt nadrukkelijk dat je gegevens naar China worden verstuurd.

Moeilijke markt

Er zijn dus genoeg redenen om over te willen stappen op Europese alternatieven voor AI-diensten, maar dan moeten die er dus wel zijn. De Amerikaanse techindustrie is een stuk groter dan de Europese. EU-bedrijven beginnen daardoor met een grote achterstand en moeten met veel minder middelen een gelijkwaardig product zien te ontwikkelen. We zijn natuurlijk gewend aan de kwaliteit van de Amerikaanse tegenhangers. Slechts weinig mensen en bedrijven zijn bereid om over te stappen op een inferieur alternatief.

Hoe ingewikkelder (en dus duurder) het is om een dienst op te zetten, hoe moeilijker het is om Europese varianten te vinden. En laat het nou net zo zijn dat specifiek het opzetten en trainen van AI-modellen ontzettend prijzig is. Je hebt gigantische datacenters nodig om de vele peperdure, specialistische hardware-installaties 24/7 te kunnen laten draaien. Het trainen van AI-modellen verbruikt bovendien enorme hoeveelheden elektriciteit en de hitte die daarbij vrijkomt, moet dagelijks met miljoenen liters water worden gekoeld.

Er zijn in Europa maar weinig bedrijven voorhanden die bereid zijn om zulke investeringen te doen. Dat komt deels doordat de grote investeerders in Amerika zitten, waardoor start-ups moeilijk aan startkapitaal kunnen komen. Verder zijn de lonen in de VS hoger en is de loonbelasting lager, waardoor ook veel van het toptalent op AI-gebied dáár te vinden is. Daar komt ook nog de strenge regelgeving van de EU bij, die bedrijven kan afschrikken om te innoveren.

Toch is er sinds kort voorzichtig beweging zichtbaar op de Europese AI-markt. Steeds meer bedrijven werken aan eigen taalmodellen en chatbots die binnen de Europese wetgeving opereren en beter aansluiten op onze privacywaarden. Het gaat vaak nog om kleinschalige initiatieven met beperkte rekenkracht, maar ze laten wel zien dat Europa niet stilzit. Zo verschenen er de afgelopen maanden eindelijk enkele concrete voorbeelden van Europese chatbots die de concurrentie durven aan te gaan met Amerika: het Franse Le Chat van Mistral AI en het Zwitserse Lumo van Proton. Hun aanpak verschilt, maar beide projecten tonen dat ook binnen Europa ruimte ontstaat voor kunstmatige intelligentie op eigen voorwaarden.

Nederlandse chatbot

In Europa lijken dus vooral Frankrijk en Zwitserland druk bezig met kunstmatige intelligentie, maar wist je dat ook Nederland aan de weg timmert met een eigen chatbot? In opdracht van de overheid wordt al een paar jaar gewerkt aan GPT-NL, een bot die zich specifiek moet richten ‘op de waarden van Europa en Nederland’. De makers willen er bijvoorbeeld voor zorgen dat alle trainingsdata auteursrechtenvrij is en dat het model duurzaam wordt getraind.

GPT-NL is niet bedoeld als serieuze concurrent van de bekende chatbots, maar dient als ‘veilig alternatief’ voor gebruikers die met gevoelige informatie werken, zoals overheidsinstanties of scholen. Het budget (13,5 miljoen euro) en de rekenkracht komen in de verste verte niet in de buurt van de miljarden die een ChatGPT uitgeeft aan het trainen van zijn krachtigste modellen. In de benchmarks komt Neerlands trots er daardoor waarschijnlijk bekaaid vanaf. Maar dat weten we pas zeker als de bot begin 2026 beschikbaar komt.

Le Chat: Concurrent uit Frankrijk

Het Franse Mistral AI bracht eerder dit jaar onder de toepasselijk genaamde chatbot Le Chat een directe concurrent voor de gevestigde orde uit. Deze bot, beschikbaar voor Android, iOS en webbrowsers, maakt gebruik van volledig zelfgetrainde AI-modellen en staat dus voor een groot deel los van de VS. De hardware wordt nog wel geleverd door Amerikaanse fabrikanten. De gegevens worden echter opgeslagen op Europese servers en moeten daarmee voldoen aan strenge Europese privacywetten. Zo mag Mistral volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) je gegevens niet buiten de EU beschikbaar maken. Er moet een juridisch zwaarwegende reden zijn om de gegevens met de overheid te mogen delen.

Mistral AI doet grootse beloften op zijn website.

Hoe goed is Le Chat?

Voor de privacy is Le Chat dus een interessante keuze, maar hoe presteert Mistral in vergelijking met de concurrentie? Uit onze eigen tests blijkt dat Le Chat op de eerste plaats nog niet zo heel vaardig is in het Nederlands. Bij het schrijven van een Sinterklaasgedicht komt de chatbot met veel kromme zinnen, terwijl ChatGPT (naast wat rare rijmpjes) wel consequent kloppende zinnen aan elkaar rijgt. Datzelfde geldt voor zaken die de Nederlandse cultuur aangaan. Als we vragen om suggesties voor klassieke verjaardagshapjes, zegt Le Chat dat we miniquiches en sushi moeten serveren. ChatGPT begrijpt de opdracht beter en raadt ons oer-Hollandse blokjes kaas met mosterd, leverworst en haring op roggebrood aan.

Ook uit onafhankelijke benchmarks blijkt dat Le Chat het vaak moet afleggen tegen Amerikaanse en Chinese modellen. Benchmarks meten hoe chatbots presteren in een breed scala aan taken, bijvoorbeeld op het gebied van wereldkennis, wetenschappelijk redeneren, wiskunde en programmeren.

Mistral Large 2, het model dat momenteel voor Le Chat wordt gebruikt, krijgt van de grootste AI-vergelijkingssite, Artificial Analysis, een gemiddelde intelligentiescore van 38. Vrijwel alle andere AI-chatbots behalen hogere scores. Het huidige standaardmodel van ChatGPT, GPT-4o, verschilt met zijn score van 41 niet veel van Le Chat. Alleen OpenAI biedt ook een Pro-abonnement aan voor 24 dollar waarmee gebruikers toegang krijgen tot geavanceerdere modellen, zoals o3, die juist een topscore van 69 behaalt.

Mistral biedt ook een betaald abonnement (15 dollar), maar daarbij krijgen gebruikers alleen een hogere daglimiet bij het genereren van teksten en afbeeldingen. Ook kun je dan aangepaste chatbots te maken, bijvoorbeeld een bot die altijd antwoordt als een rapper. Betalende gebruikers krijgen dus geen geavanceerder AI-model.

In het Nederlands dichten moet je niet aan Le Chat overlaten.

Het intelligentieniveau van Le Chat ligt lager dan vrijwel alle andere populaire chatbots.

Lumo: Protons privacygerichte alternatief

Sinds juli 2025 is Proton – bekend van Proton Mail en Proton VPN – met zijn eigen AI-chatbot Lumo op de markt gekomen. Daarmee voegt het bedrijf zich bij de kleine maar groeiende groep Europese spelers die een antwoord proberen te bieden op de Amerikaanse dominantie. Lumo profileert zich nadrukkelijk als een privacyvriendelijk alternatief dat de waarden van de Europese digitale soevereiniteit belichaamt.

De chatbot is gebouwd op open-sourcemodellen, waaronder Nemo, OpenHands, OLMO en Mistral Small, en draait volledig op Europese servers. Dat betekent dat alle gegevens binnen de grenzen van de EU blijven en dus onder de strenge AVG-regels vallen. Proton garandeert dat gesprekken niet worden gelogd en uitsluitend lokaal versleuteld worden opgeslagen, zodat zelfs het bedrijf zelf er geen toegang toe heeft. De dienst gebruikt geen enkele gebruikersinput om zijn modellen verder te trainen, iets wat bij Amerikaanse chatbots nog altijd de norm is.

©Proton

Wie wil, kan de webzoekfunctie inschakelen om actuele informatie op te vragen, maar standaard staat die uit. Daardoor werkt Lumo iets minder up-to-date dan ChatGPT of Gemini, maar het voorkomt dat de dienst ongezien data doorsluist naar externe bronnen. Ook kun je bestanden uploaden voor analyse, die vervolgens via Proton Drive worden verwerkt en net als e-mails en documenten volledig end-to-end-versleuteld blijven.

Lumo kent nog beperkingen. Zo kan de chatbot minder context onthouden dan de grote Amerikaanse modellen en ontbreken geavanceerde multimodale functies, zoals spraakinteractie of beeldherkenning. Toch is de komst van Lumo van grote symbolische waarde: eindelijk heeft Europa een concreet alternatief dat niet draait om schaal of winst, maar om vertrouwen, transparantie en privacy. Het laat zien dat innovatie ook kan ontstaan vanuit principes in plaats van marketingbudgetten – al zal de tijd moeten uitwijzen of dat genoeg is om het tegen de reuzen uit Silicon Valley op te nemen.

Andere Europese AI-modellen

Mistral is niet het enige Europese bedrijf dat AI-modellen heeft uitgebracht. Zo heeft de Duitse OpenGPT-X zijn taalmodel Teuken 7B opensource uitgebracht. Dat is specifiek getraind om de 24 officiële talen van de Europese Unie optimaal te kunnen beheersen. Je hebt ook het Italiaanse iGenius. Hiermee worden ‘veilige’ AI-producten ontwikkeld met eigen taalmodellen voor industrieën waarbij de naleving van de Europese AI Act van groot belang is.
Ook OpenEuroLLM, een samenwerkingsverband tussen universiteiten, bedrijven en verenigingen als SURF, heeft al verschillende taalmodellen gepubliceerd. OpenEuroLLM wil in de toekomst kunnen concurreren met Amerika en China. Geen van deze bedrijven heeft alleen al chatbots gebouwd met hun zelfgetrainde modellen. Daarin is Mistral AI vooralsnog de enige, als we de verzamelwebsite European Alternatives mogen geloven.

OpenGPT-X heeft zijn AI-modellen op het deelplatform Hugging Face geplaatst.

Kleine tekortkomingen

Een veelgehoorde klacht van AI-fanaten is dat Le Chat minder flexibel is dan de niet-EU-bots. Zo kan de chatbot minder context verwerken, waardoor de dienst niet geschikt is om een verslag van honderden pagina’s samen te vatten. Ook ontbreekt de mogelijkheid voor spraakgesprekken en kan de bot geen tekst lezen op afbeeldingen die je opstuurt. Je kunt Le Chat wel vragen om plaatjes te maken, maar daarvoor gebruikt de dienst het Flux Pro-model van een Duitse start-up. Dat model levert behoorlijke resultaten, al zijn de nieuwste beeldgeneratoren van ChatGPT en Google Gemini nog beter in het uitvoeren van complexe opdrachten en het leesbaar schrijven van tekst.

Ook Lumo is op dit vlak nog beperkt: de chatbot kan geen beelden genereren of analyseren en mist functies als spraakinteractie of uitgebreide contextherkenning. Proton richt zich voorlopig bewust op een veilige basisfunctionaliteit in plaats van op toeters en bellen. In vergelijking met Le Chat is Lumo dus minder veelzijdig, maar wel consistenter in zijn focus op privacy en databeveiliging.

AI-actieplan

Al met al kunnen Le Chat en Lumo op sommige punten aardig meekomen met hun Amerikaanse tegenhangers, maar op veel fronten blijven ze nog achter. De gemiddelde gebruiker kan er prima mee uit de voeten, al zullen bedrijven pas overstappen als Europese bots krachtiger worden en meer taken aankunnen. Om dat te bereiken zijn forse investeringen nodig. De Europese Unie beseft dat inmiddels ook. In april werd een actieplan gepresenteerd dat Europa moet helpen uit te groeien tot wereldleider op het gebied van kunstmatige intelligentie. Daarin belooft Brussel de bouw van vijf gigafabrieken voor de ontwikkeling van geavanceerde AI-modellen, investeringen in cloudcapaciteit en datacenters, en steun voor Europese start-ups. Na jaren van afwachten lijkt Europa zich dus eindelijk op te maken voor een inhaalslag. Met de komst van spelers als Mistral AI (Le Chat) en Proton (Lumo) krijgt het continent stap voor stap meer grip op zijn digitale toekomst. Misschien is dat bescheiden begin precies wat nodig is om ooit echt onafhankelijk te worden van Silicon Valley.