Gedateerde computers hebben te weinig power om Windows zonder morren te draaien. Toch wil dat nog niet zeggen dat je oude pc of laptop rijp is voor de sloop. Probeer het laagdrempelige besturingssysteem Zorin OS Lite eens uit en blaas je oude vertrouwde machine nieuw leven in. Na de installatie kun je vanuit de overzichtelijke gebruikersomgeving onder meer internetten, e-mailen, documenten bewerken en spelletjes spelen.

Tip 01: Zorin OS

Bij de makers van Zorin OS staat gebruiksgemak hoog in het vaandel. Met deze Linux-distributie bieden zij een Windows-achtig alternatief voor verouderde systemen die te traag zijn voor Microsofts besturingssysteem. Je hoeft waarschijnlijk niet zo lang aan Zorin OS te wennen. De navigatiestructuur komt namelijk grotendeels overeen met die van Windows. Zo is er een bureaublad met snelkoppelingen en een taakbalk met startknop.

Er bestaan verschillende versies van het besturingssysteem. Dit artikel focust zich op Zorin OS Lite, omdat die de laagste eisen aan je computer stelt. Een singlecore-processor van AMD of Intel met een kloksnelheid van minimaal 700 MHz is al voldoende. Verder heeft het systeem 512 MB werkgeheugen en 8 GB schijfruimte nodig.

©PXimport

Tip 02: Installatiebestand

Je gaat eerst het juiste installatiebestand ophalen. Surf naar www.zorinos.com en klik op Download Zorin OS. Scrol nu een stukje omlaag totdat je de Lite-versie ziet staan. Bevestig met Download / Skip to download. Je hebt keuze tussen een 32- en 64bit-versie van het besturingssysteem. Voor een oud systeem heb je waarschijnlijk de 32bit-versie nodig. Klik in dat geval op Download 32-bit en wacht het downloadproces af. Gezien de bestandsgrootte van ruim 2 GB kan dat even duren.

©PXimport

Tip 03: Usb-stick

Voor de installatie van Zorin OS heb je een usb-stick van minimaal 4 GB nodig. Hierop zet je het installatiebestand, waarna je het besturingssysteem kunt installeren. De makers adviseren voor de preparatie van de usb-stick het programma BalenaEtcher, maar wij hebben betere ervaringen met UNetbootin. Surf met een willekeurige pc naar https://unetbootin.github.io. Er bestaan versies voor Windows, macOS en Linux. Download het programma en open dit bestand. Onder Windows verschijnt UNetbootin meteen, want er is verder geen installatie nodig.

Steek een usb-stick in de behuizing. Let op: het programma wist álle bestaande gegevens van de usb-stick! Stel deze gegevens daarom zo nodig eerst veilig. Selecteer in UNetbootin de optie Schijfimage en klik daarna op de knop met de drie puntjes. Je selecteert nu het zojuist gedownloade iso-bestand, waarna je bevestigt met Openen. Controleer onderaan achter Schijf: of de juiste schijfletter van de usb-stick is geselecteerd. Je klikt als laatste op OK. Na ongeveer tien minuten is de usb-stick klaar voor gebruik. Klik op Sluiten en ontkoppel het opslagmedium van het systeem.

©PXimport

Installatie-dvd

©PXimport

Tip 04: Usb-stick opstarten

Steek de geprepareerde usb-stick in het systeem waarop je Zorin OS wilt installeren. Open vervolgens het instellingenmenu ofwel het BIOS van de computer (bij nieuwere systemen wordt dit ook wel de UEFI(/BIOS) genoemd. Druk tijdens de opstartfase op de goede toets om het instellingenmenu te openen. Dat is bijvoorbeeld F2, F10, F12 of Delete. De juiste toets verschilt per systeem. Soms staat tijdens het opstartproces in beeld hoe je het instellingenmenu kunt bereiken.

Zodra je eenmaal in het BIOS zit, is het de bedoeling dat je het systeem vanaf de usb-stick laat opstarten. Meestal vind je deze instellingen bij Boot of Boot Menu. Wijs de usb-stick aan als eerste opstartschijf. Druk daarna op de juiste toets om de gewijzigde instellingen te bewaren en de computer te herstarten. Meestal is dat F10. Na enkele ogenblikken komt het installatievenster van Zorin OS tevoorschijn.

©PXimport

Tip 05: Installatie starten

Selecteer in het eerste installatievenster Try or Install Zorin OS en druk op Enter. Het logo van het besturingssysteem verschijnt in beeld. Na even wachten kom je in de ietwat trage live-omgeving van Zorin OS terecht. Hoewel er nog niets is geïnstalleerd, kun je alvast even rondkijken. Weet je zeker dat je deze Linux-distributie definitief wilt installeren? Dubbelklik in dat geval op Install Zorin OS. Er komt een installatiemenu tevoorschijn.

©PXimport

Tip 06: Installatiemenu

Je selecteert uiteraard Nederlands als taal en klikt vervolgens op Verder. Kies de gewenste toetsenbordindeling, waarna je in het volgende venster de wifi-instellingen opgeeft. Klik hiervoor op de netwerknaam en typ vervolgens het bijbehorende wachtwoord. Bevestig daarna met Connect / Verder. Bij gebruik van een bekabelde netwerkverbinding is het overigens niet nodig om wifi-instellingen op te geven.

Zorin OS vraagt of je tijdens de installatie nieuwe pakketten (updates) wilt ophalen. Verder is het mogelijk om stuurprogramma’s van bepaalde hardware automatisch te installeren. Ga daarmee akkoord en klik op Verder. Als er op het systeem nog een versie van Windows of een ander besturingssysteem staat, kun je Zorin OS eventueel daarnaast installeren. Op die manier ontstaat er een zogeheten dualboot-systeem.

Werkt het oorspronkelijke besturingssysteem niet meer goed? Selecteer dan Wis schijf en installeer Zorin OS. Laat de overige instellingen ongewijzigd en klik op Verder / Installeer nu / Verder. Geef daarna je geografische locatie door. In het volgende venster typ je een naam, computernaam, gebruikersnaam en tweemaal een wachtwoord. Als je geen zin hebt om telkens het wachtwoord op te geven, selecteer je de optie Automatisch aanmelden. Klik op Verder.

©PXimport

Tip 07: Kennismaken

Zodra je het installatiemenu hebt doorlopen, duurt het nog even voordat de gebruikersomgeving van Zorin OS opduikt. Het overzetten van systeembestanden kost nu eenmaal tijd. Klik na pakweg een uurtje wachten op Nu herstarten. Je kunt de usb-stick met installatiebestanden uit het systeem verwijderen. Log in met je gebruikersnaam en wachtwoord, waarna je eindelijk met dit lichtvoetige besturingssysteem aan de slag kunt.

Fervente of voormalige Windows-gebruikers zien waarschijnlijk veel overeenkomsten. Zo open je linksonder via het Zorin OS-logo het startmenu. Op deze plek zijn onder meer de instellingen, persoonlijke mappen en voorgeïnstalleerde programma’s bereikbaar. Rechtsonder op de taakbalk bevinden zich diverse statuspictogrammen. Bij gebruik van een laptop check je onder meer de resterende accutijd en het wifi-bereik. Verder kun je hier meldingen opvragen en het volume regelen. Tot slot vind je rechts naast de startknop enkele snelkoppelingen naar (hulp)programma’s.

©PXimport

Tip 08: Updates installeren

Controleer als eerste of er updates zijn. Vaak zijn er bijvoorbeeld nieuwe versies van programma’s beschikbaar of is er voor het besturingssysteem een (veiligheids)update. Klik linksonder op de startknop en ga naar Instellingen. Je scrolt daarna een stukje omlaag totdat je het onderdeel Updatebeheer tegenkomt. Zodra je daarop klikt, gaat de functie direct op zoek naar nieuwe updates. Werk via de knop Nu installeren het systeem zo nodig bij. Wacht tot slot rustig af totdat alles netjes is bijgewerkt en klik eventueel op Nu herstarten.

©PXimport

Tip 09: Apparaten koppelen

Linux-distributies hadden enige tijd de naam dat ze randapparatuur matig ondersteunen. Tijden veranderen, want Zorin OS accepteert zo’n beetje iedere usb-stick, externe harde schijf, webcam, printer, pc-speakerset, muis en toetsenbord. Steek gewoon de usb-kabel in een vrije poort en de betreffende hardware werkt waarschijnlijk meteen. Je kunt bovendien (een tweede) scherm op een VGA-, DVI- of HDMI-poort aansluiten. Stuit je onverhoopt toch op moeilijkheden, dan kun je wellicht rechtstreeks de benodigde driver ophalen. Klik hiervoor op de startknop en navigeer naar Instellingen / Extra stuurprogramma’s. Ontdek of er voor aangesloten hardware een alternatieve driver beschikbaar is en installeer die naar eigen inzicht op het systeem. De kans is groot dat het betreffende randapparaat nu wél functioneert.

©PXimport

Tip 10: Fris bureaublad

Vind je die standaardachtergrond maar niets? Wijzig die dan eenvoudig. Klik met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad en kies Bureaublad-instellingen. Je kunt nu een andere achtergrond aanwijzen, maar het is natuurlijk leuker om een eigen foto of afbeelding te gebruiken.

Koppel een usb-stick of externe harde schijf met fotobestanden en klik achter Map op backgrounds. Je klikt vervolgens op de aangesloten externe datadrager, waarna je naar de juiste map bladert. Kies daarna een foto die je voortaan permanent wilt weergeven. Of wil je steeds wisselen van foto? Vink dan onderaan de optie De achtergrond veranderen en bepaal na hoeveel seconden, minuten of uren je wilt wisselen. Je selecteert hierbij eventueel de optie Willekeurige volgorde. Sluit het venster rechtsboven met het kruisje.

©PXimport

Tip 11: Aanwezige software

Gunstig is dat Zorin OS van zichzelf al een aantal uitstekende programma’s in huis heeft. Misschien ken je er al een paar, want bepaalde software is ook voor Windows beschikbaar. Open het startmenu en neem de categorieën door om te zien welke voorgeïnstalleerde tools je direct kunt gebruiken. We geven je een aantal voorzetjes.

Voor internetgebruik voldoet de gebruiksvriendelijke browser Firefox uitstekend. Je kunt het programma eventueel met allerlei add-ons uitbreiden. Als e-mailclient doe je een beroep op Mozilla Thunderbird, terwijl je met het programma Parole mediabestanden kunt afspelen. Verder is er met GIMP (GNU Image Manipulation Program) een uitgebreide fotobewerker aanwezig en kun je met Pitivi video’s monteren.

Uiteraard ontbreken ook de nodige kantoorprogramma’s niet. Het aanwezige LibreOffice-pakket is een goed alternatief voor Microsoft Office. Zo zijn de meeste Microsoft-documentformaten compatibel. Typ onder meer teksten (Writer), doe berekeningen (Calc) en maak presentaties (Impress). Met Sudoku, Mijnenveger, Mahjongg en AisleRiot Patience is er zelfs een aantal leuke spelletjes voorgeïnstalleerd. Een pluspunt is dat het besturingssysteem ieder programma vlot opent.

©PXimport

Tip 12: Extra software

Vanwege het grote aantal standaardprogramma’s is deze Linux-distributie erg veelzijdig, maar het kan natuurlijk altijd completer. Voeg daarom zelf je favoriete programma’s toe. Je hoeft hiervoor niet zelf het web af te struinen. Vanuit het onderdeel Software voeg je namelijk rechtstreeks interessante programma’s toe. Open linksonder het startmenu en kies Software / Laten we winkelen.

Er verschijnt een aantal suggesties. Klik op een van de categorieën om gerichter naar programma’s te speuren. Bovendien kun je via het vergrootglas rechtsboven op trefwoord zoeken. We geven je wederom enkele voorbeelden. Als je een mediaspeler zoekt die alle mediabestanden vloeiend afspeelt, is VLC een absolute aanrader. Gebruik verder Calibre voor het beheer van e-books en Skype voor het voeren van videogesprekken. Voor het opnemen en bewerken van audiobestanden is Audacity de moeite waard. Liefhebbers van downloadnetwerken kunnen bijvoorbeeld SABnzbd+ of qBittorrent aan het systeem toevoegen. Tot slot zijn er allerlei vermakelijke spelletjes beschikbaar.

Van plan om iets te installeren? Klik op de programmanaam en vervolgens op Installeren. Bevestig de installatie desgevraagd met je wachtwoord. Het tooltje nestelt zich vanzelf in het startmenu.

©PXimport

Tip 13: Taakbalk aanpassen

Je past de taakbalk volledig naar eigen wens aan. Zo voeg je snelkoppelingen van favoriete programma aan dit onderdeel toe. Ga in het startmenu op zoek naar een veelgebruikt tooltje en klik met de rechtermuisknop op de programmanaam. Kies daarna Voeg toe aan werkbalk / Toevoegen. Het programmapictogram verschijnt helemaal rechts op de taakbalk. Vind je deze positie maar niks? Klik erop met de rechtermuisknop en kies Verplaatsen. Klik vervolgens op de gewenste plek. Op deze manier kun je het programmapictogram bijvoorbeeld naast de startknop plaatsen.

Je breidt de taakbalk ook naar hartenlust uit met extra statuspictogrammen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Werkbalk / Nieuwe elementen toevoegen. Er verschijnt een behoorlijk lange lijst met opties. Zo kun je bijvoorbeeld de prullenbak, een pictogram met de processorbelasting en een afsluitknop in de taakbalk integreren. Selecteer het gewenste statuspictogram en bevestig met Toevoegen.

Tot slot pas je het uiterlijk van de taakbalk eenvoudig aan. Handig voor het geval je de pictogrammen bijvoorbeeld te klein vindt. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Werkbalk / Werkbalkvoorkeuren. Sleep voor een grotere weergave de schuifregelaars onder Afmetingen naar rechts.

©PXimport

Tip 14: Systeempictogrammen

Je voegt eenvoudig diverse systeempictogrammen aan het bureaublad toe. Ga in het startmenu naar Instellingen / Zorin Appearance. In plaats van pictogrammen kun je eventueel ook de volledige programmanamen in de taakbalk weergeven. Klik onder Vormgeving op het tweede beeld. Vink verder naar eigen wens de onderdelen Persoonlijke map, Prullenbak, Aangekoppelde volumina en Bestandssysteem aan. Deze onderdelen verschijnen meteen op het bureaublad. Gebruik ten slotte bovenaan de opties Thema en Lettertypen om diverse uiterlijke kenmerken van Zorin OS aan te passen.

©PXimport

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.

Een nieuwe laptop koop je niet zomaar. Het aanbod is groot, de verschillen in prijs en prestaties nog groter. Processors, opslag, schermtechniek en aansluitingen veranderen steeds, waardoor kiezen lastig blijft. De beste laptop is die past bij wat jij ermee doet: werk, studie, streamen of zwaardere taken als gamen of videobewerking. In deze koopgids lees je waar je anno 2025 (en ook al een beetje anno 2026) op let en hoe je binnen jouw budget een laptop vindt die lang meegaat.

Wanneer je een nieuwe laptop wilt kopen, dan is er aan keuze geen gebrek. Je moet dus goed weten waar je naar op zoek bent en dat begint bij je doel: wat ga je met de laptop doen en waar gebruik je hem? Bij een laptop die voor je werk of studie veel onderweg gebruikt wordt, zijn het gewicht en de accuduur bijvoorbeeld belangrijke aandachtspunten. Gebruik je een laptop voornamelijk thuis zonder extra randapparatuur, dan is een groter scherm fijner en maakt het gewicht weer minder uit. Belangrijk is dat je een realistisch budget bepaalt dat rekening houdt met je wensen. We raden je sowieso aan om minimaal 700 euro uit te trekken: vanaf dat prijsniveau krijg je zonder al te veel concessies een bruikbare 16 GB RAM en 512 GB-ssd. Wil je serieus aan de slag met fotobewerking of een heel goede bouwkwaliteit, mik dan op 900 tot 1200 euro zodat bijvoorbeeld een beter scherm tot de mogelijkheden behoort. Wil je serieus gamen of zware 4K-video's bewerken? Reken dan op minimaal 1200 euro voor een laptop met losse gpu en extra koeling. Ligt je budget lager, overweeg dan refurbished zakelijke modellen of een Chromebook als je vooral online werkt.

Snelle checklist

✅Bepaal waarvoor je de laptop vooral gebruikt (werk, studie, gamen, reizen)
✅Kijk naar formaat en gewicht als je vaak onderweg bent
✅Let op accuduur en schermhelderheid bij gebruik buiten
✅Ga voor minimaal 16 GB RAM en 512 GB ssd-opslag
✅Controleer aansluitingen (usb-c met laden en video, HDMI 2.0 of hoger)
✅Vergelijk toetsenbordcomfort en bouwkwaliteit
✅Controleer of onderdelen later uitbreidbaar zijn (RAM, ssd)

Schermformaat

Het beeldscherm bepaalt voor een belangrijk gedeelte het formaat van een laptop. Wanneer je een laptop veelvuldig buitenshuis wilt gebruiken, raden we je een 13- of 14inch-scherm aan. Een 14inch-laptop is wat ons betreft de ideale combinatie tussen een scherm waarop je comfortabel kunt werken en de draagbaarheid onderweg. We gaan er daarbij wel vanuit dat een laptop thuis of op je werkplek voornamelijk met een los beeldscherm gebruikt wordt als je echt langdurig werkt. Gebruik je geen los scherm en neem je je laptop nooit mee, dan is een wat groter 15- of 16inch-scherm wel fijn. Gebruik je een laptop vooral buitenshuis? Let dan op de schermhelderheid: voor gebruik in lastige lichtomstandigheden is minimaal 400 nits aan te raden. Daarnaast zijn matte schermen minder gevoelig voor storende reflecties, terwijl glanzende schermen vaak een levendiger beeld geven maar sneller spiegelen in fel licht.

Een Full-HD-scherm is ook op goedkope laptops tegenwoordig gelukkig de standaard en op een 14inch-scherm heb je hiermee een scherp plaatje. Op een 14inch-laptop is de meerwaarde van een 4K-scherm beperkt, al kan een scherm met wat hogere resolutie als 2880 x 1620 of 2560 x 1600 pixels wel prettig zijn. Voor grotere laptops geldt dat nog sterker. We zien dat de markt steeds meer verschuift van 16:9- naar 16:10-schermen. In plaats van een resolutie van 1920 x 1080 pixels heb je dan een scherm met 1920 x 1200 pixels. Die extra verticale ruimte maakt spreadsheets en websites zichtbaar prettiger zonder dat de behuizing significant groter wordt.

©Dell | Shaun Lucas

Beeldkwaliteit

Naast dat je ook op goedkopere laptops tegenwoordig een bruikbare resolutie krijgt, is ook een IPS-scherm steeds meer standaard geworden. Hierdoor is de beeldkwaliteit over het algemeen beter dan een aantal jaar geleden, toen er vooral TN-schermen op goedkopere laptops gebruikt werden. Uiteraard zijn er nog wel verschillen tussen goedkopere en duurdere IPS-panelen, maar de kwaliteit van een goedkoop IPS-paneel is doorgaans een stuk beter dan die van een goedkoop TN-paneel. Duurdere IPS-panelen hebben een betere kleurweergave omdat ze een groter gedeelte van het kleurspectrum kunnen weergeven. Goedkope panelen kunnen vaak niet alle kleuren goed weergeven, waardoor ze niet heel geschikt zijn voor serieuze fotobewerking. Daarnaast is oled sterk in opmars en bij laptops vanaf 800 euro is er genoeg keuze als je op zoek bent naar een oledscherm. Oled heeft als voordeel dat het contrast veel hoger is dan bij IPS-schermen, omdat de individuele pixels uitgeschakeld of gedimd kunnen worden. Ook is de kleurweergave over het algemeen goed, waardoor een oledscherm er al snel indrukwekkend uitziet. Een nadeel kan zijn dat oledschermen op laptops doorgaans PWM (pulse-width modulation) gebruiken om de helderheid te regelen en niet iedereen dat comfortabel vindt. Een andere schermtechniek die in opkomst is, is het mini-ledscherm. Dit is een IPS-scherm waarvan de achtergrondverlichting bestaat uit mini-leds die in zones aangestuurd kunnen worden. Hierdoor is het contrast veel beter dan bij traditionele achtergrondverlichting, waardoor de eigenschappen van een oledscherm benaderd worden.

©ASUS

©HP

RAM en opslag

Windows 11 heeft genoeg aan 8 GB RAM, maar dat is een hoeveelheid werkgeheugen die we in 2025 afraden. Software stelt steeds meer eisen en het is wel zo prettig als je tijdens het werken meerdere vensters en programma's naast elkaar kunt gebruiken. Kies dus voor minimaal 16 GB RAM. Op een krachtige laptop voor videobewerking of een krachtige gamelaptop raden we je 32 GB RAM aan. Kies ook als je weinig eisen hebt minimaal een ssd met een capaciteit van 512 GB. Een kleinere ssd wordt namelijk wel heel krap als je wat programma's op je laptop installeert. Wil je gamen? Dan is een ssd van 1 TB wat ons betreft het minimum. Moderne spellen vereisen vaak ergens tussen de 40 en 100 GB opslagruimte. Het is toch wel prettig om een paar spellen tegelijkertijd te kunnen installeren, zeker omdat het downloaden en installeren door de grote omvang ook steeds meer tijd in beslag neemt. Let erop dat het bij veel laptops niet mogelijk is om het werkgeheugen later uit te breiden of te vervangen. Bij gamelaptops of krachtigere workstations kan dat doorgaans nog wel. De opslag is bij veel laptops wel te vervangen omdat er meestal gebruik wordt gemaakt van een M.2-NVMe-ssd. Sommige laptops hebben een tweede M.2-slot.

©Adnan Ahmad Ali - stock.adobe.com

Toetsenbord

Het toetsenbord is een van de belangrijkste onderdelen van een laptop en bepaalt in grote mate hoe fijn je kunt werken. In de praktijk zijn er grote verschillen tussen het tikcomfort van laptops. Sommige toetsenborden geven een duidelijke feedback als je een toets indrukt, terwijl andere toetsenborden geen duidelijk drukpunt hebben. Op heel dunne laptops hebben de toetsen soms minder travel, wat zorgt voor een minder comfortabele tikervaring. Op goedkope laptops zit er soms speling in het toetsenbord, wat vervelend is als je langere stukken wilt tikken. Soms vind je in reviews informatie over het tikcomfort, maar in het echt uitproberen heeft wel onze voorkeur. Werk je veel met getallen, dan is een numeriek veld waarschijnlijk onmisbaar en moet je in de praktijk kijken naar laptops met minimaal een 15inch-scherm.

Een verlicht toetsenbord lijkt misschien een onbeduidend detail, maar is in de praktijk een heel fijne toevoeging. Laptops gebruik je immers vaak ook onderweg, waarbij de verlichting niet altijd zo goed is als op je werkplek thuis. Dan is het toch wel fijn als je kunt zien op welke toetsen je drukt als je naar je toetsenbord kijkt.

©Hairem - stock.adobe.com

Aansluitingen

Uiteraard is het belangrijk dat je laptop alle aansluitingen heeft die je nodig hebt, waarbij je extra moet letten op de mogelijkheden van de usb-c-poorten. Een laptop zonder usb-c-poort die ook geschikt is voor laden en het aansluiten van een beeldscherm zouden we zelf niet meer kopen. Als een laptop thunderbolt 4 of 5 ondersteunt, dan weet je zeker dat je een usb-c-poort met alle mogelijkheden krijgt, met ondersteuning voor heel hoge overdrachtssnelheden van 40 of zelfs 80 Gbit/s (thunderbolt 5). In combinatie met een geschikt thunderbolt-dockingstation ondersteunt een thunderbolt-poort twee 4K-schermen; op usb-c-dockingstations zonder thunderbolt kan dit beperkt zijn tot één scherm. Usb 4 is gebaseerd op thunderbolt en kan theoretisch ook een snelheid tot 40 Gbit/s ondersteunen, maar de eisen zijn minder streng, waardoor de maximale snelheid vaak 20 Gbit/s is. Daarnaast is het mogelijk dat de beelduitvoer beperkt is tot één 4K-scherm. In de praktijk zijn alle usb-c-aansluitingen met ondersteuning voor usb 4 geschikt voor laden en video. Tot slot zijn er ook usb-c-poorten die gebruikmaken van usb 3.2 en een maximale overdrachtssnelheid van 5 of 10 Gbit/s bieden en maximaal één 4K-scherm ondersteunen. De meeste laptops met een usb-c-poort op basis van usb 3.2 ondersteunen laden en video, maar dat is niet altijd zo. Gebruik je HDMI voor het aansluiten van een scherm, controleer dan of dat HDMI 2.0 of nieuwer is, zodat je een 4K-scherm op 60 Hz kunt gebruiken. Een of twee usb-a-poorten, een kaartlezer en een 3,5mm-headsetaansluiting zijn in de praktijk ook erg handig.

©HP

Veel processorkeuze

Elk jaar komen er nieuwe laptop-cpu's uit, terwijl ook oudere generaties in de schappen blijven, waardoor vergelijken snel onoverzichtelijk wordt en het lastig is om een bepaalde processor aan te raden. In grote lijnen gebruikt Intel tegenwoordig Core 3/5/7 voor mainstream en Core Ultra 5/7/9 voor de premiumklasse. De belangrijkste vernieuwingen zitten in de Core Ultra 200V-reeks (Lunar Lake), bedoeld voor dunne en zuinige laptops. Deze processors combineren een moderne geïntegreerde gpu met een npu voor on-device AI en voldoen aan Microsofts eisen voor een Copilot+-pc, waarmee je extra functies in Windows krijgt. Voor normale energiezuinige laptops heeft Intel de Core Ultra 200U-reeks, terwijl de 200H/HX voor krachtige laptops bedoeld is. Deze doorgaans snellere processors op basis van de Arrow Lake-architectuur zijn echter niet voorzien van een npu die voldoet aan de eisen voor een Copilot+-pc. Let er daarnaast op dat er ook Core 200-processors zonder Ultra zijn: die zijn bedoeld voor iets goedkopere mainstreamlaptops en gebruiken een oudere architectuur, vergelijkbaar met Intels eerdere 13e en 14e generatie Core-processors (Raptor Lake). Op zich is dat niet heel erg, ook de oudere generaties Core-processors zijn prima chips.

AMD volgt grofweg eenzelfde logica als Intel en verkoopt processors als Ryzen 3, 5, 7 en 9. AMD heeft wel de generatieaanduiding veranderd, want waar er eerst reeksen waren als 5000, 7000 en 8000, vallen de nieuwste processors in de 9000-, 200- en 300 AI-reeks. De Ryzen 200-reeks is een refresh op basis van Zen 4 die inzet op prijs en efficiëntie en, net als de oudere chips in de 7000- en 8000-reeks, geen npu heeft die krachtig genoeg is om te voldoen aan de eisen van een Copilot+-pc. Geschikte chips vind je bij AMD in de Ryzen AI 300-reeks met nieuwe Zen 5-cores en snellere geïntegreerde graphics. De 9000-reeks is eveneens op Zen 5 gebaseerd en omvat krachtige processors die bedoeld zijn voor bijvoorbeeld gamelaptops. Deze chips hebben een relatief langzame geïntegreerde gpu, want ze worden gecombineerd met een losse gpu.

©Intel

Prestatieverschillen

Net als bij Intel gebruikte AMD op oudere processors de letter H voor chips met een hoger energieverbruik en de letter U voor energiezuinige processors. Bij de nieuwe Ryzen 300 AI- en Ryzen 200-reeks staan geen letters meer in het typenummer. In de specificaties vind je wel een standaardenergieverbruik. Het energieverbruik zegt wel iets over prestaties, maar kan door fabrikanten vaak ook lager ingesteld worden. De koeling en fabrieksinstellingen per laptop bepalen in de praktijk veel van het werkelijke prestatieniveau. Omdat moderne chips vaak verschillende soorten kernen combineren (prestatie- en efficiëntiekernen), zegt ook een simpele eis als 'minstens zoveel cores' weinig. Als vuistregel zit je voor de meeste gebruikers veilig met Core (Ultra) 5 of Ryzen (AI) 5 of hoger. Eind 2025 komt Intel met een nieuwe processorreeks op basis van de Panther Lake-architectuur die vermoedelijk als Core Ultra 300 op de markt komt. Laptops op basis van die processors worden begin 2026 verwacht.

©AMD

ARM-processors

Toen de Microsoft Windows 11 Copilot+-pc's in 2024 geïntroduceerd werden, was dat in combinatie met een Qualcomm Snapdragon X Plus of Elite-processor die gebruikmaken van de ARM-architectuur. Een architectuur die Apple sinds 2020 met de introductie van de M1 gebruikt voor Macbooks. We vroegen ons een jaar geleden dan ook af of dit wellicht het einde van x86 in de Windows-laptop inluidde. Een jaar later moeten we concluderen dat dat nog niet het geval is. Er is namelijk niet zo heel gek veel gebeurd. Qualcomm heeft sindsdien goedkopere varianten van de Snapdragon X-processor met 8 cores geïntroduceerd, maar er zijn nog geen ARM-processors van andere fabrikanten. Nvidia en Mediatek zouden bezig zijn met een ARM-processor voor Windows, maar die lijkt te zijn uitgesteld naar 2026. De introductie van goedkopere varianten betekent wel dat ARM-laptops er nu vanaf zo'n 700 euro zijn. Als je op zoek bent naar een laptop voor kantoorwerkzaamheden, kunnen die interessant zijn als je zeker weet dat je niet tegen beperkingen aanloopt op het gebied van softwarecompatibiliteit. Want hoewel de meeste software werkt op de ARM-architectuur en de ondersteuning steeds beter wordt, zou het kunnen dat dit niet voor al jouw software geldt. Op de website windowsonarm.org vind je voor veel software informatie of deze werkt op een Windows-laptop voorzien van ARM-processor. Laptops voorzien van een Snapdragon X hebben over het algemeen een lange accuduur.

©Qualcomm

Lees ook: Productiever en creatiever: dit kan Copilot voor jou betekenen

Wat is je budget en wat kun je voor dat bedrag verwachten?

Gamelaptop

Iedere laptopprocessor is voorzien van een geïntegreerde gpu en voor dagelijks gebruik voldoen die ruimschoots. Sommige geïntegreerde gpu's zijn zelfs snel genoeg voor (licht) gamen. De gpu's in processors in Intels Core Ultra 200V-processors en AMD's Ryzen AI 300-processors zijn voor geïntegreerde gpu's best indrukwekkend. E-sportstitels en wat oudere spellen kun je bijvoorbeeld spelen op Full HD als je de kwaliteitsinstellingen bescheiden houdt. De geïntegreerde gpu's die je in andere processors vindt, zijn een stuk zwakker en niet heel geschikt voor gamen. Waar je op de desktop de keuze hebt uit videokaarten van Nvidia, AMD en Intel, ligt dat voor een laptop anders en biedt alleen Nvidia geschikte gpu's aan.

Wil je gamen in Full HD, dan heb je aan een laptop voorzien van een RTX 4060 of RTX 5050 genoeg. Wil je wat comfortabeler op Full HD of zelfs in 1440p spelen, dan zijn de RTX 4070, RTX 5060 of RTX 5070 goede kandidaten. Dit zijn helaas wel allemaal gpu's met 8 GB VRAM, een hoeveelheid die we je op een desktop-pc zouden afraden omdat spellen steeds vaker VRAM vereisen om lekker te draaien. Helaas hebben de meeste mobiele gpu's minder geheugen dan hun desktoptegenhangers. Laptops met een RTX 4050 of de oudere, nog wel verkrijgbare, RTX 3060, 3050 Ti en 3050 raden we wel af. Die gpu's zijn voorzien van 6 of zelfs 4 GB VRAM en dat is zelfs met lagere kwaliteitsinstellingen erg krap. Wil je comfortabel in spelen, dan zijn minimaal een RTX 4080 of RTX 5070 Ti dankzij de ruimere hoeveelheid 12 GB VRAM goede kandidaten.

Probeer bij gamelaptops altijd reviews te vergelijken als je meerdere modellen op het oog hebt. Want waar de prestaties van grafische kaarten op de desktop nauwelijks van elkaar verschillen, is dat bij mobiele gpu's anders. Fabrikanten kunnen op basis van de koeloplossing in de laptop het vermogen van een gpu aanpassen, waardoor een laptop met een RTX 4070 toch beter kan presteren dan een RTX 4080.

©Nvidia

Chromebook

Gebruik je een laptop vooral voor browsen en andere online-toepassingen, dan kan een Chromebook interessant zijn. Chrome OS is een relatief licht besturingssysteem, waardoor een Chromebook doorgaans goedkoper is dan een Windows-laptop. Wel is Chrome OS inmiddels meer dan alleen een browser; zo kun je tegenwoordig ook Android-apps installeren en is het ook mogelijk om Linux-applicaties te gebruiken. Hierdoor is het prettig als een Chromebook wat snellere hardware heeft. Zo is ook onder Chrome OS 8 GB RAM prettig, zodat je genoeg tabbladen en applicaties tegelijkertijd kunt gebruiken zonder tegen grenzen aan te lopen. Daarom is er naast de normale Chromebook tegenwoordig ook de Chromebook Plus. Google stelt strengere hardware-eisen aan een Chromebook Plus, waardoor deze varianten sneller zijn en softwarematig wat meer mogelijkheden, zoals ingebouwde Gemini, bieden. Ook is een Chromebook Plus net wat handiger offline te gebruiken, omdat je bestanden automatisch voor offline bewerken beschikbaar zijn. Bij een normale Chromebook moet je dat per bestand van tevoren aangeven. Een Chromebook Plus heb je vanaf zo'n 400 euro en dan krijg je sowieso een Full HD IPS-scherm, minimaal 8 GB RAM en minimaal 128 GB opslag. We raden je, gezien deze relatief lage prijs, aan om eerst naar de Plus-modellen te kijken als je een Chromebook zoekt. Normale Chromebooks zijn nog goedkoper en heb je al voor zo'n 300 euro. Dan krijg je doorgaans wel een laptop met slechts 4 GB RAM, weinig opslag of juist heel trage eMMC-opslag en een relatief trage processor.

Omdat Chromebooks ook gebruik kunnen maken van Android-apps, is een aanraakscherm met opklapbaar scharnier in de praktijk een fijne toevoeging. Veel Android-apps werken immers prettiger als je ze op een tablet kunt gebruiken.

©Acer

Apple MacBook Air

Het assortiment laptops van Apple is behoorlijk overzichtelijk en bestaat uit de MacBook Air en MacBook Pro, die beide in twee schermformaten leverbaar zijn. Met de huidige MacBook Air, die verkrijgbaar is in een 13- of 15-inchvariant, haal je een laptop in huis waarmee je vrijwel alle werkzaamheden kunt uitvoeren. De normale M4-processor heeft 10 cores en is een relatief vlotte laptopprocessor. Indrukwekkend is dat er ondanks die krachtige processor toch geen actieve koeling noodzakelijk is, waardoor de MacBook Air altijd heerlijk stil zijn werk doet. Een minpuntje van de MacBook Air is dat de instapmodellen voorzien zijn van 256 GB opslag en dat is, afhankelijk van je gebruiksdoel, wellicht te weinig. Upgraden kan alleen bij aanschaf; het is onmogelijk om de ssd op een moderne MacBook later te vervangen. Iedere MacBook is tegenwoordig wel van minimaal 16 GB RAM voorzien en dat werkt in de praktijk gewoon prettig en hoef je dus niet per se te upgraden, iets dat overigens ook alleen bij aanschaf kan. Voor consumenten is de MacBook Air wat ons betreft de laptop waar we naar zouden kijken. De duurdere MacBook Pro heeft wel een wat beter scherm met mini-ledverlichting en kan met veel krachtigere processors geconfigureerd worden en kan, doordat er wel actieve koeling is, de prestaties langduriger volhouden.

©Apple

De 10 bekendste laptopmerken in Nederland

HP (Hewlett-Packard) heeft een groot en veelzijdig aanbod. Van instapmodellen voor school en thuis tot de snellere Envy- en Omen-laptops, waarmee je ook zwaardere taken aankunt.

Apple richt zich op gebruikers die een stil en krachtig systeem willen dat jaren meegaat. De MacBook Air en Pro met M-chips draaien soepel, hebben een sterke accuduur en passen goed binnen het Apple-ecosysteem.

Lenovo valt op door zijn degelijke bouw en scherpe prijzen. De IdeaPad en Yoga zijn populaire keuzes voor dagelijks gebruik. De 2-in-1-modellen bieden extra flexibiliteit, handig als je het scherm ook als tablet wilt gebruiken.

ASUS combineert prestaties met vernieuwing. De ROG- en TUF-modellen spreken gamers aan, terwijl de ZenBook-serie bekendstaat om het slanke ontwerp en de OLED-schermen.

Acer is sterk in laptops die veel waar bieden voor hun geld. De Swift- en Aspire-series zijn betaalbaar, snel genoeg voor alledaags gebruik en breed verkrijgbaar.

Dell levert met de XPS-lijn hoogwaardige Windows-laptops voor wie kwaliteit en afwerking belangrijk vindt. Ook de Inspiron-serie blijft populair onder thuisgebruikers.

Microsoft richt zich met de Surface-lijn op lichtgewicht laptops en tablets met een goed scherm en nauwkeurige stylus-ondersteuning.

MSI spreekt vooral gamers en videomakers aan. De laptops hebben krachtige hardware, goede koeling en een uitgesproken uiterlijk.

Huawei groeit snel met de MateBook-serie. De laptops zijn dun, licht en netjes afgewerkt, met een helder scherm en scherpe prijs.

Samsung richt zich met de Galaxy Book-lijn op gebruikers die al andere Samsung-apparaten hebben. Laptops en smartphones werken daarin soepel samen.

De beste laptop ...

...is de laptop die het best bij jou past. Bedenk dus vooraf goed wat je wilt en nodig hebt. Kijk niet alleen naar de prijs, maar ook naar bouwkwaliteit, accuduur en uitbreidbaarheid. De techniek verandert snel, maar door nu slim te kiezen, zorg je dat je ook over drie of vier jaar nog prettig met je laptop werkt. Of je nu kiest voor Windows, macOS of ChromeOS: een model dat past bij wat je dagelijks doet, daar heb je uiteindelijk het meest aan!