Er bestaan duizenden Linux-distributies, elk met hun eigen kenmerken. Omdat je ze natuurlijk niet allemaal zelf gaat uitproberen om te ervaren welke jij het prettigst vindt werken, hebben we de belangrijkste distributies kort en bondig voor je op een rijtje gezet. Dat maakt het kiezen al heel wat eenvoudiger! Of je nu een distributie zoekt voor een oude pc, een om te internetbankieren of iets voor multimedia, er is voor ieder wat wils.

Een Linux-distributie of ‘distro’ is een besturingssysteem zoals Windows. Maar anders dan bij Windows worden de verschillende componenten van het besturingssysteem door verschillende groepen ontwikkeld. Een distro is dus een integratie van al die componenten tot één samenhangend geheel. En doordat er heel veel manieren zijn om die componenten te integreren, bestaan er zo enorm veel Linux-distributies.

Ubuntu

Ubuntu is de bekendste naam onder de Linux-distributies en nog altijd dé referentie, ook al is het volgens DistroWatch al lang niet meer de populairste distro. Ubuntu is heel gebruiksvriendelijk voor beginners, en leveranciers van commerciële software bieden hun Linux-versie doorgaans eerst aan voor Ubuntu. Je kunt zelfs laptops kopen waarop Ubuntu voorgeïnstalleerd is, onder andere bij Dell.

©PXimport

Fedora

Wellicht is Fedora de meest innovatieve Linux-distributie voor algemeen gebruik. Vooral ideaal als je graag als eerste de nieuwigheden in de Linux-wereld wilt uitproberen. Het is ook de distro waarmee Linus Torvalds werkt, de maker van de Linux-kernel. Dit is geen distro voor wie nog maar net met Linux begonnen is. Je krijgt immers wel toegang tot krachtige mogelijkheden, maar je zult ook op de blaren moeten zitten als het misloopt en het zelf moeten oplossen.

©PXimport

openSUSE

Een redelijk vooruitstrevende distro, vooral op het gebied van systeembeheer, is openSUSE. Zo kun je met het bestandssysteem Btrfs en de snapshot-tool Snapper eenvoudig tot op het niveau van een bestand snapshots maken en terugzetten. En met de krachtige beheertool YaST (Yet another Setup Tool) kun je vrijwel alles op je systeem configureren, zowel op een grafische manier als op de opdrachtregel. De standaardinterface KDE Plasma is ook volledig naar je hand te zetten.

©PXimport

Arch Linux

Arch Linux is een lichtgewicht en flexibele distro die het KISS-principe (keep it simple, stupid) volgt. Na de installatie heb je een minimalistische werkomgeving zonder tierlantijntjes. Zelfs een grafische omgeving ontbreekt: je kiest zelf welke pakketten je installeert voor je grafische omgeving. Met Arch Linux kun je dus je eigen distributie op maat creëren. Een mooi neveneffect is dat je daardoor enorm veel over Linux leert.

©PXimport

Ubuntu-afgeleiden

Er bestaan nog talloze afgeleiden van Ubuntu, elk met hun eigen focus. Zo is Bodhi Linux ideaal om een oudere pc een tweede leven te geven, maar ondanks die focus ziet de distro er toch best knap uit. En elementary OS heeft een look die zo van macOS afgekeken lijkt. Een andere populaire Ubuntu-afgeleide is Linux Mint. En ook Ubuntu zelf heeft allerlei ‘flavours’ met een andere grafische omgeving.

Debian

Ubuntu is zelf afgeleid van Debian, voluit Debian GNU/Linux. Hoewel het niet zo populair is als Ubuntu, kun je Debian prima op je pc draaien. Het probleem is alleen dat Debian er langer over doet om nieuwe releases uit te brengen (ongeveer elke twee jaar in plaats van elk half jaar), waardoor je heel wat oudere software hebt. Op servers is dat niet zo’n probleem, en Debian is dan ook ideaal om op een Linux-server te draaien.

Tails

Wil je zo anoniem mogelijk op internet surfen? Dan is er geen betere Linux-distro te vinden dan Tails (The Amnesic Incognito Live System). Je installeert het op een usb-stick en start daarvan op voor een anonieme sessie. Nadat je de pc uitgeschakeld hebt, blijft er geen spoor van je sessie achter op de pc. Al het internetverkeer wordt via het anonimiteitsnetwerk Tor omgeleid en de Tor Browser neemt de nodige maatregelen om je privacy te beschermen.

Qubes OS

Met zijn slagzin ‘a reasonably secure operating system’ is Qubes OS veel te bescheiden. Het is een van de veiligste besturingssystemen die je kunt draaien, omdat het toelaat om je programma’s in verschillende ‘domeinen’ op te splitsen. Elk domein draait volledig transparant in een afzonderlijke virtuele machine en heeft geen toegang tot de andere domeinen. Je kunt zelfs Windows in een domein draaien. Elk programma krijgt rond het venster een gekleurde rand die specifiek is per domein.

LibreELEC

LibreELEC (de ELEC staat voor Libre Embedded Linux Entertainment Center) is geoptimaliseerd voor de mediacentersoftware Kodi. De distro start heel snel op en toont dan onmiddellijk de interface van Kodi. Ideaal om op een Raspberry Pi te installeren die je op je tv-scherm aansluit. Met de juiste Kodi add-ons kun je zelfs video’s van Netflix en Amazon streamen.

Ervaar je een traag systeem nadat je Edge hebt afgesloten? Het is mogelijk dat er nog processen van deze browser op de achtergrond worden uitgevoerd, zelfs terwijl Edge niet langer actief is. Op deze manier voorkom je dat.

Stap 1: Forceer Edge om te sluiten

Vaak heb je niet door dat Microsoft Edge op de achtergrond nog draait nadat je de browser hebt afgesloten. Als Edge op de achtergrond blijft werken, heeft dat op een laptop ook invloed op het batterijverbruik. Je kunt dit controleren in Taakbeheer.

Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en selecteer Taakbeheer. In dit venster klik je op het tabblad Processen en daar zoek je Microsoft Edge. Klik met de rechtermuisknop op het proces Microsoft Edge en kies de opdracht Beëindigen.

Nadat je deze stappen hebt uitgevoerd, stopt het Edge-proces volledig en zou het geen invloed meer mogen hebben op de systeemprestaties. Dit is echter maar een tijdelijke oplossing. Je wilt waarschijnlijk ook voorkomen dat dit zich in de toekomst herhaalt.

In Taakbeheer zie je dat er nog processen van Edge draaien. Je kunt ze hier ook beëindigen.

Stap 2: Niet op achtergrond uitvoeren

Om dit ongewenste gedrag te voorkomen, open je Edge en klik je op de drie puntjes in de rechterbovenhoek. Selecteer Instellingen in het menu. Of je tikt edge://settings/system in het adresvak en drukt op Enter. In de instellingen kies je Systeem en prestaties. Zet de schakelaar uit bij Extensies en apps op de achtergrond uitvoeren wanneer Microsoft Edge wordt gesloten.

Zorg dat er geen extensies meer op de achtergrond kunnen werken wanneer de browser is afgesloten.

Genoeg van Edge? Kijk ook eens naar een van deze alternatieve browsers

Stap 3: Register aanpassen

Om ervoor te zorgen dat Edge alleen wordt uitgevoerd als je er expliciet om vraagt en niet vooraf wordt geladen, kun je ook de registersleutel AllowPrelaunch aanpassen. Druk op Windows-toets+R om Uitvoeren te openen. Typ regedit en druk op Enter om de Register-editor te openen. Navigeer naar de sleutel Computer\HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\MicrosoftEdge.

Zoek naar een DWORD met de naam AllowPrelaunch. Als die niet bestaat, moet je hem maken. Klik met rechts in het rechterdeelvenster, selecteer Nieuw DWORD (32-bits)-waarde en noem deze AllowPrelaunch. Dubbelklik op AllowPrelaunch en stel het veld Waardegegevens in op 0 om te voorkomen dat Edge bij het opstarten wordt uitgevoerd. Klik op OK om de wijzigingen toe te passen.

Sluit vervolgens de Register-editor en start de computer opnieuw op. Als je deze instelling wilt terugdraaien en Edge wel weer vooraf wilt laten laden, wijzig je de waarde AllowPrelaunch terug naar 1.

Stel het veld Waardegegevens van het item AllowPrelaunch in op 0.

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.