Een warmtepomp een milieuvriendelijke oplossing voor klimaatbeheersing. Zo'n systeem helpt de verwarmingskosten te drukken en de CO2-uitstoot met 50 procent te verminderen. Er zijn twee typen om uit te kiezen: de split warmtepomp of de monoblock warmtepomp. Er bestaat nogal wat verwarring over de verschillen. Daar brengen we nu verandering in.

Zo werken warmtepompen

Alle lucht/waterwarmtepompen onttrekken hun energie uit de buitenlucht en verwarmen daarmee het water van de cv-installatie. Op die manier kunnen de lage-temperatuurradiatoren of de vloerverwarming het binnen gezellig warm houden.

Voor we het verschil tussen monoblock en split uitleggen, moet je weten dat in de warmtepomp de warmte wordt getransporteerd via een koudemiddel (ook wel koelmiddel of koelvloeistof genoemd). Misschien is dit een ietwat vreemde naam, omdat deze vloeistof in dit geval vooral warmte transporteert.

Dit koudemiddel circuleert in een gesloten circuit in de warmtepomp en komt nooit rechtstreeks in contact met het cv-water. Deze vloeistof is speciaal ontwikkeld om energie te transporteren. Kenmerkend voor ieder koudemiddel is het lage kookpunt. Dit is de temperatuur waarop dit koudemiddel overgaat van vloeibaar in gas, verdampt dus.

Tegenwoordig is propaan erg populair als koudemiddel, dat verdampt bij -42 graden Celsius. Wanneer het bijvoorbeeld buiten 5 graden is, zal dit propaan heel snel verdampen. Die damp wordt in de warmtepomp samengeperst door een compressor. Door de druk te verhogen stijgt de temperatuur van dit koudemiddel. Dit warme gas wordt naar een condensor geleid om zijn warmte over te dragen aan het afgiftesysteem, bijvoorbeeld de vloerverwarming. Ten slotte wordt de druk van het koudemiddel opnieuw verlaagd, waardoor het koudemiddel afkoelt en opnieuw vloeibaar wordt. Zo kan de cyclus opnieuw beginnen. 

Lees ook: Hoeveel vermogen moet een warmtepomp voor jouw woning hebben?

De monoblock warmtepomp

Een monoblock warmtepomp bestaat uit één unit die buiten het huis staat. Daarin zitten alle componenten: de compressor, het besturingssysteem, de verdamper, de warmtewisselaar en het koudemiddel. Alleen de warmwaterboiler bevindt zich in het huis. De installateur hoeft alleen de elektrische aansluiting te maken en de wateraansluitingen aan de achterkant van de warmtepomp.

De installateur hoeft ook geen zogeheten F-gaskwalificaties te hebben. Dat is een opleiding en een certificaat die vereist zijn om met gassen te werken die schadelijk zijn voor het milieu. Het koudemiddel zit al in de unit en de installateur hoeft daar niets aan te doen.

Propaan, water en antivries

Moderne monoblocks gebruiken bijvoorbeeld het milieuvriendelijkere koelmiddel R290 (propaan), waardoor het cv-water kan worden verwarmd tot ongeveer 75 graden. In tegenstelling tot een split-systeem zijn de leidingen die naar binnen in de woning lopen niet gevuld met koudemiddel, maar met water. In de leiding tussen de monoblock en de binneninstallatie stroomt water eventueel gemengd met glycol (antivries).

Er wordt gebruikgemaakt van voorgeïsoleerde waterleidingen die ongeveer 20 centimeter onder het vorstniveau worden gelegd.

Het volledige proces van warmte onttrekken aan de buitenlucht en overdragen aan de cv-installatie gebeurt in de buitenunit. Monobloc-apparaten zijn akoestisch en thermisch prima geïsoleerd. Dit alles maakt dat een monoblock meestal iets duurder is dan een split-systeem. Naar en door een monoblock stroomt wel water en dat kan bij uitval wel bevriezen. Daarom zijn de apparaten voorzien van een anti-vorstbeveiliging om te voorkomen dat de warmtepomp en de leidingen schade oplopen door interne ijsvorming.

©Tomasz Zajda - stock.adobe.com

Voor de installatie van een monoblock warmtepomp heeft de monteur geen F-gaskwalificatie nodig. 

Voordelen van een monoblock

Nadelen van een monoblock

©Remeha B.V

Bovenaan de werking van een split-systeem, daaronder de monoblock warmtepomp.

De split warmtepomp

Een split-warmtepomp is de combinatie van een buitenunit en een binnenunit. De binnenunit staat meestal in de bijkeuken, garage of stookruimte. Een condensor of verdamper verzamelt alle warmte uit de lucht.

In de buitenunit zit ook een compressor die het koelmiddel onder druk zet, waardoor de temperatuur stijgt. Hierdoor verdampt het koudemiddel in het circuit. Het gas van het koudemiddel gaat dan naar binnenunit in huis. In de binnenunit zitten een warmtewisselaar en een circulatiepomp. Daar wordt het hete gas gebruikt om het water van de cv-installatie te verwarmen. Vaak bevat de binnenunit ook de warmwaterboiler.

In het geval van gesplitste warmtepompen kunnen de leidingen en kanalen die de binnen- en buitenunits verbinden enig warmteverlies veroorzaken, wat de efficiëntie van het hele systeem kan beïnvloeden. Splitsystemen zijn een optie voor complexe installaties, omdat ze tot 75 meter van het huis kunnen worden geïnstalleerd. In de leidingen tussen de buiten- en de binnenunit stroomt geen water, maar koudemiddel. Dat kan nooit bevriezen, zelfs als de warmtepomp uitvalt.  

Voordelen van een splitsysteem

Nadelen van een splitsysteem

©www.geotherma.be

Links het split-systeem, rechts de monoblock.

Wat kies je het best?

De keuze tussen beide is afhankelijk van de vereisten van de woning. Monoblock warmtepompen zijn goedkoper en makkelijker te installeren. Door hun compacte opbouw behouden ze doorgaans beter de warmteoverdracht en kunnen ze als het buiten koud is een hoger rendement leveren dan gesplitste warmtepompen. Aan de andere kant zijn ze iets duurder in gebruik, want de warmtepomp moet harder werken om het water buitenaf te verwarmen en dan naar binnen te transporteren.

Een split warmtepomp is goedkoper in gebruik en de buitenunit is ook meestal kleiner en stiller. Een split systeem is dan weer ingewikkelder om te installeren.

💶Schrik je van de kosten? Lees dan: Loont het huren van een warmtepomp?

Bij je zoektocht naar een vriezer zijn er verschillende zaken om op te letten. Denk bijvoorbeeld aan de ruimte waar je de vriezer wilt plaatsen – in de keuken of juist ergens anders, zoals de schuur of garage. Welk model past het beste? En wat zijn de technische verschillen tussen een inbouw- en een vrijstaand model?

Sta je op het punt een nieuwe vriezer te kopen? Dan kom je waarschijnlijk al snel voor een keuze te staan: ga je voor een inbouwvriezer of kies je toch liever voor een vrijstaand model? Op het eerste gezicht lijken ze misschien op elkaar, want ze doen in de basis hetzelfde: eten en drinken invriezen en koel bewaren. Toch zijn er flink wat verschillen tussen deze twee soorten, en het is handig om daar even goed naar te kijken voordat je beslist.

Locatie: keuken of ergens anders

Eén van de eerste dingen om over na te denken is waar je de vriezer wil plaatsen. Een inbouwvriezer is bedoeld om netjes weggewerkt te worden in een keukenkast. Je ziet ‘m dus bijna niet, omdat de deur van de vriezer schuilgaat achter een kastdeur. Dat ziet er strak uit, vooral als je keuken een rustige en moderne uitstraling heeft. Wel heb je dan dus een keuken nodig die daar op is voorbereid, met de juiste maten en ruimte om de vriezer in te bouwen.

Een vrijstaande vriezer kun je neerzetten waar je maar wilt, zolang er een stopcontact in de buurt is en het niet te warm of te koud wordt in de ruimte. Denk aan de bijkeuken, schuur of garage. Dit maakt een vrijstaande vriezer wat flexibeler in gebruik.

©ID.nl

De keuken is voor de meesten de meest logische plek voor een vriezer, maar hij kan ook ergens anders staan.

Is er op de plek waar de vrijstaande vriezer komt te staan genoeg ruimte? Dan kun je ook een ander model overwegen, zoals een liggende vriezer. Dat zijn vrieskisten die je van boven opent. Het voordeel van dergelijke vriezers is dat er vaak meer inpast, omdat de opslagruimte groter is en je meerdere lagen kunt vullen.

Installatie

Als je kiest voor een vrijstaande vriezer, is het installeren meestal een fluitje van een cent. Je zet ‘m neer, zorgt dat hij waterpas staat en steekt de stekker in het stopcontact. Bij een inbouwvriezer komt er wat meer bij kijken. Je moet namelijk zorgen dat alles goed past en dat het keukenfront netjes aan de vriezerdeur wordt bevestigd. Soms zijn er ook speciale scharnieren nodig. Wanneer je een keuken laat ontwerpen, kan er alvast rekening worden gehouden met een inbouwvriezer en kunnen de juiste deurelementen daar alvast op worden aangepast.

Hoe zit het met het stroomverbruik?

Vriezers staan dag en nacht aan, dus het stroomverbruik telt flink mee in je energierekening. Zowel inbouw- als vrijstaande modellen zijn tegenwoordig verkrijgbaar met een zuinige energieklasse, maar vrijstaande vriezers zijn over het algemeen net iets efficiënter. Dat komt doordat ze beter hun warmte kunnen afvoeren, omdat ze immers niet 'opgesloten' zitten. Als je de vriezer vaak gebruikt en er veel in bewaart, kan het op de lange termijn dus schelen in je energiekosten. Bij een inbouwvriezer moet je sowieso goed opletten dat er voldoende koele lucht in de inbouwnis komt en dat de warmte goed kan worden afgevoerd. De achterzijde van een nis waar een inbouwvriezer in wordt gezet is standaard altijd open, maar zorg ook voor voldoende ruimte tussen de muur en de inbouwvriezer, zodat de afgegeven warmte niet blijft hangen en goed kan worden afgevoerd.

©ID.nl

Geluidsproductie

Een vriezer maakt geluid, dat hoort erbij. Dat geluid is niet constant, maar meestal vooral hoorbaar als de compressor aanslaat. Toch kan het verschil maken waar hij staat en welk type je hebt of het geluid dat een vriezer produceert, storend is. Een inbouwvriezer hoor je doorgaans iets minder, omdat het geluid wordt gedempt door de keukenkast eromheen. Een vrijstaande vriezer kan net iets meer opvallen qua geluid, vooral als hij in de keuken staat en niet ergens apart. Benieuwd hoeveel geluid de vriezer naar keuze eigenlijk maakt? Van tevoren kun je op de site van het Europees productregister voor energie-etikettering zien wat de geluidsproductie van de gekozen vriezer in Decibel is.

Op het energielabel dat verplicht is voor alle vriezers en koelkasten, zie je direct wat de geluidsproductie is van het gekozen apparaat.

Schoonmaak en onderhoud

Kijken we naar de schoonmaak en het onderhoud van de vriezer, dan is er eigenlijk weinig verschil in hoe een inbouwvriezer of een gewone vriezer wordt schoongemaakt. Intern zijn beide kasten op dezelfde manier opgebouwd, maar aan de buitenzijde is dat toch anders. Een vrijstaande vriezer kun je bijvoorbeeld aan de achterzijde veel beter schoonmaken omdat je de vriezer makkelijker kunt verplaatsen. Bij een inbouwvriezer kan er na verloop van tijd wel veel meer stofophoping plaatsvinden en is het lastiger om de achterkant schoon te maken: daarvoor zul je toch echt de vriezer uit de nis moeten halen.

©ID.nl

Kostenplaatje

Als je kijkt naar de prijs, zijn vrijstaande vriezers meestal wat goedkoper dan inbouwmodellen met vergelijkbare eigenschappen. Bij een inbouwvriezer betaal je namelijk ook voor het inbouwsysteem en het strakkere ontwerp. Bovendien moet je bij vervanging vaak een model kiezen dat precies in je keukenkast past. Dat maakt de keuze beperkter en soms ook duurder. Verder hangt het ook af van het deursysteem dat je kiest voor een inbouwvriezer. Bij een deur-op-deursysteem waar de deur van de keukenkast direct op de deur van de vriezer wordt gemonteerd, zijn ook andere scharnieren nodig die het extra gewicht van de keukendeur kunnen dragen. Bij een glijsysteem is dat niet het geval, omdat in dat geval de deur van de keukenkast een eigen scharniersysteem heeft.

Staat je vriezer op een koude plek?

Niet elke vriezer werkt goed bij lage temperaturen. Als je van plan bent om je vriezer in een onverwarmde ruimte te zetten, zoals een schuur of garage, is het belangrijk om eerst na te gaan of het apparaat daar wel tegen kan. Vaak wordt gedacht dat een vriezer het juist beter doet als het buiten koud is, maar dat klopt niet altijd. Een vriezer moet voldoende warmte kunnen afvoeren, en bij te lage omgevingstemperaturen kan de thermostaat in de war raken, waardoor het apparaat minder goed of zelfs helemaal niet meer werkt. De meeste vriezers kunnen tot zo'n 10 graden Celsius als minimum temperatuur aan.

Sommige vriezers kunnen ook prima in een schuur of garage staan, maar alleen als de temperatuurspecificaties dit toelaten.

Om te bepalen of een vriezer geschikt is voor een koude ruimte, kijk je naar de klimaatklasse. Die vind je op het energielabel of in de productspecificaties. Klimaatklassen geven aan binnen welk temperatuurbereik een vriezer goed kan functioneren. De meest voorkomende klassen zijn SN, N, ST en T. Een vriezer met klimaatklasse SN (Subnormal) werkt bijvoorbeeld nog bij temperaturen vanaf 10 graden, terwijl sommige modellen die speciaal ontworpen zijn voor gebruik in onverwarmde ruimtes al functioneren vanaf 5 graden of zelfs lager. Fabrikanten geven dit meestal duidelijk aan.

Op het Europees productregister voor energie-etikettering kun je van alle producten zien wat de klimaatklasse en de minimale en maximale temperatuur is waardoor het apparaat geschikt is.

Vrijstaande vriezers zijn soms speciaal ontworpen voor dit soort omstandigheden, met aanpassingen aan de techniek en isolatie. Er zijn bijvoorbeeld modellen met zogeheten Freezer Guard- of Frost Protect-technologie, die juist wel goed blijven werken in koude omgevingen. Die zijn ideaal als je de vriezer bijvoorbeeld op zolder of in een onverwarmde bijkeuken wilt zetten.

Inbouwvriezers daarentegen zijn vrijwel altijd bedoeld voor gebruik binnenshuis, op plekken waar de temperatuur redelijk constant is, zoals in de keuken. Ze zijn meestal niet getest of ontworpen voor gebruik bij lage omgevingstemperaturen. Zet je zo’n vriezer toch in een koude ruimte, dan is de kans groot dat hij niet goed werkt of dat de levensduur wordt verkort.

©ID.nl

Een vriezer op zolder zetten kan een oplossing zijn bij ruimtegebrek in de keuken, maar vergeet ook niet dat hij ook helemaal naar boven moet worden gezet.

Tot slot is het goed om te bedenken dat ook vocht en vorst in onverwarmde ruimtes een rol kunnen spelen. Als de omgeving te vochtig is of als er bevriezingsgevaar ontstaat, kan dat schade veroorzaken aan de elektronica of het rubber van de deurafdichting. Het is dus altijd slim om niet alleen naar de temperatuur, maar ook naar de algemene omstandigheden van de ruimte te kijken voordat je besluit waar je de vriezer neerzet.

Verhuizing of herinrichting?

Als je nog niet zo lang op één plek woont of van plan bent te verhuizen, is het handig om te bedenken hoe flexibel je wilt zijn. Een vrijstaande vriezer kun je gemakkelijk meenemen of op een andere plek zetten. Een inbouwmodel zit vast in je keuken en is lastiger te verplaatsen of te vervangen. Dat maakt een vrijstaand model soms praktischer, en is een betere keuze als je je (keuken)inrichting regelmatig verandert.

Tot slot

Of je nu kiest voor een inbouw- of een vrijstaande vriezer, het belangrijkste is dat hij goed past bij jouw huishouden en wensen. Denk goed na over waar je hem wilt neerzetten, hoeveel ruimte je nodig hebt en hoe belangrijk je dingen als energieverbruik of uitstraling vindt. Door even de tijd te nemen en je goed te laten informeren, voorkom je dat je achteraf spijt krijgt van je aankoop. Zo weet je zeker dat je een vriezer kiest waar je jarenlang plezier van hebt.

De vakanties zijn begonnen en als je op weg gaat naar het zuiden, sta je al gauw vast. Veel mensen hebben het navigatiesysteem van hun auto verruild voor de gratis app Google Maps. De app beschikt over een set tools om je trip vlot te laten verlopen. Zo kun je bijvoorbeeld heel eenvoudig de verkeersdrukte volgen.

De laag Verkeer

Open Google Maps op je smartphone en geef het vertrekpunt en de bestemming in. Daarna tik je onderaan op Route. Boven de kaart kies je de manier hoe je je verplaatst: auto, tram, metro, te voet of per fiets. Onderaan de kaart lees je alvast de afstand en de reistijd. Tik daarna op het pictogram Lagen in de rechterbovenhoek van het scherm. In de groep Kaartgegevens selecteer je Verkeer. Hierdoor wordt de verkeerslaag over de Google Maps-kaart gelegd. Verlaat het gedeelte Lagen door op het kruisje in de rechterbovenhoek te tikken.

Op de kaart worden de wegen ingekleurd op basis van de actuele verkeersdichtheid. Groen betekent dat je op een normaal tempo kunt rijden. Oranje staat voor langzaam rijdend verkeer en rood betekent dat het verkeer stilstaat. Niet tevreden met de route die Google Maps heeft geselecteerd? Bekijk dan alle alternatieve routes die als grijze lijnen op het scherm worden weergegeven. Tik op een van de opties om een ​​alternatieve route te selecteren.

De verkeersdrukte wordt met kleuren weergegeven.

Live verkeer

Op de computer open je de webbrowser en surf je naar Google Maps. Weer zoek je de bestemming, zodat Maps de route tevoorschijn kan halen. Daarna beweeg je de muisaanwijzer over het pictogram Lagen linksonder. Klik op de laag met het label Verkeer. Opnieuw zal Google de wegen inkleuren volgens verkeersdrukte. Je kunt de weergave Live verkeer in- en uitschakelen door op de schakelaar in het onderste deel van het scherm te klikken.

Op de computer kun je de weergave Live verkeer in- en uitschakelen.

Meldingen ontvangen

Het is mogelijk om van Google Maps meldingen te ontvangen wanneer er drukte ontstaat in de buurt van een locatie die je in Maps hebt opgeslagen. Hiervoor tik je rechtsboven op het pictogram van je Google-account. Daarna kies je Instellingen en dan Meldingen. Op de iPhone controleer je of het schuifje bij Plaatsen en evenementen aanstaat. Op een Android-apparaat tik je bij Navigeren / Verkeer bij nabije evenementen op Aan of Alleen in de app.

Wil je verkeersupdates ontvangen over plaatsen die je hebt opgeslagen?