ID.nl logo
Een warmtepomp in je appartement: dit kan er wel (en niet)
© 克 杜 - stock.adobe.com
Energie

Een warmtepomp in je appartement: dit kan er wel (en niet)

De weg naar een gasloze wereld is nog lang, maar zeker is dat de warmtepomp in de energietransitie een belangrijke rol zal spelen. In hoever is de warmtepomp ook een oplossing voor een appartement?

Dit artikel in het kort:

  • Warmtepomp in appartementen: beperkingen en mogelijkheden
  • Appartementen hebben minder vermogen nodig
  • Afhankelijkheid van elektriciteit
  • Hybride warmtepomp als oplossing
  • Ventilatiewarmtepomp zonder buitenunit
  • Collectieve systemen: efficiënter maar complexer

Lees ook: De warmtepomp 2.0 - recente innovaties en trends

Wie een warmtepomp wil installeren in een appartement moet extra opletten omdat daar toch enkele beperkingen en extra verplichtingen zijn. Aan de ene kant is er meestal minder vermogen nodig om een appartement comfortabel op temperatuur te houden. Daar tegenover staat dat je bij een appartement rekening moet houden met een aantal beperkingen en voorwaarden die niet gelden bij een gewoon huis.

Altijd de uitzondering op de regel

Dat het niet altijd eenvoudig is om de warmtepomp te integreren in woonappartementen, bleek al toen minister Hugo de Jonge in 2022 met de warmtepompverplichting op de proppen kwam. Het kwam erop neer dat wie vanaf 2026 zijn gasketel zou vervangen, minstens een hybride warmtepomp moest installeren. Die maatregel zou evenwel niet gelden voor 'woonappartementen die deel uitmaken van gestapelde bouw'. De huidige regering heeft die verplichting ondertussen naar de prullenmand verwezen. De nieuwe redenering is dat warmtepompen zichzelf maar moeten bewijzen en dat de genoemde verplichting een te zware last is voor huishoudens. Hoe dan ook, de vraag blijft: zijn de warmtepomp en een appartement een goede match? Het enige juiste antwoord is een genuanceerd antwoord… 

Overdimensioneren heeft geen zin

Een warmtepomp onttrekt energie uit de omgeving. In dit artikel lees je hoe een warmtepomp werkt. Je kunt ze opdelen naargelang hun warmtebron. Dat kan de lucht zijn, de aarde of het grondwater. En dankzij een ingenieus systeem waarin een speciaal koudemiddel zit, wordt deze energie verhoogd totdat die het cv-water en/of het tapwater kan verwarmen. De warmtepompen die hun energie onttrekken uit de bodem of het grondwater hebben het hoogste rendement en zijn het duurst, maar die kun je natuurlijk niet gebruiken om een appartement te verwarmen. Het goede nieuws is dat een appartement veel minder energie nodig heeft om te verwarmen dan een hele woning. Het heeft geen zin om voor de zekerheid een type te plaatsen met een overschot aan vermogen… In het jargon noemt men dat overdimensioneren. 

MINDER AFHANKELIJK VAN GAS, MEER VAN ELEKTRICITEIT Een warmtepomp maakt je minder afhankelijk van de gasprijs, maar je bent des te meer afhankelijk van wat je moet betalen voor stroom. Veel eigenaren combineren daarom een warmtepomp met zonnepanelen om de elektriciteitsrekening binnen de perken te houden. Die mogelijkheid heb je meestal niet als je een warmtepomp in jouw appartement wilt plaatsen.. Daarbij moet je wel rekening houden met het feit dat de warmtepomp het enige verwarmingstoestel is dat extra energie genereert. Wat bedoelen we daarmee? Zowat ieder verwarmingstoestel heeft verlies. Wanneer een cv-ketel gas verbrandt, dan wordt slechts 85 tot 90 procent van de energie uit de verbranding efficiënt benut. De overige 15 tot 10 procent is verlies. Een warmtepomp daarentegen produceert met 1 kW aan stroom 4 tot 5 kW aan warmte. Deze productiviteit wordt weergegeven in een waarde, de COP (coefficient of performance of prestatiecoëficient). Een warmtepomp met COP 5 produceert vijf keer meer energie dan dat hij verbruikt. We moeten daarbij wel aanstippen dat bij geen enkele warmtepomp de prestatiecoëficient altijd een constante is, want afhankelijk van de buitentemperatuur zal die COP verschillen.

©Robert Poorten

Een individueel systeem

Bij een individueel warmtepompsysteem heeft iedere bewoner de vrijheid om zijn eigen verwarmings- en koelbehoefte te regelen en kan er onmogelijk discussie ontstaan over verschillen in verbruik ten opzichte van de buren. Je kunt een individueel appartement voorzien van een warmtepomp, maar daar zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste voorwaarde is de isolatiegraad van het appartement. De muren en het dak moeten goed geïsoleerd zijn en er moet op zijn minst dubbel glas in de ramen zitten. Vloerisolatie is interessant, maar in dit geval is dit geen must. Er moet uiteraard ook voldoende plaats zijn in de ruimte waar de cv-ketel is opgesteld, want daar moet  de binnenunit van de warmtepomp bijkomen. Er zijn ondertussen binnenunits waarvan de afmetingen ontzettend meevallen. 

Weten welke warmtepomp bij jou past?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!

Locatie buitenunit is vaak het breekpunt

Zo’n buitenunit lijkt op een buitenkast van een airco. In sommige appartementsgebouwen is het omwille van esthetische redenen niet toegelaten om de buitenunit van een airco of warmtepomp op het balkon te plaatsen. Je moet dit dus nagaan in het reglement van het gebouw. Bovendien is een warmtepomp niet geruisloos. Zo’n buitenunit maakt ongeveer 50 decibel aan geluid en de buren die ook graag van hun balkon genieten, zijn meestal niet blij met het gezoem. De buitenunit mag overdag maximaal 45 decibel aan geluid maken en ’s nachts ligt de grens op 40 decibel.

De geluidsnormen beperken de mogelijkheden om de warmtepomp te plaatsen bij een appartement. Kijk ook naar het afgiftesyteem van de cv-installatie. Vloerverwarming is ideaal. Heb je traditionele radiatoren en een slecht geïsoleerd appartement, dan is een warmtepomp geen optie.  

HYBRIDE WARMTEPOMP IN EEN APPARTEMENT? Op de websites van sommige warmtepompfabrikanten wordt de hybride warmtepomp als oplossing voor het individuele systeem in appartementen aangeprezen. Zo’n hybride warmtepomp vormt een tandem met de gasketel. In deze duo-opstelling zal de warmtepomp het leeuwendeel van de verwarming voor zijn rekening nemen, als het buiten te koud wordt of als er veel warm water wordt gevraagd dan komt de cv-ketel in actie. Op die manier bespaar je 60 tot 70% gas. In veel gevallen kun je de bestaande cv-ketel gewoon behouden en heeft de installatie niet zoveel om het lijf. Deze oplossing is ook goedkoper dan een volledig elektrische warmtepomp. Toch gelden hier dezelfde geluids- en esthetische normen, want ook een hybride warmtepomp heeft een buitenunit.

Collectief systeem

Een collectief systeem bestaat uit één grote warmtepomp om meerdere appartementen te voorzien van verwarming en warm water. Het kan ook gaan verschillende warmtepompen die op elkaar worden aangesloten. Dat noemt men een cascade-opstelling. Zo’n collectieve opstelling komt meestal op het dak, zodat de bezwaren over geluidslast en de esthetiek minder meespelen. Het voordeel van een collectief systeem is dat de onderhoudskosten lager liggen. Uiteraard is dit een gemeenschappelijke beslissing van de Vereniging van Eigenaren (VVE) die goed moet worden berekend door ingenieurs. 

©wararat2599,wararat2599

Een collectief systeem wordt vaak om het dak geplaatst. 

💶Ook interessant voor jou: Loont het huren van een warmtepomp?

De ventilatiewarmtepomp

Een individueel systeem dat uitermate geschikt is voor een appartement, is een systeem dat de ventilatielucht opwarmt en afkoelt. De ventilatiewarmtepomp werkt zonder buitenunit en daarmee vallen er belangrijke restricties weg. De voorwaarde is wel dat het appartement over een mechanisch ventilatiesysteem beschikt, want de warmtepomp vervangt de mechanische ventilatiebox. Bij een mechanisch ventilatiesysteem zonder warmtehergebruik, wordt de binnenlucht van ongeveer 20 graden uit de woning gezogen en naar buiten geblazen. Er gaat dus veel warmte verloren. Dit type warmtepomp zuigt warmte en vervuilde lucht uit de kamers en ververst die. Het toestel haalt bovendien zijn energie uit de afgezogen ventilatielucht en gebruikt die om het appartement te verwarmen.  Bovendien wint de ventilatiewarmtepomp niet alleen de gewone warmte terug uit de ventilatielucht, hij haalt ook energie uit de condensatie van de ventilatielucht. Daarnaast is het zelfs mogelijk om extra energie van buiten te halen door het aanzuigen van buitenlucht. De warmteterugwinning werkt met dit type warmtepomp dus efficiënter dan die van een ventilatietoestel met warmterecuperatie.   

©https://gaslozewoningen.nl

De ventilatielucht/water warmtepomp hergebruikt de warmte uit de ventilatielucht van de bestaande woning, die normaal gesproken in de buitenlucht verdwijnt.

VENTILATIEWARMTEPOMP ALS DUO MET DE CV-KETEL Soms kun je met een ventilatiewarmtepomp niet helemaal van het gas af. Een ventilatiewarmtepomp werkt dan samen met de cv-ketel. De cv-ketel springt in dat geval bij als er veel warmte nodig is en verzorgt het warme water voor je keuken en douche.

Verschillende vermogens

Ook voor deze warmtepompen kun je ISDE-subsidies aanvragen. Nefit Bosch heeft zo’n ventilatiewarmtepomp, de Bosch Compress 3800i EW , voor een beperkte oppervlakte tot 75 vierkante meter, die warmte en warmwater levert. Ook NIBE komt met vier uitvoeringen afhankelijk van het gevraagde vermogen: NIBE F370, NIBE F470, NIBE 730 en NIBE 750. Deze warmtepompen ventileren niet alleen de woning, maar leveren tegelijk centrale verwarming en zijn voorzien van een ingebouwde boiler voor warm water. Deze ventilatiewarmtepompen bestaan in verschillende vermogens 1,5 kW, 3 kW of zelfs 5 kW en worden voornamelijk toegepast in renovaties van appartementen. Hiermee heb je dus een individueel verwarmingssysteem terwijl de lucht wordt geventileerd en gefilterd.

©www.nibe.eu

De NIBE F370 is een all-electric ventilatiewarmtepomp met een boiler van 170 liter.


Vraag een offerte aan voor warmtepompen:

▼ Volgende artikel
Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet
Huis

Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Kritiek op het 'pay or consent'-model

Hoewel Meta stelt dat deze keuze in lijn is met de Europese privacyregels, heeft het 'pay or consent' (betaal of geef toestemming) model veel kritiek gekregen. Tegenstanders noemen het een vorm van privacy blackmail: je betaalt om je privacy te behouden, of je geeft die op in ruil voor gratis gebruik en gepersonaliseerde advertenties. Het is de vraag of een 'keuze' wel echt een keuze is als de alternatieven zo ongelijkwaardig zijn.

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

Een bredere trend: betalen voor advertentievrije content

De beslissing van Meta om te kiezen voor een betaalde advertentievrije optie staat niet op zichzelf. Steeds meer bedrijven voegen advertenties toe aan diensten die voorheen gratis of advertentievrij waren, of bieden juist een betaalde versie zonder advertenties. Disney+ heeft bijvoorbeeld de optie Standaard met reclame, Videoland biedt meerdere abonnementen aan met reclames en Netflix heeft in een aantal landen ook een dergelijk abonnement (nog niet in Nederland overigens). Vanaf 26 augustus voegt ook Amazon advertenties toe aan Prime Video in Nederland. En het blijft niet bij videostreaming. Spotify biedt al jaren een gratis versie met advertenties naast zijn Premium-abonnement, net als YouTube. Ook op sociale media zie je dezelfde trend. X, voorheen Twitter, heeft een betaalde variant die minder advertenties belooft, al krijg je zelfs met X Premium nog wel wat advertenties te zijn.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen


 

▼ Volgende artikel
Een inbouwoven of -magnetron plaatsen? Zo meet je de nismaten goed op
© RossandHelen
Huis

Een inbouwoven of -magnetron plaatsen? Zo meet je de nismaten goed op

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

In dit artikel lees je:

✔ Wat nismaten zijn en waarom ze belangrijk zijn ✔ Hoe je de hoogte, breedte en diepte van de nis nauwkeurig opmeet ✔ Wat de standaard afmetingen zijn van ovens, magnetrons en combimagnetrons ✔ Welk type inbouwapparaat het best past bij jouw keuken en kookstijl

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.