ID.nl logo
Tips om optimaal te koelen met de warmtepomp
© Nikodem - stock.adobe.com
Energie

Tips om optimaal te koelen met de warmtepomp

Wanneer het kwik de hoogte in gaat, kan het binnen onaangenaam warm worden. Wie een warmtepomp heeft, kan die in de meeste gevallen ook gebruiken om de woning in de zomer te koelen. Je hebt dan geen aparte airco meer nodig. Hoe werkt deze koeling, wat zijn de voordelen en nadelen en hoe kun je zo efficiënt mogelijk koelen?

In dit artikel: met de warmtepomp kun je niet alleen verwarmen, je kunt ook koelen in de zomer. Het hangt af van het type warmtepomp en van het afgiftesysteem hoe je de woning koelt. Bovendien geven we enkele praktische tips om efficiënt te koelen.

Lees ook: Hoeveel vermogen moet een warmtepomp voor jouw woning hebben?

Verschil tussen airco en warmtepomp

Een warmtepomp geeft warmte of kou af aan het cv-water dat in het verwarmingssysteem circuleert. Hierdoor wordt het afgiftesysteem, zoals de vloerverwarming of de radiatoren, gevuld met warm of koud water om het binnenklimaat aangenaam te maken. Ook een airco kan koelen en verwarmen, maar dat gebeurt door koude of warme lucht in de kamer te blazen. Met dit verschil dat als je meerdere kamers wilt verkoelen of verwarmen met de airco dat je voor iedere ruimte een binnenunit nodig hebt. Dit noemen we een multi-split-systeem.

💡Lees meer over je woning koelen of verwarmen in ons onderdeel Klimaat & Luchtkwaliteit.

Met de warmtepomp is er geen luchtverplaatsing en het is makkelijker om hiermee in verschillende kamers de temperatuur aangenaam te maken. Een airco is goedkoper dan de aanschaf van de warmtepomp, maar die laatste is als verwarmingsbron veel efficiënter. Bovendien is de warmtepomp bedoeld voor woningen die behoorlijk geïsoleerd zijn, want hij werkt met lagetemperatuurverwarming. Bij een airco kijkt men ook wel naar de isolatie van de woning, maar dit is geen breekpunt voor de plaatsing. Aan de hand van de aard van de ruimte zal de installateur het koelvermogen berekenen van de airco juist berekenen. Je kunt dit ook zelf bereken, lees daarover meer in het artikel 'Hoe krachtig moet de airco zijn?'.

Passief koelen met de bodemwarmtepomp

Verschillende typen warmtepomp kunnen koelen, maar alleen de bodemwarmtepomp kan zogeheten passief koelen. Met passief koelen bedoelen we eigenlijk natuurlijk koelen. Zo’n bodemwarmtepomp gebruikt de kou uit de bodem om de woning frisser te maken. Zo’n bodemwarmtepomp werkt met een aardsonde die erg diep in de aarde gaat. Soms gaat de sonde wel 90 of 130 meter diep en daar is de temperatuur redelijk constant, tussen 7 en 13 graden. Door die constante temperatuur heeft een bodemwarmtepomp ook een hoog rendement. Als je deze temperatuur in de zomer oppompt en via een warmtewisselaar overdraagt aan het cv-water, dan kun daarmee de vloer van de woning afkoelen.

Een belangrijk voordeel van deze manier van koelen is dat de compressor van de warmtepomp hierbij niet wordt gebruikt, dat scheelt dus enorm in stroomverbruik. Alleen de circulatiepomp gebruikt elektriciteit om dat afgekoelde water door de leidingen van de vloerverwarming te transporteren. Het nadeel van koelen met de bodemwarmtepomp is dat je de woning op deze manier niet onbeperkt kunt koelen. Je kunt er de binnentemperatuur hoogstens 2 tot 4 graden mee laten dalen. In dit systeem transformeert de vloerverwarming tot een enorm koelelement dat geruisloos en zonder tocht werkt. Dat voelt dus aangenaam. 

Ook interessant: De warmtepomp 2.0 - recente innovaties en trends

REGENERATIE VAN DE BODEM DOOR TE KOELEN Een aspect dat al eens vergeten wordt is de regeneratie van de bodem bij een bodem/waterwarmtepomp. Dat betekent dat via passieve koeling de warmte uit de woning wordt gehaald en in de bodem terecht komt. Hierdoor warmt de bodem op en die energie wordt daar erg lang opgeslagen. In het najaar kun je die warmte opnieuw aanspreken om de woning te verwarmen.

Weten welke warmtepomp bij jou past?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!

Actief koelen met de lucht/water- of lucht/luchtwarmtepomp

Ook een lucht/water- of lucht/luchtwarmtepomp kan koelen, maar dan hebben we het niet over passief koelen. Dit systeem noemen we een actieve koeling en dit biedt comfort. Dit type warmtepomp gebruikt in de winter de buitenlucht als warmtebron. Hij onttrekt de warmte met de verdamper van de buitenunit en zet dit om in bruikbare energie om de woning te verwarmen. Om de woning te koelen, keert de warmtepomp dit proces om. We spreken dan van een omkeerbare warmtepomp. De koelvloeistof in het circuit stroomt tijdens het koelen in de andere richting. De warmte wordt uit de lucht in huis onttrokken en via de buitenunit naar buiten gestuurd. In dit geval is de compressor dus wel actief en dit kost dus energie. Hoe warmer het binnen is, hoe meer stroom de warmtepomp zal gebruiken. Een bodemwarmtepomp is tijdens een hittegolf meer rendabel dan een lucht/waterwarmtepomp. Daar staat tegenover dat de bodemwarmtepomp veel duurder is. De lucht/luchtwarmtepomp kan ook de vochtigheidsgraad in de ruimte regelen en via een filter pollen, fijnstof en virussen uit de lucht halen. 

Nog niet zo bekend met warmtepompen? Terug naar de basis dan: Welke typen warmtepompen zijn er?

©www.mitsubishi.com

De 3D i-see sensor van de Mitsubishi-lucht/luchtwarmtepomp detecteert mensen en blaast de lucht de ruimte in, zonder dat de tocht storend is voor aanwezigen.

SOMS IS EEN UITBREIDING NODIG Een warmtepomp kan koelen, maar de koelfunctie zit niet altijd ingebouwd in de warmtepomp. In bepaalde gevallen is er een extra uitbreiding nodig om de koeling mogelijk te maken. Bij een lucht/waterwarmtepomp heet zo’n accessoire de codeerweerstand. 

©Vaillant

In sommige gevallen moet de warmtepomp nog uitgerust worden met een codeerweerstand.

Weten welke warmtepomp geschikt is voor jouw huis?

Vul de Warmtepompvergelijker in op Kieskeurig.nl en je weet het meteen

Koelen met ventilo-convectoren of ventilo-radiatoren

Wanneer je een warmtepomp in combinatie met ventilo-convectoren gebruikt, dan is het koelcomfort nog beter. Een convector geeft zijn warmte af via de lucht en niet via straling zoals een radiator. Een ingebouwde ventilator verplaatst de lucht en zorgt dat de temperatuur gelijkmatig wordt verdeeld.

Zo’n ventilo-convector werkt op een lagere temperatuur dan een gewone convector, waardoor hij erg energie-efficiënt functioneert. Bovendien verlaagt de ventilo-convector de luchtvochtigheid, koelt hij sneller dan vloerverwarming en ook is het koelvermogen groter. Een nadeel is dat ventilo-convector een zichtbaar verwarmingselement is, in tegenstelling toe de warmtepomp. En door de draaiende ventilator is zo’n convector niet helemaal geruisloos.

Hetzelfde geldt voor lagetemperatuurventilatoren of ventilo-radiatoren, daar kun je de koelfunctie activeren door radiatorknop op koelen in te stellen. Over ventilo-radiatoren die gecombineerd worden met de warmtepomp lees je hier meer. Met gewone radiatoren kun je niet koelen. 

©www.daikin.be

Ook met ventilo-convectoren kun je via de warmtepomp de kamer koelen.

 Tips om beter te koelen

Begin op tijd 

De meeste mensen zetten ergens in april de vloerverwarming uit. Als het daarna buiten erg warm wordt, kost het tijd en energie om in de woning een aangename temperatuur te krijgen. Je moet dus op tijd beginnen te koelen en eigenlijk moet je de felle warmte voor zijn. Natuurlijk houd je tijdens een hittegolf de zon buiten door de gordijnen overdag dicht te houden. 

Minimaliseer de hoeveelheid ruimte die je wilt koelen

De gemakkelijkste manier om de koelmodus zo efficiënt mogelijk toe te passen is de ruimte die je wilt koelen zo klein mogelijk te maken. Hoe minder volume de warmtepomp hoeft te verwarmen om af te koelen, hoe minder tijd er nodig is om dit te doen en hoe minder energie dit vergt. Creëer dus koelzones door de deuren te sluiten en de toegangswegen te blokkeren waardoor koude lucht kan ontsnappen.  

Voorkom condensvorming

Koel je met een vloerverwarmingssysteem dan wil je niet dat er condensatie op de vloer ontstaat. Voor vloerverwarming betekent dit dat de vloer niet kouder wordt dan 18 graden Wanneer het echt extreem heet wordt, kan de lucht zoveel vocht bevatten dat er al condensatie kan optreden bij een hogere vloertemperatuur. Het dauwpunt is de temperatuur waarbij condens ontstaat. Om condensatie te voorkomen, kun je een dauwpuntregeling laten monteren. Die meet de relatieve vochtigheid van de lucht en bepaalt op basis van die gegevens de watertemperatuur voor de afgifte. 

Let in de zomer extra op voor geluidsoverlast. 

De buitenunit van de lucht/waterwarmtepomp veroorzaakt geluid. In de zomer slapen de buren en jijzelf vaak met de ramen open. Volgens het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL), dat is het vroegere Bouwbesluit, mag de geluidsdruk overdag niet hoger zijn dan 45 dB(A) gemeten op de erfgrens. 


▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 airfryers met bijzondere functies
© Grandbrothers - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 airfryers met bijzondere functies

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

▼ Volgende artikel
Voorjaarsklus: verzakt terras of pad zelf herstellen? Zo doe je dat!
© Irina Zharkova
Huis

Voorjaarsklus: verzakt terras of pad zelf herstellen? Zo doe je dat!

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

In dit artikel lees je: • Waardoor bestrating verzakt en hoe je dat voorkomtHoe je verzakte plekken herkent en beoordeeltHoe je stenen of tegels veilig verwijdertHoe je het zandbed ophoogt en de bestrating weer vlak maaktHoe je opsluitbanden opnieuw plaatst of verstevigtWat je kunt doen bij schade door wortelsHoe je verzakking door mollen voorkomt en herstelt

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus


• Goede werkhandschoenen

Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat


Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

NK Tegelwippen 2025

Doet jóúw woonplaats al mee?

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Stenen 'opzuigen'
Er bestaan ook zuignapsystemen voor bestrating, vergelijkbaar met zuignapsystemen om bijvoorbeeld grote glasplaten te plaatsen. Deze apparaten zijn te huur bij specialistische bedrijven, maar zijn eigenlijk vooral geschikt voor zeer grote, zware tegels. De de huurprijs kan liggen tussen de 20 en 30 euro per dag.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Zoeken naar worteldoeken

Bescherm je terras tegen wortels en onkruid

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.

Vraag een offerte aan voor hovenier: