Als het aan de nieuwe regering ligt, wordt de ISDE-subsidie vanaf januari 2025 ingrijpend aangepast. De subsidie voor warmtepompen met een vermogen tot en met 12 kW, die voornamelijk voor woningen worden gebruikt, zal verlaagd worden. Voor warmtepompen met een hoger vermogen zal de subsidie juist verhoogd worden.

Snijden in ISDE

Deze maatregel past volgens de woordvoerder van het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) in het hoofdlijnenakkkoord van het nieuwe regeerprogramma, waar afgesproken werd om de uitgaven voor subsidies te bespreken in alle departementen. In 2024 is er nog 600 miljoen beschikbaar voor zonneboilers, (hybride) warmtepompen, isolatiemaatregelen, elektrische kookplaten en aansluitingen op een warmtenet. De begroting voor deze post zal stelselmatig dalen om in 2027 uit te komen bij 180 miljoen. Om de pil te vergulden, kan de ISDE-subsidiepot nog verder worden aangevuld met enkele tientallen miljoenen uit het Klimaatfonds. Goed nieuws is wel dat de ISDE-subsidie in ieder geval tot 2030 blijft bestaan.

Een andere koers

Om de klimaatdoelstellingen te halen, had de vorige regering aangekondigd dat vanaf 2026 bij vervanging van de cv-ketel een hybride of volledig elektrische warmtepomp verplicht zou worden. Daarnaast was het plan om de uitstoot van broeikasgassen fors te verminderen door duurzame installaties via subsidies te ondersteunen. De regering streefde ernaar om tegen 2030 1 miljoen hybride warmtepompen en 500.000 nieuwe aansluitingen op het warmtenet te realiseren.  

Gunstige leningen

Op tafel liggen wel gunstige leningen voor verduurzaming. Hiervan kunnen Verenigingen van Eigenaren die over het beheer van appartementen beslissen kunnen hier gebruik van maken. De rente wordt verlaagd met 1,5 procent zodat die nu uitkomt op 2 à 3 procent. Verder kunnen ook burgers met een inkomen tot 60.000 euro een renteloze lening aangaan om hun woning te verduurzamen. Voor zover we kunnen zien verandert er voor warmtepompboilers niets. Die hebben volgens de meldcodelijst immers een vermogen van 0 kW. 

Onder voorbehoud

Voor alle duidelijkheid: de nieuwe ISDE-opbouw is nog niet definitief. Dit gebeurt pas wanneer de gewijzigde regeling in de Staatscourant is gepubliceerd. In onderstaande tabel vind je de cijfers voor 2025 onder voorbehoud. Je leest ook het verschil met de huidige subsidies. Het KGG wil ieder jaar nagaan of de hoogte van de subsidie nog aansluit bij het uitgangspunt, zodat de bedragen eventueel verder aangepast zullen worden. Volgens de woordvoerder is de correctie bedoeld om te voorkomen dat de subsidie hoger uitvalt dan de afgesproken 30 procent van de investeringskosten.

Bovendien zou er een overgangsregeling zijn voor de mensen die dit jaar een warmtepomp hebben aangeschaft, maar pas volgend jaar de subsidie aanvragen. Sommige leveranciers moedigen daarom huiseigenaren aan om hun warmtepomp nog dit jaar te laten installeren. 

Verbazing

De details van de aanpassing stonden enigszins verstopt opgesteld in een internetconsultatie van de overheid (te lezen op deze pagina). De technieksector maakt zich in ieder geval zorgen. Het kabinet Schoof zegt vast te houden aan de vooropgestelde klimaatdoelstellingen, maar tegelijkertijd schrapt het de salderingsregeling voor zonnepanelen en de verplichting om vanaf 2026 bij vervanging van de cv-ketel minstens een hybride warmtepomp te nemen. Nu komt er ook de vermindering van de subsidie voor warmtepompen bij, die uitsluitend voelbaar zal bij installaties van woningen.  

Bezorgd over de energietransitie

Ook in het werkveld is men verbaasd. We spraken met Rik van Bavel, algemeen directeur en oprichter van Durocan, gespecialiseerd in warmtepompen. "Alweer zijn we verrast. Er was inderdaad een scheefgegroeide situatie waarbij de subsidiëring voor een hybridewarmtepomp in bepaalde gevallen boven de 30 procent van de investeringskosten uitsteeg. De hybride modellen zijn een stuk goedkoper in vergelijking met de volledig elektrische modellen en in dit plan wordt er nu geen onderscheid gemaakt tussen beide. Als je een all-electric warmtepomp op het oog hebt die ook warm tapwater kan leveren, dan haalt de huidige subsidiëring geenszins de vooropgestelde 30 procent van de investeringskosten. De voorgestelde maatregel is alweer door de bocht. Ik maak me vooral zorgen over de transitie van de energiemarkt."

Een was-droogzuil is ideaal als je ruimte wilt besparen. Maar hoe stapel je de apparaten op de juiste manier? De regel is simpel: de droger hoort altijd bovenop de wasmachine. Dat doe je met een speciale stapelkit, waarbij je vooraf goed let op gewicht, stabiliteit en ventilatieruimte. Hieronder lees je stap voor stap waar je op moet letten, hoe je de opstelling maakt en welke fouten je beter kunt vermijden.

Waarom de droger bovenop hoort

Een wasmachine is gebouwd om enorme krachten op te vangen. Tijdens het centrifugeren draait de trommel met hoge snelheid. Nat wasgoed verdeelt zich daarbij niet altijd gelijkmatig, waardoor de machine flink kan schudden. Om te voorkomen dat de machine omvalt of gaat schuiven, is hij zwaar uitgevoerd: er zitten betonblokken in, hij heeft een laag zwaartepunt en de trommel hangt in veren en schokdempers. Al die onderdelen samen zorgen ervoor dat de wasmachine stevig op zijn plek blijft staan, zelfs bij 1400 of 1600 toeren.

Een droger hoeft zulke krachten niet te verwerken. De trommel draait rustig rond en bevat alleen droog of bijna droog wasgoed. Daarom is de constructie lichter en ontbreekt het extra gewicht van betonblokken of water. Precies om die reden kan een droger niet dienen als stevige basis, maar hoort hij altijd bovenop de wasmachine.

Eerst checken, dan stapelen

Voordat je meteen begint met sjouwen, zijn er een paar dingen belangrijk. Stapelen kan alleen wanneer zowel je wasmachine als je wasdroger voorladers zijn. Logisch: bij een bovenlader-wasmachine zou je de klep niet meer kunnen openen, en een wasdroger met de klep aan de bovenkant: daar kun je in een stapelconstructie eigenlijk niet meer bij zonder huishoudtrapje. Meet daarna de beschikbare ruimte. De standaardbreedte van een wasmachine is zestig centimeter en de droger mag nooit breder zijn dan dat. Ook de beschikbare diepte is van belang: is die minder dan 55 centimeter, dan is stapelen meestal geen goed idee. Let daarnaast op de draairichting van de deuren en op de ventilatie-eisen, vooral bij een warmtepompdroger die voldoende luchttoevoer rondom nodig heeft.

©Samsung

Zo stapel je veilig

Zorg dat de wasmachine stevig staat: stel de stelvoeten af tot hij niet meer wiebelt en test dit met een kort centrifugeprogramma. Pas als de machine stabiel staat, kun je verder. Trek daarna de stekker uit het stopcontact en draai de kraan dicht. Schuif de wasmachine op zijn definitieve plek en monteer de stapelkit volgens de meegeleverde instructies. Bij merkspecifieke kits klik of schroef je onderdelen vast; universele varianten gebruiken vaak antislipstroken en een spanband.

Til de droger met twee personen en plaats hem in de geleiders van de kit. Zet de spanband strak zodat de droger niet kan verschuiven. Sluit vervolgens de droger aan. Bij een condens- of warmtepompdroger kun je de afvoerslang op de waterafvoer aansluiten, zodat je het waterreservoir niet steeds hoeft te legen. Gebruik altijd een geaard stopcontact en gebruik geen stekkerdoos.

Wil je de apparaten liever in een kast plaatsen, gebruik dan een dragende plank die voldoende gewicht aankan en veranker de kast aan de muur

Doe daarna een korte test: laat de wasmachine centrifugeren en controleer of de zuil niet beweegt. Zet vervolgens de droger even aan op lage temperatuur zonder was en luister of er resonantie optreedt. Activeer het kinderslot zodat knoppen niet per ongeluk worden ingedrukt.

Onderhoud en tips

Controleer regelmatig of de spanband nog strak zit en of de wasmachine stabiel staat. Reinig het pluizenfilter van de droger na elke beurt, want een verstopt filter kan zorgen voor hogere temperaturen en extra trillingen. Zorg dat de ventilatie-openingen niet worden geblokkeerd en gebruik geen verlengkabel die niet geschikt is voor zware huishoudelijke apparaten. Sluit de droger altijd rechtstreeks aan op een geaard stopcontact.

Wil je het geluid verminderen? Plaats dan rubberen trillingsdempers of een dempende mat onder de wasmachine. Daarmee voorkom je dat trillingen zich doorzetten naar de vloer en wordt de kans kleiner dat de stapelzuil gaat 'wandelen'. Heb je een houten vloer, dan is zo’n mat eigenlijk onmisbaar. Hout neemt trillingen makkelijker over dan steen of beton, waardoor het geluid harder doorklinkt.

Trilt je wasmachine erg tijdens het centrifugeren, verlaag dan de snelheid en controleer opnieuw of hij waterpas staat en de vloer stevig genoeg is.

Stapelen? Dit moet je onthouden

De volgorde is duidelijk: de droger hoort op de wasmachine. Gebruik altijd een stapelkit, controleer de afmetingen en zorg voor voldoende ventilatieruimte. Plaats de wasmachine waterpas, sluit alles correct aan en test de stabiliteit. Zo win je ruimte zonder in te leveren op veiligheid en levensduur.

Lineaire televisie raakt uit de gratie en steeds meer mensen kiezen voor uitgesteld tv kijken, bijvoorbeeld via een streamingdienst als NPO Start, KIJK of NLZIET. Loont het nog wel om een televisie-abonnement af te sluiten of te behouden?

Pricewise onderzocht wat er tegenwoordig wordt betaald voor televisie-abonnementen, streamingdiensten en sportzenders. Uit het onderzoek blijkt dat de meeste mensen nog steeds televisie kijkt via het tv-abonnement dat bij het internetabonnent wordt aangeboden. Gemiddeld wordt hier per maand zo'n 12 euro voor neergeteld als er gebruik wordt gemaakt van een aparte tv-ontvanger. Veel providers bieden echter ook een aparte tv-app aan, zodat je direct televisie kunt kijken op een smart-tv dat is voorzien van een besturingssysteem als Tizen of Google TV. Hiermee wordt per maand gemiddeld zo'n 2 à 3 euro bespaard op de abonnementsprijs.

Prijzen voor een online tv-streamingdienst

Televisie minder prominent aanwezig

Er zijn nog weinig mensen die op een vaste tijd voor de televisie gaan zitten om een regelmatig terugkerend programma te kijken, zoals een talkshow, actualiteitenrubriek of het nieuws. Kijk je slechts af en toe een programma? Dan kun je prima overweg met het gratis NPO Start, KIJK of de TV Gemist-functie van Videoland.

Wil je ook andere programma's kunnen terugkijken, dan is de goedkoopste versie van NLZIET de beste keuze. Voor extra buitenlandse zenders zoals BBC1, BBC2, BBC3, BBC4 en diverse themazenders, kun je ook NLZIET Extra overwegen: 11,95 euro per maand.

TV via kabel neemt af

Het aantal mensen dat een tv-abonnement afneemt via de traditionele kabel-exploitanten is in het eerste kwartaal van 2025 afgenomen met 1,30 procent, blijkt uit cijfers van De ACM Telecommonitor. Daarentegen steeg het aantal tv-abonnementen via glasvezel met 1,35 procent en hebben nu 2,12 miljoen huishoudens een televisie-abonnement bij een glasvezelprovider. Het aantal tv-abonnenten is afgenomen tot 920.000 huishoudens, een afname van 3,24 procent. Het totaal aantal huishoudens met een 'gewoon' televisie-abonnement ligt nu op 6,53 miljoen.

De kosten voor een regulier tv-abonnement liggen bij de internetproviders niet heel ver uit elkaar, gemiddeld ben je tussen de 10 en 12 euro kwijt. Wil je geen internet afnemen, maar alleen televisie kijken? Dat wordt je niet makkelijk gemaakt: allen Ziggo is de enige provider die een los televisie-abonnement aanbiedt. Daar betaal je dan wel gelijk de hoofdprijs voor: 24,61 euro per maand. Je krijgt dan digitale televisie via de traditionele coax-aansluiting, je hebt dan ook een televisie nodig met DVB-C-ondersteuning.

Wat kost een televisie-abonnement?

*Op basis van basis tv-abonnement met ontvanger en terugkijken