Spelcomputers vreten misschien niet zoveel energie in vergelijking met andere apparaten in huis, maar je kunt toch redelijk wat energie besparen. Dat geldt ook voor de pc. Hieronder volgen wat manieren om dit te doen.

Ongeacht de hardware die thuis staat, is er altijd een goede tip waarmee gamers voorkomen dat er onnodig stroom verbruikt wordt: haal de stekker uit het stopcontact. Gebruik je een stekkerdoos, haal dan de hoofdstekker uit de wandcontactdoos. Zo weet je honderd procent zeker dat alle apparaten helemaal uitstaan op het moment dat je ze niet gebruikt – al kunnen ze op de achtergrond dan natuurlijk geen updates binnenhalen. Per console heb je ook enkele andere mogelijkheden waarmee energie besparen een optie is.

Energie besparen op Xbox

Wanneer de Xbox Series X en Series S aangesloten worden en voor het eerst aangezet worden, opereren ze standaard in de Stand-by-modus. Dat betekent dat de Xbox in stand-by staat en op de achtergrond games en updates downloadt. Ook kan de console games streamen naar je smartphone. Dat betekent tevens dat het apparaat meer stroom verbruikt: tien tot dertien watt. (Watt is de eenheid van vermogen en één watt staat gelijk aan 1 joule per seconde, dat is handig om te weten voor dit artikel.) Dat is veel meer in vergelijking met de modus voor energiebesparing: 0,4 tot 0,5 watt. Tijdens het gamen verbruikt de Series X overigens 153 watt, ten opzichte van 74 watt op de Series S. 

©PXimport

Reden genoeg om dus eens te kijken naar de instellingen met betrekking tot energie besparen. Open de instellingenapplicatie en druk in het menu links op Algemeen. Rechts onderin staat nu Energiemodus en opstarten. In het middelste rijtje kies je voor de modus naar keuze: Stand-by of Energiebesparing. Houd er rekening mee dat de tweede optie het updaten en streamen van games uitschakelt, maar je kiest dan wel voor de meest milieuvriendelijke en stroombesparende optie. Rechts staat ook nog: Als de Xbox uit staat, opslag uitschakelen. Als je dan toch voor de meest energiezuinige optie kiest, vink dan ook even dat vakje aan de rechterkant aan.

Tot slot bepaal je op deze pagina hoe lang het duurt voordat de Xbox zichzelf uitschakelt na afwezigheid en hoe lang het duurt voordat de console uitgaat na mediagebruik. Verder kun je de Xbox altijd helemaal uitschakelen met de knop aan de voorkant. Die houd je voor dertig seconden ingedrukt. Dat is ook de beste methode wanneer de Xbox ontkoppeld moet worden bijvoorbeeld.

Energiebesparing op PlayStation

Of je nu een PlayStation 4 of PlayStation 5 hebt, maakt voor de energiebesparing niet uit. Energie besparen gaat namelijk op beide consoles op dezelfde manier. Open de Instellingen en selecteer de optie Systeem. Op de PlayStation 5 zoek je in het menu links nu Energiebesparing op. Op de PlayStation 4 ga je naar Instellingen en dan Instellingen voor energiebesparing. De PlayStation 5 staat standaard ingesteld op afsluiten na twintig minuten afwezigheid na het gamen. Ook gaat hij na vier uur mediastreaming uit. Met de bovenste optie in beeld bepaal je de tijdeenheden.

©PXimport

De tweede optie, Functies die beschikbaar zijn in de rustmodus, is eveneens interessant om eens te doorlopen. Hier stel je in dat de console de controllers oplaadt in de stand-by-modus (of niet) via de usb-poorten, en of de spelcomputer verbinding mag maken met het internet. Wanneer je niet wil dat de PlayStation 5 verbinding maakt met het internet in de rustmodus, kan hij ook geen games of updates downloaden. Dat is dus een overweging wanneer energie besparen belangrijk voor je is. Verder is het mogelijk de tijd in te stellen waarna de controllers automatisch uitgaan. Hoe minder vaak je die hoeft op te laden, hoe minder energie dat op de lange termijn kost.

Ook bij de PS5 bespaar je wellicht wat energie wanneer je de fysieke knop op de console gebruikt. Datzelfde geldt voor de PS4. Houd de knop ingedrukt totdat je een paar keer een piepje hoort, dan weet je zeker dat hij helemaal uitstaat. Dat is handig om te weten wanneer je er een keer het stroom af moet halen. In stand-by verbruikt de PS5 5 tot 7 watt en als er geüpdatet wordt, gaat dat verbruik omhoog naar 15 watt. Neem je de console in gebruik, dan is het verbruik 200 watt.

En de Nintendo Switch?

De Nintendo Switch heeft een energieverbruik van zes tot zeven watt (OLED -model versus 2019-versie). Mediastreaming consumeert vijf tot zes watt, terwijl het systeem in de slaapstand en uitgeschakeld 0,3 (maximaal 0,5) watt verbruikt. De verschillende Nintendo Switch-modellen hebben allemaal een slaapstand, die ingesteld kan worden op 1, 3, 5, 10 en 30 minuten. In de tv-stand is dat 1, 2, 3, 6 of 12 uur, zelfs. Je stelt de zaken in via de Instellingen en de optie Slaapstand.

©PXimport

Pc-gebruikers

Voor pc-gebruikers zijn er veel soorten hardware en variabelen en houden we de tips wat algemener. Ontkoppel bijvoorbeeld zoveel als mogelijk apparaten wanneer je ze niet gebruikt, zodat ze geen onnodig stroom trekken. Maar loop ook vooral de opties voor energie besparen na op je besturingssysteem.

Windows-gebruikers gaan dan naar de Instellingen-app > Systeem > Energiebeheer en slaapstand. Hier stel je in wanneer het systeem en het scherm uitgaan. Ga je een tijdje van huis? Haal dan de stekker van de computer eruit; zo weet je zeker dat die uitstaat. MacOS-gebruikers gaan hiervoor naar Systeemvoorkeuren > Energiestand. Een laatste algemene tip voor laptopgebruikers: gebruik de oplader alleen wanneer je de laptop daadwerkelijk oplaadt. Anders verbruikt het systeem heel de dag onnodig veel energie.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.