Er is in de winter niets vervelender om na een vermoeiende dag in een koud huis thuis te komen. Fabrikanten van slimme thermostaten beloven dat je altijd warmpjes thuiskomt, terwijl je toch onnodig verwarmen voorkomt. Wij hebben negen slimme thermostaten getest die je dankzij een app vanaf overal kunt bedienen.

Wat maakt een slimme thermostaat nu eigenlijk slim? In de praktijk zit het slimme gedeelte hem vooral in een verbinding met internet. Hierdoor kun je de thermostaat vanaf iedere plek ter wereld bedienen met je smartphone of pc en uiteraard kun je ook thuis je smartphone pakken voor de bediening. Net als een klokthermostaat kun je alle slimme thermostaten programmeren om de verwarming automatisch op zelfgekozen tijdstippen hoger en lager te zetten. Een groot voordeel van een slimme thermostaat is dat het programmeren van het klokprogramma via een app of website een stuk eenvoudiger is dan op de traditionele klokthermostaat, die met lastige knopjes en te kleine schermpjes werkt. Tot slot ondersteunen sommige slimme thermostaten geofencing, waarbij op basis van de locatie van je smartphone bepaald wordt of je thuis bent.

Het slimme kan ook in de koppeling met andere producten zitten. We geven in de tabel aan of een koppeling met IFTTT en Domoticz mogelijk is. De koppeling met een eigen domoticasystemen als Domoticz wordt doorgaans wel door gebruikers gemaakt en is vaak niet officieel. Gebruik dit gegeven dus als indicatie en lees je voor aanschaf goed in als je van plan bent hier gebruik van te maken, garanties op een goede werking zijn in ieder geval lastig te geven.

De winnaars

Energie besparen

Fabrikanten schermen graag met de energiebesparing die een slimme thermostaat je brengt. Ga niet blind van bijvoorbeeld een percentage uit, want het hangt van je huidige gedrag af of je echt gaat besparen. Zet je de verwarming momenteel alleen aan als je thuis bent en hem netjes lager als je gaat slapen of van huis gaat, dan zul je geen energie besparen. Veel mensen hebben een ingewikkeld te programmeren klokthermostaat die een ooit ingesteld programma afloopt. Dat programma sluit wellicht niet meer aan op het huidige leefpatroon. Of erger: er is geen programma ingesteld en de thermostaat staat altijd op een comfortabele 21 graden. Een slimme thermostaat is eenvoudig te programmeren én je kunt via je smartphone altijd de verwarming lager zetten als je niet thuis bent. Een slimme thermostaat kan je ook een optimaal comfort bieden in combinatie met een zo laag mogelijk energieverbruik, want als je weet dat je naar huis gaat kun je de verwarming alvast aanzetten.

De overtreffende trap op het gebied van comfort is zoneregeling, waarbij je in combinatie met slimme thermostaatkranen een temperatuurregeling per ruimte mogelijk maakt. Je kunt dan ook één ruimte verwarmen, terwijl de rest van je huis kouder blijft – en zo energie besparen. De losse knoppen kosten zo’n 70 tot 80 euro. We geven in dit artikel aan of een thermostaat uit te breiden is met zoneverwarming, maar we beoordelen alle thermostaten voor dit artikel als centrale kamerthermostaat.

©CIDimport

Regeling

Er zijn verschillende manieren waarop een thermostaat met je verwarmingssysteem verbonden kan worden. De eenvoudigste methode is een zogenoemde aan/uit-regeling, waarbij de thermostaat twee contacten kortsluit waarna de cv-ketel aanspringt. Moderne cv-ketels gebruiken een modulerende regeling, waarbij met verschillende watertemperaturen wordt gewerkt. Hierdoor kan er in potentie aangenamer met een constante temperatuur verwarmd worden en kan er dankzij modulatie gas bespaard worden. Voor een optimale werking is dan eveneens een modulerende thermostaat nodig die kan vragen om verschillende watertemperaturen. Meestal wordt hiervoor het OpenTherm-protocol gebruikt. Sommige ketelfabrikanten als Nefit gebruiken een eigen modulerend protocol dat niet compatibel is met OpenTherm. Deze fabrikanten bieden dan eigen modulerende (slimme) thermostaten aan.

Heb je stads- of blokverwarming in combinatie met een centrale thermostaat, dan kun je die doorgaans vervangen door een slimme thermostaat waarbij de aan/uit-regeling wordt gebruikt. Gebruik je vloerverwarming, ga dan goed na of een slimme thermostaat echt veel meerwaarde biedt. Een vloerverwarming komt langzamer op temperatuur en kent doorgaans een lagere nachtverlaging dan met radiatoren. Op afstand bedienen is uiteraard handig, maar iets als geofencing heeft wellicht minder nut. Laat je hier dus goed over voorlichten.

Installatie

Zoneregeling

Qupit Anna

De Anna is bekend van de Nederlandse Energie Maatschappij waar je hem kunt huren, maar hij is ook los te koop zonder verdere kosten. De Anna sluit je via een ketelmodule aan, die ook de verbinding met je draadloze netwerk verzorgt. Voor Anna hoef je geen account aan te maken, je maakt in de app verbinding met een code die je op de ketelmodule vindt. De ronde thermostaat is vervaardigd uit wit kunststof met daaromheen een metalen ring, het scherm springt aan als je voor de thermostaat staat. De ring is verdeeld in drie gedeeltes die dienstdoen als aanraakgevoelige knoppen om de temperatuur te wijzigen en te schakelen tussen de diverse aanwezigheidstanden.

De Anna heeft een webinterface die lokaal op de keteladapter draait. Je kunt die alleen in je lokale netwerk bereiken via het ip-adres of hier. De app zit helder in elkaar, maar moet soms erg lang laden. Je kunt het klokprogramma zowel via de app als webinterface instellen. Anna leert van je gebruik, maar brengt niet op eigen houtje wijzigingen in het klokprogramma aan. Wijzigingen worden voorgesteld, waarna je ze zelf moet goedkeuren. Via de app en fysieke thermostaat kun je wisselen tussen statussen als thuis, nacht, weg, vakantie en vorstbeveiliging. Het klokprogramma heeft overigens voorrang en wordt gevolgd. Je kunt het klokprogramma via de app of fysieke thermostaat indien gewenst uitschakelen. Dankzij geofencing kan Anna automatisch schakelen tussen de statussen thuis en weg. Voor liefhebbers van statistieken valt de Anna op door zijn uitgebreide informatie. Zo kun je, wanneer je OpenTherm gebruikt, via de webinterface naast het temperatuurverloop bijvoorbeeld ook de gevraagde watertemperatuur en de gebruikte watertemperatuur terugzien.

©PXimport

Qupit Anna

Prijs
€ 247,-
Website
www.getqupit.com8Score80

Netatmo Thermostaat

Netatmo’s thermostaat is gemaakt van een blokje plexiglas. De doorzichtige rand kun je dankzij meegeleverde stickers van een zelfgekozen kleuraccent voorzien. Het schermpje maakt gebruik van e-ink en toont je altijd de huidige en ingestelde temperatuur. Je kunt zelf kiezen of je de thermostaat horizontaal of verticaal wilt gebruiken. Het aansluiten is eenvoudig, want de thermostaat wordt direct met de draad op de ketel aangesloten. De Netatmo ondersteunt geen OpenTherm-regeling, maar is enkel geschikt voor aan/uit-regeling. De internetgateway maakt draadloos verbinding met de thermostaat en je wifi-netwerk. Je kunt de Netatmo-thermostaat ook draadloos gebruiken. Je sluit dan de internetgateway als ketelmodule op je cv-ketel aan. Voor de voeding worden er in alle gevallen drie AAA-batterijen in de thermostaat geplaatst.

Via de app of website kun je uiteraard de huidige temperatuur aanpassen. Verder is er een Afwezigheidsmodus, waarmee je het klokprogramma uitschakelt tot een zelf ingesteld tijdstip of onbeperkt. Voor het instellen van het klokprogramma kun je een wizard gebruiken die het klokprogramma instelt aan de hand van een aantal vragen over je leefpatroon. Standaard werkt het schema op basis van vier temperatuurstanden, waaraan je eventueel standen aan kunt toevoegen als je aan vier keuzes niet genoeg hebt. Je zet die als blokken in het schema. Via de webinterface werkt het instellen net iets handiger omdat je de begin- en eindtijden van een blok kunt verslepen. De Netatmo ondersteunt IFTTT en Apples HomeKit, waardoor je via Siri de temperatuur kunt regelen. De software is erg fraai. Heb je geen behoefte aan OpenTherm dan kun je gerust een halve ster optellen bij ons oordeel.

©PXimport

Netatmo Thermostaat

Prijs
€ 159,-
Website
www.netatmo.com7Score70

Nest Learning Thermostat V3

De Nest Learning Thermostat V3 had bij de introductie in 2015 problemen met de OpenTherm-implementatie, maar inmiddels werkt alles zoals verwacht. De Nest gebruikt een ketelmodule die de ketel aanstuurt en de thermostaat van voeding voorziet. De fraai vormgegeven Nest-thermostaat is beschikbaar in zilver, zwart, wit en koper en valt op door zijn handige bediening: het draaien van de ring naar links of rechts verandert direct de temperatuur. Het scherm springt aan als er beweging wordt gedetecteerd. Behalve de temperatuur, kun je er ook voor kiezen om bij beweging een klokje of weersvoorspelling te tonen. Het oproepen van het menu doe je door de thermostaat in te drukken.

Het klokprogramma kun je instellen via de thermostaat, app of webinterface. Onderscheidend is dat de Nest zichzelf programmeert op basis van je handmatige aanpassingen en aanwezigheid. In de praktijk is dat niet altijd handig. Je kunt het automatisch programmeren gelukkig uitschakelen en het klokprogramma geheel zelf instellen. Nest gebruikt een sensor en geofencing om te bepalen of er iemand thuis is. Je kunt beide vormen van aanwezigheidsdetectie uitschakelen. Ben je thuis, dan volgt Nest het klokprogramma, en anders wordt de temperatuur verlaagd. De app en webinterface ogen fraai en zitten goed in elkaar met één uitzondering. Je kunt namelijk op het hoofdscherm van de Nest-app handmatig aangeven dat je niet thuis bent, waarna lagere eco-temperatuur actief wordt. Het klokprogramma wordt dan nog wel gevolgd. Via de fysieke thermostaat of dieper in de app kun je ook handmatig kiezen voor de eco-temperatuur, op deze manier wordt het klokprogramma níet meer gevolgd. Verwarrend is dat je het verschil tussen beide vormen van eco-temperatuur niet kunt zien.

©PXimport

Nest Learning Thermostat V3

Prijs
€ 249,-
Website
www.nest.com8Score80

Honeywell Lyric T6

De Honeywell Lyric T6 is te koop in een bedrade en draadloze variant, wij hebben de bedrade versie getest. Voor het aansluiten werkt de T6 met een ketelmodule. Het uiterlijk van de Lyric T6 is niet heel spannend. Het vierkante doosje is aan de zijkant donkergrijs en aan de voorkant zwart. Standaard wordt de temperatuur getoond, de overige bedieningselementen verschijnen na aanraking. Tijdens de configuratie biedt de Lyric T6 een wifi-netwerk aan. Door hier verbinding mee te maken, kun je via de app het apparaat instellen.

Je kunt de Lyric op twee manieren ‘programmeren’. Via een traditioneel klokprogramma of via geofencing waarbij de locatie van je smartphone de temperatuur bepaalt. Programmeren werkt op basis van blokken waarin je de temperatuur kunt instellen. Behalve via de app kun je het programma ook enigszins omslachtig via de muurthermostaat zelf programmeren. Een webinterface is er niet. Kies je voor geofencing, dan wordt een eenvoudiger klokprogramma actief dat bestaat uit een nachtverlaging voor als je slaapt en temperaturen voor thuis en niet thuis. Een extra handigheidje is de vakantie-instelling, waarmee je de thermostaat gedurende een periode op een temperatuur vastzet. Deze mogelijkheid zal vooral van pas komen wanneer je het klokprogramma gebruikt, maar ook voor geofencers is het wellicht een geruststellende gedachte dat de verwarming op één temperatuur vaststaat. De Lyric T6 is compatibel met IFTTT en Apples HomeKit, waardoor je de temperatuur via Siri kunt bedienen.

©PXimport

Honeywell Lyric T6

Prijs
€ 149,-
Website
www.kijkvoelbeleef.nl8Score80

tado° slimme thermostaat

Tado heeft voor de installatie een wizard die je stap voor stap begeleidt. Je sluit de thermostaat direct aan op je cv-ketel, waarbij drie AAA-batterijen de thermostaat van energie voorzien. Op je router sluit je een compacte bridge aan die je tijdens de installatieprocedure koppelt met de thermostaat. Op de Tado wordt normaal gesproken geen informatie getoond. Door op een knop te drukken wordt het scherm actief en kun handmatig de temperatuur of de temperatuur van het tapwater wijzigen. Dit werkt wel wat verwarrend, de bedieningsknoppen verschijnen niet direct. Tado is ontworpen met de gedachte dat je de temperatuur zelf nooit hoeft in te stellen. Ben je thuis, dan is het automatisch warm en ben je weg, dan wordt de temperatuur verlaagd en het klokprogramma gepauzeerd. Om dit mogelijk te maken vertrouwt Tado op een goed uitgewerkte geofencing.

Overigens kiest Tado zelf een variabele afwezigheidstemperatuur, maar je kunt wel een zelfgekozen minimum instellen. Zodra je richting huis gaat, zal de temperatuur weer verhoogd worden en wordt het klokprogramma actief. Je kunt aangeven hoe comfortabel dit – alvast voorverwarmen terwijl je naar huis gaat – moet gebeuren. Ben je thuis, dan wordt het klokprogramma gevolgd. Het programmeren van het klokprogramma werkt op basis van blokken, waarbij je een temperatuur plus de begin- en eindtijd instelt. Via de webinterface werkt programmeren eenvoudiger dan in de app, omdat je dan de begin- en eindtijden kunt verslepen. Handig is dat je in een schakelblok kunt aangeven dat de geofencing voor dat schakelblok genegeerd moet worden. Je kunt de geofencing ook geheel uitschakelen, maar het is de goed uitgewerkte geofencing die de Tado juist zijn meerwaarde geeft. Naast de huidige V3 is ook V2 zonder HomeKit nog te koop voor een lagere prijs.

©PXimport

tado° slimme thermostaat

Prijs
€ 249,-
Website
www.tado.com9Score90

Itho Daalderop SpIDer Connect

Het installeren van de Spider-thermostaat is eenvoudig, er wordt enkel een draadje verlangd van de thermostaat naar de cv-ketel. Op je router en indien aanwezig slimme meter sluit je de gateway aan. Het koppelen van de thermostaat gaat via de website, lees wel even goed in de handleiding wat er precies moet gebeuren. De Spider heeft een vierkante witte behuizing voorzien van een zwarte voorkant. Om het scherm op te laten lichten, druk je op het Itho Daalderop-logo. Via de muurthermostaat kun je handmatige wijzigingen doorvoeren en het klokprogramma uitschakelen.

Het klokprogramma stel je in via de website en werkt op basis van vijf verschillende temperaturen die je als schakelmomenten naar het programma sleept. De Spider ondersteunt geen zelflerende aanwarming en begint altijd pas met opwarmen op het ingestelde schakelmoment. Wil je om zeven uur ’s ochtends een warm huis, dan moet je dus het klokprogramma zelf op bijvoorbeeld half zeven instellen. Via de app kun je het klokprogramma niet programmeren. Wel kun je het klokprogramma uitschakelen of de huidige dag eenmalig aanpassen. Itho Daalderop biedt met Mijn IthoDaalderop wel een tweede app waarmee je de webinterface opent en zo wél toegang hebt tot het klokprogramma.

Als de Spider verbonden is met je slimme meter, kun je in grafieken naast het temperatuurverloop ook het energie- en gasverbruik terugzien. Helaas wordt het live-energieverbruik niet getoond en kun je alleen het verbruik van de voorgaande dagen terugkijken. Spider Connect is geschikt voor zoneregeling. Een set van de Spider met vier additionele knoppen kost op het moment van schrijven 486 euro. Daarnaast kun je slimme stekkers koppelen en programmeren en functioneert Spider in combinatie met een geschikt ventilatiesysteem van Itho Daalderop ook als programmeerbare controller. Itho Daalderop breidt Spider binnenkort uit met beveiligingsaccessoires als een rookmelder, CO-melder, bewegingsmelder en deur/raam-contacten.

©CIDimport

Itho Daalderop SpIDer Connect

Prijs
€ 299,-
Website
www.ithodaalderop.nl7Score70

Nefit ModuLine Easy

De Nefit Easy is een langwerpige thermostaat waarvan de voorkant bestaat uit een glasplaatje. Ga je voor de Easy staan, dan licht het ronde aanraakschermpje op en kun je handmatig de temperatuur instellen en het klokprogramma in- of uitschakelen. De Nefit Easy ‘spreekt’ normaal gesproken Nefits eigen modulerende protocol. Via een optionele EasyControl-adapter (circa 35 euro) wordt de Easy geschikt voor aan/uit- en OpenTherm-regeling. Voor Nefit-bezitters is de Easy dus een stuk aantrekkelijker geprijsd. De adapter sluit je net als een ketelmodule aan tussen de cv-ketel en de thermostaat en verzorgt de voeding naar de thermostaat. De Easy is via wifi verbonden met je thuisnetwerk. Om deze verbinding tot stand te brengen, dien je het wachtwoord in te voeren op het kleine aanraakscherm via een onscreen-toetsenbord. Dit is zeker bij een lang wachtwoord even prutsen.

Het programmeren van het klokprogramma doe je via de app en is gebaseerd op zes instelbare temperaturen. Wat dieper in de app vind je als aanvulling op het klokprogramma de vakantiefunctie, waarmee je kunt aangeven dat je tot een bepaalde datum op vakantie bent. Ook handig is dat je per feestdag kunt kiezen of deze als zondag behandeld moeten worden. Verwarrend is dat al deze programmeeropties (klokprogramma, vakantiefunctie en feestdagenfunctie) op een ander tabblad in de interface staan. De Easy ondersteunt naast het traditionele klokprogramma ook geofencing. Hierbij worden een aanwezigheids- en afwezigheidstemperatuur gebruikt. Daarnaast kun je aangeven wanneer je gaat slapen. Je krijgt dus geen volledig klokprogramma in combinatie met geofencing. Ondanks de OpenTherm-adapter is de Nefit duidelijk ontworpen voor Nefit-ketels. Zo heeft de app een apart tabblad voor het gasverbruik, maar dat werkt enkel in combinatie met Nefit-ketels.

©PXimport

Nefit ModuLine Easy

Prijs
€ 199,-
Website
www.nefit.nl7Score70

ThermoSmart V3

voorgangers, al is nu ook de rand wit en is de voorkant van gehard glas in plaats van kunststof. Met statisch folie kun je een eigen ontwerp maken, een code voor een gratis exemplaar wordt meegeleverd. Nog steeds toont de voorkant in oranje cijfers de huidige temperatuur en als alternatief kun je niets of de tijd tonen. Voor het aansluiten gebruik je een ketelmodule. Om hem te installeren, maak je via wifi verbinding met de ThermoSmart, waarna je het wachtwoord van je draadloze netwerk opgeeft.

Na aanraking van de thermostaat verschijnen de bedieningselementen waarmee je de temperatuur kunt wijzigen en het klokprogramma kunt pauzeren. Het klokprogramma programmeer je via de website en werkt op basis van vier zelf te bepalen standaardtemperaturen die je als blokken in het weekschema sleept. Handig is de functie Agenda waarmee je per kalenderdag een afwijkend programma kunt instellen. Via de smartphone-app kun je het normale klokprogramma niet instellen, maar je kunt de Agenda wel instellen. Net als de fysieke thermostaat biedt de app een pauzetoets. Hiermee schakel je het klokprogramma uit en wordt de temperatuur verlaagd tot de basistemperatuur. Let erop dat die basistemperatuur standaard op 5 graden staat ingesteld, het is wat ons betreft handiger om die op bijvoorbeeld 16 graden te zetten. De ThermoSmart V3 ondersteunt geofencing, waarmee de temperatuur automatisch op de pauzestand gezet wordt als je de ingestelde regio verlaat. ThermoSmart valt op door zijn koppelingen, naast IFTTT wordt bijvoorbeeld ook Domoticz officieel ondersteund. Een extra interessante koppeling is die met een slimme meter. Je kunt ThermoSmart toestemming geven de informatie uit je slimme meter uit te lezen waarna deze informatie gebruikt wordt voor een uitgebreid energierapport. Via de slimme meter is het totale gasverbruik bekend terwijl via OpenTherm het gasverbruik van de verwarmingsketel bekend is. Hierdoor kan er een onderscheid gemaakt worden in gasverbruik tussen verwarming, warm water en overig gasverbruik waarbij overig doorgaans koken is. De uitgebreide energierapporten zijn enkel mogelijk in combinatie met een slimme meter en een OpenTherm cv-ketel.

©PXimport

ThermoSmart V3

Prijs
€ 229,-
Website
www.thermosmart.nl8Score80

Eneco Toon

Met een afmeting van 19 bij 12 cm is de Toon een enorme thermostaat. Toon heeft dan ook een 7inch-aanraakscherm waarop informatie als je energieverbruik, het weerbericht en uiteraard de temperatuur getoond wordt. Toon werkt net als de meeste andere slimme thermostaten met een ketelmodule die de Toon van energie voorziet. Daarnaast krijg je een module voor in de meterkast die je aansluit op je slimme meter of via meegeleverde sensoren op oudere niet slimme energiemeters. Hierdoor kun je met Toon je huidige en historische energieverbruik zien. Bij aankoop van Toon krijg je de installatie door een monteur er overigens bij.

We hebben Toon getest met softwareversie 4.8 en die zit goed in elkaar. De snelheid is prima en het uiterlijk oogt fris. Je kunt rookmelders, slimme stekkers en hue-verlichting koppelen en bedienen via de app. Helaas kun je de stekkers en lampen niet programmeren. De app is sinds onze vorige test verbeterd en bevat nu de mogelijkheid om het klokprogramma in te stellen. Daar staat tegenover dat de webinterface niet langer wordt aangeboden. Een groot verschil met de overige thermostaten in dit artikel is dat je voor Toon een maandelijkse bijdrage betaalt van 4,50 euro. Deze bijdrage geldt voor zowel klanten va Eneco als klanten van andere energiemaatschappijen. Zeg je het abonnement op, dan kan de app niet langer met de Toon communiceren en functioneert Toon als een traditionele klokthermostaat waarop je wel het live-energieverbruik kunt zien. Ook andere extra’s waar je eigenlijk de app niet voor nodig hebt (zoals weersinformatie, het koppelen van Hue-verlichting of slimme Z-Wave-stekkers of rookmelders) werkt niet zonder abonnement. Dat is op zijn zachts gezegd nogal jammer als je daar in geïnvesteerd hebt. Je ziet alle verschillen hier.

©PXimport

Eneco Toon

Prijs
€ 275,- (of goedkoper bij Eneco-energiecontract)
Abonnement
€ 4,50 per maand
Website
www.toon.nl6Score60

Conclusie

Alle geteste slimme thermostaten zijn van een klokprogramma te voorzien, waarbij je aanpassingen eenvoudig kunt doorvoeren. Uiteraard hebben ook alle slimme thermostaten een app waarmee je de temperatuur onderweg kunt wijzigen. Geofencing kan een handige mogelijkheid zijn en wordt ondersteunt door Nest, Tado, Honeywell, Anna, ThermoSmart en Nefit. Van deze thermostaten heeft Tado de best uitgewerkte geofencingmogelijkheid, waarbij je er via het klokprogramma voor kunt kiezen om geofencing op bepaalde tijden te negeren. De app en webinterface werken daarbij handig, waarmee de Tado onze favoriet is en van ons het keurmerk Best getest krijgt. Stel je prijs op de wandbediening, dan valst Nest positief op: door te draaien wijzig je direct de temperaratuur. Wil je niet zo veel uitgeven, dan is de Honeywell Lyric T6 een interessante keuze. De Lyric is geschikt voor zowel aan/uit- als OpenTherm-regeling, heeft een prima app en ondersteunt indien gewenst geofencing. Die krijgt dus onze Redactietip. Ook de Netamo Thermostaat is betaalbaar en heeft een prima app en webinterface. Helaas ondersteunt hij enkel aan/uit-regeling waardoor hij voor een moderne cv-ketel niet de optimale keuze is. Netatmo’s software is echter prima voor elkaar, dus hopelijk volgt een OpenTherm-variant nog. Wil je (op termijn) zoneregeling waarmee je de temperatuur per kamer kunt instellen, dan kun je wat betreft de geteste thermostaten terecht bij Itho Daalderop, Tado of Netatmo.

Hieronder vind je een tabel met alle testresultaten (.pdf).

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.