ID.nl logo
Review Fiat 600e - Veel méér dan alleen een leuk smoeltje
© Igor Stuifzand
Mobiliteit

Review Fiat 600e - Veel méér dan alleen een leuk smoeltje

De Fiat 600e is een belangrijke nieuwkomer. Niet alleen voor het Italiaanse merk zelf, dat na heel lange tijd weer eens een nieuw model kan aanbieden in de compacte klasse, maar vooral omdat de 600e – in een prijscategorie met een flink groeiend aanbod – méér te bieden heeft dan alleen zijn knappe koppie. In deze review maken we uitgebreid kennis met de nieuwe elektrische Fiat.

Goed
Conclusie

Op basis van dezelfde techniek die de Peugeot e-2008 en Jeep Avenger Full-Electric gebruiken, heeft Fiat een auto ontwikkeld met een heel eigen gezicht en een heel eigen karakter. Die bovendien erg prettig rijdt. Net als zijn concerngenoten springt de Fiat 600e efficiënt om met de energievoorraad in de 54kWh-batterij. Fiat heeft de 600e lager geprijsd dan de hierboven genoemde EV's van Peugeot en Jeep, zonder te beknibbelen op de uitrusting of afwerking. De concurrentiestrijd in deze prijscategorie wordt echter wel steeds heviger ...

Plus- en minpunten
  • Design dat niet gaat vervelen
  • Efficiënte aandrijflijn
  • Eenvoudige bediening
  • Prettige rijeigenschappen
  • Op alle uitvoeringen SEPP-subsidie
  • Technisch geen baanbrekende auto
  • Er zijn scherper geprijsde concurrenten
  • Hier en daar goedkope materialen
  • Trekhaak is niet mogelijk

Download nu GRATIS het EV Duurtest-rapport 2024!

In het EV Duurtest-rapport zijn nieuwe elektrische auto's door verschillende consumenten getest. Alle resultaten vind je terug in dit digitale rapport. Door het invullen van je naam en e-mailadres meld je je aan voor ontvangst van het Kieskeurig EV Duurtest-rapport. Tevens ben je ingeschreven voor de Kieskeurig.nl EV-nieuwsbrief.

In deze review van de Fiat 600e komen de volgende onderwerpen aan bod: • Eerst even een rondje om de Fiat 600e • Is de Fiat 600e een praktische auto? • De accutechniek en aandrijflijn onder de loep • Is het beloofde verbruik in de praktijk haalbaar? • En hoe bevalt de 600e op de weg? • Wat kost de Fiat 600e en wat zit er voor dat geld op? • Wat zijn de concurrenten van de Fiat 600e?

©Igor Stuifzand

Opnieuw heeft Fiat allerlei details van de klassieke 500 in een nieuwe vorm gegoten.

Eerst even een rondje om de Fiat 600e

Heb ik jou niet al eens eerder ergens gezien? Die vraag borrelt onherroepelijk op wanneer je de nieuwe Fiat 600e voor het eerst ziet staan. Maar je hoeft niet aan jezelf te twijfelen: de designers van het Italiaanse merk hebben er een kunst van gemaakt om pakkende details van de klassieke Fiat 500 uit de jaren 50 en 60 (het beroemde 'Rugzakje') elke keer weer in een nieuw, eigentijds en tegelijk tijdloos jasje te steken. Terwijl alle 'retro' elementen helemaal niet geforceerd op het netvlies liggen.

Hoewel er duidelijke gelijkenissen zijn met de uit 2015 stammende Fiat 500X – die gewoon in productie blijft – oogt de nieuwe 600e jong en fris en helemaal van deze tijd. De ronde koplampen met halfgesloten 'oogleden' geven de auto een vriendelijk voorkomen, de achterkant oogt door de kleine hoekige lichtunits juist lekker breed – zodat het niet allemaal te schattig of zoetsappig wordt. Geinig detail: de Italiaanse 'Tricolore' in de achterbumper. Opdat geen misverstand ontstaat over de oorsprong van de 600e.

©Igor Stuifzand

Geen twijfel mogelijk: de Fiat 600e is een Italiaanse auto.

Fiat heeft ervoor gekozen om geen grijstinten meer op de kleurenwaaier van de 600e te zetten. Je kunt de auto bestellen in het wit, rood of een metalliek lak. Daarvoor heeft Fiat beeldende namen als The Sun of Italy (tomaatrood), The Earth of Italy (een beigetint), The Sky of Italy (lichtblauw) en The Sea of Italy (blauwgroen) bedacht. Zwart kan trouwens ook, voor wie het allemaal niet zo bont en kleurrijk hoeft. Kies je voor de La Prima, dan hoef je niet bij te betalen voor de oranjerode lak.

©Igor Stuifzand

In de 600e La Prima zorgt de ivoorwitte kleurstelling voor een ruimtelijk geheel.

Het interieur van de Fiat 600e is geheel in lijn met het buitendesign. Afgeronde vormen overheersen. In de uitvoering La Prima zijn de stoelen bekleed met ivoorkleurig kunstleer, waarin over de gehele rugleuning en zitting met turquoise draad het Fiat-logo is geborduurd. De ivoorkleur keert bij de La Prima terug op het dashboard. Kies je voor de goedkopere en minder rijk uitgevoerde Red, dan krijg je zwarte stoffen stoelbekleding en een rode sierlijst op het dashboard.

Centraal op het dashboard is een 10,25-inch touchscreen geplaatst voor de bediening van alle multimedia en tal van rij- en veiligheidsfuncties. Net als in de kleine Fiat 500e en de Jeep Avenger stel je aircovoorkeuren in met afzonderlijke fysieke knoppen en ook de rijrichting bepaal je door een knopje op het dashboard in te drukken. Een eenvoudige oplossing, die prima werkt.

©Igor Stuifzand

Het multimediasysteem van de 600e is eenvoudig te bedienen.

Is de Fiat 600e een praktische auto?

De Fiat 600e deelt zijn platform met de andere compacte SUV's uit het Stellantis-aanbod: de Peugeot e-2008, Opel Mokka Electric, genoemde Jeep Avenger Full-Electric en DS 3 E-Tense. Al deze modellen hebben ongeveer dezelfde afmetingen: de Fiat 600e heeft een lengte van 4,17 meter en een hoogte van 1,52 meter, de afstand tussen de voor- en de achteras (de wielbasis) meet 2,56 meter.

Bij modellen uit deze compacte klasse kan natuurlijk niet meer binnenruimte worden gecreëerd dan de buitenmaten toelaten. Voor een auto van 4,17 meter lang heeft de Fiat 600e een verrassende hoeveelheid bewegingsvrijheid te bieden. Vier volwassenen passen er prima in. Echter wel met het voorbehoud dat ze niet allemaal 1,90 meter of langer zijn, want dan komen er toch wat knieën in de knel. De hoofdruimte is overal toereikend.

©Igor Stuifzand

Voor een auto met een lengte van 4,17 meter is de Fiat 600e relatief ruim.

Hetzelfde verhaal gaat op voor de bagageruimte. Voor een auto uit de compacte klasse is een laadvolume van 360 liter helemaal niet verkeerd. De vloer van de kofferbak is in hoogte verstelbaar, zodat de (zanderige) laadkabel apart van je luxe reistassen kan worden opgeborgen. Hoeveel bagage er mee kan als de rugleuning van de achterbank (in twee ongelijke delen) is neergeklapt, vertelt Fiat niet. Als we een gokje mogen wagen, houden we het bij zo'n 1.200 liter.

©Igor Stuifzand

Met de achterbank in stelling past er 360 liter achter in de Fiat 600e.

Net als bij de Peugeot e-2008 en de Jeep Avenger Full-Electric kan er onder de elektrisch aangedreven Fiat 600e geen trekhaak worden gemonteerd. Dat beperkt de praktische gebruiksmogelijkheden van de auto: alleen op dak kan extra vracht mee, in de vorm van een dakkoffer of een fietsenrek.

Rond de bestuurdersstoel kun je trouwens heel wat kleine spulletjes kwijt. Onder de oprolbare flap over de middenconsole, die sterk doet denken aan de beschermhoes van een tablet, vind je een groot opbergvak. Omdat de elektromotor van de Fiat 600e voorin ligt en de voorwielen aandrijft, kon er onder de voorklep geen extra laadruimte worden gecreëerd.

©Igor Stuifzand

Onder het oprolbare hoesje op de middenconsole is een groot opbergvak te vinden.

Ontdek jouw ideale elektrische auto

Vergelijk en vind de beste deals op Kieskeurig.nl!

De accutechniek en aandrijflijn onder de loep

Zoals vermeld: de Fiat 600e staat op hetzelfde platform als de Peugeot e-2008 en Jeep Avenger Full-Electric, en maakt zodoende gebruik van dezelfde batterij- en aandrijftechnologie. Het gaat om een upgrade van de batterij en motor die in de eerste compacte EV's van Peugeot, Citroën, DS Automobiles en Opel werden gebruikt. Daarbij werd de batterijcapaciteit vergroot van 50 naar 54 kWh, en het motorvermogen van 136 pk werd opgeschroefd naar 156 pk.

©Igor Stuifzand

Voorin ligt een 156 pk sterke elektromotor, die de voorwielen aandrijft.

Met deze 54kWh-batterij (netto: 51 kWh) ligt een hoogste laadsnelheid van 100 kW binnen bereik. Prima, voor een auto uit deze prijsklasse. Het laadvermogen loopt bij zo'n 30 procent SoC ('state of charge') echter al terug naar circa 75 kW, terwijl bij 65 procent SoC nog maar net 50 kW wordt gehaald. Dankzij het compacte formaat van de batterij duurt het echter krap een halfuurtje om van 10 naar 80 procent 'state of charge' (SoC) op te laden. Niet grensverleggend, maar beslist acceptabel. Op een volle accu kom je ruim 400 kilometer vooruit, zo belooft Fiat.

©Igor Stuifzand

De laadpoort van de Fiat 600e zit linksachter, wat ons betreft niet de meest ideale plek.

De elektromotor brengt een maximum vermogen van 156 pk en een hoogste koppel van 260 Nm over op de aangedreven voorwielen. Daarmee bereikt de Fiat 600e keurige prestaties. Vanuit stilstand zit je in 9,0 seconden op 100 km/h. Misschien is dat naar sommige EV-maatstaven niet indrukwekkend, maar in de dagelijkse praktijk kun je uitstekend met het overige verkeer meekomen.

Het maximum vermogen van de elektromotor is trouwens afhankelijk van het gekozen rijprogramma. Alleen in de Sport-stand krijg je het volledige aantal pk's. Blijf je in Normaal, dan is het vermogen naar 109 pk teruggeschroefd. In Eco resteert daarvan nog maar 82 pk. Afdoende voor in de stad en gunstig voor het verbruik, maar in veel situaties kom je daarmee vermogen tekort. Je kunt door de D-knop twee keer in te drukken kiezen voor regeneratief remmen, hoewel het zelfremmend vermogen beperkt is. In elk geval behoort 'one-pedal driving' niet tot de mogelijkheden.

©Igor Stuifzand

Ondanks de donkere wielkuipranden en dorpellijsten probeert de 600e geen SUV te zijn.

Is het beloofde verbruik in de praktijk haalbaar?

Voor een goede verbruiksindicatie rijden we met elke elektrische testauto dezelfde route van 170 kilometer. Deze route leidt door de stad met veel verkeer en verkeerslichten, via provinciale en secundaire wegen en over enkele snelwegtrajecten, waar we de cruisecontrol op 100 km/u en 130 km/u vastzetten. We leggen onze verbruiksronde na de avondspits af, om bij 130 km/u geen snelheidsovertredingen te riskeren en druk (vracht)verkeer zoveel mogelijk te ontlopen. We maken van de verbruikstest geen race of recordpoging 'zuinig rijden', en proberen met elke testauto zoveel mogelijk dezelfde rijstijl aan te houden. We zetten de airco op 21 graden en kiezen voor maximaal regeneratief remmen, indien mogelijk op 'one-pedal driving'.

Hoe zit dat dan met het praktijkverbruik van de Fiat 600e? De elektrische aandrijflijn van de compacte EV's uit de Stellantis-stal hebben immers de reputatie dat er vooral bij lage temperaturen veel energie verloren gaat, waardoor de modellen bij lange na niet in de buurt komen van het officieel opgegeven WLTP-verbruik of de beloofde actieradius.

Maar dat is met de upgrade van de batterij- en aandrijftechnologie definitief verleden tijd, zo hebben we inmiddels in meerdere Stellantis-EV's aan den lijve ondervonden. Berekend volgens de genormeerde WLTP-formule, is het gemiddelde stroomverbruik van de Fiat 600e vastgesteld op 15,2 kWh/100 km. Met een bruikbare batterijcapaciteit van 51 kWh zou een actieradius van 409 kilometer haalbaar zijn. Dat wil zeggen: onder de voor de batterij meest gunstige bedrijfsomstandigheden.

©Igor Stuifzand

Met een volle batterij, begint de boordcomputer altijd met een actieradius van zo'n 400 kilometer.

Wij testten de Fiat 600e in februari, officieel dus in de winter. Nu noteert het KNMI tegenwoordig maandelijks nieuwe warmterecords, en dat pakt voor de energiebehoefte van een EV gunstig uit. Het kost de batterijmodules immers minder moeite om op een ideale bedrijfstemperatuur te komen dan bij vrieskou of extreme hitte, terwijl de airco geen groot temperatuurverschil tussen buiten en binnen hoeft te overbruggen.

Met 8 graden op de boordcomputer is er geen sprake van Elfstedenkoorts, wanneer we met de Fiat 600e onze vaste verbruiksronde afleggen. De auto moet echter opboksen tegen ander natuurverschijnselen: een krachtige westenwind met windstoten van kracht 6 tot 7. Tijdens de 20 kilometer lange snelwegetappe die we (net als bij elke andere test-EV) rijden met de cruisecontrol op 130 km/h, krijgt de 600e de wind vol op zijn bolle neus.

©Igor Stuifzand

Overal 600-logo's: in de wielen, op de dorpels, bij de koplampen, op de neus en in de achterbumper.

Ondanks zijn krachtsinspanningen blijft de 600e zuinig met de stroomreserves omspringen. Wanneer we de auto na 170 kilometer weer thuis voor de deur parkeren, geeft de boordcomputer een gemiddelde van 17,9 kWh/100 km aan. Op minder stormachtige dagen kan dat eenvoudig worden overtroffen; de technisch identieke Jeep Avenger heeft al aangetoond dat het veel zuiniger kan. Met 51 kWh als bruikbare batterijcapaciteit is op basis van het door ons gerealiseerde verbruik een actieradius van 285 kilometer haalbaar. Maar ook daar is gemakkelijk meer van te maken.

©Igor Stuifzand

Met zijn uitgewogen onderstel is de Fiat 600e een prettige kilometervreter.

En hoe bevalt de Fiat 600e op de weg?

Wanneer je voor de eerste keer achter het stuur stapt van de Fiat 600e, word je aangenaam verrast door de prettige comfortabele stoel en de fijne zithouding achter het kleine, dikke stuur. De overzichtelijkheid van het dashboard is goed, de digitale weergave van alle informatie is duidelijk en gemakkelijk leesbaar. Om het verblijf aan boord verder te veraangenamen, heeft de 600e La Prima zelfs standaard stoelmassage. De afwerking van het interieur is in orde, het materiaalgebruik – met ivoorwit kunstleer en zwart (hard) kunststof – is oké.

©Igor Stuifzand

Comfortabele stoelen, die in de La Prima een massagefunctie (alleen de bestuurder) en verwarming hebben.

Hoewel de Fiat 600e onderhuids identiek is aan de Peugeot e-2008 en Jeep Avenger Full-Electric, rijdt de auto behoorlijk anders. De Peugeot blaast het spreekwoordelijke Franse veercomfort nieuw leven in, terwijl de Jeep Avenger door zijn stugge onderstel een behoorlijk springerige auto is. Alsof je in een heuse offroader onderweg bent, en dat past uitstekend bij het stoere imago van het Amerikaanse merk.

En de Fiat 600e? Die zit precies tussen de Peugeot en de Jeep in. Zijn onderstel is minder op souplesse afgestemd dan dat van de e-2008, maar zo onrustig als de Avenger gedraagt hij zich zeker niet. Fiat heeft voor de gulden middenweg gekozen, en dat pakt wat ons betreft positief uit. Hoewel de 600e erg licht stuurt, maakt hij zowel op de snelweg als op hobbelige B-weggetjes een uitgewogen indruk.

Met 156 pk in het Sport-programma weet de 600e zich in het verkeer uitstekend staande te houden. Natuurlijk: er zijn snellere EV's. Mede dankzij zijn lage gewicht van 1495 kilo, hebben we met de Fiat gedurende de testweek echter geen moment het gevoel gehad dat de auto tekortschiet. Voor de sportieve automobilist die meer wil, zit er trouwens een snellere versie aan te komen, met 240 pk op alle vier de wielen. Die komt op de markt als Abarth 600e.

©Igor Stuifzand

Drie rijprogramma's: Eco, Normaal en Sport. Alleen in Sport beschik je over de volledige 156 pk.

Wat kost de Fiat 600e en wat zit er voor dat geld op?

Vooralsnog is de Fiat 600e in één batterij- en vermogensvariant verkrijgbaar. Er bestaat keuze uit twee uitrustingsniveaus: de Red en de La Prima. Dat maakt de prijslijst erg overzichtelijk. De 600e Red kost 35.990 euro, de La Prima wordt voor 40.990 euro aangeboden. Met die bedragen komen beide versies eenvoudig in aanmerking voor SEPP-aanschafsubsidie. Daarvoor geldt immers 45.000 euro als maximum aankoopbedrag.

De 600e Red kan beslist niet worden beschouwd als een tot op het bot uitgeklede instapper. Goed, hij staat op stalen 16-inch wielen met plastic doppen, maar met een rode sierlijst over het dashboard, automatische airconditioning, led-koplampen, Apple CarPlay en Android Auto, cruisecontrol en online verbinding met Uconnect-services, word je ook in de Red-uitvoering in de watten gelegd.

©Igor Stuifzand

Standaard staat de 600e Red op 16-inch wielen van staal, de La Prima heeft deze mooie 18-inch lichtmetalen wielen.

Voor 5000 euro meer mag je van de duurdere La Prima echter een waslijst aan extra's verwachten. De ivoorwitte kunstleren bekleding en stoelmassage aan de bestuurderszijde hebben we al genoemd, het multimediasysteem is uitgebreid met standaard navigatie. De La Prima staat op 18-inch lichtmetalen wielen. De auto heeft verder donkergetint privacy glass voor de achterpassagiers, een parkeercamera, elektrische stoelverstelling voor de bestuurder, stoelverwarming, een audiosysteem met zes speakers (in plaats van vier), de dubbele laadvloer, een automatisch bediende achterklep en adaptieve cruisecontrol.

De veiligheidsuitrusting van de 600e Red omvat alleen de meest essentiële zaken, zoals een automatische noodremfunctie en vermoeidheidsherkenning. De La Prima voegt daar een grootlichtassistent, adaptieve cruisecontrol, actieve rijbaanassistentie, dodehoekwaarschuwing en verkeersbordherkenning aan toe.

©Igor Stuifzand

De Fiat 600e is een vrolijke, vriendelijke verschijning. Kies je voor de La Prima, dan is de oranjerode metallic lak standaard.

Wat zijn de concurrenten van de Fiat 600e?

In de prijsklasse tussen de 35.000 en de 40.000 euro heeft de EV-koper veel keuze. Alleen al bij de Stellantis-merken, die allemaal gebruikmaken van dezelfde technologie, is het aanbod zeer gevarieerd: Citroën ë-C4, DS 3 E-Tense, Opel Mokka Electric, Jeep Avenger Full-Electric, Peugeot e-2008 – en daar komt binnenkort de Alfa Romeo Milano nog bij. Alleen in eigen huis is er al een groot aantal alternatieven voor de Fiat 600e, hoewel die doorgaans allemaal iets hoger geprijsd zijn.

Maar er zijn meer modellen die in dezelfde vijver vissen als de Fiat 600e. Zoals de Volvo EX30, misschien wel een van de meest spraakmakende EV's van de laatste tijd. Dat model deelt op zijn beurt weer technologie met de Smart #1. Volkswagen heeft de ID.3, Cupra de Born en Renault de Megane E-Tech Electric. De Hyundai Kona Electric en Kia Niro EV zijn in basistrim net zo duur als de Fiat 600e La Prima. De uit China afkomstige MG 4 Electric en BYD Dolphin zitten met een gelijkwaardig motorvermogen duidelijk onder de prijs van de Fiat 600e.

©Igor Stuifzand

Fiat heeft de prijs van de 600e een paar duizend euro onder die van de Peugeot e-2008 en Jeep Avenger gehouden.

🚘🔌 Vergroot je actieradius: volg ons op Facebook!


Vraag een offerte aan voor laadpalen:

▼ Volgende artikel
Review Samsung Galaxy S25 Ultra – Slimme AI of slimme marketing?
© Wesley Akkerman
Huis

Review Samsung Galaxy S25 Ultra – Slimme AI of slimme marketing?

Hoewel de binnenkant weinig grote vernieuwingen kent, introduceert de Samsung Galaxy S25 Ultra een frisse manier om je smartphone te gebruiken. Ook het ontwerp is verfijnd. Maar rechtvaardigt dat de forse (maar niet verhoogde) aanschafprijs?

Goed
Conclusie

De Samsung Galaxy S25 Ultra is een indrukwekkende smartphone, maar mist echte innovatie. De AI-functies zijn handig, maar geen gamechanger, en de hardware-upgrades ten opzichte van de S24 Ultra zijn minimaal. De snellere chipset en verbeterde ultragroothoeklens zijn welkom, maar de S Pen heeft juist functionaliteit verloren. Verder blijft de Samsung-ervaring grotendeels vertrouwd: een lange accuduur, schone software en een sterk updatebeleid. Heb je een S24 Ultra? Dan is er weinig reden om te upgraden.

Plus- en minpunten
  • Verfijnd toestel
  • Krachtige processor
  • Weergaloos beeldscherm
  • Riant updatebeleid
  • AI voegt nog steeds te weinig toe
  • Processor kan warm worden
  • Stylus zonder bluetooth
  • Macrofunctie

Met een vanafprijs van 1449 euro is de Samsung Galaxy S25 Ultra geen kleine investering. En terwijl we de introductieprijs van de OnePlus 13 al pittig vonden, voelt die in vergelijking met die van de Ultra ineens een stuk vriendelijker aan. Wat krijg je voor dat bedrag? Dit jaar een titanium frame met rondere hoeken en een Corning Gorilla Armor 2-beschermlaag, die volgens Samsung tot 29 procent betere bescherming biedt dan het nagenoeg identieke model van vorig jaar.

Verder zorgt een nieuwe anti-reflectielaag ervoor dat licht van lampen en de zon minder storend is, waardoor je display onder alle omstandigheden goed afleesbaar blijft. De achterkant is voorzien van Corning Gorilla Glass Victus 2, en met een IP68-certificering is de S25 Ultra goed bestand tegen stof, water en ongelukjes – of dat nu een valpartij, een omgestoten glas water of een enthousiaste baby betreft.

Hoewel het toestel iets lichter is dan zijn voorganger, blijft het scherm grotendeels hetzelfde. Met 0,1 inch extra schermoppervlak is het verschil marginaal, en verder biedt het geen grote verbeteringen ten opzichte van de S24 Ultra.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Hetzelfde en toch anders

We zouden onze recensie van vorig jaar domweg kunnen herhalen, maar dat is zonde van zowel jouw als onze tijd. Mocht je die willen teruglezen, dan kan dat natuurlijk. Wat je moet weten: de beelden zijn haarscherp, de kleuren sprankelend en de bewegingen uitzonderlijk vloeiend. Samsung staat al jaren bekend om zijn uitstekende smartphone-schermen, en de Galaxy S25 Ultra vormt daarop geen uitzondering.

Toch is er één gebied waarop Samsung niet de absolute winnaar is: schermhelderheid. Hier heeft Google met de Pixel 9-serie een lichte voorsprong. Desondanks zou je zowel binnen als buiten zonder problemen moeten kunnen zien wat er op je scherm gebeurt.

Op andere vlakken is de ervaring met de Galaxy S25 Ultra net iets anders dan bij zijn voorganger. De stylus (de S Pen) is bijvoorbeeld niet langer uitgerust met bluetooth. Dat betekent dat functies zoals het op afstand bedienen van de camera of andere Air Actions niet meer werken. Volgens Samsung gebruikt slechts 1 procent van de gebruikers deze functies, waardoor de impact beperkt zou zijn. Of dat cijfer klopt, valt niet te verifiëren, maar het lijkt vooral een kostenbesparende maatregel om de prijs enigszins binnen de perken te houden.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Wordt soms gloeiend heet

Een nieuwe Galaxy S betekent traditioneel ook een nieuwe processor. Dit jaar heeft Samsung gelukkig gekozen voor de meest recente en premium Snapdragon-chipset – en dat geldt voor alle drie de modellen. De Snapdragon 8 Elite hebben we eerder getest in de OnePlus 13 en ASUS ROG Phone 9 Pro, en die wist ons te overtuigen. Voor de Samsung Galaxy S25 Ultra mag je dus niets minder dan topprestaties verwachten. En die krijg je ook, al is er wel een belangrijke kanttekening: het toestel wordt echt heet.

Vooral in de standaardmodus kan de warmteontwikkeling problematisch zijn. Bij alledaagse apps valt het nog mee, maar zodra je de Ultra zwaar belast, wordt het toestel oncomfortabel warm. Niet alleen de randen, maar ook het scherm en de achterkant voelen dan gloeiend heet aan. Vreemd genoeg blijft de temperatuur beter onder controle wanneer je de game- of prestatiemodus inschakelt. In die stand blijft de chipset efficiënter koelen, terwijl de prestaties nauwelijks afnemen. Er is voldoende rekenkracht om af en toe een stapje terug te doen in energiebesparing, zonder dat je daar als gebruiker veel van merkt.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

De nieuwe cameralens

Tot slot is er nog één hardwarewijziging, en die zit 'm in de ultragroothoeklens. Waar die vorig jaar nog 12 megapixel had, beschikt hij nu over een 50 megapixelsensor. Dat zorgt voor groothoekopnamen met een hogere resolutie, en de macromodus is hierin geïntegreerd. Helaas presteert die laatste ondermaats: het focuspunt wordt soms op een vreemde plek gelegd, waardoor delen van de foto wazig blijven terwijl je juist scherpte verwacht.

Voor de rest presteert het camerasysteem zoals we dat van Samsung gewend zijn. Je krijgt levendige, kleurrijke en heldere beelden met een goed detailniveau. Ook inzoomen gaat met de nodige finesse, en avondfotografie levert indrukwekkende resultaten op. Wel kan het gebeuren dat kleuren soms wat onnatuurlijk overkomen, waardoor foto’s en video’s een iets te gepolijste uitstraling krijgen. Voor gebruik op social media is dat meestal geen probleem – de beelden zien er dan juist extra aantrekkelijk uit. Al met al is de camera-ervaring nauwelijks veranderd ten opzichte van eerdere Ultra-modellen en biedt die wat je mag verwachten: de typische Samsung-look.

100x

10x

5x

Waar het 'm allemaal om te doen is

Hoewel er de nodige hardwarematige veranderingen zijn doorgevoerd, voelen die niet revolutionair genoeg om meteen naar de winkel te rennen. Waar draait het dan wél om? Software. Met One UI 7 en de integratie van zowel Galaxy AI als Google Gemini zet Samsung vol in op kunstmatige intelligentie, oftewel AI. Een van de opvallendste functies is 'Cross App Action', waarmee je met één stemopdracht meerdere apps tegelijk kunt aansturen.

In de praktijk is deze functie op het moment van schrijven nog vrij beperkt, vooral omdat veel Nederlandse apps (nog) niet worden ondersteund. Typische Google- en Samsung-diensten werken daarentegen wél. Zo kun je bijvoorbeeld vragen naar een restaurant in de buurt dat aan specifieke eisen voldoet en tegelijkertijd aangeven dat je het adres naar een vriend wilt sturen. Dat verloopt via Google Maps, de Berichten-app en eventueel een browser. Voorlopig blijft er wel een handmatige stap nodig: je moet het versturen van het bericht nog altijd zelf bevestigen.

3x

2x

1x

Werken met kunstmatige intelligentie

Bij spraakopdrachten kun je ook specifieke apps noemen die je wilt gebruiken. Dat werkt echter alleen als die apps op de lijst met ondersteunde diensten staan én als zowel Google Gemini als Galaxy AI expliciete toestemming hebben om ze te raadplegen. Alle instellingen rondom deze AI-functies vind je in het menu terug onder 'Galaxy AI'. Samsung houdt de opties daarmee relatief toegankelijk – ze zijn niet diep weggestopt. Toch vereist elk onderdeel wel enige uitleg, waardoor de leercurve alsnog steil kan zijn.

Daarnaast zijn er functies zoals Circle to Search, de Now Bar en Now Brief. Met Now Brief krijg je drie keer per dag een overzicht met relevante informatie, zoals het weer, agenda-afspraken en bijvoorbeeld suggesties voor Spotify-afspeellijsten. Hoe langer je het toestel gebruikt, hoe uitgebreider deze updates worden. Now Bar daarentegen toont alleen informatie van apps die je op dat moment gebruikt, maar dan direct op het vergrendelscherm.

In de praktijk voegen deze functies weinig toe. Na drie weken testen bleken ze nauwelijks van waarde, en echt warm worden we er dan ook niet van.

0,5x

5x

3x

Over het AI-gebruik

Tot slot biedt het zijpaneel – toegankelijk via het kleine balkje aan de rechterkant van het scherm – een snelle toegang tot veelgebruikte AI-functies. AI Select lijkt op Circle to Search, maar gaat een stap verder: het kan helpen bij tekenen, achtergronden genereren en zelfs gifjes uit video's halen. Daarnaast kan de schrijfhulp ondersteunen bij het opstellen van teksten of tabellen. Dit zijpaneel maakt AI-opties niet alleen zichtbaar, maar presenteert ze ook op een toegankelijke manier, waardoor je eerder geneigd bent ze te gebruiken –precies wat Samsung voor ogen heeft.

Over het algemeen hebben we gemengde gevoelens over de AI-functies. Aan de ene kant zijn sommige opties best handig en zorgen ze daadwerkelijk voor een snellere workflow – met Cross App Action als positief voorbeeld. Aan de andere kant voelt het soms alsof Samsung oplossingen creëert voor problemen die nauwelijks bestaan. Ja, sommige dingen gaan sneller, maar daar blijft het ook bij. Wat in elk geval een verbetering is: Samsung heeft Bixby ingeruild voor Gemini. Daarmee wordt een probleem opgelost dat het bedrijf ooit zelf introduceerde.

2

1

Samsung Galaxy S25 Ultra kopen

De AI-mogelijkheden maken van de Samsung Galaxy S25 Ultra niet direct dé smartphone die je moet hebben. Hier en daar nemen ze wat ongemak weg, maar verder reiken de voordelen niet. Belangrijker nog: het gebrek aan significante hardwareverbeteringen zorgt ervoor dat ons enthousiasme beperkt blijft. De S24 Ultra en S25 Ultra zijn in de basis simpelweg hetzelfde toestel. Ja, de chipset is sneller en krachtiger, en de ultragroothoeklens heeft een upgrade gekregen, maar daar houdt het wel zo’n beetje op.

Begrijp ons niet verkeerd: de Galaxy S25 Ultra is een fenomenaal toestel en misschien zelfs weergaloos in zijn klasse. Maar hardware-innovatie ontbreekt volledig. Sterker nog, een belangrijk onderdeel van de ervaring – de S Pen – is er zelfs op achteruitgegaan.

Wat blijft, is de vertrouwde Samsung-ervaring: een accuduur die uitstekend is, software die grotendeels schoon en vrij van overbodige apps blijft, en een riant updatebeleid dat net zo sterk is als vorig jaar. Maar als je al een S24 Ultra hebt, is er simpelweg te weinig om een upgrade te rechtvaardigen.

▼ Volgende artikel
Wat is aptX Lossless?
© Denon.com
Huis

Wat is aptX Lossless?

Bluetooth-codecs spelen een belangrijke rol bij het streamen van muziek naar draadloze hoofdtelefoons en speakers. AptX Lossless is een van de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied, bedoeld voor muziek in cd-kwaliteit zonder verlies van audiogegevens. Hoe werkt het precies, en wat heb je nodig om het te gebruiken? Dat lees je in dit artikel.

In dit artikel praten we je helemaal bij over aptX Lossless voor audio via bluetooth. We leggen uit: • Wat een bluetooth-codec is • Waarom is aptX • Wat aptX Lossless juist biedt • Wat je nodig hebt om het te gebruiken

Lees ook: Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?

AptX Lossless draait om het beluisteren van muziek via bluetooth en komt vooral voor bij nieuwe (premium) smartphones. Het kan echter ook worden gebruikt om geluid te streamen naar een speaker, streamer of ander audiotoestel. Toch zie je het daar nog niet vaak terug, en dat heeft zo zijn redenen.

Wat is een bluetooth-codec?

Bluetooth kun je vergelijken met een autosnelweg: het zorgt voor een verbinding tussen twee toestellen. Om muziek te verplaatsen (of streamen) heb je echter nog een 'vervoersmiddel' nodig. Dat is een codec, die ervoor zorgt dat bijvoorbeeld een Taylor Swift-liedje verpakt wordt en zonder haperingen én in goede kwaliteit bij je hoofdtelefoon of speaker aankomt. Dit is noodzakelijk omdat bluetooth niet genoeg capaciteit heeft om muziek in zijn oorspronkelijke vorm te streamen.

Er zijn verschillende codecs, waarvan sommige vooral gericht zijn op het voorkomen van haperingen, terwijl andere juist de geluidskwaliteit verbeteren. Alle codecs verkleinen de muziekdata door audiogegevens te verwijderen. Daarom worden ze ook 'lossy' genoemd.  Voorbeelden van dergelijke codecs zijn SBC, AAC of LDAC.

Hoeveel audiodata er verdwijnt, hangt af van de codec én de gekozen bitrate, want elke codec biedt op dat vlak verschillende niveaus. Hoe kleiner de bitrate, hoe meer gegevens er verwijderd worden. Zo eindig je met streams die vier tot tien keer kleiner kunnen zijn dan het bronbestand. Het resultaat van dat lossy proces kan een lagere audiokwaliteit zijn, afhankelijk van de gekozen codec en bitrate. 

Om het niet te ingewikkeld te maken voor de gebruiker, ondersteunen smartphones en hoofdtelefoons doorgaans meerdere codecs. Bij het koppelen of pairen wordt automatisch bepaald welke codec er gebruikt wordt.

 Ook interessant: Hoe luister je muziek via bluetooth?

Wat is aptX?

AptX Lossless is de nieuwste generatie van aptX, codecs die afkomstig zijn van chipbouwer Qualcomm. Oorspronkelijk was er één aptX-codec, inmiddels zijn er verschillende. Zo kun je aptX HD tegenkomen, dat een betere kwaliteit biedt. Bij aptX LL staan die dubbele L's voor 'low latency', verminderde vertraging, wat belangrijk is bij het gamen.

Bij nieuwe toestellen zie je heel vaak aptX Adaptive in de specificaties staan. Dit is een codec die de audiokwaliteit aanpast aan de situatie. Als je bijvoorbeeld muziek streamt van je smartphone naar een speaker die wat verder staat, dan schakelt aptX Adaptive automatisch naar een lagere kwaliteit om haperingen te voorkomen. Breng je de speaker dichterbij, dan wordt de kwaliteit beter. 

©Jamie Biesemans

Lossy vs Lossless

AptX Lossless is de eerste codec die geen audiogegevens weggooit (vandaar 'lossless', zonder verlies). Het biedt dezelfde kwaliteit als een muziek-cd (16-bit / 44,1 kHz) en zet dus audiokwaliteit op de eerste plaats. Het wordt altijd gecombineerd met aptX Adaptive, waarbij die Lossless-codec naadloos voor een lossy kwaliteit wordt ingeruild als je bijvoorbeeld met je in-ears wegloopt van je smartphone. Aptx Lossless werkt immers enkel als je dicht bij je telefoon blijft.

Wat heb je nodig?

Om een bepaalde codec te gebruiken, moeten beide toestellen deze ondersteunen. Je hebt dus zowel een smartphone als een hoofdtelefoon nodig die aptX Lossless ondersteunen. De link met Qualcomm is duidelijk, omdat alleen bepaalde chipsets van dit merk compatibel zijn met de codec. Het gaat dan om de snelste Snapdragon-chipsets die vooral bedoeld zijn voor smartphones uit de topklasse en hogere middenklassers. Die zijn uitgerust met 'Snapdragon Sound'. 

©Jamie Biesemans

Dit label garandeert echter niet dat aptX Lossless wordt ondersteund, omdat deze codec een optionele extra is. Sommige smartphonefabrikanten plaatsen wel de juiste hardware in hun toestellen, maar kiezen ervoor alleen aptX Adaptive te ondersteunen en aptX Lossless weg te laten. Dit kan te maken hebben met extra licentiekosten voor de Lossless-versie of de hogere kosten van de benodigde hardware. AptX Lossless vereist namelijk een extra antenne. Merken zoals Asus en Sony bieden deze ondersteuning wél op bepaalde smartphones.

Hoe weet je dan of je via de beste codec luistert? In theorie zou aptX Lossless duidelijk vermeld moeten worden, zowel op de verpakking als op het scherm tijdens gebruik. In de praktijk is het soms moeilijk om te ontdekken welk toestel aptX Lossless ondersteunt. Je kunt wel bij Qualcomm een overzicht van producten bekijken die aptX Lossless aan boord hebben (al lijkt ook die lijst niet helemaal compleet). 

Omdat Qualcomm de codec exclusief houdt, vind je deze niet in smartphones met chipsets van andere merken. Zo biedt Apple het niet aan op de iPhone.Ook Samsung-smartphones met Samsungs eigen Exynos-chips ondersteunen het niet.

Er is inmiddels een beperkt aantal laptops met aptX Lossless-ondersteuning op de markt, onder andere van Asus, Dell en Acer.  Als het gaat om draadloze koptelefoons en in-ears is het lijstje ook niet enorm lang. Bose en Denon zijn de twee grootste namen die aptX Lossless omhelzen, naast merken als Cambridge Audio en Bowers & Wilkins. In het overzicht van Qualcomm ontbreken echter sommige namen. Wil je dus echt via bluetooth muziek in de hoogste kwaliteit beluisteren, dan moet je zelf dus nog goed het een en ander uitzoeken.

Apt X Lossless-ondersteuning vind je bijvoorbeeld op 🢱