ID.nl logo
Review Volkswagen ID.3: Zo had hij vanaf het begin moeten zijn
© Igor Stuifzand
Mobiliteit

Review Volkswagen ID.3: Zo had hij vanaf het begin moeten zijn

Volkswagen heeft de elektrische ID.3 opgewaardeerd naar een kwaliteitsniveau dat meer dan behoorlijk is. Dat kon de auto goed gebruiken. Maar niet alle kritische puntjes zijn verholpen, zo blijkt tijdens een uitgebreide test met de vernieuwde ID.3.

Rampzalig
Conclusie

Volkswagen was er met de ID.3 vroeg bij op de EV-markt. Misschien wel iets te vroeg, want de auto was niet zonder fouten. Maar de Duitsers hebben zich alle kritiek aangetrokken, vooral op het gebied van kwaliteitsbeleving en ‘look and feel’ zijn belangrijke verbeteringen doorgevoerd. Waarmee de ID.3 echter nog niet de beste leerling van de klas is geworden. Er moet snel een software-update komen voor de adaptieve cruise control, terwijl er ook op het gebied van bedieningsgemak nog altijd winst te boeken is. De ID.3 doet eigenlijk heel weinig verkeerd, maar er zijn inmiddels enkele ijzersterke concurrenten die weinig moeite hoeven doen om de Volkswagen-klant in verleiding te brengen. En dan hebben we het niet alleen over de prijsbrekers uit China.

Plus- en minpunten
  • Geslaagde upgrade van interieur
  • Veel ruimte voor de passagiers
  • Energiezuinige en krachtige aandrijflijn
  • Comfortabele reisauto met rijke uitrusting
  • 7 jaar gratis onderhoud
  • Adaptieve cruise control vertraagt/versnelt uit zichzelf
  • Montage van trekhaak niet mogelijk
  • Haptische stuurknoppen zijn te onnauwkeurig
  • Je moet alles via het centrale scherm bedienen
  • Inclusief SEPP-aanschafsubsidie nog steeds relatief duur

In deze review van de Volkswagen ID.3 komen de volgende onderwerpen aan bod: - Eerst even een rondje om de Volkswagen ID.3 - Is de Volkswagen ID.3 een praktische auto? - Wat kost de VW ID.3 en wat heeft de auto voor die prijs allemaal te bieden? - Wat zijn de concurrenten van de Volkswagen ID.3? - De accutechniek en aandrijflijn van de ID.3 onder de loep - Hoe presteert de VW ID.3 op onze standaard verbruiksronde? - En hoe bevalt de Volkswagen ID.3 in de praktijk?

©Igor Stuifzand | ID.nl

Bij een tussentijdse facelift horen nieuwe kleuren en nieuwe wielen.

Eerst even een rondje om de Volkswagen ID.3

De Volkswagen ID.3 is vernieuwd. Niet ingrijpend, slechts in detail. Je herkent de opgefriste versie aan de gladdere voorbumper. Op de buitenste hoeken van de bumper zijn sleuven verwerkt die zogenaamde ‘air curtains’ rond de voorwielen creëren. Daardoor ontstaat minder turbulentie in de wielkuipen. Dat is goed voor de stroomlijn en dus voor het stroomverbruik, zo luidt de theorie. Verder wordt de grote zwarte plak plaatwerk voor de voorruit nu in kleur gespoten, waardoor de auto een wat volwassener uitstraling heeft gekregen. Onze testauto gaat gehuld in de nieuwe lakkleur Dark Olivine Green en staat op 20-inch lichtmetaal, in plaats van standaard 18 inch.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Het interieur is er dankzij nieuwe, zachtere materialen zienderogen op vooruit gegaan.

Deze tussentijdse update van de ID.3 betekent vooral een upgrade voor het interieur. Toen de auto in 2020 werd onthuld, kreeg Volkswagen veel kritiek te verduren over de kwaliteitsbeleving. De toegepaste plastics oogden goedkoop en VW onwaardig. De kritiek was niet tegen dovemansoren: de voor de ledematen oncomfortabel harde plastics hebben plaatsgemaakt voor materialen met een zachte(re) oppervlakte. Niet alleen voor de vingertoppen en ellenbogen een hele verbetering, maar ook voor de ogen. Het centrale aanraakscherm heeft nu standaard een diameter van 30,5 centimeter, in plaats van een priegelige 25,4 cm. Als vanouds moet je op het scherm zijn om alle functies te bedienen, want los van een strookje onder het scherm met de ‘sliders’ voor de temperatuurregeling en het volume is nergens een knop te bekennen. Anders nog iets veranderd? Niets ingrijpends.

©Igor Stuifzand | ID.nl

De achterbank van de ID.3 biedt ruim plaats aan twee of drie volwassenen.

Is de Volkswagen ID.3 een praktische auto?

De ID.3 is prima geschikt als gezinsauto, want zowel voorin als achterin heb je veel ruimte. In de kofferbak past 385 liter bagage. Daar zet de Renault Megane Electric, als een van de belangrijkste ID.3-concurrenten, 440 liter tegenover. Dat verschil is terug te voeren op de plaatsing van de elektromotor. Volkswagen heeft bij het modulaire MEB-platform waarop de ID.3 gebaseerd is voor achterwielaandrijving gekozen, voor de motor moest dus laadvolume worden opgeofferd. Onder de vloerplaat van de kofferbak is ruimte voor kleine spulletjes die je liever aan het zicht onttrekt – of voor de laadkabel. Een zogenaamde ‘frunk’, oftewel een extra bagageruimte voorin, heeft de Volkswagen ID.3 niet.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Doordat de elektromotor achterin ligt, komt de laadvloer vrij hoog te liggen. Er kan 385 liter bagage achterin.

De testauto heeft een kentekengewicht van 1.715 kilo. Daarmee is hij naar EV-maatstaven beslist niet bovengemiddeld zwaar, maar er zijn elektrische auto’s van vergelijkbaar formaat en met een vergelijkbaar batterijpakket, die minder wegen. Zoals de Renault Megane Electric (1.599 kilo) en de MG 4 Electric (1.660 kilo). Deze modellen zijn tevens geschikt voor het trekken van een 500 kilo wegende aanhangwagen. Onder de Volkswagen ID.3 kan helemaal geen trekhaak worden gemonteerd. Voor veel (kamperende) Nederlanders die op zoek zijn naar een geschikte elektrische auto is dat toch een breekpunt.

©Igor Stuifzand | ID.nl

De vernieuwde ID.3 is herkenbaar aan de luchtsleuven op de hoeken van de voorbumper en de geheel in kleur gespoten voorklep.

Wat kost de VW ID.3 en wat heeft de auto voor die prijs allemaal te bieden?

Een koopje is de Volkswagen ID.3 nooit geweest en daaraan is bij deze vernieuwde versie niets veranderd. Voor de ID.3 heeft Volkswagen twee batterijformaten in de aanbieding: 58 kWh of 77 kWh (nettowaarden). De elektromotor levert altijd een vermogen van 204 pk. De ID.3 met de kleinste batterij is verkrijgbaar als Pro en Pro Business. Voor de 77 kWh-versie heeft Volkswagen de sportievere uitvoeringen Pro S en Pro S Business in het leven geroepen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Prettige comfortstoelen in de Pro en Pro Business, de S-versie heeft standaard sportstoelen.

De basisversie Pro (58 kWh) biedt al een behoorlijk uitgebreide standaarduitrusting. Dat mag ook wel, want de auto heeft een basisprijs van 42.690 euro. Zaken als led-koplampen, automatische airco, een multimediasysteem met draadloze smartphone-integratie (navigeren doe je via Apple CarPlay of Android Auto), adaptieve cruise control, parkeersensoren rondom en Lane Assist zijn bij de prijs inbegrepen. Als tegenprestatie voor de relatief hoge prijs van de ID.3 biedt Volkswagen de mogelijkheid om de auto 7 jaar gratis te laten onderhouden. Goeie deal! De tarieven voor private lease via de VW-organisatie beginnen bij 699 euro per maand.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Geïntegreerde navigatie op de Business-uitvoeringen berekent een optimaal laadmoment op de route.

De Pro Business (58 kWh) is 2.300 euro duurder. Een zeer acceptabele meerprijs, want je krijgt 18-inch lichtmetaal (de Pro staat op staal), een achteruitrijcamera, matrix led-koplampen, stoelverwarming, geïntegreerde navigatie, telefoonvoorbereiding, pro-actieve inzittendenbescherming (waarmee bij een dreigend ongeval de gordels worden aangespannen en de ramen sluiten), automatische parkeerhulp en keyless access met verlichte portiergrepen. Met een prijs van 44.990 euro komt de ID.3 Pro Business nog steeds in aanmerking voor 2.950 euro SEPP-aanschafsubsidie.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Ook standaard op de ID.3 Business-uitvoeringen: matrix led-koplampen.

Beide uitvoeringen met 77 kWh-batterij zijn te duur voor SEPP. Belangrijkste verschil tussen de Pro S (47.990 euro) en de Pro zijn de 19-inch lichtmetalen wielen en de sportstoelen met elektrische verstelling. Achterin is plaats voor twee personen in plaats van drie. Alle extra’s die we hierboven opsomden voor de Pro Business zitten ook op de Pro Business S. Doordat deze versie op dezelfde 19-inch wielen staat als de Pro S is de meerprijs iets lager: 2.000 euro.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Voortaan geven de extensies van de achterlichten op het kofferdeksel van de ID.3 ook licht.

Wat zijn de concurrenten van de Volkswagen ID.3?

De Volkswagen ID.3 opereert in een prijscategorie waar veel aanbod is. Belangrijkste concurrenten zijn de Renault Mégane Electric en de Cupra Born, die met vergelijkbare batterijpakketten voor vergelijkbare prijzen worden aangeboden. Ook de veel goedkopere MG 4 Electric kan als concurrent worden bestempeld, want die auto komt qua formaat heel dicht in de buurt van de ID.3. De elektrische versies van de Opel Astra en Peugeot 308 beschikken over minder motorvermogen, maar kunnen wel als stationwagon worden besteld. En laten we de nieuwe BYD Dolphin niet vergeten, die met een identiek motorvermogen van 204 pk en een iets grotere batterijcapaciteit voor 6.200 euro minder in de prijslijst staat.

©Igor Stuifzand | ID.nl

De testauto staat op 20-inch wielen met brede banden, die voor een iets hoger stroomverbruik zorgen.

De accutechniek en aandrijflijn van de ID.3 onder de loep

Volkswagen zag bij de facelift van de ID.3 geen noodzaak om iets aan de batterij- of aandrijftechniek te veranderen. Zoals gezegd: de achterin geplaatste elektromotor levert een vermogen van 204 en put zijn stroom uit een batterij van 58 of 77 kWh (netto). Wel heeft Volkswagen gesleuteld aan het laadsysteem. Voor de 58 kWh-versie bleef het snellaadvermogen (gelijkstroom, DC) onveranderd: 120 kW. De versie met 77 kWh-batterij kan nu snelladen met een piekvermogen van 170 kW. Opladen van 5 naar 80 procent stroomreserve gaat in 30 minuten, de 58 kWh-versie heeft daarvoor 5 minuten meer nodig. Via de publieke laadpaal of een wallbox met wisselstroom (AC) opladen gaat als vanouds met een maximum kracht van 11 kW. De Renault Megane Electric zet hier standaard 22 kW tegenover.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Met de 58 kWh-accu bereikt de ID.3 een hoogste laadkracht van 120 kW. De versie met 77 kWh-batterij haalt 170 kW.

Hoe presteert de VW ID.3 op onze standaard verbruiksronde?

We hebben de kaart erbij gepakt en een testroute uitgestippeld van 170 kilometer, waarop we voor een goede verbruiksindicatie voortaan elke elektrische testauto zullen meten. De route leidt door de stad met veel verkeer en verkeerslichten, via provinciale en secundaire wegen en over enkele snelwegtrajecten, waar we de cruise control zowel op 100 km/h als op 130 km/h vastzetten. We rijden onze verbruiksronde na de avondspits, zodat we bij 130 km/h geen snelheidsovertredingen riskeren en geen last hebben van druk (vracht)verkeer. Invloed op het weer hebben we niet; auto’s die we in het najaar of in de winter rijden, zullen een hoger stroomverbruik noteren dan auto’s die in de lente en de zomer aan bod komen. Belangrijkste verbruiksfactor bij een EV is de rijstijl van de bestuurder. We houden ons bij overal aan de snelheid en maken van de test geen race of recordpoging 'zuinig rijden'. We zetten de airco op 21 graden en schakelen (indien aanwezig) het regeneratief remmen in.

Met de Volkswagen ID.3 legden we onze standaard verbruiksronde af op een licht bewolkte, vrijwel windstille avond, bij een temperatuur van 23 graden. Voor de ID.3 Pro Business met 58 kWh-batterij geeft Volkswagen zelf een gemiddeld energieverbruik op van 15,2 tot 15,5 kWh op 100 kilometer. Het verschil tussen beide waarden wordt onder meer veroorzaakt door de breedte van de banden. Onze test-ID.3 stond op Continentals EcoContact 6 in de maatvoering 215/45 R 20. Volgens de kentekengegevens van de RDW heeft de testauto een genormeerd WLTP-verbruik van 15,4 kWh/100 km. Geholpen door de gunstige weersomstandigheden, waarbij de batterij nauwelijks extra energie verbruikt om op bedrijfstemperatuur te blijven en de airco amper hoeft te werken, noteerden wij tijdens onze testronde van 170 kilometer een verbruik van 15,2 kWh/100 km. Op een volle batterij zou daarmee een actieradius van 382 kilometer haalbaar zijn. Volkswagen geeft zelf een range op van 421 tot 429 kilometer.

©Igor Stuifzand | ID.nl

En hoe bevalt de Volkswagen ID.3 in de praktijk?

Door goed te luisteren naar de kritiek van de klant, heeft Volkswagen een aantal pijnpunten bij de ID.3 verholpen. Maar dat wil niet zeggen dat de auto nu foutloos is. Tijdens de testweek leverde de adaptieve cruise control grote ergernis op. Het systeem stemt de snelheid van de auto af op de verkeersborden naast de weg, maar doet dat geheel op eigen initiatief. De elektronica interpreteerde de toegestane snelheid echter diverse keren volledig fout. Zo ging de testauto een keer uit zichzelf in de remmen nadat de camera een 80 km/h-bord had gezien. Dat bord stond echter op een parallelweg, en niet op de hoofdrijbaan van de snelweg waar op dat moment 100 km/h toegestaan was.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Volop veiligheids- en rijhulpsystemen in de ID.3. De adaptieve cruise control past de snelheid aan op basis van verkeersborden die hij meent te zien ...

Het tegenovergesteld maakten we mee bij wegwerkzaamheden: op mobiele matrixborden stond 70 km/h, de cruise control meende echter dat 130 km/h was toegestaan, zodat de auto spontaan begon te accelereren. Het is trouwens niet de eerste keer dat we zoiets meemaken in een Volkswagen. Wij zijn van mening dat beslissingen over de snelheid bij de bestuurder moeten liggen, en niet bij de computer! Die hoort alleen in te grijpen als er een noodsituatie dreigt, of als de bestuurder de controle over de auto dreigt te verliezen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Voortaan is een 30,5 cm multimediascherm standaard. Alle functies worden bediend via het multimediasysteem.

Een ander punt van kritiek bij de ID.3 was de bediening van het multimediasysteem. Alles gaat via het touchscreen, het systeem kent geen fysieke knoppen. De airco en het audiovolume bedien je door je vinger door een gootje te laten glijden. Niet ideaal, die 'sliders'. Nu is de interface ook weer niet zo ingewikkeld ingericht dat je verstrikt raakt in alle aftakkingen van de software. We hebben meer moeite met de aanraakgevoelige oppervlakken in de spaken van de sturen, waarmee de cruise control en audio wordt bediend en waarmee je door het digitale instrumentarium scrolt. Regelmatig doen de haptische oppervlakken meer dingen dan je wenst, of leveren ze helemaal niets.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Volkswagen heeft niets veranderd aan de aanraakgevoelige, haptische contactoppervlakken op de stuurspaken van de ID.3.

Volkswagen is dus nog niet klaar met de ID.3. Die trouwens wel erg prettig rijdt. De stoelen zitten fijn, de auto heeft een lichte en nauwkeurig besturing, rijgeluiden blijven binnen de perken (je hoort de brede banden in de verte over het asfalt rollen) en het onderstel biedt een prettige mix van veercomfort en stevigheid. Waarbij we wel moeten aantekenen dat de auto op een slecht wegdek of op kinderkopjes flink door elkaar wordt geschud. Een consequentie van schokdempers die op het zware batterijpakket in de vloer berekend zijn.

©Igor Stuifzand

Nog een paar punten van kritiek, maar door de bank genomen is de Volkswagen ID.3 een erg prettige auto voor dagelijks gebruik.

Ontdek jouw perfecte elektrische auto

Vergelijk en vind de beste deals op Kieskeurig.nl

Heb je een laadpaal nodig voor je elektrische auto? 👇

Vraag een offerte aan voor laadpalen:

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!