Sonos heeft vandaag de nieuwe PLAY:5 aangekondigd. De multiroomluidspreker is de opvolger van de bestaande PLAY:5 die in 2009 op de markt kwam. Wij hebben de kans gehad om de luidspreker kort in het echt te beluisteren. Wat was onze eerste indruk?

De huidige Sonos PLAY:5 kwam zes jaar geleden op de markt als de ZonePlayer S5. De PLAY:5 is nog steeds een genot om naar te luisteren, maar het ontwerp van de behuizing begon eerlijk gezegd wat gedateerd te worden. Sonos' nieuwere PLAY:1 en PLAY:3 vind ik in ieder geval een stuk fraaier ogen. De nieuwe PLAY:5 is nog steeds een flinke jongen, maar is veel simpeler vormgegeven waardoor hij veel minder opvalt. De matte afwerking van de kunststof behuizing die in zwart en wit verkrijgbaar is oogt daarbij erg netjes. Net als bij zijn voorganger kun je twee luidsprekers koppelen tot een stereopaar. Gelukkig kun je daarbij de PLAY:5 nu wel verticaal neerzetten. Dat oogt minder lomp en meer zoals je van een stereosysteem verwacht.

©PXimport

De PLAY:5 is in wit en zwart verkrijgbaar.

Aanraakknopjes

Een opvallende verandering ten opzichte van alle Sonos-componenten is dat de fysieke knopjes op de bovenkant vervangen zijn door aanraakgevoelige knoppen. Hiermee kun je het volume en het vorige of volgende nummer bedienen met aanraak- en veegbewegingen. Vooral het kiezen van het vorige nummer is handig, op de huidige Sonos-luidsprekers kun je alleen het volgende nummer kiezen door te dubbelklikken op de afspeelknop.

©PXimport

De bediening is nu aanraakgevoelig.

Oog voor detail

Volgens Sonos bleek dat gebruikers die hun PLAY:3 verticaal als stereopaar neerzetten niet alleen de kant met de rubber voetjes gebruikten, maar juist ook de kant zonder voetjes. De reden hiervoor? Door beide oriëntaties te gebruiken staan de logo's netjes naar binnen. Sonos heeft hier bij de nieuwe PLAY:5 rekening mee gehouden, je kunt dankzij rubber dopjes op beide zijden de luidspreker nu op twee manieren verticaal zetten. Een fraai detail dat laat zien dat er goed is nagedacht over de PLAY:5. Een ander detail blijkt als je heel goed naar de voorkant kijkt. Niet alleen de grill bevat gaatjes, ook het logo is voorzien van minuscule gaatjes om het geluid van de in het midden geplaatste tweeter door te laten.

©PXimport

Je kunt de nieuwe PLAY:5 op drie manieren neerzetten.

Nog beter geluid

De PLAY:5 klonk al goed, maar de nieuwe PLAY:5 gaat daar nog een stuk overheen. Ik en mijn collega merkten op dat de PLAY:5 een stuk helderder klinkt zonder in te leveren op de body. Daarbij kan de PLAY:5 ook flink hard zonder dat het geluid vervormd wordt. Bij het koppelen van twee PLAY:5-luidsprekers als stereopaar werd dat alleen nog maar sterker. Vooral de laag- en basweergave klonk nog beter. Voor deze strakke geluidsweergave heeft Sonos zes luidsprekers in combinatie met zes aparte versterkers ingebouwd. Hiervan zijn drie luidsprekers tweeters en drie luidsprekers mid-woofers.

©PXimport

Zes luidsprekers zorgen voor een vol en helder geluid.

Mijn korte kennismaking met de nieuwe PLAY:5 smaakte dus zeker naar meer. Wil je hem zelf horen? Dan moet je nog even geduld hebben. De originele PLAY:5 is per direct niet meer te koop. De nieuwe PLAY:5 verschijnt binnenkort in zwart en wit op de markt en gaat 579 euro kosten.

Trueplay: geluidskalibratie met je iPhone

Naast de nieuwe PLAY:5 heeft Sonos ook Trueplay aangekondigd. Hiermee kun je de geluidsweergave van Sonos-luidsprekers kalibreren naar je ruimte. Dempt jouw kamer bijvoorbeeld bepaalde frequenties te sterk, dan worden die door Sonos extra benadrukt zodat de muziek weer goed klinkt. Het kalibreren kan vooralsnog alleen in combinatie met een iPhone of iPad omdat Sonos daar het meeste controle heeft over de microfoon. Je moet met je iPhone of iPad door de ruimte lopen terwijl de Sonos-luidspreker een testpatroon afspeelt. Sonos heeft het kort aan mij gedemonstreerd en de muziek leek na kalibratie wel wat beter te klinken. Echt veel kan ik er echter niet over zeggen, Trueplay is echt iets dat je thuis moet testen. De techniek komt later dit jaar via een update beschikbaar.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.