ID.nl logo
iPhone 13 Pro Max - Op safe gespeeld
© Reshift Digital
Huis

iPhone 13 Pro Max - Op safe gespeeld

De iPhone 13 Pro Max heeft een welkome vernieuwing ten opzichte van de iPhone 12 Pro Max. Maar toch kijkt Apple weg van functies die de smartphone écht uit laten blinken.

De iPhone 12 van vorig jaar maakte diepe indruk in onze review. De smartphone was eigenlijk zo goed dat het fundament onder de Pro- en de Pro Max-uitvoering geslagen werd. Sterker nog. De iPhone 12 is zo goed dat de iPhone 13 al lastig te verkopen valt. Dat lost Apple op door de prijzen vrijwel gelijk te trekken.

Voor de iPhone 13 Pro en deze Pro Max wordt geprobeerd het verschil te maken met de camera’s en beeldkwaliteit. Zo heeft Apple eindelijk de iPhone 13 Pro Max voorzien van een scherm met een dynamische verversingssnelheid en heeft het bedrijf zich nog meer uitgesloofd om de smartphone van de indrukwekkendste mobiele camera’s te voorzien.

Leg je de Pro Max-uitvoeringen van de iPhone 12 en iPhone 13 naast elkaar, dan zul je vrijwel geen verschil zien. Alleen de scherminkeping is ietsje minder breed omdat de speakergrill tegen de bovenrand van het scherm geplaatst is.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

iPad Pro als voorbeeld

Wat een smartphone ‘pro’ maakt en hoe Apple dat interpreteert is geen samenhangend verhaal. Het grote kritiekpunt van de iPhone 12 Pro (Max) van vorig jaar was dat het zich nauwelijks onderscheidde van de reguliere iPhone 12, maar wel een torenhoge prijs hanteerde. Terwijl Apple voor onderscheidende eigenschappen niet eens ver hoeft te zoeken: de iPad Pro. De iPhone 13 Pro heeft met zijn dynamische schermverversingssnelheid op een prachtig oledschermpaneel een belangrijke stap gezet. Daarbij is een grotere accu een welkome aanvulling.

Maar waar is de usb-c-poort? De universele aansluiting maakt ook snellere data-overdracht mogelijk dan die hoogstverouderde Lightning-aansluiting. Geen overbodige luxe voor bijvoorbeeld je hoogwaardige foto- en videoprojecten. Met de moderne aansluiting kun je bovendien randapparatuur (zoals opslagmedia en schermen) aansluiten en snelle oplaadtechnieken toepassen. Waardevol voor de gevorderde doelgroep die Apple voorziet. Maar anderzijds lijkt Apple nog niet klaar om die hoogbejaarde melkkoe met pensioen te laten gaan. Gelukkig komt er wetgeving aan die dit afdwingt, maar het is onnodig jammer dat het zo ver moet komen en (nog) zo lang duurt. Want usb-c is al sinds 2015 een betere optie dan Lightning.

©PXimport

Groots

De iPhone 13 Pro Max is een joekel van een smartphone (zo’n 16 bij 8 centimeter). Dus voordat je je verlekkert op de mogelijkheden en de specificaties: ga even na of je ermee overweg kunt. En of je broekzak of tas dat ook kunnen. Als dat het geval is, dan is de beeldkwaliteit om de vingers bij af te likken. Ik noemde al de hogere beeldverversingssnelheid, die automatisch dynamisch ingeschakeld staat tussen de 1 en 120 hertz. Bij de vorige iPhone Pro Max stond dit vast op 60 hertz. Hierdoor lopen beelden en beeldovergangen vloeiender, vooral in menu’s en apps van Apple. Bij andere apps werkt dit nog niet.

Omdat de beeldverversing dynamisch is, valt de impact op de accu best te overzien. Dat is wel anders bij veel Android-smartphones, waarbij de beeldverversing vast op hogere snelheden staat. Bij die smartphones verleng je de accuduur enorm door dit terug te schalen naar 60 hertz. Dat is ook mogelijk bij de iPhone 13 Pro Max, maar je merkt nauwelijks verschil op in accuduur. Misschien is dat ook de reden waarom Apple het heeft verstopt in de instellingen, want over de schermverversingssnelheid vind je niets in de beeldscherminstellingen. Hiervoor moet je bij Instellingen / Toegankelijkheid / Beweging zijn.

Ook de beeldkwaliteit van de iPhone 13 Pro Max is indrukwekkend, vooral de helderheid valt op als je hem naast de reguliere iPhone 13 legt. Kortom, een perfect scherm in combinatie met de indrukwekkende camera-opstelling.

©PXimport

Camera’s

Ondanks dat de iPhone 13 serie allerminst spannend en vernieuwend is ten opzichte van de iPhone 12-serie, zijn er flinke stappen gemaakt op cameragebied. Ondanks dat iPhone 12-serie ook over indrukwekkende camera’s beschikt. Bij de iPhone 13 heb je twee lenzen, waarbij vooral de reguliere lens erg goed is en de groothoeklens hier op wat achterblijft. De iPhone 13 Pro Max beschikt over een betere reguliere en groothoekcamera en heeft een derde lens voor zoomfoto’s. In de camera-app betekent dit drie opties: 0,5x, 1x of 3x zoom. Overigens beschikkende iPhone 13 Pro en Pro Max over dezelfde camera’s, in tegenstelling tot de iPhone 12 Pro-uitvoeringen.

Die zoomcamera is een bijzondere aanvulling. Naast zoomfoto’s maakt dit ook macrofoto’s mogelijk, waarbij meer detail wordt vastgelegd en de achtergrond wordt vervaagd zoals bij een portretfoto. Je merkt dat deze macromodus wordt gebruikt wanneer het beeld verspringt. Want helaas is het net als de nachtmodus niet mogelijk deze functie handmatig in te schakelen. Het is lastig om een macrofoto te maken, omdat deze zelf aan moet springen en de camera erg bewegings- en lichtgevoelig is. Maar het eindresultaat is zeer mooi en gedetailleerd. Vooral buiten in de natuur. Houd er wel rekening mee dat de zoomlens vrij veel moeite heeft met weinig licht of tegenlicht. Voor het mooiste resultaat kun je het onderwerp buiten in zonlicht fotograferen.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Zoomlens, reguliere lens en groothoeklens: foto vanaf hetzelfde punt gemaakt.

De groothoek- en reguliere lens zijn allround goed. Het maakt dus niet veel uit welke camera je gebruikt en in welke omstandigheden. Binnen, buiten, donker, licht of kunstlicht. Het maakt niet zoveel uit. Wanneer je echter nachtfotografie gebruikt of in andere situaties terechtkomt met vrijwel geen licht, dan is de reguliere camera (in combinatie met de nachtmodus) de beste optie.

Ondanks dat Apple tijdens de presentatie van de iPhone 13-serie graag de aandacht legde op nieuwe gimmicky video-opnamemogelijkheden, waarbij de focus automatisch verlegd kan worden wanneer je bijvoorbeeld dialogen vastlegt, leidt het onnodig af. Want de basistaken, het vastleggen van goede foto’s en video’s ongeacht de omstandigheden, doet de iPhone 13 Pro Max werkelijk fantastisch goed. Apple legt de lat een stuk hoger voor bijvoorbeeld Samsung en Google om aan te haken met hun volgende smartphones. Vooral de hoeveelheid kleur en detail, die met weinig ruis wordt vastgelegd in situaties met weinig licht is met afstand beter dan welke smartphone dan ook. Bij tegenlicht is de camera ook goed in staat detail vast te leggen in donkere delen en de verlichte vlakken. Alleen niet altijd zonder lens flare.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Twee maal reguliere foto, macrofoto, portretfoto en nachtmodus.

Accuduur

De iPhone 13 Pro beschikt over een nieuwe chipset, de A15 Bionic. Zoals verwacht brengt deze wat meer rekenkracht, waar je in praktijk eigenlijk niets van merkt. De A14-chip van de vorige iPhone is nu nog steeds één van de snelste chipsets. Waar je wel wat van merkt is dat de chipset zuiniger zijn werk doet en vergezeld is van een grotere accu, met een capaciteit van 4.373 mAh. Dat is een flinke slag meer capaciteit dan de 3.687 mAh van de iPhone 12 Pro Max. Dat verschil merk je! Natuurlijk is de accuduur afhankelijk van je gebruik en of het scherm vaak 120 hertz toepast. Maar anderhalve dag gaat je accu wel mee. Wanneer je spaarzaam met je toestel om gaat, moeten twee dagen ook wel lukken. Dat haalde vorige generaties van de iPhone niet.

De hogere accucapaciteit is de prettigste vernieuwing van de iPhone 13-serie

-

Beste smartphone, nu een betere wereld

De vernieuwingen van de iPhone 13 Pro Max maken het tot de beste smartphone die je kunt kopen. Maar natuurlijk betaal je daar een onevenredige prijs voor. Dat weet je bij Apple. Gelukkig kun je voor minder geld ook terecht bij de reguliere iPhone 13 of andere (oudere) generaties van de iPhone, waarmee je ook jaren vooruit kunt dankzij de jarenlange update-ondersteuning die Apple biedt.

Toch is een revolutie nodig in de smartphonewereld die Apple niet in staat is zelf te initiëren, om iPhones (en de smartphonewereld in het algemeen) te verbeteren. Ik benoemde al het gemis van de usb-c-aansluiting. Maar de roep om een eerlijker speelveld voor consumenten, reparateurs en ontwikkelaars is intussen hard genoeg om in politieke agenda’s te verschijnen. Denk aan reparatierecht: de iPhone 13 gaat nóg verder in het cryptografisch koppelen van onderdelen aan het systeem, waardoor onderdelen niet zomaar te vervangen zijn. Vergelijkbaar met de T2-chip in Macbooks. Maar denk ook aan het beleid van de App Store, de enige winkel waar je terecht mag komen voor apps en waar strikte regels gelden en torenhoge commissies. Monopolistische beschuldigingen worden inmiddels in vele landen, waaronder de EU onder de loep genomen. De komende jaren gaan interessant worden, en met een beetje geluk veranderingen meebrengen die misschien voor Apple niet zo gunstig zijn. Maar voor jou wel. Helaas komt het voor deze iPhone 13 Pro Max nog te vroeg.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Alternatieven voor de iPhone 13 Pro Max

Waar kijk je naar bij alternatieven voor de beste smartphone van het moment? Vooral op cameragebied is de iPhone 13 Pro Max heer en meester op het gebied van foto- en videokwaliteit en functionaliteit. Wil je echter niet zo diep in de buidel tasten voor een uitstekende cameratelefoon, dan kun je ook de iPhone 13 of de Samsung Galaxy S21 verkiezen. Of natuurlijk de iPhone 12 Pro Max. De verschillen tussen deze twee smartphones zijn klein. Op het oog zijn de toestellen niet van elkaar te onderscheiden. Hoewel de betere accuduur en scherm welkome aanvullingen zijn. Apple biedt momenteel zelf de iPhone 12 Pro Max niet aan, dus de kans is wel dat deze op termijn lastig verkrijgbaar wordt.

In vergelijkbare prijsklasses vind je de vouwbare smartphones van Samsung: de Galaxy Z Flip3 en Galaxy Z Fold3. De kortere update-ondersteuning en te kleine accu van eerstgenoemde maakt die alternatieven innoverender, maar wellicht niet de beste keuze voor wie lang met zijn smartphone wil doen.

Conclusie: iPhone 13 Pro Max kopen?

De iPhone 13 Pro Max is wederom de beste smartphone die je kunt kopen, waarbij vooral de camera diepe indruk maakt en de variabele schermverversingssnelheid en betere accuduur zeer welkome aanvullingen zijn. Natuurlijk moet je er te diep voor in de buidel tasten en lijkt Apple niet in staat om het toestel van een moderne aansluiting te voorzien, zoals het wel kan met de iPad.

Uitstekend
Conclusie

**Prijs** vanaf € 1259,- **Kleuren** Grijs, blauw, zilver, goud **OS** iOS 15 **Scherm** 6,7 inch amoled (2778x1284, 120 hertz) **Processor** hexacore (Apple A15 Bionic) **RAM** 6 GB **Opslag** 128, 256, 512 GB, 1 TB **Batterij** 4.373 mAh **Camera** 12 megapixel triple cam (achter), 12 megapixel (voor) **Connectiviteit** 5G, Bluetooth 5, wifi, gps, nfc **Formaat** 16,1 x 7,8 x 0,8 cm **Gewicht** 240 gram **Overig** Lightning, esim **Website** [www.apple.com/nl](https://www.apple.com/nl/iphone-13-pro/)

Plus- en minpunten
  • Schermkwaliteit
  • Waanzinnige camera
  • Accuduur
  • Update-ondersteuning
  • Prijs
  • Geen usb-c
  • Geen audiopoort
  • Innovatie ontbreekt
▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.