De gezelligste periode van het jaar komt eraan: kerst! Een tijd om met familie of vrienden te genieten van uitgebreide diners en heerlijk eten. Maar met de stijgende kosten voor boodschappen en energie zoeken veel mensen naar manieren om het budget in toom te houden. Gelukkig hoeft een feestelijk kerstdiner niet duur te zijn. Lees hoe je met funcooking een betaalbaar én gezellig kerstdiner op tafel zet!

Lees ook: Waar voor je geld: 5x betaalbaar funcooken met het hele gezin

Zelf pizza's maken met de pizzarette

Naar een Italiaans restaurant voor een Italiaanse kerst kan natuurlijk, maar je kunt ook zelf een beetje Italië in huis halen met de pizzarette. De pizzarette is relatief compact en daardoor snel klaar met voorverwarmen. De warmte blijft vervolgens in de keramische koepel hangen, waardoor-ie na een kwartier al rond de 200 graden zit. Maak deeg en tomatensaus zelf of haal het kant-en-klaar in de supermarkt. Verder kan iedereen z'n eigen pizza maken. Na ongeveer 10 minuten in de pizzarette is je mini-pizza klaar. Buona cena!

©Photographer: Grzegorz Krysmalski

Ouderwets fonduen

De fondue is een echte funcooking-favoriet die perfect past bij kerst. Je hebt verschillende opties: van de klassieke vleesfondue tot een Chinese variant of een heerlijke kaasfondue. Voor een traditionele vleesfondue verhit je druivenpitolie in de pan. Serveer er zelfgemaakte saus bij – een simpele maar smaakvolle combinatie van mayonaise met verse kruiden zoals peterselie, bieslook en kervel, plus peper en zout naar smaak. Natuurlijk kun je ook kiezen voor kant-en-klare sausjes uit de supermarkt. Qua vlees kun je alle kanten op: kies voor een luxe stuk rundvlees van de slager of houd het budgetvriendelijk met een voordeliger stuk uit de supermarkt.

Liever kaasfondue? De traditionele kazen hiervoor zijn beaufort en gruyère, verkrijgbaar bij zowel de kaasspecialist als de supermarkt. Een handige tip voor wie op de kleintjes let: kant-en-klare kaasfondue uit de supermarkt is vaak voordeliger dan losse kazen. Serveer er een knapperig stokbrood bij en wat verse groenten om te dippen, en je tafelgenoten kunnen direct aan de slag!

©stockcreations

Goedkoper is een Chinese fondue. Je hebt hier alleen rijstnoedels, ossenhaas, prei, spinazie, lente-ui, shiitake, eieren, sojasaus en kippenbouillon voor nodig. Je gasten garen vervolgens zelf vlees en groente in de bouillon.

Je hebt tegenwoordig fonduesets die ook op de inductiekookplaat kunnen. Als je een gasfornuis hebt, kies je voor een elektrische fonduepan. Hiermee kun je besparen: je hoeft 'm niet eerst op te warmen op een fornuis. Het enige wat je nodig hebt, is een stopcontact in de buurt.

Sfeervol gourmetten met z'n allen

Gourmetten is nog zo'n funcooking-klassieker die perfect past bij de feestdagen. Het mooie van gourmetten is dat je zelf bepaalt hoe luxe of budgetvriendelijk je het maakt. Een slimme bespaartip: in plaats van duurdere kant-en-klaar gourmetschotels of vlees van de slager kun je ook zelf vlees uit de supermarkt in kleine stukjes snijden. Eventuele restjes bewaar je gemakkelijk voor de volgende dag of vries je in voor een andere keer.

Maak je gourmetavond compleet met verschillende bijgerechten. Denk aan vers stokbrood en pannenkoekenbeslag voor minipannenkoekjes – niet alleen lekker, maar ook lekker vullend, waardoor je minder vlees of vis nodig hebt. Vul de tafel aan met zelfgemaakte salades zoals een feestelijke koude schotel, pastasalade of aardappelsalade. Deze bijgerechten maken je gourmetmaaltijd niet alleen gevarieerder, maar helpen ook om de kosten beheersbaar te houden.

Zelf wokken met de wokgourmet

Wil je een oosterse kerst vieren? Kies dan voor wokgourmetten. Iedereen krijgt z'n eigen wokpannetje waarmee je je eigen gerechten maakt. Zet oosterse sauzen, garnalen, kip, paksoi, sperzieboontjes, lente-ui, rijst, noedels, shiitake, wokolie, gekookte ham, biefstukreepjes, paprika, rode ui, kort gekookte broccoliroosjes en geschaafde witte kool op tafel. Haal ook kroepoek en seroendeng om het oosterse gevoel compleet te maken.

©Vladimir - stock.adobe.com

Racletten: het beste van twee werelden

Racletten combineert het beste van kaasfondue en gourmetten. In kleine pannetjes smelt je kaas die je vervolgens over groenten of aardappelen laat lopen – een traditie die uit de Zwitserse keuken komt. De Nederlandse variant heeft een eigen draai gekregen: hier worden groenten, vlees of ei samen met de kaas in het pannetje verwarmd. Voor de échte raclette-ervaring gebruik je speciale raclettekaas, die je kant-en-klaar gesneden in de supermarkt vindt. Deze kaas is specifiek gekozen voor zijn smeltende eigenschappen en rijke smaak.

©beats_

Grillen op Tweede Kerstdag

Heb je ingrediënten over van het kerstdiner? Met een grillplaat tover je restjes om tot een heerlijke maaltijd voor Tweede Kerstdag. Van overgebleven gehakt maak je eenvoudig kleine, sappige burgertjes, groenterestjes krijgen een nieuw leven op de grill, en zelfs het stokbrood van gisteren wordt weer knapperig warm. Door slim in te kopen kun je direct voor twee dagen plannen – dat bespaart niet alleen geld, maar ook tijd.

De grillplaat is ideaal voor het bereiden van restjes: alles gaat op één plaat en is sneller klaar dan bij een gourmetstel. Natuurlijk kun je ook op Eerste Kerstdag al kiezen voor een gezellige grillsessie. Je kunt vrijwel alles op de grillplaat bereiden. Een budgetvriendelijke tip: kruid je gerechten zelf in plaats van kant-en-klare producten te kopen. Dat is niet alleen voordeliger, maar geeft je ook meer controle over de smaken.

Tips en de goedkoopste funcooking-optie

Kerst hoeft niet in je portemonnee te snijden als je slim plant en inkoopt. Begin op tijd met je voorbereidingen en spreid zo de kosten. Veel ingrediënten kun je prima vooraf kopen en invriezen, zoals vlees, vis en stokbrood. Kies daarnaast voor seizoensgroenten zoals wortelen en champignons – deze zijn niet alleen voordeliger, maar ook veel smaakvoller.

De grootste besparing maak je met vegetarische gerechten. Of je nu gaat voor grillen, fonduen of pizza's – ook zonder vlees of vis creëer je een feestelijke maaltijd. Wil je toch vlees of vis serveren? Kies dan voor de supermarkt in plaats van de specialist. Het diepvriesschap biedt vaak voordelige opties, vooral voor vis en schaaldieren. Ook de weekmarkt is een uitstekende plek om betaalbare groenten te scoren.

De meest budgetvriendelijke keuze voor een gezellig samenzijn is de pizzarette. Met zelfgemaakt deeg en een selectie van je favoriete toppings maak je heerlijke minipizza's die niet alleen voordelig zijn, maar ook nog eens goed vullen. Bovendien zorgt het samen pizza's maken voor extra gezelligheid aan tafel. 

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.