ID.nl logo
De waarheid achter koken: de feiten en fabels ontrafeld
© alfa27 - stock.adobe.com
Huis

De waarheid achter koken: de feiten en fabels ontrafeld

Over eten gaan allerlei beweringen rond op het internet, of iets wel of niet gezond is. Maar wat er wordt vergeten, is de manier waarop we koken. Is deze manier gezond, energiezuinig en veilig? In dit artikel rekenen we eens en voor altijd af met de feiten en fabels.

Ontdek de waarheid achter koken: van de vermeende gevaren over koken zonder afzuigkap tot de discussie over de gezondheidseffecten van verschillende kookmethoden. In dit artikel beantwoorden we deze vragen:

  • Is koken op gas zonder afzuigkap gevaarlijk?
  • Is koken in de magnetron ongezond?
  • Is koken met de magnetron energiezuinig?
  • Is koken in aluminiumpannen ongezond?

Dit vind je vast ook interessant: Is koken op inductie goedkoper dan op gas?

Feit of fabel: koken op gas zonder afzuigkap is gevaarlijk voor je gezondheid

Volgens een onderzoek dat door TNO is gedaan, is koken op gas zonder afzuigkap niet goed voor je gezondheid. Zo komen er tijdens het koken op gas schadelijke stoffen vrij, zoals stikstofdioxide, koolstofmonoxide en ultrafijnstof. Deze stoffen zijn slecht voor de gezondheid. Kinderen kunnen door de stoffen astmatische klachten krijgen en volwassenen die al longklachten hebben, kunnen hierdoor extra klachten ontwikkelen.

Maar ook als je elektrisch kookt, ontstaat er ultrafijnstof als je vlees braadt en groente wokt. Een goede afzuigkap zorgt dat de kookdampen direct worden afgezogen. Tijdens een experiment in het onderzoek blijkt dat de afzuiging minimaal een capaciteit van 300 kuub per uur moet hebben om de fijnstoffen weg te zuigen. De meeste huishoudens hebben een afzuigkap met een capaciteit van 40 kuub per uur, terwijl de bouwregelgeving uitgaat van 75 kuub per uur. Je kunt dus het best investeren in een goede afzuigkap, wil je een goede gezondheid voor jezelf en je gezin behouden. Heb je een recirculatiekap? Zo’n kap helpt vooral tegen geurtjes in huis, maar de fijnstof wordt weer het huis in geblazen, stelt het AD. Hoewel de kap een koolstoffilter heeft, zit deze na zo’n 20 dagen al vol. Deze moet je dus tijdig vervangen.

Als je nog geen goede afzuigkap hebt, zet je tijdens het koken het beste een raam op een kier open en zet je na het koken ramen tegen over elkaar open. Doe dit minstens een kwartier.

©francescoridolfi.com

Feit of fabel: koken in de magnetron is ongezond

Volgens het Voedingscentrum is koken met de magnetron niet gevaarlijk voor je gezondheid. Het verhitten gebeurt met elektromagnetische straling die niet radioactief is en die onschadelijk is. Door de straling komen de vochtdeeltjes in het eten in beweging en door de wrijving komt er warmte vrij.

Het Kennisplatform Elektromagnetische velden geeft aan dat er wetenschappelijk onderzoek is gedaan of deze straling de samenstelling van voedsel anders verandert dan bij traditioneel koken of bakken gebeurt. Dit blijkt niet het geval te zijn. Koken met een magnetron is dus even veilig als met een pan of in de oven, dezelfde veranderingen treden op.

Koken met de magnetron biedt zelfs voordelen. Je hoeft namelijk minder vocht te gebruiken, waardoor de wateroplosbare vitamines, denk aan vitamine C, minder snel verdwijnen tijdens het koken. Ook kook je makkelijk mager, omdat je geen vet of olie nodig hebt om te bakken. En je hebt minder zout nodig, omdat er minder kookvocht is dat het zout opneemt.

Er is een aantal voedingsmiddelen dat je beter niet in de magnetron doet:

  • Druiven
  • Eieren
  • Luchtdicht afgesloten vloeistoffen, de bakjes of bekers kunnen namelijk ontploffen

Tomatensaus kun je wel opwarmen in de magnetron, maar het kan gaan spetteren. Om dit te voorkomen, verwarm je tomatensaus op een lager vermogen en roer je tussendoor de tomatensaus goed door.

Feit of fabel: koken met de magnetron is energiezuinig

Volgens Milieu Centraal is eten opwarmen met een magnetron energiezuiniger dan met een elektrische oven. En Nu.nl stelt dat de magnetron minder energie verbruikt dan koken op gas of inductie. Al is dit volgens de Consumentenbond verwaarloosbaar en bespaar je niet heel veel door de magnetron te gebruiken, omdat het gasverbruik voor koken maar 3 tot 5 procent van je totale gasverbruik per jaar beslaat.

Heb jij als motto: alle kleine beetjes helpen, maar weet je niet goed wat je met de magnetron kunt bereiden? Check dan ons artikel: Zo zet je een complete maaltijd (geen kant-en-klare) op tafel met de magnetron.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Tips om je magnetron zuinig te laten werken

  1. Onderbreek het ontdooien of opwarmen van de magnetron een paar keer om het gerecht door te roeren; hierdoor warmt het gehele gerecht beter op.
  2. Het ontdooien van gerechten doe je het best op een laag vermogen.
  3. Haal van oude magnetrons de stekker uit het stopcontact als je de magnetron niet gebruikt. Het scheelt je 25% tot 40% aan stroom. Het ingebouwde klokje van oude magnetrons vreet namelijk veel stroom. Nieuwe magnetrons hebben een energiezuinig ingebouwde klok, dus dan heb je dit probleem niet.

Feit of fabel: is koken in aluminiumpannen ongezond?

Het Voedingscentrum stelt dat aluminium van nature al veel voorkomt in producten, zoals in kraanwater, specerijen, kruiden, cacaobonen en theebladeren. Maar ook in bepaalde kleurstoffen en additieven. Er zijn in Nederland strenge eisen over de hoeveelheden van aluminium, dus er mag nooit te veel in eten zitten. Je lichaam neemt aluminium in kleine porties op en voert het via de nieren af. Als je gezond eet, is dit geen probleem. Dit geldt ook voor aluminiumpannen. Het aluminium kan in kleine hoeveelheden in je eten terechtkomen, doordat aluminium oplost door een combinatie van zout en zuur. De aluminiumpannen zijn niet ongezond, maar je kunt de pannen beter niet gebruiken om hele zure of zoute voedingsmiddelen te bereiden. En heb je geen goedwerkende nieren? Vermijd dan het koken met aluminiumpannen.


▼ Volgende artikel
Op zoek naar het ideale Vaderdag-cadeau? Maak kans op een Ninja-airfryer!
© Ninja
Huis

Op zoek naar het ideale Vaderdag-cadeau? Maak kans op een Ninja-airfryer!

Wie regelmatig in de keuken staat, weet hoe prettig het is als een apparaat meerdere taken aankan zonder in te leveren op kwaliteit. De Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU is daar een goed voorbeeld van. Hij frituurt zonder olie, bakt zonder oven en kookt sneller dan je gewend bent. En dankzij de twee gescheiden kookzones is hij ook nog eens razend efficiënt. Speciaal voor Vaderdag mogen we bovendien vier exemplaren weggeven!

De Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU is niet zomaar een airfryer, maar een serieus keukentalent met twee volledig gescheiden kookladen van elk 4,75 liter. Dat betekent dat je moeiteloos een complete maaltijd tegelijk kunt bereiden: bijvoorbeeld een portie kippetjes aan de ene kant en frietjes aan de andere. Dankzij de Sync-functie zijn beide gerechten tegelijk klaar, dus geen lauwe friet meer terwijl het vlees nog moet garen.

En met de Match-functie zet je eenvoudig dezelfde instellingen op beide zones als je juist voor een grotere hoeveelheid van één gerecht gaat. Dat klinkt technisch, maar het komt erop neer dat je minder hoeft na te denken en toch meer op tafel zet. Zelfs vaders die normaal gesproken hun ei nog laten aanbranden krijgen hierdoor ineens vleugels in de keuken.

Lees hier onze review van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU

©Ninja

Veelzijdig koken met één apparaat

De meeste keukenapparaten hebben gebruiksaanwijzingen van het formaat boekwerk, maar de bediening van deze airfryer is lekker overzichtelijk. Het digitale display is intuïtief, de knoppen spreken voor zich en de zes vooraf ingestelde functies maken het kiezen makkelijk. Airfryen, bakken, roosteren, opwarmen, drogen of de Max Crisp-stand gebruiken? Alles kan, zonder gedoe met temperatuurinstellingen of baktijden opzoeken. En ja, ook voor de vader die denkt dat een quiche een soort Pokémon is, wordt koken hiermee opeens iets wat hij kan – en misschien zelfs leuk gaat vinden.

Nog een groot voordeel: de Ninja AF400EU is niet alleen sneller dan een oven, hij zorgt ook voor gezonder voedsel. Je gebruikt tot 75 procent minder vet, zonder in te leveren op smaak of crunch. Snacks blijven krokant, kip wordt sappig en groenten behouden hun bite. En als het dan eindelijk tijd is om op te ruimen, blijken ook daar geen excuses meer nodig: de kookladen en de bijbehorende roosters mogen gewoon in de vaatwasser. Geen geschrob, geen gezucht, geen smoesjes.

Vaderdagactie: win een Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU!

Speciaal voor Vaderdag mogen we vier exemplaren van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU weggeven. Wil jij er één winnen? Doe dan mee aan onze prijsvraag!

De vraag luidt: Wat is de totale capaciteit van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU?

Meedoen is eenvoudig: Stuur je antwoord vóór 10 juni 2025 naar winnen@id.nl met als onderwerp Vaderdagactie. ‼️Vergeet niet je naam en adresgegevens te vermelden‼️ De winnaars krijgen op 16 juni persoonlijk bericht.

▼ Volgende artikel
Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop
© Daisy Daisy
Huis

Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop

Wil je het maximale halen uit je laptop? Dan kom je al snel uit bij een reeks accessoires die nét dat beetje extra bieden. Natuurlijk denk je dan aan een goede tas, een losse muis of een extern scherm. Maar er zijn ook minder voor de hand liggende hulpmiddelen die het werken, reizen of ontspannen met je laptop makkelijker en handiger maken.

Meer uit je laptop halen met slimme aanvullingen

Slimme accessoires zorgen voor gemak, comfort en betere prestaties. Ze maken het verschil tussen 'gewoon' werken en écht prettig werken. Van extra aansluitmogelijkheden tot handige tools voor onderweg – er is veel mogelijk. Denk aan: 💻 Accessoires die mobiel werken makkelijker maken 💻 extra aansluitmogelijkheden voor kabels, schermen en netwerken 💻 uitbreidingen voor meer opslag of ergonomisch gemak

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Laptopstandaard: comfortabeler en koeler werken

Een laptopstandaard tilt je scherm op tot een prettig kijkniveau. Dat werkt een stuk prettiger voor je nek en schouders. Ideaal voor aan een bureau, maar ook op de bank geeft het meer stabiliteit. Sommige modellen hebben zelfs een ingebouwde ventilator om de temperatuur van je laptop omlaag te brengen. Minder warmte betekent minder slijtage en een langere levensduur van je laptop.

Powerbank: altijd stroom bij de hand

Onderweg of op reis heb je niet altijd een stopcontact in de buurt. Een krachtige powerbank is dan onmisbaar. Kies er een met voldoende capaciteit – minimaal 20.000 mAh – én voldoende vermogen. Veel laptops hebben minstens 60 watt nodig, sommige lichtere modellen kunnen met 30 watt toe. Varianten met een klein zonnepaneel laden ook op via zonlicht, al gaat dat vrij traag. Handig als extra, maar niet als hoofdbron.

©doucefleur

☀️ + 🔋= 🧑‍💻

Solar powerbanks

Wereldstekker: handig voor op reis

In het buitenland zijn stopcontacten lang niet altijd zoals in Nederland. Met een universele reisstekker (ook wel reisadapter of wereldstekker genoemd) kun je overal terecht. Ook hier is het, net als bij je keuze voor een powerbank, weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Usb-naar-internetadapter: stabiel bekabeld internet

Een wifi-verbinding is de standaard voor laptops, maar zo'n draadloze verbinding is helaas niet altijd stabiel. Vooral op drukke netwerken of in gebouwen met dikke muren kan een kabel betrouwbaarder zijn. Veel moderne laptops hebben geen netwerkaansluiting meer. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten bovendien extra usb-poorten – altijd handig!

Kaartlezer: bestanden overzetten in één keer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar een losse kaartlezer kan ook handig zijn. Zeker als je liever werkt met fysieke opslag dan met de cloud. Universele kaartlezers zijn goedkoop, compact en plug-and-play.. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©Karter13

Een vleugje nostalgie: dvd's en blu-rays afspelen

Dvd-spelers zijn verdwenen uit bijna alle laptops. Heb je nog schijfjes met films, software of back-ups? Dan is een externe speler de oplossing. Voor weinig geld sluit je hem aan via usb en speel je alles alsnog probleemloos af.

Externe harde schijf: ruimte maken en back-ups bewaren

Als de opslagruimte op je laptop volloopt, is een externe harde schijf een logische stap. Je bewaart je bestanden fysiek én hebt een back-up bij de hand. Liever niet afhankelijk van de cloud? Dan is dit een betrouwbare manier om je data veilig te stellen.

Docking station: alles aangesloten in één keer

Met een docking station sluit je met één handeling je laptop aan op meerdere schermen, een toetsenbord, netwerk en andere randapparatuur. Alles via één centrale hub. Ideaal voor vaste werkplekken of als je regelmatig wisselt tussen kantoor en thuis. Sommige modellen hebben ook een ingebouwde laptopstandaard of oplader.