In steeds meer woningen is geen gasaansluiting meer te vinden. Ook voor koken ga je dan elektriciteit gebruiken, bijvoorbeeld door een inductiekookplaat te kiezen. Maar als je de keuze hebt, wat is dan goedkoper?

De overheid wil dat huishoudens van het gas af gaan, om de CO2-uitstoot te verminderen. Het streven is dat je vanaf 2050 niet meer kunt koken op gas of stoken op aardgas. Daarom vind je in nieuwbouwwoningen ook geen gasaansluiting meer. Bouwers krijgen zelfs al sinds juli 2018 geen vergunning meer voor plannen met een aardgasaansluiting. Koken zonder aardgas kan gelukkig prima dankzij de inductiekookplaat. Die heeft meer voordelen. Maar is elektrisch koken ook goedkoper dan koken op gas?

©penyushkin

Reputatie elektrisch koken

Koken op een elektrische kookplaat heeft niet zo’n goede reputatie. Dit komt vooral door traditionele keramische kookplaten of de nog eenvoudigere gietijzeren platen, die beide niet volgens het principe van inductie werken. Ze verwarmen in feite de plaat zelf. Bij het lager zetten van een kookplaat zie je pas met veel vertraging een reactie in de pan. Inductieplaten brengen de warmte daarentegen juist meteen waar dit nodig is: in de bodem van de pan. Zet je de plaat lager, dan merk je dat direct.

Een bijkomend voordeel is dat een inductiekookplaat veel efficiënter en dus zuiniger werkt dan een keramische kookplaat. Er gaat veel minder warmte verloren. Dat scheelt ook de nodige zweetdruppels bij het koken. Het is ook veiliger, omdat de kookplaat alleen warm wordt door de pan, en daarom sneller afkoelt. Nog een voordeel is dat schoonmaken van de kookplaat veel gemakkelijker is dan bij een gasplaat. Let er wel op dat je de juiste aansluiting voor je elektrische kookplaat hebt.

©Joe-L - stock.adobe.com

Wat is goedkoper?

De kosten voor het gebruik van je kookplaat zijn erg afhankelijk van het type kookplaat én van je energiekosten. Bij een inductiekookplaat is het gemiddelde verbruik 175 kWh per jaar. Voor keramische kookplaten is dat 225 kWh per jaar. Dat is ongeveer 30 procent meer en komt door de mindere efficiëntie. De gietijzeren kookplaat is nog minder zuinig en verbruikt 260 kWh per jaar. Deze laten we hier verder buiten beschouwing. Een gaskookplaat verbruikt gemiddeld 37 m3 gas per jaar.

Qua energiekosten kom je, van goedkoop naar duur, op jaarbasis uit op ongeveer €78 voor gas, €88 voor koken op inductie en €113 voor een keramische kookplaat. We gaan hierbij uit van een elektriciteitsprijs van €0,50 per kWh. Voor gas gaan we uit van een leveringstarief van €2,11 per m3. Dat zijn volgens het CBS de gemiddelde energietarieven voor augustus dit jaar. Op termijn zullen de kosten voor gas vermoedelijk stijgen terwijl elektriciteit goedkoper wordt. Heb je zonnepanelen, dan zijn je energiekosten lager, omdat je immers een groot deel van je elektriciteit zelf opwekt.

©Yuri Arcurs peopleimages.com

Al met al zul je met de veranderende gasprijzen uiteindelijk goedkoper uit zijn met een inductiekookplaat. Overigens laten we de aanschafprijs buiten beschouwing, en ook de eventuele extra kosten voor het (laten) aansluiten van een elektrische kookplaat. Dit alles kan uiteraard wel een rol spelen als je een beperkt budget hebt of heel weinig kookt. Overigens bestaan er wel inductiekookplaten die op één groep kunnen werken, zodat een normaal stopcontact volstaat, maar door de beperkte kookkracht geeft dit niet altijd de beste ervaring.

Vergelijk op Kieskeurig.nl alle kookplaten.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!