Grote kans dat je Google als zoekmachine gebruikt op je computer, smartphone en andere apparaten. Google werkt absoluut prima, maar verzamelt ook veel informatie over jouw zoekgedrag én toont nogal wat reclames. Brave Search voegt zich in het rijtje van alternatieve en privacyvriendelijke zoekmachines. We leggen uit hoe Google-alternatief Brave werkt.

Brave Search is een zoekmachine van het bedrijf Brave, vooral bekend van de gelijknamige browser. Die heeft veertig miljoen maandelijkse gebruikers; dat is overigens maar weinig in vergelijking met Google Chrome, Safari en Microsoft Edge. De zoekmachine van Brave debuteerde begin 2021 als een publieke testversie, en inmiddels is het tijd om de gratis, reclamevrije en ‘anti-Google’-zoekmachine eens aan de tand te voelen.

Als je Brave Search wilt uitproberen, open dan je favoriete browser op een toestel als je smartphone of pc. Vul vervolgens in de adresbalk https://search.brave.com in en je hebt direct de Brave-zoekmachine voor je. De zoekmachine werkt op elk type apparaat en ook maakt het niet uit welke browser je gebruikt. Je hoeft dus niet per se de Brave-browser te gebruiken. 

Met die browser heb je overigens wel als voordeel dat je Brave Search heel eenvoudig als standaardzoekmachine kunt instellen.

©PXimport

Privacyvriendelijk

Een zoekmachine bouwen is ontzettend moeilijk, want er zijn ontelbare internetpagina’s die moeten worden geïndexeerd en geprioriteerd. Google heeft dat als beste op orde en laat daarom met afstand de meest relevante zoekresultaten zien. Maar Google houdt ook bij wat je zoekt en aanklikt en gebruikt die informatie om je persoonlijkere advertenties voor te schotelen.

Brave heeft zijn zoekmachine zelf ontwikkeld, zonder technieken van Google. Daardoor kan Google niet volgen waarnaar jij op Brave Search zoekt. Brave zelf belooft ook niet te monitoren wat jij doet. Daarbij is het wel goed om te weten dat Brave niet alles weet en dat ook netjes aangeeft. Zoekopdrachten waarvan Brave Search weet dat het zelf weinig tot geen resultaten kan tonen, laten wel gewoon antwoorden zien. Die komen dan van alternatieve zoekmachines, waaronder Google en Bing. 

Brave zegt de zoekresultaten van deze en andere partijen op een dusdanig privacyvriendelijke manier op te vragen dat zij de informatie niet aan jouw zoekgedrag kunnen koppelen. Toch staat deze functie standaard uit en moet je hem zelf inschakelen, waarover verderop meer.

©PXimport

Relevante resultaten

Op de site vul je simpelweg je zoekopdracht in en druk je op Enter. Vervolgens krijg je de zoekresultaten voorgeschoteld. Na een week gebruik vinden we dat Brave Search relevantere websites laat zien dan we hadden verwacht. Al doen DuckDuckGo en Startpage, twee andere privacyvriendelijke zoekmachines die wij normaal gesproken gebruiken, het wel iets beter.

Google toont vaak nog nuttigere informatie, maar zoals gezegd, is dat tegen een (privacy)prijs. Voor de gemiddelde zoekopdrachten is Brave Search zeker geschikt.

De zoekmachine gaat ook goed om met in het Nederlands gestelde vragen, woorden en zinnen en toont – net als de concurrentie – een informatieblok van Wikipedia of bijvoorbeeld recepten als dat zin heeft. Fijn is dat je niet alleen kunt zoeken op All (alles), maar ook op Images (afbeeldingen), News (nieuws) en Videos (video’s). Daarnaast kun je via All regions aangeven dat je alleen zoekresultaten uit een bepaald land wilt, bijvoorbeeld The Netherlands.

©PXimport

Resultaten filteren

Brave Search gebruikt standaard een gemiddelde striktheid voor zoekopdrachten, om vervelende websites te blokkeren. Via de knop Safe Search: Moderate, kun je dit filter strenger maken door Strict te selecteren. Dat is vooral aan te raden als je de zoekmachine instelt voor gebruik door kinderen. Dit strengere filter is namelijk ook beter in het blokkeren van websites die neigen naar fraude. Wil je juist niet worden gehinderd door een filter? Kies dan via Safe search de optie Off om elke vorm van filtering uit te schakelen. 

Tot slot is er de knop Any time. Hiermee kun je aangeven uit welke periode je zoekresultaten wilt zien. Standaard staat dit filter op altijd (Any time). Wil je specifieker zoeken, dan kun je via deze knop bijvoorbeeld aangeven dat je alleen zoekresultaten van gisteren (Past day), deze week (Past week) of een zelfbepaalde periode (Custom range) wilt zien.

©PXimport

Snelle instellingen

Uiteraard heeft Brave Search ook een instellingenmenu. Je opent dit menu via het tandwiel dat rechtsboven zichtbaar is op de homepage van de zoekpagina. Het menu vouwt deels uit om een handvol snelle instellingen te tonen. Zo kun je de taal aanpassen, iets waar wij voorlopig weinig aan hebben omdat Nederlands nog niet wordt ondersteund. 

Je kunt ook met één klik aangeven of je de zoekresultaten in een nieuw tabblad wilt laten openen. Dat heeft als voordeel dat het scherm met de zoekopdracht openblijft, maar als nadeel dat je veel tabbladen kunt krijgen als je vanaf het zoekscherm meerdere zoekresultaten opent.

Het is ook mogelijk om het thema van de zoekmachine te veranderen van Light (licht) naar Dark (donker). Een donkere modus kijkt volgens veel mensen prettiger, met name in de avonduren.

©PXimport

Meer instellingen

Door op de knop Show more te klikken, open je het gehele instellingenscherm. Vrij bovenaan zie je de optie Anonymous local results, die bij ons standaard is ingeschakeld. De zoekmachine gebruikt dan je locatie (via het ip-adres van je apparaat) om relevantere resultaten te tonen, maar zonder die locatie op te slaan of te delen. Je kunt deze optie met één klik uitzetten. 

Onder deze optie vind je de optie Google fallback mixing (als je zoekt via de Brave Browser). Brave Search laat dan geen resultaten (anoniem) van Google zien. Als je de zoekresultaten tegen vindt vallen, kan het helpen deze optie in te schakelen om te kijken of de resultaten daarmee relevanter worden. 

Tot slot is er nog Anonymous usage metrics. Deze optie staat standaard aan en stuurt daarom geregeld anonieme informatie naar Brave. Brave gebruikt die informatie om zijn zoekmachine te verbeteren. Ook deze gegevensdeling kun je met één druk op de knop uitzetten.

©PXimport

Reclamevrij

Wat opvalt aan Brave Search is dat de zoekmachine geen advertenties toont. Een bewuste keuze, zegt het bedrijf. Brave wil gebruikers eerst kennis laten maken met de zoekmachine. Achter de schermen werkt het bedrijf wel degelijk aan een advertentiemodel – voor niets gaat immers de zon op. Brave zegt ‘in de toekomst’ privacyvriendelijke advertenties in de zoekmachine te willen implementeren. 

Concurrerende zoekmachines als DuckDuckGo en Startpage laten zien dat dat heel goed kan. Voor wie zeker wil weten dat hij ook later nog advertentievrij kan zoeken, komt Brave met een betaald abonnement dat de reclames verbergt. Dit abonnement kost 3 dollar per maand.

©PXimport

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.