De afgelopen maanden is ChatGPT veelvuldig in het nieuws geweest. Door middel van artificiële intelligentie (AI) is deze dienst in staat geloofwaardige chats en teksten te genereren op basis van jouw eisen. Microsoft en Google zijn er als de kippen bij om AI ook te gebruiken.

Is het een technologische race tussen Microsoft en Google? Of willen de techgiganten dolgraag de aandacht afleiden van de negatieve tendens rondom de massa-ontslagen? Hoe dan ook: AI is volgens de bedrijven de moeite waard om veel mankracht en publiciteit op te zetten. Sterker nog: beide techbedrijven stellen dat AI de toekomst van zoekmachines is.

Het is dan ook een race geworden tussen beide bedrijven om te laten zien wie het eerst AI toepast. Uit het niets verscheen dinsdagavond een persbericht van Google over Bard. De dienst die net als ChatGPT teksten kan genereren op basis van ingevoerde eisen, zoekopdrachten in dit geval. Maar waarom een persbericht op een maandagavond, terwijl er voor woensdag een grote aankondiging in Parijs gepland stond? Mogelijk had een plotselinge aankondiging van Microsoft op dinsdagavond daar invloed op. Want ook Microsoft introduceerde een gelijkwaardige dienst, die geïntegreerd wordt in Bing. De AI-race is ingezet.

Google toont vast een korte demo van hoe AI ons moet gaan helpen in de toekomst.

Wat is ChatGPT?

Maar wat is ChatGPT? Sinds het najaar van 2022 is ChatGPT in het technieuws opgedoken… En eigenlijk nooit meer weggegaan. ChatGPT (waarbij GPT staat voor ‘Generative Pre-trained Transformer’) is in staat chatgesprekken te voeren met mensen en teksten te genereren. Hiervoor worden talloze online bronnen en conversaties geraadpleegd. ChatGPT is overigens niet de eerste AI die hiertoe in staat is. Maar wel de eerste uitvoering die indrukwekkend goed werkt. Al eerder in 2016 bijvoorbeeld lanceerde Microsoft op Twitter chatbot Tay. Door de chatbot openbaar zijn werk te laten doen kon deze veel leren over interactie met mensen. Hoe meer interactie, hoe meer de chatbot leert. Het liep echter uit op een PR-ramp voor Microsoft omdat Tay binnen korte tijd verschrikkelijke racistische uitingen tweette, waarna de bot vluchtig offline gehaald werd. Om er nooit meer wat van te horen.

©PXimport

ChatGPT gaat verder dan interactie. De AI is in staat hele teksten te genereren. Ongeacht het nu rijmpjes, liedjes, verhalen of droge informatie is. De AI spreekt vele talen en doet precies wat je in de tekstomschrijving invoert. Nu al is de impact groot. Studenten gebruiken het zelfs om essays en boekverslagen te laten maken. Het is lastig na te gaan of een tekst nou door ChatGPT is geschreven of door een mens.

Toch zijn er wat ethische kanttekeningen. Zo’n AI doet gewoonweg alles wat je vraagt. Dus als je bijvoorbeeld de controversiële opdracht geeft om een overtuigend betoog te schrijven van 500 woorden waarin mensen in het algemeen wordt aangeraden geen Coronavaccin te nemen, dan levert dat nog best een geloofwaardig schrijfsel op. Ongeacht dat de inhoud schadelijk en mogelijk zelfs onjuist is. Ondanks dat de techniek gevorderd is en de bronnen uitgebreid is dat ook geen garantie op een accuraat tekstueel eindresultaat. Zo zijn er ethische vraagstukken als het aankomt op de nieuwe techniek en moeten ontwikkelaars zich buigen over of antwoorden op commando’s aan AI (of AI in zoekmachines) wel kloppen.

AI is de toekomst

Ondanks de ophef wordt deze ontwikkeling als buitengewoon belangrijk gezien. Microsoft-baas Satya Nadella stelt zelfs dat AI de toekomst van zoeken is. Wanneer je een vraag typt in de zoekmachine kun je met goede AI een waardevol antwoord krijgen. Dit is helemaal het geval als je een vraag stelt aan een spraakassistent.

Microsoft lijkt ChatGPT helemaal te omarmen, door miljardeninvesteringen te doen in het bedrijf achter de AI en met plannen om ChatGPT te integreren in allerlei diensten. Denk aan bijvoorbeeld in Word, waarbij het je kan helpen bij het schrijven van je document of in Teams, waarbij vragen aan collega’s eerst kunnen worden opgelost met een AI-antwoord. Ook ontwikkelt Microsoft een gelijkwaardige AI, die zijn debuut maakt in de eigen zoekmachine Bing en ook in de browser Edge moet verschijnen. Ondanks verwoede pogingen om Bing en Edge relevant te maken, laten de gebruikscijfers van beide het tegenovergestelde zien. Wat dat betreft kan Microsoft zichzelf als uitdager zien. Microsoft hoeft geen grote inkomsten te riskeren door met AI te sleutelen aan Bing, in tegenstelling tot Google. Het risico lijkt kleiner… Zolang Microsoft het ethische vraagstuk niet (weer) uit het oog verliest.

Microsoft kondigde bij zijn persevenement aan dat er een gesloten testomgeving is opgezet voor gebruikers om de AI in Bing te testen. Ook Google heeft Bard voor een select testpubliek opengezet.

Google en AI

Die dominantie op zoekmachine- en browsergebied heeft Google wél. Hetzelfde kan gezegd worden over de spraakassistent van Google, die ook veel te winnen heeft met AI. Google lijkt daarom iets voorzichtiger, ze hebben meer te verliezen. Maar kunnen anderzijds de ontwikkeling niet negeren.

Google omarmt ChatGPT niet zoals Microsoft dat ook doet. Het leunt op het nieuw geïntroduceerde Bard en de rijke ervaring die het bedrijf al heeft opgedaan als het aankomt op AI. Dat laatste kreeg dan ook de focus tijdens de presentatie van Google over de toekomst van Google’s zoekmachine. In gelijke bewoordingen als Microsoft gaf Google eveneens aan dat AI de toekomst is van zoekmachines. Zonder de woorden ChatGPT en Microsoft te gebruiken. Terwijl het er dik bovenop ligt dat beide met argusogen worden gevolgd.

Bard kwam kort aan bod, waarbij de zoekmachine werd gebruikt voor het beantwoorden van een vraag. In dit geval welke auto’s geschikt zijn voor een familie, vervolgd door een vraag wat de voor- en nadelen zijn van een elektrische variant. De antwoorden op de gebruikersvragen komen voort uit AI. Waarbij Prabhakar Raghavan van Google vertelde wat er achter de schermen gebeurt. Bijvoorbeeld het concept ‘NORA’, oftewel: no right answer. Bij sommige vragen kun je meerdere suggesties geven. Zoals dat ook gebeurde bij de zoekopdracht in de demo.

Toch heeft ook Google ethische uitdagingen, gecombineerd met een geschaad vertrouwen als het aankomt op privacy en al-dan-niet betaalde inhoud. Want als je Google vraagt welke auto geschikt is voor jou en je familie, hoe weet je zeker dat het antwoord niet beïnvloed is door een adverteerder? Wil je je vraag over een lichamelijke klacht wel stellen aan een zoekmachine met zo’n privacy-reputatie?

Google is al ver met AI

Toch ging het voornamelijk om de AI die Google al wél heeft. Dat is niet zoals de tekst- en chat-AI van ChatGPT, maar met geavanceerde beeldherkenning van Google Lens bijvoorbeeld. Deze dienst ziet Google ook als de nabije toekomst van zoekmachines, bijvoorbeeld voor vertalingen en zoeken.

Nu ChatGPT zijn intrede heeft gemaakt lijken bedrijven als Google en Microsoft zo hard mogelijk te willen schreeuwen. Het is mooie PR als moeilijke vragen worden beantwoord en werk uit handen wordt genomen door krachtige teksten te genereren: van sollicatiebrieven tot Sinterklaasgedichten. Een kleine ethische misrekening brengt weer flinke PR-uitdagingen met zich mee. Met de komst van ChatGPT is de AI race is nu echt losgebarsten. Daar gaan we in praktijk nog veel van merken.

Je smartphone is altijd binnen handbereik. Je leest er het nieuws op, stuurt berichten en checkt je mail. Dus waarom zou je hem niet óók gebruiken om je televisie mee te bedienen? Dat kan verrassend eenvoudig.

Een smart-tv bedienen via je telefoon gaat meestal via wifi. Belangrijk daarbij is dat zowel je tv als je smartphone met hetzelfde wifinetwerk zijn verbonden. Er bestaan ook apps die werken met infrarood, maar daarvoor moet je toestel wel een ingebouwde IR-blaster hebben – iets wat je bijvoorbeeld bij bepaalde modellen van Xiaomi, Honor of Oppo tegenkomt. In dit artikel richten we ons op bediening via wifi, omdat die methode universeel werkt, ongeacht welk toestel je gebruikt.

Daar is een app voor

In de appstore van je telefoon vind je talloze afstandsbedieningsapps als je zoekt op 'tv remote'. Niet elke app werkt even goed met elke televisie, dus soms is het even uitproberen. Let bij het kiezen goed op het aantal downloads en beoordelingen, de gemiddelde score en of er betaalde functies of advertenties in zitten.

Een belangrijke waarschuwing: een afstandsbedienings-app hoeft geen toegang tot je contacten, camera of locatie. Vraagt een app daar toch om? Dan is het verstandiger om deze direct te verwijderen.

Apps van fabrikanten

De meeste tv-merken bieden een eigen app aan waarmee je hun toestellen kunt bedienen. Die zijn doorgaans betrouwbaarder, werken soepeler en bieden vaak extra mogelijkheden. Afhankelijk van het merk kun je de volgende apps gebruiken:

- Samsung: SmartThings (Android / iOS)

- LG: LG ThinQ (Android / iOS)

- Sony: Google Home (Android / iOS)

- Philips: Philips Smart TV (Android / iOS)

- Panasonic: TV Remote 3 (Android / iOS)

- TCL: TCL Home (Android / iOS)

- TCL: MagiConnect T-Cast TCL (Android / iOS)

- Hisense: VIDAA Smart TV (Android)

Niet elke fabrikant kiest dezelfde aanpak. Bij Samsung, LG en TCL zit de bediening in een bredere app waarmee je ook andere slimme apparaten kunt aansturen. Sony werkt uitsluitend via de Google Home-app, net als andere toestellen met Google TV of Android TV, zoals sommige modellen van TCL en Philips. Die moeten dan wel aan je Google Home-netwerk zijn toegevoegd.

De installatie is doorgaans simpel. Download de app uit de store, zorg dat je telefoon op hetzelfde netwerk zit als je tv, en volg de instructies. Soms moet je een QR-code op het tv-scherm scannen of een code invoeren die verschijnt tijdens het koppelen.

Met de app van Philips kun je naast de televisie ook afzonderlijk de Ambilight-verlichting op de tv regelen.

De meeste apps hebben ook navigatieknoppen die vergelijkbaar zijn met die van je afstandsbediening.

Zijn deze apps echt handig?

Niet alle fabrikanten lijken overtuigd van de toegevoegde waarde van een afstandsbedienings-app, en dat zegt misschien al genoeg. Voor snelle acties, zoals direct een app openen of iets streamen naar je tv, is het best handig. Maar voor simpele functies zoals zappen, het volume regelen of van bron wisselen, blijft de traditionele afstandsbediening vaak praktischer.

Toch kunnen smartphone-apps het verschil maken bij het zoeken naar content. Een toetsenbord op je telefoon typt nu eenmaal fijner dan via de afstandsbediening op een tv-scherm. Sommige apps bieden bovendien extraatjes zoals schermdeling of het gebruik van je camera op het grote scherm.

Of zo'n app voor jou echt iets toevoegt, ontdek je vooral door het zelf uit te proberen. Maar voor de zekerheid kun je die fysieke afstandsbediening toch maar beter binnen bereik houden.

Wat voor smartphone koop je voor 300 tot 500 euro? Oftewel: hoe goed is een toestel in deze prijsklasse en welke compromissen moet je voor lief nemen? Of is de mid-range-smartphone vandaag de dag zo compleet dat doorsparen voor een duurder model niet meer nodig is? ID.nl vergelijkt acht smartphones van evenveel merken.

In deze vergelijkende test vind je – in willekeurige volgorde – toestellen van Samsung, OnePlus, HMD, Motorola, Google, Xiaomi, Fairphone en Nothing. Alle telefoons zijn uitvoerig in de praktijk gebruikt. Eén ding kunnen we al verklappen: je kunt voor 300 tot 500 euro tegenwoordig kiezen uit erg complete smartphones waar je jaren mee vooruit kunt.

Hoe we testen

Voor deze uitgebreide test hebben we acht mid-range-smartphones getest. Dat noemen wij telefoons die tussen de 300 en 500 euro kosten. We gaan uit van straatprijzen, dus de verkoopprijzen die een of meerdere bekende webwinkels recent hanteerden. Een straatprijs kan lager zijn dan de adviesprijs van de fabrikant en geeft een eerlijk beeld van wat je in een bepaalde prijsklasse kunt kopen.

Bij het testen van een smartphone letten we onder andere op de bouw- en schermkwaliteit, aanvullende technische functies als draadloos opladen en de mate van stof- en waterdichtheid. In het gebruik kijken we ook naar de technische prestaties, de accuduur, oplaadsnelheid en mogelijkheden en kwaliteit van de camera’s. Duurzaamheid speelt ook een rol, want sommige geteste telefoons zijn (enigszins) te repareren.

Tot slot nemen we de geïnstalleerde software en het beloofde updatebeleid onder de loep. Dat wil zeggen: hoelang garandeert de fabrikant software- en beveiligingsupdates.

©StudioPN - stock.adobe.com

De kwaliteit van de camera’s is een belangrijke eigenschap.

HMD Skyline

De HMD Skyline is een toestel van het Fins-Chinese HMD, dat voorheen betaalde om telefoons onder de Nokia-naam te mogen verkopen. De Skyline heeft qua uiterlijk veel weg van een oude Nokia Lumia-smartphone. Het toestel oogt lomp en is dat ook, waardoor hij niet prettig vasthoudt. Het gewicht is met 209 gram ook aan de hoge kant voor een telefoon met een 6,55inch-scherm en een relatief kleine 4600mAh-accu.

Maar: het ontwerp heeft ook een plus. Als je een beetje handig bent, kun je via de officiële reparatiehandleiding zelf de Skyline uit elkaar halen om het scherm, de accu, usb-c-poort, luidspreker of achterkant te vervangen. Die vervangende onderdelen verkoopt HMD via reparatiebedrijf iFixit voor 15 tot 99 euro – afhankelijk van het onderdeel. Zo kun je in theorie langer met de telefoon doen.

Jammer genoeg weet de Skyline ons als smartphone niet echt te overtuigen. Het toestel krijgt slechts twee Android-upgrades en drie jaar beveiligingsupdates – waar sommige concurrenten zes of zeven jaar beloven. Daarnaast is de Qualcomm-processor wat langzaam, houdt de accu het net aan een lange dag vol en heeft de hoofdcamera moeite met bewegende situaties. Dat de HMD Skyline de eerste Android-smartphone is met ondersteuning voor draadloos magnetisch opladen via Qi2, voelt daarom als een vreemde prioriteit.

Pluspunten

Minpunten

Nothing Phone (2a) Plus

De Nothing Phone (2a) Plus is het nieuwste toestel van het Engelse Nothing, dat onder leiding staat van de vroegere directeur van OnePlus. Verwarrend is dat de Phone (2a) Plus een variant is op de Phone (2a), met iets betere specificaties en een ietwat hogere prijs. Dat kan kiezen lastiger maken.

Het belangrijkste is dat de Phone (2a) Plus een erg prettige telefoon is. De transparante achterkant oogt fraai en de drie ledlampjes die in de behuizing verwerkt zijn, kunnen oplichten bij een inkomend telefoongesprek, bepaalde notificaties of bijvoorbeeld een aflopende timer. Een leuke toevoeging.

De smartphone heeft verder een uitstekend 6,7inch-oledscherm, gaat anderhalve dag mee op een acculading en kan snelladen met 50 watt. De gebruikte MediaTek-processor is erg snel en Nothing stopt er een royale 12 GB werkgeheugen bij. Op de 256 GB opslagcapaciteit kun je veel apps, games en foto’s kwijt. Het toestel heeft ook prima camera’s, al zijn die niet bovengemiddeld.

Mogelijk mis je ondersteuning voor e-sim. Wij missen vooral een degelijk updatebeleid. Nothing belooft drie Android-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates voor de Phone (2a) Plus. Dat is niet slecht, maar veel geteste telefoons plakken hier een jaar of meer aan vast.

Pluspunten

Minpunten

Samsung Galaxy A55

Samsung hoort bij de grootste smartphoneverkopers van Nederland en boekte in 2024 veel succes met de Galaxy A55. Die krijgt in het voorjaar ongetwijfeld een opvolger, wat goed is om in je achterhoofd te houden bij het eventueel kiezen voor de A55. Wat niet wil zeggen dat het nu een slechte koop is. De telefoon heeft een premium ogende en aanvoelende behuizing van aluminium en glas, en is waterdicht en stofbestendig.

Ook het oledscherm laat een goede indruk achter. De Galaxy A55 is snel – maar niet de snelste in deze test – en gaat probleemloos een lange dag mee voordat je de accu moet opladen. Dat opladen duurt wel relatief lang, want de grens ligt op 25 watt. Houd er ook rekening mee dat de instapversie van de Galaxy A55 ‘slechts’ 128 GB opslagcapaciteit heeft. Het iets duurdere 256GB-model kan een betere koop zijn.

De camera’s van de smartphone zijn ruim voldoende en dat geldt ook voor het vijfjarige updatebeleid. Wel vinden we het jammer dat Samsung al jaren zoveel commerciële apps in zijn OneUI-softwareschil stopt. Het bedrijf dringt veel extra’s aan je op, in de hoop je in een ecosysteem te krijgen (en houden). Gelukkig is de A55 ook zonder die extra’s een interessante keuze.

Pluspunten

Minpunten

OnePlus Nord 4

De OnePlus Nord 4 is de meest luxe smartphone in deze test. De behuizing is namelijk van één stuk metaal gemaakt, wat knap is omdat zo’n behuizing normaliter niet goed werkt met 5G-internet. 5G werkt echter uitstekend op de Nord 4, die premium aanvoelt en stof- en waterbestendig is. Het toestel is niet volledig waterdicht.

Het grote 6,74inch-oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid is een genot om naar te kijken en het toestel is ook lekker snel. In de basisconfiguratie zit 12 GB werkgeheugen en 256 GB opslag. Voor niet eens zo heel veel meer euro koop je een 16GB/512GB-variant. De smartphone gaat zeker anderhalve dag mee op een acculading, te danken aan de grote 5500mAh-accu. Snelladen kan met 100 watt, maar de benodigde snellader dien je zelf te kopen. Goedkoper is opladen met een standaard usb-c-lader, wat langer duurt, maar nog steeds lekker snel kan.

De OnePlus Nord 4 draait op een drukke OxygenOS-softwareschil die sprekend lijkt op ColorOS van zustermerk Oppo. Het updatebeleid is met vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates ruim voldoende. OnePlus weet zo een prettig totaalpakket af te leveren, al is de Nord 4 vanwege zijn grote formaat niet voor iedereen comfortabel om vast te houden.

Pluspunten

Minpunten

Xiaomi 14T

Xiaomi biedt verschillende mid-range-smartphones aan, waarvan de Xiaomi 14T qua prijs nét mee kan in deze vergelijkende test. Het toestel is een goedkopere versie van de 14T Pro, die betere specificaties heeft. De 14T lijkt op sommige punten een dure smartphone, met een fraaie en mat afgewerkte behuizing die waterdicht en stofbestendig is. Ook het 6,67inch-oledscherm met 144Hz-verversingssnelheid ziet er indrukwekkend uit.

We zijn ook blij met de drie camera’s achterop. Naast een goede hoofdcamera maak je foto’s met een capabele groothoekcamera en telelens, die het beeld twee keer dichtbij haalt zonder kwaliteitsverlies. We vinden de twee keer zoom wel wat beperkt.

Er zijn echter belangrijkere redenen waarom de Xiaomi 14T ons niet omver weet te blazen. De accu gaat bij intensiever gebruik tot bedtijd mee, maar daar houdt het op. Op sommige avonden pakken we daarom voor de zekerheid een oplader. De luidsprekers zijn van matige kwaliteit en de trilmotor in het toestel is eenvoudig, wat een goedkoop gevoel geeft. Dat gevoel wordt versterkt door Xiaomi’s keuze om advertenties en aanbevolen apps in de software te stoppen, wat wij niet bij de prijs vinden passen. Het updatebeleid is met vier Android-upgrades en vijf jaar beveiligingsupdates wel prima.

Pluspunten

Minpunten

Motorola Edge 50 Neo

De Motorola Edge 50 Neo is onze favoriete geteste smartphone in dit overzicht. Dat komt door zijn prijs-kwaliteitsverhouding in combinatie met het updatebeleid van vijf jaar. Motorola belooft vijf jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates, wat wij in deze prijsklasse een nette combinatie vinden. Tel er complete specificaties bij op en je hebt voor net geen vierhonderd euro een telefoon waar je jarenlang veel plezier van kunt hebben.

De Edge 50 Neo is met zijn 6,4inch-scherm en gewicht van 171 gram lekker handzaam en licht, en houdt dankzij de kunstleren achterkant erg comfortabel en stevig vast. Het oledscherm met 120Hz-verversingssnelheid laat een goede indruk achter en onder de motorkap worden we blij verrast met liefst 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte. Ook e-sim, wifi 6E en draadloos opladen met maximaal 15 watt zijn van de partij. De 4310mAh-accu gaat probleemloos een lange dag mee en kan snelladen met 65 watt, mits je een usb-pd-oplader gebruikt.

Met de drie camera’s achterop (primair, groothoek en telelens) schiet je in veruit de meeste omstandigheden prima foto’s. We zijn wat minder enthousiast over de gebruikte MediaTek-processor, die niet de snelste is maar voldoende moet zijn voor vijf jaar gebruik. Opmerkelijk is dat Motorola de Edge 50 Neo langer updates geeft dan zijn veel duurdere smartphones.

Pluspunten

Minpunten

Google Pixel 8a

Google biedt een mid-range-smartphone aan in de vorm van de Pixel 8a. Die is met zijn 6,1inch-scherm prima met één hand te bedienen, kan tegen water en stof en ondersteunt draadloos opladen. De telefoon heeft een stevig ontwerp van metaal en kunststof en lijkt veel op de wat duurdere Pixel 8 en 9, die echter gemaakt zijn van metaal en glas. Het 120Hz-oledscherm van de Pixel 8a ziet er fraai uit.

Onderhuids draait een snelle Google Tensor G3-processor met 8 GB werkgeheugen, geleend van de Pixel 8. De instapversie van de Pixel 8a heeft 128 GB opslagcapaciteit, wat vandaag de dag niet meer zoveel is. Google biedt ook een 256GB-versie aan. Beide modellen ondersteunen e-sim. De smartphone gaat een lange dag mee op een acculading, maar elke nacht opladen is vereist.

De camera’s zijn identiek aan die van de Pixel 7a, maar het gebrek aan vernieuwing stoort nauwelijks. Met de Pixel 8a maak je namelijk uitstekende foto’s, waarbij het toestel in het donker veel concurrenten achter zich laat. Een aparte zoomcamera ontbreekt in tegenstelling tot sommige alternatieve telefoons.

Een troef van Google is zijn zevenjarige updatebeleid, zowel Android-upgrades als beveiligingsupdates. Je kunt de Pixel 8a dus jarenlang compleet en veilig gebruiken en krijgt updates als eerste, namelijk direct van Google.

Pluspunten

Minpunten

Fairphone 5

De Fairphone 5 is de vreemde eend in de bijt. Niet omdat het de enige in Nederland ontworpen smartphone is, maar vooral omdat het Amsterdamse Fairphone een heel andere filosofie volgt dan concurrerende merken. Vrijwel elk telefoonmerk wil jou uiteindelijk met regelmaat een nieuw toestel verkopen, met een zo hoog mogelijke winstmarge. Er is daarom weinig tot geen aandacht voor de manier waarop grondstoffen gewonnen zijn, het salaris van fabrieksarbeiders of het repareren van een telefoon.

Fairphone daarentegen wil juist dat jij weet hoe de Fairphone 5 gemaakt is en dat jij er zo lang mogelijk mee kunt doen. Daarom meldt de fabrikant waar gebruikte grondstoffen vandaan komen, krijgen Chinese fabrieksarbeiders een fatsoenlijk salaris en is de smartphone voor een groot deel uit elkaar te halen. De 4200mAh-batterij klik je zo los, om er eventueel een nieuwe in te doen. Het scherm, de usb-c-poort, accu en camera’s kun je eenvoudig met een schroevendraaier loshalen en vervangen.

En Fairphone belooft acht tot tien jaar software-updates, wat langer is dan alle concurrenten. Een prijzenswaardige aanpak met de consequentie dat de Fairphone 5 met 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagcapaciteit technisch minder goed is dan de concurrentie. Ook is de accuduur korter en zijn de camera’s en het scherm minder indrukwekkend. Duurzaamheid heeft immers een prijs.

Pluspunten

Minpunten

Conclusie

Na het testen van acht smartphones die tussen de 300 en 500 euro kosten, zijn we over het algemeen positief verrast. Veel toestellen hebben een degelijk ontwerp, complete specificaties en krijgen vijf jaar of langer updates.

De Motorola Edge 50 Neo springt er voor ons uit omdat hij voor 400 euro een mooi totaalpakket biedt, inclusief zes jaar updates. Het keurmerk Best Getest is daarom op zijn plaats. Onze Redactietip is de OnePlus Nord 4, die veel functies in een luxe behuizing stopt en zes jaar updates ontvangt.

Ook de Google Pixel 8a maakt indruk met zijn gebruikservaring en zeven jaar softwareondersteuning. Qua specificaties is dit toestel een treetje lager dan sommige concurrenten.

Vind je duurzaamheid belangrijk en zoek je een telefoon die je zelf kunt repareren, dan is de Fairphone 5 de beste keuze. De HMD Skyline haalt inspiratie uit de Fairphone, maar weet op meerdere vlakken niet te overtuigen. Veel andere toestellen scoren ‘gewoon goed’.

Wie een mid-range-iPhone in gedachten heeft, kan beter wachten tot Apple een nieuwe generatie uitbrengt. We zijn benieuwd hoe een eventuele nieuwe iPhone SE zich gaat verhouden tot de sterke en gevarieerde Android-concurrentie.