De afgelopen maanden is ChatGPT veelvuldig in het nieuws geweest. Door middel van artificiële intelligentie (AI) is deze dienst in staat geloofwaardige chats en teksten te genereren op basis van jouw eisen. Microsoft en Google zijn er als de kippen bij om AI ook te gebruiken.

Is het een technologische race tussen Microsoft en Google? Of willen de techgiganten dolgraag de aandacht afleiden van de negatieve tendens rondom de massa-ontslagen? Hoe dan ook: AI is volgens de bedrijven de moeite waard om veel mankracht en publiciteit op te zetten. Sterker nog: beide techbedrijven stellen dat AI de toekomst van zoekmachines is.

Het is dan ook een race geworden tussen beide bedrijven om te laten zien wie het eerst AI toepast. Uit het niets verscheen dinsdagavond een persbericht van Google over Bard. De dienst die net als ChatGPT teksten kan genereren op basis van ingevoerde eisen, zoekopdrachten in dit geval. Maar waarom een persbericht op een maandagavond, terwijl er voor woensdag een grote aankondiging in Parijs gepland stond? Mogelijk had een plotselinge aankondiging van Microsoft op dinsdagavond daar invloed op. Want ook Microsoft introduceerde een gelijkwaardige dienst, die geïntegreerd wordt in Bing. De AI-race is ingezet.

Wat is ChatGPT?

Maar wat is ChatGPT? Sinds het najaar van 2022 is ChatGPT in het technieuws opgedoken… En eigenlijk nooit meer weggegaan. ChatGPT (waarbij GPT staat voor ‘Generative Pre-trained Transformer’) is in staat chatgesprekken te voeren met mensen en teksten te genereren. Hiervoor worden talloze online bronnen en conversaties geraadpleegd. ChatGPT is overigens niet de eerste AI die hiertoe in staat is. Maar wel de eerste uitvoering die indrukwekkend goed werkt. Al eerder in 2016 bijvoorbeeld lanceerde Microsoft op Twitter chatbot Tay. Door de chatbot openbaar zijn werk te laten doen kon deze veel leren over interactie met mensen. Hoe meer interactie, hoe meer de chatbot leert. Het liep echter uit op een PR-ramp voor Microsoft omdat Tay binnen korte tijd verschrikkelijke racistische uitingen tweette, waarna de bot vluchtig offline gehaald werd. Om er nooit meer wat van te horen.

©PXimport

ChatGPT gaat verder dan interactie. De AI is in staat hele teksten te genereren. Ongeacht het nu rijmpjes, liedjes, verhalen of droge informatie is. De AI spreekt vele talen en doet precies wat je in de tekstomschrijving invoert. Nu al is de impact groot. Studenten gebruiken het zelfs om essays en boekverslagen te laten maken. Het is lastig na te gaan of een tekst nou door ChatGPT is geschreven of door een mens.

Toch zijn er wat ethische kanttekeningen. Zo’n AI doet gewoonweg alles wat je vraagt. Dus als je bijvoorbeeld de controversiële opdracht geeft om een overtuigend betoog te schrijven van 500 woorden waarin mensen in het algemeen wordt aangeraden geen Coronavaccin te nemen, dan levert dat nog best een geloofwaardig schrijfsel op. Ongeacht dat de inhoud schadelijk en mogelijk zelfs onjuist is. Ondanks dat de techniek gevorderd is en de bronnen uitgebreid is dat ook geen garantie op een accuraat tekstueel eindresultaat. Zo zijn er ethische vraagstukken als het aankomt op de nieuwe techniek en moeten ontwikkelaars zich buigen over of antwoorden op commando’s aan AI (of AI in zoekmachines) wel kloppen.

AI is de toekomst

Ondanks de ophef wordt deze ontwikkeling als buitengewoon belangrijk gezien. Microsoft-baas Satya Nadella stelt zelfs dat AI de toekomst van zoeken is. Wanneer je een vraag typt in de zoekmachine kun je met goede AI een waardevol antwoord krijgen. Dit is helemaal het geval als je een vraag stelt aan een spraakassistent.

Microsoft lijkt ChatGPT helemaal te omarmen, door miljardeninvesteringen te doen in het bedrijf achter de AI en met plannen om ChatGPT te integreren in allerlei diensten. Denk aan bijvoorbeeld in Word, waarbij het je kan helpen bij het schrijven van je document of in Teams, waarbij vragen aan collega’s eerst kunnen worden opgelost met een AI-antwoord. Ook ontwikkelt Microsoft een gelijkwaardige AI, die zijn debuut maakt in de eigen zoekmachine Bing en ook in de browser Edge moet verschijnen. Ondanks verwoede pogingen om Bing en Edge relevant te maken, laten de gebruikscijfers van beide het tegenovergestelde zien. Wat dat betreft kan Microsoft zichzelf als uitdager zien. Microsoft hoeft geen grote inkomsten te riskeren door met AI te sleutelen aan Bing, in tegenstelling tot Google. Het risico lijkt kleiner… Zolang Microsoft het ethische vraagstuk niet (weer) uit het oog verliest.

Microsoft kondigde bij zijn persevenement aan dat er een gesloten testomgeving is opgezet voor gebruikers om de AI in Bing te testen. Ook Google heeft Bard voor een select testpubliek opengezet.

Google en AI

Die dominantie op zoekmachine- en browsergebied heeft Google wél. Hetzelfde kan gezegd worden over de spraakassistent van Google, die ook veel te winnen heeft met AI. Google lijkt daarom iets voorzichtiger, ze hebben meer te verliezen. Maar kunnen anderzijds de ontwikkeling niet negeren.

Google omarmt ChatGPT niet zoals Microsoft dat ook doet. Het leunt op het nieuw geïntroduceerde Bard en de rijke ervaring die het bedrijf al heeft opgedaan als het aankomt op AI. Dat laatste kreeg dan ook de focus tijdens de presentatie van Google over de toekomst van Google’s zoekmachine. In gelijke bewoordingen als Microsoft gaf Google eveneens aan dat AI de toekomst is van zoekmachines. Zonder de woorden ChatGPT en Microsoft te gebruiken. Terwijl het er dik bovenop ligt dat beide met argusogen worden gevolgd.

Bard kwam kort aan bod, waarbij de zoekmachine werd gebruikt voor het beantwoorden van een vraag. In dit geval welke auto’s geschikt zijn voor een familie, vervolgd door een vraag wat de voor- en nadelen zijn van een elektrische variant. De antwoorden op de gebruikersvragen komen voort uit AI. Waarbij Prabhakar Raghavan van Google vertelde wat er achter de schermen gebeurt. Bijvoorbeeld het concept ‘NORA’, oftewel: no right answer. Bij sommige vragen kun je meerdere suggesties geven. Zoals dat ook gebeurde bij de zoekopdracht in de demo.

Toch heeft ook Google ethische uitdagingen, gecombineerd met een geschaad vertrouwen als het aankomt op privacy en al-dan-niet betaalde inhoud. Want als je Google vraagt welke auto geschikt is voor jou en je familie, hoe weet je zeker dat het antwoord niet beïnvloed is door een adverteerder? Wil je je vraag over een lichamelijke klacht wel stellen aan een zoekmachine met zo’n privacy-reputatie?

Google is al ver met AI

Toch ging het voornamelijk om de AI die Google al wél heeft. Dat is niet zoals de tekst- en chat-AI van ChatGPT, maar met geavanceerde beeldherkenning van Google Lens bijvoorbeeld. Deze dienst ziet Google ook als de nabije toekomst van zoekmachines, bijvoorbeeld voor vertalingen en zoeken.

Nu ChatGPT zijn intrede heeft gemaakt lijken bedrijven als Google en Microsoft zo hard mogelijk te willen schreeuwen. Het is mooie PR als moeilijke vragen worden beantwoord en werk uit handen wordt genomen door krachtige teksten te genereren: van sollicatiebrieven tot Sinterklaasgedichten. Een kleine ethische misrekening brengt weer flinke PR-uitdagingen met zich mee. Met de komst van ChatGPT is de AI race is nu echt losgebarsten. Daar gaan we in praktijk nog veel van merken.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare printer met navulbare inktreservoirs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Epson EcoTank ET-2860

De scherp geprijsde Epson EcoTank ET-2860 is gegarandeerd een goede aankoop. Deze all-in-one-printer is op het moment van schrijven goedkoper dan ooit. Bovendien sleepte dit product onlangs het Beste Koop-predicaat van de Consumentenbond in de wacht. Volgens de Japanse fabrikant bespaar je met de EcoTank ET-2860 tot negentig procent op de inktkosten ten opzichte van een reguliere printer met cartridges. Er is een flessenset bijgesloten, zodat je meteen aan de slag kunt. Hiermee vul je de vier beschikbare kleuren zonder morsen na. Aan de voorzijde kun je het actuele inktniveau aflezen.

Dankzij een hoge printresolutie van 5760 × 1440 dpi leent de EcoTank ET-2860 zich goed voor het afdrukken van foto's. Dat kan in verschillende formaten, bijvoorbeeld 15 × 10 (randloos) en 20 × 13 centimeter. De geïntegreerde scanner ondersteunt een respectabele resolutie van 2400 × 1200 dpi. Daarnaast maak je met dit apparaat eventueel kopietjes. Als je de printer op wifi aanmeldt, voer je vanaf elke computer, tablet en smartphone afdruktaken uit. Voor een bekabelde aansluiting gebruik je als alternatief de usb-poort.

Epson EcoTank ET-4800

Als je geregeld meerdere paperassen scant of kopieert, is de Epson EcoTank ET-4800 een goede keuze. Bovenop bevindt zich namelijk een houder voor automatische documentinvoer. Leg hierin maximaal dertig A4'tjes van pakweg een verslag of rapport. De vellen worden vervolgens een voor een gescand of gekopieerd. Hierdoor hoef je niet elk A4'tje eigenhandig op de glasplaat te leggen. Een pluspunt is dat je de EcoTank ET-4800 zowel draadloos als bekabeld op jouw (thuis)netwerk kunt aansluiten. Op die manier kun je vanaf elk (mobiel) apparaat afdruktaken starten.

Met de bijgesloten flessenset kun je wel een tijdje vooruit. De fabrikant claimt dat de inhoud hiervan overeenkomt met maximaal 72 cartridges. Ga uit van ongeveer 4500 pagina's in kleur. Net zoals de meeste Epson-printers ondersteunt ook dit exemplaar een maximale resolutie van 5760 × 1440 dpi. Je kunt dus foto's scherp uitprinten. Gebruik je fotopapier van 15 × 10 centimeter, dan hebben de uitgeprinte kiekjes geen witranden. Tot slot is er ook nog een fax ingebakken.

HP Smart Tank 5107

Deze prijsvriendelijke inkttankprinter van HP neemt nauwelijks ruimte in beslag, want de Smart Tank 5107 meet slechts 43,5 × 15,7 × 36,2 centimeter. Plaats hem bijvoorbeeld in een kast of op het hoekje van je bureau. Ondanks het compacte formaat hebben de vier navulbare inktreservoirs een gezamenlijke capaciteit van duizenden pagina's. Verder kun je tot zo'n honderd vellen in de papierlade kwijt. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je print foto's in een formaat van maximaal 29,7 × 21 centimeter zonder witranden.

De Smart Tank 5107 heeft een wifi-adapter. Zodra je het apparaat met het thuisnetwerk verbindt, kun je vanaf een willekeurige computer, tablet of smartphone afdrukken. Je hoeft hiervoor niet per se de print-app van HP te installeren. Deze all-in-one-printer kan namelijk overweg met Apple AirPrint en Mopria. Hierdoor benader je de Smart Tank 5107 rechtstreeks vanuit het menu van jouw mobiele toestel. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop is er ook nog een usb-poort beschikbaar.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

HP Smart Tank 7605

De HP Smart Tank 7605 heeft erg veel te bieden. Zo ondersteunt deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Zeker wanneer je regelmatig lange documenten uitprint, bespaar je op het papierverbruik. Kopieer of scan je weleens een stapeltje documenten? In dat geval komt de automatische documentinvoer voor maximaal 35 A4'tjes goed van pas. Maak op die manier in één klap een (digitale) kopie. De bovenzijde bevat diverse aanraaktoetsen. Start hiermee bijvoorbeeld een scan- of kopieertaak. Dankzij een respectabele resolutie van 4800 × 1200 dpi is de Smart Tank 7605 voor fotoafdrukken een goede keuze. Er is ook nog een fax ingebouwd.

Fijn is dat de inkttankprinter met 2,4GHz- en 5GHz-netwerken uit de voeten kan. Hiermee vergroot je de kans op een stabiele draadloze verbinding. Je kunt trouwens ook een internetkabel in de netwerkpoort prikken. Dankzij AirPrint-ondersteuning maak je vanaf een iPhone, iPad of ander geschikt Apple-apparaat rechtstreeks printjes. Op andere mobiele apparaten kun je de gebruiksvriendelijke HP Smart-app installeren. Mooi meegenomen is de ruime invoerlade voor maximaal 250 vellen. Voorkom zo dat je steeds papier moet bijvullen.

Canon PIXMA G550

Voor (hobby)fotografen is de Canon PIXMA G550 een uitstekende kandidaat. In tegenstelling tot de andere besproken inkttank-printers heeft dit exemplaar niet vier, maar zes navulbare inktreservoirs. Naast zwart, cyaan, magenta en geel zijn er 'vakjes' voor grijze en rode inkt beschikbaar. Daardoor hebben fotoafdrukken natuurgetrouwe kleuren. Canon belooft dat je met een enkele flessenset maar liefst 3800 kiekjes in een standaardformaat van 15 × 10 centimeter kunt afdrukken. Let op: je kunt met deze fotoprinter niet kopiëren en scannen. Op de iets duurdere Canon PIXMA G650 zijn deze functies wél beschikbaar.

Een voordeel is dat de uitgeprinte kiekjes geen witrand hebben. Zelfs fotoafdrukken op A4-formaat zijn randloos. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je kunt de PIXMA G550 met wifi verbinden en vervolgens vanaf een computer, tablet, smartphone of geschikt fototoestel afdrukken. Ondersteuning voor AirPrint en Mopria is ingebakken, waardoor je de Canon PRINT-app in feite links kunt laten liggen. Print in plaats daarvan gewoon vanuit de standaardmenu's van je smartphone of tablet.

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.