De tijd waarin je suf met een controller in je handen op de bank zat te gamen, is allang voorbij. We zetten vijf VR-apps op een rij die je helpen gezond te worden.

Na jarenlang dagdromen over virtual reality is de technologie de afgelopen jaren realiteit geworden. Een speciale headset katapulteert je naar een virtuele wereld waarin je vrij kunt rondkijken. Daarnaast worden de meeste brillen geleverd met twee controllers die de bewegingen van je handen volgen, zodat je ook 'echt' kunt slaan, schieten of objecten kunt oppakken. 

Inmiddels is er een aantal bedrijven dat fors inzet op virtual reality, zoals Facebook-moederbedrijf Meta. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de Meta Quest 2, die wordt verkocht met alles wat je nodig hebt om virtuele werelden in te duiken. Grote concurrenten zijn HTC en PlayStation, die brillen maken om samen met een gaming-pc of gameconsole te gebruiken.

👓 TIP! Heb je geen gaming-pc of PlayStation in huis? Kies dan voor de Meta Quest 2. Die heeft een ingebouwde processor, waardoor hij apps en games afspeelt zonder dat er een tweede apparaat nodig is.

Er is in virtual reality van alles te doen. Sommige apps laten je Netflix kijken op de virtuele bank, terwijl anderen je ouderwetse schietgames laten spelen. Dat is leuk, maar het interessantst zijn de apps die je helpen om gezonder te blijven. Een slim ingestoken game zorgt dat je veel beweegt om bijvoorbeeld punten te scoren of obstakels te vermijden, waardoor je hartslag tijdens het spelen flink toeneemt.

1 - Beat Saber

Dit is misschien wel de populairste fitnessgame die je kunt vinden en is daarom ook beschikbaar op bijna alle grote VR-platforms. In Beat Saber heb je twee lichtzwaarden vast, terwijl blokken op de maat van de muziek op je afvliegen. De opdracht: hak elk blok kapot zodra deze in de buurt komt. Omdat dit op de muziek gebeurt, sta je tijdens het spelen al snel hevig te swingen. 

Beat Saber biedt op zichzelf al tientallen uren fitnessplezier, maar daarnaast kun je ook extra muziekpakketten kopen. Onder meer Billie Eilish, Linkin Park en Lady Gaga hebben met de makers van Beat Saber samengewerkt, zodat je op de maat van hun muziek kunt spelen.

2. FitXR

FitXR begon ooit als eenvoudige boksgame, maar is inmiddels uitgegroeid tot een uitgebreid fitnessplatform. In honderden lessen word je uitgedaagd om zo veel mogelijk te bewegen met je armen, bijvoorbeeld door blokken die op je afvliegen kapot te slaan. Omdat deze app speciaal is gemaakt voor sporters, zijn de programma's ook afgestemd op het trainen van specifieke lichaamsdelen.

De app is gratis te downloaden op de Meta Quest 2, maar je kunt dan slechts een week fitnessen. Daarna moet je een abonnement afnemen, en dat kost je een tientje per maand. Dat maakt het meteen ook de duurste optie in deze lijst, al liggen de kosten alsnog lager dan de meeste sportscholen.

👓 TIP! Heb je een Meta Quest 2? Dan kun je gebruikmaken van de systeem-app Oculus Move. Deze houdt jouw bewegingen bij in elke ondersteunde game, zodat je verspreid over alle apps weet hoe goed je presteert.

3. Pistol Whip

Deze game lijkt een beetje op het hierboven besproken Beat Saber, maar ruilt de lichtzwaarden om voor pistolen. Je beweegt je langzaam door een reeks levels heen, waarin je op de maat van de muziek elke tegenstander moet neerschieten. Ze zitten overal, wat betekent dat je armen snel heen en weer bewegen en je hartslag omhoogschiet.

Waar je in Beat Saber alleen vliegende blokken naar je toegeslingerd krijgt, bestaat Pistol Whip uit 'echte' levels. Hierdoor voelt het iets meer aan als het spelen van een gewone game, waarin vijanden jou ook proberen te belagen. Maar dat neemt niet weg dat je stiekem alsnog aan het sporten bent.

Pistol Whip staat op nagenoeg alle grote VR-platforms voor 25 tot 30 euro. De makers werken er nog steeds aan, dus op termijn worden er ook extra levels aangeboden.

4. CREED: Rise to Glory

Gamers hebben een simpel gezegde: spellen gebaseerd op films zijn nooit goed. CREED: Rise to Glory is de uitzondering op deze regel. Dit spel is gebaseerd op de boksfilm Creed, wat weer een vervolg is op de klassieke Rocky-films. Het idee van de game is simpel: je stapt in de boksring en mept er op los totdat je tegenstander op de grond ligt.

Domweg met je armen zwaaien is niet genoeg als je wilt winnen. Het is een verrassend diepe game, waarin je al snel als een 'echte' bokser beweegt en calorieën verbrandt. 

Qua functionaliteit kun je lang spelen. Er is een verhaalmodus waar je uren aan kwijt bent, waarna je nog vrij kunt boksen tegen computergestuurde tegenstanders. Wil je echt een uitdaging, dan kun je online boksen tegen andere spelers. CREED: Rise to Glory is er voor Meta Quest 2, VR-brillen voor de pc en de eerste PlayStation VR.

👓 TIP! Bouw rustig je speeltijd op. Bij sporten is het altijd belangrijk om niet te snel te gaan, maar bij VR moet je tegelijkertijd wennen aan het gevoel van de headset. De kans is groot dat je de eerste paar keer al na een minuut of twintig duizelig bent, maar op termijn wordt dat snel beter.

The Climb

The Climb is niet echt een cardiogame, maar wel eentje die helpt om je armspieren te trainen. In dit spel ben je namelijk een bergbeklimmer, wat betekent dat je continu je armen in de lucht steekt en jezelf omhoog trekt. Dat ga je al snel voelen – vergelijkbaar met wanneer je bijvoorbeeld een plafond staat te schilderen.

Op zichzelf is The Climb best een uitgebreid spel, met een grote hoeveelheid levens en online ranglijsten waarin je het voor de beste tijd opneemt tegen andere spelers. Als dat niet genoeg is, kun je bovendien het vervolg The Climb 2 spelen. Beide spellen zijn er voor Meta Quest 2.

Als je op zoek bent naar een nieuwe geur, kom je vast de termen parfum, eau de parfum (EDP) en eau de toilette (EDT) tegen. Maar wat betekenen ze precies en wat zijn de verschillen? Hier leggen we het uit.

Lees ook: Föhn, krultang of multistyler: wanneer gebruik je wat?

De belangrijkste factor die deze drie categorieën onderscheidt, is de concentratie van geurstoffen, ook wel parfumolie genoemd, in de alcoholbasis. Hoe hoger de concentratie, hoe krachtiger de geur en hoe langer deze blijft hangen.

Parfum bevat van deze drie de hoogste concentratie geurstoffen, meestal tussen de 20 procent en 30 procent. Dit zorgt voor een intense geur die urenlang, soms zelfs de hele dag, blijft hangen.

Eau de parfum (EDP) heeft een geurconcentratie van 15 procent tot 20 procent. Eau de parfum blijft doorgaans 6 tot 8 uur goed te ruiken, waardoor het geschikt is voor dagelijks gebruik of speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT) bevat 5 procent tot 15 procent geurstoffen en heeft daardoor een lichtere en frissere geur. Het blijft 3 tot 5 uur aanwezig. Door de lichte samenstelling is EDT ideaal voor overdag of voor de lente en zomer, omdat je dan niet een té zware geur wilt dragen.

Hoe en waar gebruik je parfum, eau de parfum en eau de toilette?

Wanneer je (nog) niet precies weet wat je moet hebben, kun je ook kijken naar waar en wanneer je van plan bent om de geur te dragen. Parfum is, vanwege de intensiteit vooral geschikt voor om ’s avonds te gebruiken of bijvoorbeeld voor feestjes. Een paar druppeltjes op de huid is vaak voldoende om urenlang heerlijk te ruiken. Eau de parfum is veelzijdig en kan zowel overdag als ‘s avonds worden gedragen. Het biedt een goede balans tussen geursterkte en draagbaarheid. Eau de toilette is ideaal voor dagelijks gebruik, vooral op het werk of tijdens casual activiteiten. De lichtere geur is minder overweldigend en gemakkelijk op te frissen gedurende de dag.

Prijsverschil

Hogere concentraties geurstoffen betekenen doorgaans hogere prijzen. Parfum wordt vaak in kleinere flesjes verkocht, omdat een kleine hoeveelheid al voldoende is. Eau de parfum en eau de toilette zit meestal in grotere flacons, omdat je hiervan doorgaans per keer meer gebruikt.

Sony zet volledig in op miniled voor het topmodel, een plaats die tot vorig jaar nog voorbehouden was voor een qd-qledmodel. De Bravia 9 (K-65XR90) belooft tophelderheid en uitstekend contrast dankzij een hoog aantal dimming zones. De beeldkwaliteit moet die van een studiomonitor benaderen, maar Is dat ook zo?

We beginnen meteen maar positief: we hebben zelden een mooier afgewerkte tv gezien dan deze Sony. Ondanks de miniled-achtergrondverlichting is hij nauwelijks vijf centimeter dik. Een kader is er uiteraard niet, maar rondom kreeg de tv een mooie donkerzilveren rand die het profiel mooi accentueert.

De vlakke rug heeft een vierkantmotief en er zijn inzetstukken bijgeleverd, zodat je alle aansluitingen kunt wegwerken voor een perfect vlakke afwerking. De metalen donkerzilveren voeten kun je op vier posities monteren, aan de uiteinden of meer naar het midden, telkens in een hoge of lage positie. Een echt stijlicoon in de woonkamer, maar wel eentje met het nodige gewicht. Want met 32,4 kilo (zonder voet) is dit een van de zwaarste 65inch-modellen die we tot nu toe hebben bekeken.

📺Lees ook: Kieskeurig.nl's grote tv-test: dit zijn de 15 beste televisies van 2024

Aansluitingen

Ondanks zijn topmodel-status moet ook deze Sony het toch stellen met vier HMDI-poorten, waarvan slechts twee HDMI 2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible). Op een topmodel verwachten we eigenlijk vier HDMI 2.1-poorten. De tv ondersteunt geen 144Hz verversingsfrequentie, terwijl concurrenten dat wel doen, maar het is geen groot gemis. De meerwaarde is beperkt en dan nog alleen voor pc-gamers. De input-lag scoort geen topresultaat, maar blijft wel goed, we meten 19,7ms in 4K60 en 10,7ms in 2K120.

❔Lees zeker ook: Wat is Dolby Atmos, DTS:X en surroundgeluid?

©Eric Beeckmans | ID.nl

De resterende aansluitingen zijn twee usb-poorten, een dubbele tv-tuner met één CI+-slot, en een optische digitale audio-uitgang die gedeeld wordt met de S-Center speakeraansluiting. Met S-center kun je de tv als centerkanaal gebruiken met een externe Sony audio-oplossing. Live tv opnemen is ook mogelijk, daarvoor sluit je eenvoudig externe usb-opslag aan. Tot slot is de televisie ook voorzien van bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting. 

Beeldverwerking en softwareproblemen

We hadden tijdens het testen wat problemen met de televisie. Een keer herkende hij onze HDMI-beeldsignalen niet, een andere keer leek hij vast te zitten in bepaalde beeldinstellingen, waardoor we een overmatig aangescherpt beeld te zien kregen. In beide gevallen waren de problemen opgelost door de televisie te herstarten.

Sony moet dus absoluut nog werken aan de stabiliteit van de software. Los van die problemen levert de XR-processor zeer goede beeldverwerking. De upscaling is prima, met de opmerking dat Reality Creation iets krachtiger te werk gaat dan vroeger, zodat we het vaak uitschakelden om overmatig aangescherpt detail te vermijden. Vooral in dvd-content kon dat een probleem zijn. De ruisonderdrukking levert erg goed werk.

©Sony

De Bravia 9 beschikt nog steeds over de instelling Soepele Gradatie, waarmee je kleurovergangen vloeiend kunt maken zonder hinderlijke strepen. Die instelling was op de Bravia 8 verdwenen. De bewegingsscherpte is goed, maar er gaat duidelijk wat detail verloren in snel bewegende beelden.

Je kunt in MotionFlow de voor die techniek gebruikte helderheidsfunctie aanpassen om dat te verbeteren, maar daardoor krijg je dan een zichtbare dubbele rand rond bewegende voorwerpen en dat is juist veel storender. In de hoogste stand flikkert het beeld bovendien.

Met MotionFlow kun je er ook voor zorgen dat snelle camerabewegingen vloeiend weergegeven worden. We merkten wel dat de aarzelingen en beeldfouten die op de Bravia 8 verdwenen waren, hier wel nog zichtbaar waren.

Prachtig contrast, indrukwekkende helderheid

De Sony XR90 heeft een ambitieus doel, hij moet de prestaties van Sony's nieuwste masteringmonitor benaderen. Die monitor, de BVM-HX3110, wordt gebruikt in filmstudio's en kan een piekhelderheid van 4.000 nits halen. De XR90 kreeg daarvoor een nieuwe miniled-achtergrondverlichting met een hoog aantal zones, op ons 65inch-model waren dat er 54×28 (1512). Daarmee plaatst Sony zich naast de Hisense 65U8NQ (1600 zones) en de TCL 65C855 (1344 zones).

Het lcd-paneel is uitgerust met een anti-reflectiefilm en kijkhoekfilm, en inderdaad is de kijkhoek is bijzonder breed. Zelfs vanuit een stevige hoek bekeken blijven het contrast en kleur goed bewaard. Enkel intense HDR-contrasten kunnen vaag de zones zichtbaar maken. Die lagen storen het contrast wel een beetje, want zonder lokale dimming komen we maar op ongeveer 2.600:1. Niet slecht, maar voor een modern lcd-paneel is het eerder matig.

Met de lokale dimming geactiveerd schiet dat echter naar 19.240:1 of zelfs naar oled-niveaus op eenvoudigere testpatronen. De dimming reageert snel en correct, en Sony vindt een uitstekende balans tussen heldere accenten intens weergeven en diepzwart bewaren. De uniformiteit is top in donkere beelden, maar in heldere beelden hadden we een heel vage donkere vlek centraal in beeld, dat gaf soms wat dirty screen-effect.

©Sony

En ja, deze Sony haalt naast uitstekend contrast ook een record helderheid. Op het 10%-venster meten we in de Professional HDR-beeldmodus een piekhelderheid van 3258 nits, en zelfs op het volledig wit beeld haalde de tv nog 848 nits. Doe er een kleurbereik van 93% P3 bij en de kaarten liggen perfect voor top HDR-beelden. En die levert de XR90 absoluut.

Zowel in Dolby Vision als HDR10 toont deze Sony hoe tastbaar een beeld kan worden met een uitzonderlijk dynamisch bereik. Hij bewaart nagenoeg alle witdetail en levert zelfs in heel heldere delen van het beeld nog duidelijke kleuren. Een echt plezier om naar te kijken. De Professional-beeldmodus is bovendien uitstekend gekalibreerd. In HDR maakt hij de middentinten weliswaar iets te helder, maar dat vergeven we graag. In donkere beelden behoudt hij heel veel zwartdetail, zodat je elke nuance kunt zien.

Geluid

Het zou echt jammer zijn als dit prachtige beeld niet vergezeld zou worden door dito geluid. We zijn dan ook erg blij dat ook de audioprestaties prima zijn. Het Acoustic Multi-Audio+-systeem is een 2.2.2-kanaalsopstelling van 70 watt.

Het systeem bestaat uit twee voorwaarts gerichte luidsprekers, ondersteund door twee woofermodules, twee tweeters in het frame links en rechts op halve hoogte en (nieuw dit jaar) twee beam-tweeters bovenaan achteraan. Die opstelling maakt het mogelijk om geluid te positioneren in het scherm, en de beam-tweeters verbeteren de surround en hoogteplaatsing van geluid.

©Eric Beeckmans | ID.nl

We haalden flink wat volume uit die opstelling, met een erg goede basondersteuning. De bas zakte wat in als je het volume heel hoog zet, maar de vervorming blijft goed onder controle. Muziek klinkt dan ook erg goed op deze tv. En ja, ook surround klinkt naar tevredenheid, de beam-tweeters dragen wezenlijk bij aan de onderdompeling in het geluid. De verbeterde Voice Zoom-functie maakt het mogelijk om dialogen netjes te boosten zonder ook de rest van de soundtrack luider te maken. Een goede soundbar is uiteraard nog steeds beter, maar is voor deze televisie absoluut niet vereist.

Google TV

Net zoals de Bravia 8 gebruikt de Bravia 9 de Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quadcore ARM Cortex-A73 CPU, 6GB RAM en de Mali-G57 GPU. De gebruikerservaring in Google TV is vlot. Het blijft bovendien een van onze favoriete smart tv-systemen. Dat heeft alles te maken met het bijzonder ruime app-aanbod, waar je zowel alle internationale als lokale streamingdiensten vindt.

Maar ook de aanwezigheid van Google Cast en Apple Airplay 2 is een fijne bijkomstigheid. Daarnaast biedt het platform heel uitgebreide aanbevelingen, niet per dienst maar per categorie en dat leidt tot een beter aanbod. Meer detail vind je in het artikel over Google TV. Sony heeft nog een extraatje voor je in petto, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core) is een exclusieve streamingdienst waarmee je films kunt huren of kopen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. Van de klassieke versie zijn we geen fan, van de moderne des te meer. Die afstandsbediening gebruikt een oplaadbare batterij (op te laden via usb-c), en een eenvoudige maar erg goede lay-out met verlichte toetsen. De toetsaanslag is aangenaam en precies. De instellingen-toets bovenaan rechts brengt je naar het snelmenu voor onder andere beeld- en geluidpresets, en de menu-toets daaronder zet extra functies zoals het on-screen-toetsenbord op het scherm.

Conclusie

Sony heeft voor de Bravia 9 hoge verwachtingen gecreëerd en deze ook kunnen waarmaken. Ondanks wat kleine softwareproblemen zijn we vooral erg onder de indruk van de Sony K-65XR90. De nieuwe miniled-achtergrondverlichting levert niet alleen record-piekhelderheid, maar slaagt er dankzij een hoog aantal dimming zones en uitstekende aansturing ook in om prachtig contrast te tonen. Die combinatie maakt dat de tv uitzonderlijk goed presteert, zowel in donkere als heldere kijkomgeving. Samen met excellente kleurweergave garandeert dat een uitzonderlijke kijkervaring, zowel in SDR als HDR. Het mooie design, de prima audio en Google TV zijn kersen op de taart. Voor dit staaltje technologie betaal je vooralsnog een erg hoge prijs.