Windows updaten wanneer het jou uitkomt
Windows zorgt in principe zelf voor de nodige updates, zodat je er als gebruiker geen omkijken naar hebt. Maar misschien wil je liever Windows updaten wanneer het jou uitkomt. We kunnen namelijk verschillende redenen bedenken waarom zelf ingrijpen in het updateproces nuttig kan zijn, als je bijvoorbeeld Windows-updates uitstellen wilt. Welke opties er zijn in zowel Windows 10 als Windows 11, lees je hier.
Als het goed is, houdt Windows zichzelf mooi up-to-date. Sterker nog, Microsoft maakt het gebruikers flink lastig als ze dat automatische updateproces willen bijsturen of tegenhouden.
Maar soms loopt het updaten niet helemaal zoals je dat zelf wilt. Je merkt bijvoorbeeld dat een update voor kwalijke bijwerkingen zorgt, of het updateproces zelf blijkt niet meer goed te functioneren. Of je hoort dat een of meer updates voor problemen kunnen zorgen en dus schort je het updaten liever een tijdje op. En misschien wil je als gevorderde Windows-gebruiker gewoon de (update)touwtjes wat meer in handen houden.
In dit artikel bekijken we al deze scenario’s van naderbij, maar eerst behandelen we kort de belangrijkste ingebouwde opties van de updatefunctie in Windows (Home).
Windows-update uitstellen
Je bereikt de functie Windows Update door in de Instellingen van Windows op Bijwerken en beveiliging te klikken.
In Windows 10 klik je op Gebruikstijden wijzigen om aan te geven binnen welke uren – met een maximale tijdsspanne van 18 uur – de pc niet mag worden herstart om eerder gedownloade updates door te voeren. In Windows 11 vind je deze functie bij Geavanceerde opties.
Ook kun je het updateproces enkele weken tegenhouden. In Windows 10 verleng je deze periode met 7 dagen door op Updates 7 dagen onderbreken te klikken. Je kunt dit herhalen tot een maximum van 35 dagen. In Windows 11 kies je 2, 3, 4 of 5 weken pauzeren. Wil je de updates net wat versnellen, druk dan op Naar updates zoeken, waarna je eventuele updates kunt Downloaden en installeren.
In zowel Windows 10 als Windows 11 vind je nog enkele extra instelmogelijkheden bij Geavanceerde opties. Zo tref je hier een optie aan om automatisch ook updates voor andere Microsoft-producten, zoals MS Office, te ontvangen, kun je een melding krijgen als je pc voor updates moet worden herstart en is het via Delivery Optimization / Geavanceerde opties bijvoorbeeld mogelijk de bandbreedte voor het downloaden van updates af te knijpen.
©PXimport
Windows-update terugdraaien
Het valt helaas nooit uit te sluiten dat een of andere update voor problemen zorgt. Microsoft beseft dat zelf ook en heeft daarom zowat een jaar geleden een nieuwe functie met de naam ‘known issue rollback’ geïntroduceerd. Het komt erop neer dat het updateproces zelf op de hoogte wordt gebracht van een mogelijk problematische update, waarna die update bij de volgende herstart automatisch wordt teruggezet naar de vorige versie. Maar wat als dat niet gebeurt?
Dan kun je die als volgt proberen weg te halen. Ga opnieuw naar Windows Update en kies Geschiedenis van updates (weergeven) voor een overzicht van de updates, opgedeeld in rubrieken als Kwaliteitsupdates (vooral voor kleinere fixes en beveiligingsupdates), Definitie-updates, Stuurprogramma-updates en Overige updates.
In dit venster klik je op Installatie van updates ongedaan maken. Selecteer de gewraakte update, klik op Verwijderen en bevestig met Ja. Verschijnt deze knop niet en wil je de update absoluut kwijt, dan kan het desnoods nog als volgt. Noteer alvast het KB-id (‘Knowledge Base’) van de update, rechtsklik in het Windows Startmenu op Opdrachtprompt en kies Als administrator uitvoeren, waarna je de volgende opdracht uitvoert:
wusa /uninstall /kb:<id>
(bijvoorbeeld wusa /uninstall /kb:5008295). Je voert zo’n instructie wel op eigen risico uit, want succes is niet gegarandeerd.
©PXimport
Update-cache
Het kan ook gebeuren dat met een update op zich niks mis is, maar dat die zich om een of andere reden toch niet helemaal goed laat installeren of dat Windows die telkens opnieuw wil installeren. Een mogelijke oplossing is dan het opnieuw instellen van de update-cache.
Druk eerst op Windows-toets+R, voer services.msc uit en klik onderaan op het tabblad Uitgebreid. Scrol tot bij de service Windows Update, klik die met rechts aan en kies Eigenschappen. Open het tabblad Systeemherstel en selecteer bij Eerste fout de optie Geen actie ondernemen. Bevestig met OK. Vervolgens klik je linksboven op De service stoppen (indien van toepassing). Als de service Background Intelligent Transfer Service actief blijkt, stop je die eveneens.
Vervolgens ga je met de verkenner snel naar de map C:\Windows, waar je de submap SoftwareDistribution hernoemt in bijvoorbeeld SoftwareDistribution_BAK. Ten slotte ga je opnieuw naar services.msc, herstart je de twee eerder vermelde services en stel je Eerste fout opnieuw in op Service opnieuw starten.
Wellicht maakt deze operatie je updategeschiedenis leeg, maar je kunt die desnoods nog als volgt terugvinden. Open het Configuratiescherm van Windows, kies Een programma verwijderen en klik linksboven op Geïnstalleerde updates weergeven.
©PXimport
Probleemoplosser
Er kunnen zich helaas ook problemen met de updatefunctie zelf voordoen. In eerste instantie kun je dit euvel trachten te verhelpen met een ingebouwde probleemoplosser.
Open Instellingen in Windows en ga naar Bijwerken en beveiliging (Windows 10) of naar Systeem (Windows 11) en selecteer hier Problemen oplossen / Extra probleemoplossers (of Andere probleemoplossers) en klik op Windows Update / Probleemoplosser uitvoeren (of Uitvoeren). Volg de verdere instructies. Met wat geluk lost een klik op Deze oplossing toepassen het probleem op.
©PXimport
Onderdelen resetten
Lukt het niet op die manier, probeer het dan met de stap-voor-stap instructies op de Microsoft supportwebsite. Je vindt hier een tabblad voor zowel Windows 10 als Windows 11.
Eventueel probeer je het nog met de Reset Windows Update Tool van Microsoft. De bovenste versie (11.0.0.9) is bedoeld voor Windows 64 bit; de tweede voor Windows 32 bit.
Installeer de tool. Rechtsklik op het bijbehorende pictogram op je bureaublad en kies Als administrator uitvoeren. Selecteer de gewenste taal (0 voor Engels) en bevestig met Y dat je zelf de verantwoordelijkheid neemt voor het gebruik van deze tool. In het volgende venster verschijnen 19 opties. Hier selecteer je 2 Resets the Windows Update Components en volg je de verdere instructies.
Een andere manier om Windows Update te resetten, is via de gratis tool Fixdows (download via de link Latest). Na de installatie open je het tabblad Windows Update Fixes en druk je op de knop Reset Windows Update. Je kunt ook eerst het achterliggende batchbestand bestuderen op https://kwikr.nl/fixbat, dat je ook zelf kunt uitvoeren (als administrator).
©PXimport
Updatestop
Stel, om een of andere reden wil je Windows-updates voor een langere periode (dan de in Windows Home beschikbare 35 dagen) blokkeren. In principe kan dat dus door de eerder vermelde services stop te zetten, maar je hebt vast al gemerkt dat Windows die telkens snel weer tot leven wekt.
Een effectievere manier om die in Windows Home te blokkeren, is met een tool als Windows Update Blocker (gebruik de Download-knop onderaan).
Pak het gedownloade zip-archief uit en start de portable tool op; er is zowel een 64- als 32bit-bestand beschikbaar. Kies Updates uitschakelen en bevestig met Nu toepassen. Plaats eventueel ook een vinkje bij Service-instellingen beschermen om te vermijden dat iemand via de instellingen van Windows of vanuit services.msc alsnog wijzigingen aanbrengt.
Voor nog meer zekerheid schakel je ook enkele andere services uit. Klik op Menu in Windows Update Blocker en kies Service-lijst opties. Selecteer WaaSMedicSvc. Dit is de servicenaam van de Windows Update Medic Service, die op allerlei manieren Windows Update beschermt en indien nodig reanimeert. Selecteer Uitgeschakeld (2x) en plaats een vinkje bij Instellingen toepassen tijdens handeling. Plaats eventueel ook een vinkje bij Service-instellingen beschermen. Bevestig met Instellingen opslaan en met Nu toepassen. Je kunt dit het best ook doen voor de services UsoSvc en BITS.
Weet wel dat je Windows-systeem hierdoor geen updates meer zal downloaden en installeren, tot je deze instellingen weer geheel ongedaan maakt in Windows Update Blocker.
©PXimport
Updatecatalogus
Lukt het automatisch installeren van een bepaalde update niet of heb je de updatefunctie uitgeschakeld om zelf de gewenste updates op te halen? Dan kun je dat ook geheel handmatig doen vanuit de online Microsoft Update Catalog.
Als je hier de KB-id van de beoogde update (bijvoorbeeld kb5008295) invult in de zoekbalk, krijg je de beschikbare updates voor de verschillende Windows-architecturen te zien. Druk bij de gewenste update op de knop Downloaden, waarna je die met een dubbelklik op het gedownloade msu-bestand op je systeem installeert.
©PXimport
ABC-Update
Deze methode is natuurlijk nogal bewerkelijk. Gelukkig zijn er ook grafische tools waarmee je Windows-updates zelf kunt beheren. Een van de meest flexibele is ABC-Update. Deze tool is geschikt voor zowat alle Windows-versies en zelfs inzetbaar in domeinnetwerken.
Er is een opdrachtregelversie beschikbaar, maar wij gaan aan de slag met de grafische variant. Die start je op met een dubbelklik op ABC-Update GUI.exe. Klik rechtsonder op This system voor je lokale pc. Links selecteer je MS Update en geef je aan welke operaties de app moet uitvoeren: List Missing, List All, Download, Install of Uninstall (dit laatste werkt alleen maar met updates die je via WSUS hebt binnengehaald).
Om alleen de ontbrekende updates voor je systeem te vinden, kies je dus List Missing. Linksonder geef je aan naar welk type updates je wilt zoeken, zoals Critical Updates, Definition Updates en Security Updates. Druk vervolgens op Schedule en op Run Now, tenzij je deze operatie op gezette tijden wilt laten uitvoeren, want dat kan ook. Klik na afloop op de statusbalk Missing Upd. en vervolgens op de clientnaam in het statusvenster om het resultaat te zien.
Ga op vergelijkbare manier te werk om updates daadwerkelijk te downloaden en/of te installeren.
©PXimport
Nog veel meer tips over het updaten voor Windows vind je in de gratis Spoedcursus Windows 10 updaten.
