ID.nl logo
Kanker: wees er op tijd bij met de bevolkingsonderzoeken
© Madamlead
Gezond leven

Kanker: wees er op tijd bij met de bevolkingsonderzoeken

In Nederland worden drie belangrijke bevolkingsonderzoeken aangeboden om kanker vroegtijdig op te sporen: borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker. Deze onderzoeken zijn gratis en vrijwillig, en worden aangeboden door de overheid. In dit artikel leggen we uit wie in aanmerking komt voor deze onderzoeken, wat er precies wordt onderzocht, hoe vaak deze onderzoeken worden aangeboden, en hoe deze onderzoeken worden uitgevoerd.

In het kort: In dit artikel kijken we naar de drie bevolkingsonderzoeken die er zijn:

  • Borstkankeronderzoek
  • Baarmoederhalskankeronderzoek
  • Darmkankeronderzoek We vertellen wie er voor deze onderzoeken worden uitgenodigd, hoe vaak je een uitnodiging krijgt en hoe de onderzoeken verlopen.

Lees ook: Zo check je zelf je borsten

Borstkankeronderzoek

Vrouwen tussen 50 en 75 jaar krijgen elke 2 jaar automatisch een uitnodiging voor het borstkankeronderzoek. Je wordt gevraagd een afspraak te maken bij een speciaal screeningscentrum bij jou in de buurt. Daar wordt een röntgenfoto, ook wel mammografie genoemd, van beide borsten gemaakt. Deze foto's worden beoordeeld door twee artsen. Zo'n mammografie duurt ongeveer 20 minuten en is niet pijnlijk.

Als de uitslag normaal is, krijg je na 2 jaar opnieuw een uitnodiging. Is er iets verdachts te zien, dan word je teruggeroepen voor aanvullend onderzoek, zoals een echo of punctie. Dit is om te bekijken of er daadwerkelijk borstkanker is. In Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker. Hoe eerder borstkanker wordt ontdekt, hoe groter de kans op genezing.

©Borstkanker

Wat is een mammografie?

Tijdens een mammografie wordt de borst tussen twee platen geplaatst. Een van de platen is doorzichtig voor röntgenstralen en de andere bevat een röntgendetector. De platen drukken de borst samen om een duidelijk beeld te krijgen en de hoeveelheid röntgenstraling te minimaliseren. Hoewel dit ongemakkelijk kan zijn, duurt het meestal maar een paar seconden.

De röntgenstralen die door de borst gaan, worden gedetecteerd en omgezet in een beeld dat door een arts kan worden bekeken. Op deze beelden kunnen afwijkingen, zoals tumoren of cysten, worden gezien.

Het is belangrijk om te weten dat een mammografie niet kan bevestigen dat een afwijking kanker is. Als er iets abnormaals wordt gevonden, zijn er aanvullende tests nodig, zoals een biopsie, om te bepalen of het kanker is.

©Gorodenkoff Productions OU

Baarmoederhalskankeronderzoek

Vrouwen tussen 30 en 60 jaar krijgen elke 5 jaar een uitnodiging thuisgestuurd voor het baarmoederhalskankeronderzoek. Vrouwen die dit jaar 30 worden, krijgen automatisch een testset toegestuurd waarmee ze zelf een uitstrijkje kunnen maken. Vrouwen tussen de 35 en 60 jaar kunnen, als zij hun uitnodiging krijgen, kiezen om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts of om een zelfafnametest aan te vragen. Wie niet reageert op de uitnodiging, krijgt na 12 weken automatisch een zelftest thuisgestuurd.

Het uitstrijkje wordt onderzocht op het HPV-virus, dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Als er afwijkende cellen gevonden worden, krijg je een oproep voor vervolgonderzoek. Dit is om te kijken of er daadwerkelijk sprake is van baarmoederhalskanker. Per jaar krijgen ongeveer 900 vrouwen baarmoederhalskanker. Door het laten maken van een uitstrijkje, kun je al in een vroeg stadium cellen opsporen die baarmoederhalskanker kunnen ontwikkelen.

©Nishihata

Hoe verloopt een uitstrijkje bij de huisarts?

Een uitstrijkje is een eenvoudige procedure die wordt gebruikt om cellen van de baarmoederhals te verzamelen. Ga je ervoor naar de huisarts, dan zal hij of zij je vragen om op de onderzoekstafel te gaan liggen, waarbij je je broek en onderbroek uit hebt gedaan. Je voeten liggen in steunen en je knieën zijn gebogen.

Daarna brengt de arts een instrument genaamd een speculum (in de volksmond: eendenbek) in de vagina. Dit apparaat, dat vaak wordt ingesmeerd met glijmiddel voor comfort, spreidt de vaginawanden uit elkaar zodat de baarmoederhals zichtbaar wordt. Met een klein borsteltje of spatel schraapt de arts zachtjes cellen van de baarmoederhals. Dit kan een beetje ongemakkelijk zijn, maar het is meestal niet pijnlijk.

De verzamelde cellen worden op een glaasje uitgestreken of in een vloeistof geplaatst en naar een laboratorium gestuur. Daar worden onder een microscoop bekeken om te controleren op afwijkingen die kunnen wijzen op baarmoederhalskanker of een voorstadium daarvan.

Het hele proces duurt meestal slechts een paar minuten. Het is een veilige procedure met weinig risico's. De resultaten van het uitstrijkje zijn meestal binnen een paar weken beschikbaar.

©Piotr Ratuszynski

Darmkankeronderzoek

Mannen en vrouwen tussen 55 en 75 jaar krijgen elke 2 jaar automatisch een uitnodiging voor het darmkankeronderzoek thuisgestuurd. Je krijgt een testset toegestuurd waarmee je thuis ontlasting kunt onderzoeken op bloedsporen, wat kan duiden op darmkanker. Met het bijgeleverde retourenvelop stuur je de test op naar het laboratorium.

Als er bloed wordt gevonden, volgt aanvullend onderzoek zoals een darmonderzoek of kijkonderzoek van de dikke darm. Dit is om daadwerkelijke darmkanker uit te sluiten of vast te stellen. Jaarlijks krijgen ongeveer 12.000 mensen in Nederland de diagnose darmkanker. Door mee te doen aan het bevolkingsonderzoek kan darmkanker in een vroeg stadium worden opgespoord, wat de kans op genezing vergroot.

©Lightfield Studios

Hoe voer je de ontlastingstest uit?

Alles wat je nodig hebt, zit in de envelop die je thuisgestuurd krijgt, zoals een staafje om een popemonster te nemen, een buisje om het monster in te stoppen en een retourenvelop. Wanneer je de handleiding goed volgt, kan het eigenlojk niet mis gaan. Heel kort gezegd: je prikt met het staafje in je poep (sommige mensen hebben het over poeren in je poep), doet het staafje in het bijgeleverde buisje en stopt dat in de retourenvelop. De envelop is

voorgeadresseerd en voorgefrankeerd. In het laboratorium wordt het monster geanalyseerd op de aanwezigheid van bloed. Bloed in de ontlasting kan een teken zijn van poliepen of darmkanker, hoewel er ook andere oorzaken kunnen zijn, zoals aambeien of een maagzweer. Je ontvangt de resultaten van de test meestal binnen een paar weken. Als er bloed in je ontlasting wordt gevonden, word je doorverwezen voor verder onderzoek, meestal een coloscopie.

Het is belangrijk om te weten dat de ontlastingstest een screeningstest is, geen diagnostische test. Dat betekent dat het kan helpen bij het identificeren van mensen die mogelijk een hoger risico lopen op darmkanker en die verder onderzoek nodig hebben, maar het kan darmkanker niet met zekerheid bevestigen of uitsluiten.

©Kelly - stock.adobe.com

Doe mee aan deze onderzoeken! Deelname aan deze onderzoeken is vrijwillig, maar zeer aan te raden. Het zijn eenvoudige onderzoeken die je thuis kunt doen of waarvoor je een korte afspraak plant. Ze kunnen echter van levensbelang zijn! Kanker ontstaat vaak sluipend zonder klachten. Daarom is het zo belangrijk om regelmatig preventief te screenen. Zo kan kanker in een vroeg stadium worden opgespoord als er nog veel mogelijk is qua behandeling. Je beschermt je gezondheid én red mogelijk je eigen leven.

Wat kun je nog meer doen om kanker zoveel mogelijk te voorkomen?

- Stop met roken. Roken vergroot de kans op longkanker en andere vormen van kanker aanzienlijk. Lees ook: Goede voornemens: stoppen met roken.

- Eet gezond en gevarieerd. Een vezelrijk dieet met veel groente, fruit en granen helpt kanker te voorkomen. Vermijd sterk bewerkt voedsel en rood vlees. Lees ook: Zo pas je je eetpatroon aan.

- Blijf op gewicht. Overgewicht verhoogt het risico op verschillende kankersoorten. Probeer een gezond BMI te behouden. Lees ook: Moet ik afvallen? En zo ja, hoeveel dan?

- Beweeg dagelijks minstens 30 minuten. Lichaamsbeweging helpt overgewicht tegen te gaan en versterkt je afweer. Lees ook: Beginnen met bewegen.

- Beperk alcohol. Te veel alcohol kan kanker veroorzaken, met name in mond, keel, slokdarm en lever. Drink maximaal 1 glas per dag. Toch teveel gedronken? Lees dan: Ga met deze 5 ontbijttips je kater te lijf!

- Vermijd zonverbranding. Gebruik zonnebrandcrème met minimaal factor 30 en ga niet te lang in de zon tussen 12-15 uur, of blijf er helemaal uit. Lees ook: Veilig zonnen doe je met deze tips én apps.

- Wees alert op veranderingen. Neem contact op met je huisarts bij onverklaarbare vermoeidheid, ongewild gewichtsverlies, een bult of knobbel, wondjes die niet genezen, of veranderingen aan de huid of borsten. Dit kunnen symptomen van kanker zijn.

🔬 Laat je screenen!
Door gezond te leven en alert te blijven op je lichaam, kun je veel vormen van kanker helpen voorkomen of in een vroeg stadium opsporen. Doe er je voordeel mee! Samen met deelname aan screening ben je zo optimaal beschermd.

▼ Volgende artikel
Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger
© Wesley Akkerman
Huis

Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger

Tot onze verbazing zien we dat de Dreame L10s Ultra (2nd gen) een van de grootste nadelen van zijn voorganger zomaar wegneemt: deze nieuwe robotstofzuiger is namelijk honderden euro's goedkoper dan zijn voorganger ooit geweest was. Sterker nog: ook nu nog is eerste L10s Ultra duurder dan zijn opvolger. Tijd om te bekijken hoe de Gen 2 in de praktijk presteert.

Uitstekend
Conclusie

Dreame heeft met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

Plus- en minpunten
  • Flinke zuigkracht
  • Dweilen gaat veel beter
  • Uitschuifbare onderdelen
  • Aanpassingsmogelijkheden
  • Overzichtelijke app
  • Navigatie gaat beter
  • Prijs-kwaliteitverhouding
  • Objectherkenning niet altijd accuraat
  • Vereist wat handmatig onderhoud
  • Geen warm water
  • Dweil schoonmaken duurt lang
  • Hardnekkige viezigheid kan achterblijven

De Dreame L10s Ultra (2nd Gen) heeft een adviesprijs van 699 euro, maar is nu al online verkrijgbaar voor minder. Als je de introductieprijs van de voorganger in het achterhoofd neemt (meer dan duizend euro) dan begrijp je dat we daar enigszins verrast over zijn. Dat model uit begin 2023 beviel, maar stelde ook teleur op een aantal vlakken. Zo botste het nog wel eens ergens tegenaan, had je nog wat handmatig onderhoud, werd het tapijt niet goed schoongemaakt, was de app onoverzichtelijk en zat je als het ware vast aan de schoonmaakmiddelen van Dreame.

Zijn opvolger doet een hoop dingen anders, terwijl de ervaring toch grotendeels hetzelfde blijft. Daarmee bedoelen we dat fabrikant Dreame een aantal negatieve aspecten aangepakt heeft, en de positieve eigenschappen heeft behouden. En dat zonder de prijs te verhogen. Ergens kon dat ook niet anders, gezien het bestaan van bijvoorbeeld de Dreame X40 Ultra en de aankomende X50 Ultra. Die nemen het stokje over van de meest dure Dreame-robots van dit moment, waardoor de vernieuwde L10s Ultra een lager prijskaartje hanteert.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Navigeren gaat goed, maar…

De robot en de basis hebben eenzelfde, stijlvol en praktisch ontwerp als andere Dreame-robotstofzuigers en zijn daardoor inmiddels heel herkenbaar. Voor- en bovenop tref je de middelen aan voor objectherkenning, zoals een camera en een laser (LiDAR). Hoewel dit model wel over objectherkenning beschikt, zit er geen AI-camera aan boord (zoals op de duurdere stofzuigers). Over het algemeen navigeert de robot goed door het huis en vermijdt hij verschillende soorten spullen die op de grond liggen en staan.

Waar deze stofzuiger een beetje moeite mee heeft, zijn smalle openingen. Het lijkt net alsof het apparaat een bepaalde route niet 'durft' te nemen uit angst om ergens vast te komen zitten. Daardoor kan het gebeuren dat specifieke plekjes niet meegenomen worden. De objectherkenning laat ook nog wel een iets te wensen over. Het kan zijn dat de robot over kabels heenrijdt en daardoor zichzelf vastrijdt (als het dikke kabels zijn) of iets opzuigt (als het dunne kabels zijn). Bij ons lieten de dweilpads daardoor ook een keer los; die bleven hangen achter een dikke stekkerkabel.

©Wesley Akkerman

Apart bakje voor reinigingsmiddel

Net als de voorganger kan ook de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) zijn twee roterende dweilpads niet achterlaten op het basisstation. Daardoor kunnen dat soort dingen zoals in de alinea hierboven beschreven nog wel eens fout gaan. Als zoiets gebeurt, dan stopt de robot met werken totdat je hem geholpen hebt. Als je dan op dat moment niet thuis bent, dan heb je pech. Gezien de prijs hebben we daar minder moeite mee dan voorheen, maar het kan het gebruik van een robotstofzuiger wel in de weg zitten. Helemaal als het apparaat ergens onder het bed stilstaat, en je er dus moeilijk bij kunt

Gelukkig heeft het basisstation wel een waardevolle upgrade gekregen in de vorm van een apart zeepbakje. Naast een bak voor schoon en een bak voor vies water, heb je nu een aparte bak waar je vloerreiniger in kunt stoppen. Dreame raadt uiteraard zijn eigen schoonmaakmiddelen aan, maar niets staat je in de weg zelf een middel uit te kiezen.

Helaas biedt dit model ook geen droogfunctie aan voor de gebruikte dweilpads. Ze worden wel schoongemaakt op het station, maar het duurt even voordat ze helemaal schoon en droog zijn voor de volgende ronde.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maakt veel beter schoon

In vergelijking met de vorige versie maakt de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) veel beter schoon langs randen. Dan bedoelen we langs de muren en plinten, maar ook de rand van een vloerkleed. Het gevaarte op wielen maakt dan kleine, schuine bewegingen heen en weer en rijdt kort van voren naar achteren om precies tot aan de rand schoon te kunnen maken. Het slaat in dat proces weinig tot geen stukken vloer over. Wel kan deze robotstofzuiger in een enkel geval nog wel eens met de natte dweil op het vloerkleed komen. Maar dat is niets om je zorgen om te maken.

Qua zuigkracht is het systeem er eveneens flink op vooruitgegaan, van 5300 Pa naar 10.000 Pa. Daardoor blijft er vrijwel geen stof achter op de plekken waar de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) komt. Het kan zijn dat hij nog wel eens wat achterlaat op een hoogpolig kleed. Ook de hoekjes in huis worden niet superschoon, ondanks de uitschuifbare borstel. Maar eerlijk is eerlijk: de robot doet het veel beter dan de Dreame L10s Ultra. De borstel, gemaakt van kunststof, snijdt eventuele haren (van bijvoorbeeld huisdieren of jezelf, als je lang haar hebt) niet voor je kapot; dus je hebt zelf nog wat onderhoud aan het af en toe haarvrij maken van de borstel.

Overzichtelijke app

Dweilen gaat het systeem nog even goed af. Vooral voor het dagelijkse of wekelijkse onderhoud is de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) uitermate geschikt, aangezien hij genadeloos afrekent met oppervlakkige vlekken. Als je wat meer hardnekkige viezigheid aan de vloer laat plakken, weet de robot daar ook nog wel raad mee. Vettigheid en opgedroogde troep kunnen echter een uitdaging vormen – waarschijnlijk omdat de stofzuiger geen gebruik maakt van warm water. De dweilpads zijn overigens eveneens uitschuifbaar, wat het schoonmaken ten goede komt.

Via de overzichtelijke app kun je heel snel bepalen hoeveel water en zeep de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) moet gebruiken. Wellicht helpt het om die hoeveelheid aan te passen, waardoor hardnekkige viezigheid ook zou kunnen verdwijnen – maar meer water en zeep is geen garantie voor succes. Verder bepaal je in de app de zuigkracht, in welke mate de stofzuiger zijn rondes doet (met ruime of minder ruime bochten) en zie je hoe het gesteld is met de verschillende onderdelen. Met die laatste functionaliteit kun je goed zien wanneer iets aan vervanging toe is of wanneer je ergens een lapje over moet halen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dreame L10s Ultra (2nd Gen) kopen?

Tot slot is het goed om te zien dat de accu ruim drie uur meegaat. Dat is deels afhankelijk van de instellingen die je zelf prefereert, maar dan nog is het een zeer nette score. Dit voorkomt dat de robot lange omwegen moet maken om tussentijds op te laden, waardoor het werk sneller gedaan kan worden. Verder moet je qua onderhoud dus rekening houden met vastgelopen haren, de oprit (die snel vies wordt) en zowel de water- als zeepbakken. Niet heel veel meer dus dan bij duurdere modellen; maar vooral dat vastgelopen haar kan irritant worden.

Onderaan de streep vinden we dat Dreame met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans heeft gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

▼ Volgende artikel
Maakt je blender lawaai? Zo los je het op
© InsideCreativeHouse
Huis

Maakt je blender lawaai? Zo los je het op

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

In dit artikel lees je:

  • Waarom je blender zo'n herrie maakt
  • Dat dat eigenlijk best logisch is
  • Dat je er (misschien) toch iets aan kunt doen

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.