Vrouwen opgelet: zo check je je borsten (en zo vaak moet je dat doen)
Maar liefst één op de zeven vrouwen in Nederland krijgt borstkanker. Preventief onderzoek, zoals zelfonderzoek en het Bevolkingsonderzoek, helpt de kans op vroegtijdige ontdekking (en dus op genezing) te vergroten. Hoe check je zelf je borsten?
In dit artikel laten we zien welke vormen van onderzoek belangrijk zijn als het gaat om het vroegtijdig opsporen van borstkanker. We vertellen waarom het belangrijk is om borstkanker vroeg te signaleren. En we vertellen je hoe je zelf je borsten kunt checken.
Waarom preventief onderzoek belangrijk is
In Nederland krijgt één op de zeven vrouwen te maken met borstkanker. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Ook krijgen vrouwen in Nederland vaker borstkanker dan in de meeste andere Europese landen. De reden hiervoor is niet helemaal duidelijk. Sommige risicofactoren komen in Nederland meer voor: vrouwen in Nederland krijgen op relatief hoge leeftijd hun eerste kind en geven minder borstvoeding.
De overlevingskansen zijn de laatste jaren flink gestegen, maar toch sterven er nog altijd 3000 mensen per jaar aan borstkanker. Als borstkanker in een vroeg stadium wordt gesignaleerd, dan is er meer kans dat behandeling ervan aanslaat. Twee vormen van onderzoek kunnen helpen bij vroege signalering: het Bevolkingsonderzoek en zelfonderzoek.
Bevolkingsonderzoek
Het Bevolkingsonderzoek Borstkanker is bedoeld om borstkanker in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken. Alle vrouwen van 50 tot 75 krijgen elke twee jaar een uitnodiging voor onderzoek van de borsten. Je beslist zelf of je meedoet aan het onderzoek of niet. De borsten worden onderzocht met röntgenfotografie. Dit heet een mammografie.
De leeftijdsgrens van het Bevolkingsonderzoek is niet voor niks gekozen. Vanaf de leeftijd van vijftig jaar is de kans op borstkanker groter. Bij vrouwen boven de 75 jaar groeit borstkanker meestal langzaam. De kans is dan kleiner om borstkanker te ontdekken waaraan vrouwen overlijden. Sinds de invoering van het Bevolkingsonderzoek (1990) is in Nederland de sterfte aan de ziekte met 39 procent gedaald.
©Gorodenkoff Productions OU
Zelfonderzoek
Door regelmatig onderzoek van je eigen borsten, leer je ze goed kennen. Je weet precies hoe ze eruit zien en weet dus ook wanneer er iets verandert. Je kunt je borsten onderzoeken door te kijken en te voelen. Hoe je dat doet, dat lees je hieronder. Als je geen borstkanker hebt gehad en als het niet voorkomt in je familie is het niet nodig om je borsten elke maand te checken ( maar het mág wel en het kan zeker geen kwaad). Wat je niet moet doen, is te vaak controleren: dan ga je je misschien onnodig zorgen maken.
⭕ Je borsten checken: zo doe je dat
Je borsten controleren kun je doen terwijl je staat of ligt. Je checkt een borst door met een vlakke hand draaiende bewegingen te maken van buiten naar binnen toe richting de tepel. Je deelt de borst het beste in vier delen en checkt dan per deel: linksboven, linksonder, rechtsboven, rechtsonder. Ook check je de tepel, of deze normaal aanvoelt en of er niets onder zit. je moet de tepel iets naar voren kunnen trekken zonder dat dit heel pijnlijk is. Buig daarna voorover en check je borst nog een keer met beide handen. Daarbij neem je je oksel mee.
Let bij zelfonderzoek niet alleen op knobbeltjes, maar ook op de huid, de tepels en de vorm van de borsten. Op de website van Pink Ribbon lees je meer over het zelfonderzoek en waaraan je borstkanker kunt herkennen. En ook op de website Bevolkingsonderzoek Nederland vind je de symptomen terug en bij welke klachten het noodzakelijk is om een afspraak te maken met de huisarts.
©Jacek Chabraszewski - stock.adobe.com
Check je borsten: geheugensteuntje op de 3e van de maand
Borstkankervereniging Nederland en geneesmiddelenbedrijf MSD hebben de campagne Day 3 gelanceerd: check elke derde dag van de maand je borsten. Het cijfer 3 is niet voor niks gekozen. Kantel het een kwartslag en je kunt er een paar borsten in zien. De campagne is gelanceerd in samenwerking met Flair, Libelle en Ouders van nu.
Het is makkelijk om deze datum terugkerend in je digitale agenda te zetten. Zo kun je het nooit vergeten. Dit geheugensteuntje is handig voor dames die al in de overgang zijn geweest en niet meer ongesteld worden. Voor vrouwen die nog menstrueren is onderstaand advies beter.
Check je borsten: volg je menstruatiecyclus
Het Nederlands Huisartsen Genootschap heeft zorgen over de Day 3 campagne. Het advies wordt namelijk gegeven aan alle vrouwen. Volgens de wetenschappelijke vereniging voor huisartsen is het beter om het checken te koppelen aan de menstruatiecyclus in plaats van een vaste dag in de maand. Te veel checken zou voor onnodige ongerustheid kunnen zorgen.
Het beste is om de week na de menstruatie te checken. Veel vrouwen hebben namelijk fysiologisch een knobbeliger borstklierweefsel tijdens de menstruatie. Ben je al in de overgang geweest en word je niet meer ongesteld, dan maakt het niet uit wanneer je checkt. Dan kan een digitaal geheugensteuntje op de derde dag van de maand prima helpen!
Leer je borsten kennen
Hoe dan ook: het is goed om je borsten beter te leren kennen. En zie of voel je veranderingen aan je borsten, dan is het goed om Thuisarts.nl te checken. Lees je goed in op welke veranderingen je alert moet zijn. Merk je iets vreemds op aan je borsten, namelijk klachten uit dit lijstje, raadpleeg dan altijd je huisarts.
Bron: Bevolkingsonderzoek Nederland
