Maar liefst één op de zeven vrouwen in Nederland krijgt borstkanker. Preventief onderzoek, zoals zelfonderzoek en het Bevolkingsonderzoek, helpt de kans op vroegtijdige ontdekking (en dus op genezing) te vergroten. Hoe check je zelf je borsten?

In dit artikel laten we zien welke vormen van onderzoek belangrijk zijn als het gaat om het vroegtijdig opsporen van borstkanker. We vertellen waarom het belangrijk is om borstkanker vroeg te signaleren. En we vertellen je hoe je zelf je borsten kunt checken.

Waarom preventief onderzoek belangrijk is

In Nederland krijgt één op de zeven vrouwen te maken met borstkanker. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Ook krijgen vrouwen in Nederland vaker borstkanker dan in de meeste andere Europese landen. De reden hiervoor is niet helemaal duidelijk. Sommige risicofactoren komen in Nederland meer voor: vrouwen in Nederland krijgen op relatief hoge leeftijd hun eerste kind en geven minder borstvoeding.

De overlevingskansen zijn de laatste jaren flink gestegen, maar toch sterven er nog altijd 3000 mensen per jaar aan borstkanker. Als borstkanker in een vroeg stadium wordt gesignaleerd, dan is er meer kans dat behandeling ervan aanslaat. Twee vormen van onderzoek kunnen helpen bij vroege signalering: het Bevolkingsonderzoek en zelfonderzoek.

Bevolkingsonderzoek

Het Bevolkingsonderzoek Borstkanker is bedoeld om borstkanker in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken. Alle vrouwen van 50 tot 75 krijgen elke twee jaar een uitnodiging voor onderzoek van de borsten. Je beslist zelf of je meedoet aan het onderzoek of niet. De borsten worden onderzocht met röntgenfotografie. Dit heet een mammografie.

De leeftijdsgrens van het Bevolkingsonderzoek is niet voor niks gekozen. Vanaf de leeftijd van vijftig jaar is de kans op borstkanker groter. Bij vrouwen boven de 75 jaar groeit borstkanker meestal langzaam. De kans is dan kleiner om borstkanker te ontdekken waaraan vrouwen overlijden. Sinds de invoering van het Bevolkingsonderzoek (1990) is in Nederland de sterfte aan de ziekte met 39 procent gedaald.

©Gorodenkoff Productions OU

Zelfonderzoek

Door regelmatig onderzoek van je eigen borsten, leer je ze goed kennen. Je weet precies hoe ze eruit zien en weet dus ook wanneer er iets verandert. Je kunt je borsten onderzoeken door te kijken en te voelen. Hoe je dat doet, dat lees je hieronder. Als je geen borstkanker hebt gehad en als het niet voorkomt in je familie is het niet nodig om je borsten elke maand te checken ( maar het mág wel en het kan zeker geen kwaad). Wat je niet moet doen, is te vaak controleren: dan ga je je misschien onnodig zorgen maken.

⭕ Je borsten checken: zo doe je dat

Je borsten controleren kun je doen terwijl je staat of ligt. Je checkt een borst door met een vlakke hand draaiende bewegingen te maken van buiten naar binnen toe richting de tepel. Je deelt de borst het beste in vier delen en checkt dan per deel: linksboven, linksonder, rechtsboven, rechtsonder. Ook check je de tepel, of deze normaal aanvoelt en of er niets onder zit. je moet de tepel iets naar voren kunnen trekken zonder dat dit heel pijnlijk is. Buig daarna voorover en check je borst nog een keer met beide handen. Daarbij neem je je oksel mee.

Let bij zelfonderzoek niet alleen op knobbeltjes, maar ook op de huid, de tepels en de vorm van de borsten. Op de website van Pink Ribbon lees je meer over het zelfonderzoek  en waaraan je borstkanker kunt herkennen. En ook op de website Bevolkingsonderzoek Nederland vind je de symptomen terug en bij welke klachten het noodzakelijk is om een afspraak te maken met de huisarts.

©Jacek Chabraszewski - stock.adobe.com

Check je borsten: geheugensteuntje op de 3e van de maand

Borstkankervereniging Nederland en geneesmiddelenbedrijf MSD hebben de campagne Day 3 gelanceerd: check elke derde dag van de maand je borsten. Het cijfer 3 is niet voor niks gekozen. Kantel het een kwartslag en je kunt er een paar borsten in zien. De campagne is gelanceerd in samenwerking met Flair, Libelle en Ouders van nu.

Het is makkelijk om deze datum terugkerend in je digitale agenda te zetten. Zo kun je het nooit vergeten. Dit geheugensteuntje is handig voor dames die al in de overgang zijn geweest en niet meer ongesteld worden. Voor vrouwen die nog menstrueren is onderstaand advies beter.

Check je borsten: volg je menstruatiecyclus

Het Nederlands Huisartsen Genootschap heeft zorgen over de Day 3 campagne. Het advies wordt namelijk gegeven aan alle vrouwen. Volgens de wetenschappelijke vereniging voor huisartsen is het beter om het checken te koppelen aan de menstruatiecyclus in plaats van een vaste dag in de maand. Te veel checken zou voor onnodige ongerustheid kunnen zorgen.

Het beste is om de week na de menstruatie te checken. Veel vrouwen hebben namelijk fysiologisch een knobbeliger borstklierweefsel tijdens de menstruatie. Ben je al in de overgang geweest en word je niet meer ongesteld, dan maakt het niet uit wanneer je checkt. Dan kan een digitaal geheugensteuntje op de derde dag van de maand prima helpen!

Leer je borsten kennen

Hoe dan ook: het is goed om je borsten beter te leren kennen. En zie of voel je veranderingen aan je borsten, dan is het goed om Thuisarts.nl te checken. Lees je goed in op welke veranderingen je alert moet zijn. Merk je iets vreemds op aan je borsten, namelijk klachten uit dit lijstje, raadpleeg dan altijd je huisarts.

Bron: Bevolkingsonderzoek Nederland

De Samsung Galaxy S25-lijn is de eerste smartphonereeks die beschikt over versie 7 van One UI, de Samsung-softwareschil die je aantreft op de Android-apparaten van het bedrijf. In dit artikel lees je wat je allemaal verwachten kunt van One UI 7.

Lees ook: Review Samsung Galaxy S25 Ultra – Slimme AI of slimme marketing?

De rek is inmiddels wel uit de smartphoneontwikkeling. Fabrikanten kunnen nauwelijks nog innovatieve onderdelen toevoegen, omdat de slimme telefoon inmiddels zo goed als alles kan. Vooral op hardwaregebied valt er weinig nieuws meer te verwachten. Natuurlijk zullen we nog verbeteringen zien in camera's, processors en accu's, maar in grote lijnen is de smartphone uitontwikkeld. Daardoor zijn ze tegenwoordig net zo spannend als wasmachines: ze doen wat ze moeten doen.

Dat betekent echter niet dat er geen nieuwe functies worden ontwikkeld. Die zitten vooral in software. De Google Pixel 9-reeks zette die trend medio 2024 in met een verrassend snelle opvolger van de Pixel 8-serie. OnePlus, Asus en Samsung volgen die lijn en leggen de nadruk op software. One UI 7 is daar het beste voorbeeld van. Zonder die softwareschil had Samsung net zo goed een jaar aan smartphonelanceringen kunnen overslaan.

Systeemaanpassingen

Maar wat maakt One UI 7 dan zo bijzonder? We hebben de afgelopen weken de drie verschillende Samsung Galaxy S25-toestellen getest en zijn tot de onderstaande observaties gekomen. Zo is het onder meer mogelijk om een verticale applade in te stellen. Daarmee bedoelen we dat je al je apps in de applade kunt bekijken door omhoog en omlaag te vegen (in plaats van naar links en rechts). Dat regel je door de lade te openen, onderin op de drie puntjes te tikken en dan Sorteren > Alfabetische volgorde te selecteren.

Daarnaast valt op dat de animaties in One UI 7 veel soepeler zijn dan voorheen. Ze ogen en voelen gestroomlijnd, wat het hele systeem een verfijnde en samenhangende uitstraling geeft. In eerste instantie merk je dit misschien niet direct, maar na een paar uur gebruik valt de soepelheid steeds meer op. Ook de vernieuwde systeemiconen dragen bij aan de prettige bediening op de S25-modellen. One UI 7 voelt daardoor even modern als afgewerkt aan – en dat is een groot compliment.

©Wesley Akkerman

Hier zie je de menu-opties staan voor het opnieuw rangschrikken van de applade.

Now Bar en Now Brief

Ook biedt One UI 7 ruimte aan twee nieuwe onderdelen, de Now Bar en Now Brief. Hoewel ze enkele overeenkomsten hebben, gebruik je ze allebei op andere momenten. De Now Bar is een soort zwevend eiland (waar hebben we dat eerder gehoord) onderaan het vergrendelde scherm van je Galaxy, waar je basale interface-elementen in aantreft – denk aan een opnameknop voor een geluidsopname of bijvoorbeeld wegwijzers van Google Maps. Zo kun je snel iets regelen zonder je smartphone te hoeven ontgrendelen..

Now Brief daarentegen is veel uitgebreider. Dit is een apart onderdeel binnen One UI 7 waar veel AI-opties moeten samenkomen. Now Brief biedt op drie momenten van de dag een overzicht aan van onder meer het weer, het verkeer, je agenda-afspraken en bijvoorbeeld een Spotify-afspeellijst. Het moet je helpen de dag voor te bereiden, door te komen en erop terug te kijken. Zie dit als een soort persoonlijke dag-overzicht dus. Daarmee kan de Samsung Galaxy S25 Ultra, en later ook andere Galaxy's, dienen als een persoonlijke assistent.

©Wesley Akkerman

Dit is het thuisscherm van de Galaxy S25. Rechts van het weerbericht zie je twee widgets staan: de bovenste is een snelkoppeling naar Now Brief.

Aanpasbaar snelmenu

Een ander onderdeel dat het vermelden waard is, is het snelmenu. Daarmee doelen we op het menu dat je van boven naar beneden trek. Daarin staan allerlei opties, bijvoorbeeld voor wifi, bluetooth en andere kernonderdelen. Daar kon je al langer allerlei dingen in wijzigen, zoals bijvoorbeeld de knoppenindeling. Maar in ONe UI 7 ziet het er wel anders uit. Als je de Samsung Galaxy S25 Ultra opstart, dan heeft Samsung dit snelmenu voor je in twee delen opgedeeld. In het kader van overzicht – maar dat beteken ook dat je moet weten aan welke kant je de boel naar beneden moet trekken. Links geeft meldingen, terwijl je vanaf rechts de instellingen bekijkt.

Vind je deze tweedeling niet prettig? Je kunt gelukkig ook alles weer heel makkelijk in één overzicht bij elkaar zetten (zonder dat je daar bijvoorbeeld een aparte app als Good Lock voor hoeft te downloaden). Wanneer je dit doet, dan krijg je met een enkele swipe toegang tot zowel de notificaties als de opties. Je stelt dit met een paar simpele stappen in. Trek je snelmenu vanaf rechts naar beneden en tik op het potloodicoon aan de rechterkant. Tik nu op Vensterinstellingen (links) en tik op het volgende scherm op Samen. Tik nu op Gereed om de keuze te bevestigen. Vanaf dat moment heb je (weer) één snelmenu.

©Wesley Akkerman

Dit is het aangepaste snelmenu, dat notificaties en instellingen samenvoegt.

Overige AI-mogelijkheden

Tot slot kijken we naar de overige AI-mogelijkheden van de Samsung Galaxy S25-serie. Zo is het onder meer mogelijk Google Gemini te gebruiken. Dat doe je door de powerknop kort in te drukken: de assistent komt dan vanzelf vanaf beneden omhoog. Op moderne Galaxy's biedt Gemini ondersteuning aan voor verschillende Samsung- en Google-apps, waardoor het mogelijk is die apps aan te spreken en dingen uit te laten voeren met een stemcommando. Soms kun je zodoende twee of drie apps in één keer iets voor je laten doen, met één commando.

Op moment van schrijven lijken de mogelijkheden al redelijk uitgebreid te zijn, maar eerlijk is eerlijk: schijn bedriegt. Momenteel werken alleen de genoemde apps met deze AI-functie. Datzelfde geldt overigens voor Now Brief, als we daar nog even kort op terugkomen. Alleen de echt grote namen binnen de Google Play Store zullen direct werken met dit soort diensten. In de toekomst wordt dat aanbod uitgebreid. Nederlandse apps, zoals die van de NS bijvoorbeeld, werken hier nog niet mee. Daardoor is de waarde van dit soort AI-opties nu nog twijfelachtig.

©Wesley Akkerman

Als je op de powerknop drukt, komt Google Gemini naar boven. Zo ziet dat eruit.

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.