Moet ik afvallen? En zo ja, hoeveel dan?
Wanneer is het echt nodig om af te vallen? Hoe bepaal je of je te zwaar (of te licht) bent? En hoeveel gewicht verliezen is gezond? We zetten de redenen om af te vallen en de gezondheidsrisico's van overgewicht op een rij.
🍎 Wil je een paar kilo kwijt? Kijk dan in ons Afvaldossier. In dit afvaldossier vind je artikelen over gezonde voeding, beweging en sporten, maar ook over apps, gadgets en connected health-apparaten waarmee je je voortgang kunt monitoren en die je helpen gemotiveerd te blijven. ID.nl weet het zeker: het gaat je lukken! 🍎
In dit artikel leggen we je uit wat de verschillende redenen zijn om af te vallen. We vertellen je wat een realistisch en gezond gewichtsverlies is en hoe je kunt bepalen of je te zwaar bent.
Afvallen om lekkerder in je vel te zitten
Misschien wil je aan de slag met afvallen omdat je wat slanker wilt zijn. Bijvoorbeeld omdat je beter in je vel wilt zitten of omdat je meer keuze wilt hebben bij het uitzoeken van kleding. Of omdat je met meer zelfvertrouwen in de spiegel wilt kijken. Het kan zijn dat je je energieker wilt voelen en meer uithoudingsvermogen wilt hebben. Of misschien wil je gewoon lekkerder en gemakkelijker kunnen bewegen.
Wanneer moet je afvallen voor je gezondheid?
Stuk voor stuk prima redenen om kilo's te verliezen. Gezonder eten en leven is altijd een goed idee. Maar wanneer is het nu echt noodzakelijk om af te vallen? Een gezond gewicht betekent minder kans op gezondheidsklachten. Als je te zwaar bent en je valt af, dan wordt je lichaam gezonder. Hoe groter het overgewicht, hoe meer en ernstiger de problemen voor je gezondheid.
Hoe kun je bepalen of je te zwaar bent?
Dat kun je bepalen door je BMI te berekenen en je middelomtrek te meten. BMI staat voor Body Mass Index en dat helpt te bepalen of je een gezond gewicht hebt in relatie tot je lengte. Daarnaast moet je je taille-omtrek meten. Bij overgewicht is het namelijk belangrijk om te weten waar het vet zich bevindt. Veel vet rond de buik verhoogt bijvoorbeeld het risico op hart- en vaatziekten, terwijl veel vet rond de heupen of billen hier weinig invloed op heeft.
Tools om je BMI te berekenen
Je vindt een tool om je BMI te berekenen op de site van de Nederlandse Hartstichting en bij het Voedingscentrum. Je vult daarvoor je geslacht, leeftijd, lengte en gewicht in. Is je BMI lager dan 18.5, dan heb je ondergewicht. Een BMI vanaf 18.5 tot 25 is normaal. Een BMI vanaf 25 tot 30 betekent overgewicht. Een BMI hoger dan 30 is obesitas.
Taille-omtrek of buikomvang
Meet je taille- of middelomtrek met een meetlint en trek dit niet te strak aan. Een gezonde omtrek is voor mannen minder dan 94 cm en voor vrouwen minder dan 80 cm. Een verhoogd risico op hart- en vaatziekten ligt voor mannen tussen de 94 en de 102 cm en voor vrouwen tussen de 80 en 88 cm. Daarboven is het risico zeer hoog.
Wat is obesitas?
Niet iedereen die te zwaar is, heeft meteen obesitas. De Obesitaskliniek omschrijft obesitas als 'een chronische ziekte, waarbij overmatig vet zich opstapelt in het lichaam wat kan leiden tot gezondheidsrisico’s'. Wie obesitas heeft, heeft meestal verschillende klachten. Gezondheidsklachten van iemand met obesitas kunnen lichamelijk zijn, maar ook geestelijk - denk aan depressiviteit, weinig zelfvertrouwen en een laag zelfbeeld. Ook een gebrek aan energie kan een klacht zijn.
Met obesitas loop je hoog risico op: verminderde longfunctie, slaapapneu, slechte cholesterolwaarden, vervette lever, galstenen, kanker, slijtage van de gewrichten (artrose), hart- en vaatziekten, diabetes type 2 (suikerziekte), verminderde vruchtbaarheid, continentie- en menstruatieproblemen, beroerte, depressie, angststoornis. De klachten check je op de site van de Obesitaskliniek. Herken je meerdere klachten, raadpleeg dan altijd je huisarts.
Een realistisch en gezond gewichtsverlies
Wil je aan de slag met afvallen? Veilig is om een halve kilo per week af te vallen. Verlies je meer dan een kilo gewicht per week, dan gaat je lichaam andere reserves aanspreken en verlies je spiermassa. En dat wil je niet hebben als je wilt afvallen. Want dan ga je je moe en futloos voelen en dat zorgt ervoor dat je moeilijker op gewicht blijft of afvalt. Jojo-gedrag ligt dan op de loer.
Verder is een handige tip om in een BMI-tool je streefgewicht in te vullen. Wordt de BMI te laag, dan is je streefgewicht dus te laag. Ga dan voor een hoger streefgewicht. Overigens is voor sommige mensen een gezonde BMI geen realistisch doel op de korte termijn, vooral wanneer je BMI 30 of meer is. Een gewichtsverlies van 5 tot 10 procent van je huidige lichaamsgewicht is dan een realistisch doel als eerste stap.
De kans vergroten om je doel om af te vallen te behalen? Schakel de hulp in van een coach, diëtist of voedingsdeskundige. Laat je bij gezondheidsproblemen altijd adviseren door de huisarts.
Ook interessant voor jou: De beste weegschaal voor thuis: analoog, digitaal of slim.