Vakantiekwalen: zo loop je ze op en vooral: zo kom je er weer vanaf!
Van zonnesteek tot kwallenbeet, van oververhitting tot buikloop: hoewel we ons in de zomer meestal lekkerder voelen dan in de winter, is ziek op vakantie helaas nooit uitgesloten. We zetten de bekendste zomerkwalen op een rij en we vertellen je wat de symptomen zijn, hoe je ze behandelt, of je er een dokter bij moet halen én (beter!) hoe je ze voorkomt!
Dit zijn de 10 meest voorkomende ziektes en kwalen die mensen vaak oplopen tijdens vakanties en in de zomer, vooral in Europa: 1. Voedselvergiftiging. 2. Reizigersdiarree. 3. Zonnesteek. 4. Uitdroging. 5. Hitte-uitputting. 6. Reisziekte. 7. Zwemmersoor. 8. Insectenbeten en -steken. 9. Kwallenbeten. 10. Voetschimmel.
Lees ook: Geen stress: voor elke vakantie een essentiële paklijst
Voedselvergiftiging
Kan optreden wanneer je voedsel eet dat besmet is met schadelijke bacteriën, virussen of parasieten.
🟡 Symptomen: Misselijkheid, braken, diarree en buikkrampen.
🟢 Preventie: Eet alleen voedsel dat goed gekookt en veilig bewaard is. Vermijd rauw of ongekookt voedsel.
🟠 Behandeling: Rust en hydratatie zijn essentieel. Bij de drogist verkrijgbare medicatie kan helpen tegen misselijkheid en diarree.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen ernstig zijn of langer dan een paar dagen aanhouden.
©splitov27 - stock.adobe.com
Reizigersdiarree
Kan worden veroorzaakt door het consumeren van besmet water of voedsel.
🟡 Symptomen: Diarree, misselijkheid, buikpijn, buikkramp, minder zin in eten.
🟢 Preventie: Vermijd het drinken van kraanwater en eet alleen goed gekookt voedsel.
🟠 Behandeling: Ook hier is hydratatie is de sleutel. Bij de drogist of apotheek zijn medicijnen verkrijgbaar tegen diarree.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen ernstig zijn of langer dan een paar dagen aanhouden.
Schoon = slim! Een goede handhygiëne is cruciaal om ziektes te voorkomen. Was je handen regelmatig, houd je nagels schoon en probeer te voorkomen dat je je ogen, neus en mond aanraakt. Handgel en andere handdesinfecterende middelen kunnen handig zijn, maar ze zijn géén vervanging voor het wassen van je handen met zeep en warm water.
Zonnesteek
Kan optreden als je te lang in de zon blijft zonder voldoende bescherming.
🟡 Symptomen: Hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en verwardheid.
🟢 Preventie: Draag een hoed, gebruik zonnebrandcrème, vermijd de zon op de warmste momenten van de dag en vermijd langdurige blootstelling aan de zon.
🟠 Behandeling: Zoek een koele plek, drink water en rust uit.
🔴 Medische hulp zoeken: Zonnesteek is een medisch noodgeval en vereist onmiddellijke medische aandacht.
Uitdroging
Kan gebeuren als je niet genoeg vocht binnenkrijgt, vooral tijdens hete zomerdagen.
🟡 Symptomen: Dorst, droge mond, vermoeidheid en duizeligheid.
🟢 Preventie: Drink voldoende water, vooral bij warm weer en tijdens lichamelijke activiteit.
🟠 Behandeling: Drink voldoende water of rehydratatie-oplossingen (ook bekend als ORS – een oplossing van suiker en zouten in water).
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen ernstig zijn of als degene om wie het gaat niet in staat is om vloeistoffen binnen te houden.
©Guenter Albers
Hitte-uitputting
Kan optreden na blootstelling aan hoge temperaturen, vooral wanneer gecombineerd met zware lichamelijke inspanning.
🟡 Symptomen: Overmatig zweten, zwakte, duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn.
🟢 Preventie: Blijf gehydrateerd, draag lichte kleding en vermijd overmatige lichamelijke inspanning in de hitte.
🟠 Behandeling: Zoek een koele plek, drink water en rust uit.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen aanhouden of verergeren.
Reisziekte
Kan optreden tijdens het reizen met de auto, boot, vliegtuig of trein.
🟡 Symptomen: Misselijkheid, braken en duizeligheid.
🟢 Preventie: Kijk naar de horizon, vermijd lezen tijdens het reizen en probeer te zitten waar de beweging minimaal is.
🟠 Behandeling: Rust en frisse lucht kunnen helpen. Er zijn ook receptloze medicijnen beschikbaar.
🔴 Medische hulp zoeken: Meestal niet nodig, tenzij de symptomen ernstig zijn of degene om wie het gaat niet in staat is om vloeistoffen binnen te houden.
©Tatevosian Yana - Anna - stock.adobe.com
Zwemmersoor
Dit is een infectie van de buitenste gehoorgang die vaak optreedt na het zwemmen.
🟡 Symptomen: Jeuk, roodheid, ongemak en soms pijn.
🟢 Preventie: Draag oordopjes bij het zwemmen en droog je oren goed na het zwemmen.
🟠 Behandeling: Oordruppels die je bij de drogist of apotheek vindt kunnen helpen. Vermijd krabben of wrijven in het oor.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen aanhouden of verergeren.
Insectenbeten en -steken
🟡 Symptomen: Deze kunnen variëren van lichte irritatie tot ernstige allergische reacties. In Europa kunnen tekenbeten bijvoorbeeld de ziekte van Lyme veroorzaken.
🟢 Preventie: Gebruik insectenwerende middelen, bedek je huid (vooral op tijdstippen dat er veel insecten zijn – bij muggen is dat bijvoorbeeld ’s avonds en ’s nachts) en vermijd gebieden waar insecten nestelen.
🟠 Behandeling: Reinig de beet of steek, vermijd krabben en gebruik een zalf om de jeuk te verminderen.
🔴 Medische hulp zoeken: Als er tekenen zijn van een allergische reactie, zoals ademhalingsproblemen, zwelling van het gezicht of de keel, of als een teek niet volledig kan worden verwijderd.
Lees ook: Dit kun je doen tegen muggen en muggenbeten
Kwallenbeten
🟡 Symptomen: Hoewel de meeste kwallenbeten in Europa niet levensbedreigend zijn, kunnen ze wel pijnlijk zijn en huidirritatie veroorzaken.
🟢 Preventie: Vermijd zwemmen in gebieden waar kwallen veel voorkomen en draag indien mogelijk beschermende kleding.
🟠 Behandeling: Spoel het gebied met zeewater (geen zoet water), verwijder eventuele tentakels met een pincet en dompel het getroffen lichaamsdeel onder in warm water.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen ernstig zijn, zoals ademhalingsproblemen, pijn op de borst, of als een groot of gevoelige deel van het lichaam is getroffen.
©flipppi - stock.adobe.com
Voetschimmel
Dit is een schimmelinfectie die vaak optreedt bij mensen die openbare douches of zwembaden gebruiken.
🟡 Symptomen: Jeuk, branderig gevoel en schilfering tussen de tenen of aan de voetzolen.
🟢 Preventie: Draag slippers in openbare douches of kleedkamers, houd je voeten droog en schoon, en vermijd het delen van schoenen of sokken.
🟠 Behandeling: Vrij verkrijgbare antischimmelcrèmes of sprays kunnen helpen.
🔴 Medische hulp zoeken: Als de symptomen aanhouden of verergeren na het gebruik van middelen die je bij de drogist of apotheek hebt gehaald.
Wanneer moet je medische hulp zoeken? Als je symptomen hebt die ernstig zijn of langer dan een paar dagen aanhouden, of als je een chronische aandoening hebt die verergert, is het tijd om een arts te raadplegen. Wees ook alert op tekenen van ernstige uitdroging, zoals een droge mond, weinig tot geen urine, ernstige zwakte of verwardheid. Deze situaties vereisen onmiddellijke medische aandacht.
Essentiële items voor je reisapotheek
💊 Pleisters, desinfecterende doekjes, pijnstillers, thermometer en pincet.
💊 Tegen huidproblemen: aloë vera-gel, antibioticumzalf (op recept), antiseptisch verband, calamine-lotion, gaas, en medische tape.
💊 Tegen maagproblemen: diarree-remmers, laxeermiddelen en medicijnen tegen reisziekte.
💊 Tegen ademhalingsproblemen: zijn antihistaminica, verkoudheidsmedicatie, hoestonderdrukkers, en zoutoplossing (neusspray).
💊 Vergeet natuurlijk ook je persoonlijke medicijnen niet!
©flowertiare - stock.adobe.com
EHBO bij taalproblemen
Heb je medische hulp nodig? In de tabel hieronder vind je een aantal nuttige zinnetjes, in verschillende vakantieland-talen.
💡 Tip: Europese zorgverzekeringskaart Als je binnen Europa op vakantie gaat, kan de Europese zorgverzekeringskaart (EHIC) handig zijn. Met deze kaart krijg je makkelijker toegang tot medische voorzieningen in het buitenland en is de kans kleiner dat je geld moet voorschieten. Deze kaart kun je aanvragen bij je zorgverzekeraar.
Lees ook: Wat is slimmer, medische kosten verzekeren op je reispolis of je zorgpolis?