Ook vandaag de dag is schijfruimte nog schaars, met als goed voorbeeld de relatief beperkte opslagcapaciteit van ssd’s. We bekijken hier dan ook hoe je in Windows 10 schijfruimte vrijmaken kunt, met interne tools zodat je niets extra's hoeft te installeren.

Het begint met inzicht: waar besteedt Windows onze kostbare schijfruimte aan? Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Systeem, Opslag. Bij Local Disk zie je hoeveel schijfruimte momenteel wordt gebruikt en hoeveel gigabytes nog beschikbaar zijn. De lijst eronder geeft per categorie weer hoeveel capaciteit wordt gebruikt. Zo zie je hoeveel ruimte apps in beslag nemen, maar ook hoeveel ruimte wordt opgeslokt door tijdelijke bestanden of e-mailberichten.

Klik op Meer categorieën weergeven voor een completer beeld. Door te klikken op een categorie zie je de exacte inhoud. Bij sommige categorieën heb je meteen de optie om de ruimteverslinders te verwijderen. Klik bijvoorbeeld op Kaarten en je ziet of er in het verleden offline navigatiekaarten zijn gedownload. Kies Kaarten beheren en verwijder de kaarten die je niet meer nodig hebt.

Schijfopruiming gaat al sinds jaar en dag mee in Windows. Het programma voldoet prima om het Windows-dieet mee te starten. Open het Startmenu en typ Schijfopruiming.

©PXimport

Klik hierna op Systeembestanden opschonen. Het programma geeft bovenin aan hoeveel ruimte kan worden vrijgemaakt als je alle opties aanvinkt. Rechts zie je telkens de hoeveelheid gigabytes die je kunt vrijmaken. Vooral de onderdelen Windows Update opschonen, Tijdelijke Windows-installatiebestanden, Upgradelogboekbestanden van Windows en Miniaturen zijn ruimteverslinders.

Herstelpunten opschonen

Windows maakt regelmatig een herstelpunt aan: een momentopname van de computer. In geval van nood kun je naar een herstelpunt terugkeren om de situatie te herstellen, bijvoorbeeld bij een mislukte installatie van een stuurprogramma. Daar is niks mis mee, maar Windows heeft er een handje van meerdere herstelpunten te maken. In de praktijk hebben we alleen het laatste herstelpunt nodig.

Open de tab Meer opties van het eerder geopende venster Schijfopruiming en klik in het vak Systeemherstel en schaduwkopieën op Opruimen. Windows vraagt of je het zeker weet: klik op Verwijderen. Deze dieetingreep is uiteraard tijdelijk, want Windows zal hierna gretig weer meerdere punten aanmaken.

©PXimport

We grijpen in, drukken op de Windows-toets+R en typen Sysdm.cpl. Open de tab Systeembeveiliging. Selecteer het station met de vermelding (systeem) en klik op Configureren. Bij Schijfruimtegebruik minimaliseer je de hoeveelheid ruimte die herstelpunten in beslag mogen nemen, bijvoorbeeld naar 1%. Je ontneemt Windows hiermee de mogelijkheid om meerdere herstelpunten te maken.

Windows-onderdelen en programma's verwijderen

Windows is modulair en opgebouwd uit meerdere onderdelen. Dat kunnen in het oog springende onderdelen zijn, zoals programma’s. Er zijn echter ook onderdelen die minder zichtbaar en niet nodig zijn en tóch ruimte innemen.

Open het Startmenu en typ Windows-onderdelen. Klik op Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Verwijder de vinkjes naast de opties die je niet nodig hebt. Op onze testmachines is bijvoorbeeld de hopeloos verouderde browser Internet Explorer 11 aangevinkt: weg ermee.

©PXimport

Klap een onderdeel uit om de onderliggende componenten te zien. Bij Mediaonderdelen zien we bijvoorbeeld dat Windows Media Player is aangevinkt, terwijl we het compacte VLC Media Player gebruiken. Ben je niet zeker over een onderdeel, laat het dan staan. Klik op OK en start Windows opnieuw op.

Bekijk nu de geïnstalleerde programma’s en verwijder de apps die je niet nodig hebt. Open het instellingenvenster en kies Apps. In het onderdeel Apps en onderdelen kies je eerst voor Optionele onderdelen. Hier zie je interessante zaken als Aanvullende lettertypen voor Khmer en Extra lettertypen voor het Koreaans. Heb je ze niet nodig? Klik erop en kies Verwijderen.

Keer terug naar Apps en onderdelen en kies bij Sorteren op voor Grootte. Loop nu door alle programma’s en verwijder de programma’s die je niet nodig hebt. Open hierna de sectie Opstarten, links in het venster. Hier vind je de apps die worden opgestart. Kies bij Sorteren op voor Invloed op opstarten: programma’s die veel vertraging veroorzaken, verschijnen bovenaan. Zet de schuifjes op Uit bij de programma’s die niet meer mogen opstarten.

©PXimport

Tijdelijke bestanden verwijderen

Windows heeft ook enkele ingebouwde tools in huis om spaarzaam met schijfruimte om te gaan. In het instellingenvenster open je Systeem, Opslag. Standaard is de optie Slim opslaan uitgeschakeld: zet de schuif op Aan en klik op Slim opslaan configureren of nu uitvoeren. Activeer Opslaginzicht, waarmee Windows automatisch bestanden verwijdert als de opslagruimte kritiek wordt. Wij nemen hiermee geen genoegen en kiezen voor Elke week (bij Opslaginzicht uitvoeren).

Bij de volgende sectie – Tijdelijke bestanden – controleren we of de optie Tijdelijke bestanden verwijderen die niet door mijn apps worden gebruikt is ingeschakeld en kiezen we ervoor om deze bestanden automatisch te verwijderen zodra ze veertien dagen in de prullenbak staan. Doe eventueel hetzelfde voor de bestanden in de map Downloads, zodat deze ook na veertien dagen automatisch worden opgeschoond. Je vindt die optie ook onder Tijdelijke bestanden.

©PXimport

Laat OneDrive helpen

Windows heeft tenslotte een interessante functie voor wie met OneDrive werkt: je kunt automatisch ruimte vrijmaken door lokale bestanden die je een periode niet gebruikt, automatisch te markeren als alleen online. Hiermee wordt het bestand alleen opgeslagen in de cloud en niet meer op de lokale schijf. Zodra je het opent, wordt het eerst gedownload. Dit gebeurt op de achtergrond en is nauwelijks merkbaar.

Bij Lokaal beschikbare cloudinhoud kies je bij Inhoud wordt ‘alleen online’ beschikbaar als deze niet is geopend gedurende langer dan 14 dagen. Vind je dat te ver gaan, dan kies je voor een langere termijn, zoals 30 dagen of 60 dagen. Om vol goede moed te beginnen, laten we Slim opslaan al onze vers ingestelde opties direct uitvoeren: klik op Nu opruimen.

Als het goed is, heb je nu weer een hoop vrije ruimte op je schijf. Bovendien heb je het zo geregeld dat het niet opnieuw uit de hand loopt, zodat je er niet telkens op hoeft te letten.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf mobiele airco's voor op de slaapkamer gevonden die beschikken over een slaap- of comfortstand of die extra stil zijn. Ideaal voor wie 's nachts een koele kamer wil, zonder wakker te hoeven liggen van het geluid.

De'Longhi PAC EM90 Silent

Als je op warme zomernachten echt stil wilt slapen, is de De'Longhi PAC EM90 Silent een uitstekende keuze. Deze mobiele airco is uitgerust met een zogenoemde Stille functie. Het koelvermogen van 2600 W (9800 BTU) maakt hem geschikt voor ruimtes tot circa 90 m³, ruim voldoende voor de meeste slaapkamers. Verder beschikt hij over drie snelheidsstanden, een aparte ontvochtigingsfunctie tot 46 liter per dag en een handige 12-uurs timer. Door de zwenkwieltjes en geïntegreerde handgrepen is de airco makkelijk te verplaatsen, terwijl het compacte ontwerp ervoor zorgt dat hij in vrijwel elke kamer past. Je bedient hem via het display of via de afstandsbediening.

Toepassingen: grote slaapkamers, ontvochtigen, langdurig gebruik
Bijzonderheden: stille functie, afstandsbediening, energieklasse A

Everglades EV9051

De Everglades EV9051 is een compacte en energiezuinige mobiele airco met een koelvermogen van 2350 W (8000 BTU), goed voor ruimtes tot ongeveer 60 m³. Dat maakt hem bij uitstek geschikt voor slaapkamers of kleinere woonkamers. Dankzij de comfortstand is dit model zeer geschikt voor gebruik tijdens de nacht. De airco is voorzien van twee ventilatiestanden, een ontvochtigingsfunctie en een handige 24-uurs timer. Met de meegeleverde afstandsbediening stel je eenvoudig je gewenste instellingen in. De energieklasse A garandeert bovendien dat hij efficiënt met stroom omgaat. Zijn lichte gewicht en wieltjes zorgen ervoor dat je hem zonder moeite verplaatst van de ene naar de andere kamer.

Toepassingen: middelgrote slaapkamers, flexibel gebruik overdag en 's nachts
Bijzonderheden: comfortstand, timer, afstandsbediening, energieklasse A

Whirlpool PACB29HP

De Whirlpool PACB29HP is meer dan een mobiele airco – het is een alleskunner. Naast verkoelen (2650 W, 9000 BTU) kan dit model ook verwarmen, waardoor je hem het hele jaar door kunt gebruiken. De geavanceerde 6th Sense-technologie meet constant de kamertemperatuur en past automatisch het vermogen aan om de ingestelde temperatuur te behouden. Naast een Slaapmodus heeft hij ook nog een Silent Modus, waarmee het display wordt uitgescakeld en het geluidsniveau met 30% wordt verminderd. Ideaal dus voor voor in de slaapkamer. De PACB29HP is energiezuinig met zijn A+-label en biedt verder een automatische modus, ventilatiefunctie en een Jet-modus voor snelle verkoeling. Ook hier gaat de bediening via het display of via de afstandsbediening.

Toepassingen: slaapkamers tot ±60 m³, verwarmen en koelen, automatische klimaatregeling
Bijzonderheden: 6th Sense-technologie, slaap- en jetmodus, energieklasse A+

Inventum AC125W

Zoek je een mobiele airco met extra power, dan zit je goed met de Inventum AC125W. Dit model beschikt over een indrukwekkend koelvermogen van 3200 W (12000 BTU), goed voor ruimtes tot zo'n 105 m³. Dankzij de slaapfunctie, waarbij langzaam aan steeds minder functioneert, het display automatisch wordt gedimd en en de windsnelheid op de laagste stand staat,  is hij desondanks zeer geschikt voor gebruik in de slaapkamer. De AC125W is uitgerust met een 3-in-1-functie: naast koelen kan hij ook ventileren en ontvochtigen. Dat maakt hem ook nuttig op vochtige dagen. De airco wordt standaard geleverd met een luxe raamafdichtingskit en een afstandsbediening. Het geluidsniveau ligt tussen de 52 en 65 dB, afhankelijk van de gekozen stand.

Toepassingen: grote slaapkamers, multifunctioneel gebruik
Bijzonderheden: stille slaapstand, luxe raamafdichtingskit

AEG AXP26U338CW (ChillFlex Pro)

De AEG ChillFlex Pro is een stijlvolle en stille mobiele airco met een koelcapaciteit van 2600 W (9000 BTU), bedoeld voor ruimtes tot circa 40 m³. In slaapstand verlaagt hij automatisch de ventilatorsnelheid en verhoogt hij de ingestelde temperatuur in twee stapjes van 1°C, zodat je lichaam zich aanpast aan een natuurlijk koelverloop. Deze functies maken hem bijzonder comfortabel voor nachtelijk gebruik. Verder beschikt de deze mobiele airco over een ontvochtigingsfunctie, ventilatiemodus met vier standen, afstandsbediening en een programmeerbare timer. Hij maakt gebruik van milieuvriendelijk R290-koelmiddel en is voorzien van energielabel A.

Toepassingen: ruime slaapkamers, stil en milieuvriendelijk koelen
Bijzonderheden: intelligente slaapstand, R290-koelmiddel, strak design

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.