Ook vandaag de dag is schijfruimte nog schaars, met als goed voorbeeld de relatief beperkte opslagcapaciteit van ssd’s. We bekijken hier dan ook hoe je in Windows 10 schijfruimte vrijmaken kunt, met interne tools zodat je niets extra's hoeft te installeren.

Het begint met inzicht: waar besteedt Windows onze kostbare schijfruimte aan? Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Systeem, Opslag. Bij Local Disk zie je hoeveel schijfruimte momenteel wordt gebruikt en hoeveel gigabytes nog beschikbaar zijn. De lijst eronder geeft per categorie weer hoeveel capaciteit wordt gebruikt. Zo zie je hoeveel ruimte apps in beslag nemen, maar ook hoeveel ruimte wordt opgeslokt door tijdelijke bestanden of e-mailberichten.

Klik op Meer categorieën weergeven voor een completer beeld. Door te klikken op een categorie zie je de exacte inhoud. Bij sommige categorieën heb je meteen de optie om de ruimteverslinders te verwijderen. Klik bijvoorbeeld op Kaarten en je ziet of er in het verleden offline navigatiekaarten zijn gedownload. Kies Kaarten beheren en verwijder de kaarten die je niet meer nodig hebt.

Schijfopruiming gaat al sinds jaar en dag mee in Windows. Het programma voldoet prima om het Windows-dieet mee te starten. Open het Startmenu en typ Schijfopruiming.

©PXimport

Klik hierna op Systeembestanden opschonen. Het programma geeft bovenin aan hoeveel ruimte kan worden vrijgemaakt als je alle opties aanvinkt. Rechts zie je telkens de hoeveelheid gigabytes die je kunt vrijmaken. Vooral de onderdelen Windows Update opschonen, Tijdelijke Windows-installatiebestanden, Upgradelogboekbestanden van Windows en Miniaturen zijn ruimteverslinders.

Herstelpunten opschonen

Windows maakt regelmatig een herstelpunt aan: een momentopname van de computer. In geval van nood kun je naar een herstelpunt terugkeren om de situatie te herstellen, bijvoorbeeld bij een mislukte installatie van een stuurprogramma. Daar is niks mis mee, maar Windows heeft er een handje van meerdere herstelpunten te maken. In de praktijk hebben we alleen het laatste herstelpunt nodig.

Open de tab Meer opties van het eerder geopende venster Schijfopruiming en klik in het vak Systeemherstel en schaduwkopieën op Opruimen. Windows vraagt of je het zeker weet: klik op Verwijderen. Deze dieetingreep is uiteraard tijdelijk, want Windows zal hierna gretig weer meerdere punten aanmaken.

©PXimport

We grijpen in, drukken op de Windows-toets+R en typen Sysdm.cpl. Open de tab Systeembeveiliging. Selecteer het station met de vermelding (systeem) en klik op Configureren. Bij Schijfruimtegebruik minimaliseer je de hoeveelheid ruimte die herstelpunten in beslag mogen nemen, bijvoorbeeld naar 1%. Je ontneemt Windows hiermee de mogelijkheid om meerdere herstelpunten te maken.

Windows-onderdelen en programma's verwijderen

Windows is modulair en opgebouwd uit meerdere onderdelen. Dat kunnen in het oog springende onderdelen zijn, zoals programma’s. Er zijn echter ook onderdelen die minder zichtbaar en niet nodig zijn en tóch ruimte innemen.

Open het Startmenu en typ Windows-onderdelen. Klik op Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Verwijder de vinkjes naast de opties die je niet nodig hebt. Op onze testmachines is bijvoorbeeld de hopeloos verouderde browser Internet Explorer 11 aangevinkt: weg ermee.

©PXimport

Klap een onderdeel uit om de onderliggende componenten te zien. Bij Mediaonderdelen zien we bijvoorbeeld dat Windows Media Player is aangevinkt, terwijl we het compacte VLC Media Player gebruiken. Ben je niet zeker over een onderdeel, laat het dan staan. Klik op OK en start Windows opnieuw op.

Bekijk nu de geïnstalleerde programma’s en verwijder de apps die je niet nodig hebt. Open het instellingenvenster en kies Apps. In het onderdeel Apps en onderdelen kies je eerst voor Optionele onderdelen. Hier zie je interessante zaken als Aanvullende lettertypen voor Khmer en Extra lettertypen voor het Koreaans. Heb je ze niet nodig? Klik erop en kies Verwijderen.

Keer terug naar Apps en onderdelen en kies bij Sorteren op voor Grootte. Loop nu door alle programma’s en verwijder de programma’s die je niet nodig hebt. Open hierna de sectie Opstarten, links in het venster. Hier vind je de apps die worden opgestart. Kies bij Sorteren op voor Invloed op opstarten: programma’s die veel vertraging veroorzaken, verschijnen bovenaan. Zet de schuifjes op Uit bij de programma’s die niet meer mogen opstarten.

©PXimport

Tijdelijke bestanden verwijderen

Windows heeft ook enkele ingebouwde tools in huis om spaarzaam met schijfruimte om te gaan. In het instellingenvenster open je Systeem, Opslag. Standaard is de optie Slim opslaan uitgeschakeld: zet de schuif op Aan en klik op Slim opslaan configureren of nu uitvoeren. Activeer Opslaginzicht, waarmee Windows automatisch bestanden verwijdert als de opslagruimte kritiek wordt. Wij nemen hiermee geen genoegen en kiezen voor Elke week (bij Opslaginzicht uitvoeren).

Bij de volgende sectie – Tijdelijke bestanden – controleren we of de optie Tijdelijke bestanden verwijderen die niet door mijn apps worden gebruikt is ingeschakeld en kiezen we ervoor om deze bestanden automatisch te verwijderen zodra ze veertien dagen in de prullenbak staan. Doe eventueel hetzelfde voor de bestanden in de map Downloads, zodat deze ook na veertien dagen automatisch worden opgeschoond. Je vindt die optie ook onder Tijdelijke bestanden.

©PXimport

Laat OneDrive helpen

Windows heeft tenslotte een interessante functie voor wie met OneDrive werkt: je kunt automatisch ruimte vrijmaken door lokale bestanden die je een periode niet gebruikt, automatisch te markeren als alleen online. Hiermee wordt het bestand alleen opgeslagen in de cloud en niet meer op de lokale schijf. Zodra je het opent, wordt het eerst gedownload. Dit gebeurt op de achtergrond en is nauwelijks merkbaar.

Bij Lokaal beschikbare cloudinhoud kies je bij Inhoud wordt ‘alleen online’ beschikbaar als deze niet is geopend gedurende langer dan 14 dagen. Vind je dat te ver gaan, dan kies je voor een langere termijn, zoals 30 dagen of 60 dagen. Om vol goede moed te beginnen, laten we Slim opslaan al onze vers ingestelde opties direct uitvoeren: klik op Nu opruimen.

Als het goed is, heb je nu weer een hoop vrije ruimte op je schijf. Bovendien heb je het zo geregeld dat het niet opnieuw uit de hand loopt, zodat je er niet telkens op hoeft te letten.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.