Ook vandaag de dag is schijfruimte nog schaars, met als goed voorbeeld de relatief beperkte opslagcapaciteit van ssd’s. We bekijken hier dan ook hoe je in Windows 10 schijfruimte vrijmaken kunt, met interne tools zodat je niets extra's hoeft te installeren.

Het begint met inzicht: waar besteedt Windows onze kostbare schijfruimte aan? Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Systeem, Opslag. Bij Local Disk zie je hoeveel schijfruimte momenteel wordt gebruikt en hoeveel gigabytes nog beschikbaar zijn. De lijst eronder geeft per categorie weer hoeveel capaciteit wordt gebruikt. Zo zie je hoeveel ruimte apps in beslag nemen, maar ook hoeveel ruimte wordt opgeslokt door tijdelijke bestanden of e-mailberichten.

Klik op Meer categorieën weergeven voor een completer beeld. Door te klikken op een categorie zie je de exacte inhoud. Bij sommige categorieën heb je meteen de optie om de ruimteverslinders te verwijderen. Klik bijvoorbeeld op Kaarten en je ziet of er in het verleden offline navigatiekaarten zijn gedownload. Kies Kaarten beheren en verwijder de kaarten die je niet meer nodig hebt.

Schijfopruiming gaat al sinds jaar en dag mee in Windows. Het programma voldoet prima om het Windows-dieet mee te starten. Open het Startmenu en typ Schijfopruiming.

©PXimport

Klik hierna op Systeembestanden opschonen. Het programma geeft bovenin aan hoeveel ruimte kan worden vrijgemaakt als je alle opties aanvinkt. Rechts zie je telkens de hoeveelheid gigabytes die je kunt vrijmaken. Vooral de onderdelen Windows Update opschonen, Tijdelijke Windows-installatiebestanden, Upgradelogboekbestanden van Windows en Miniaturen zijn ruimteverslinders.

Herstelpunten opschonen

Windows maakt regelmatig een herstelpunt aan: een momentopname van de computer. In geval van nood kun je naar een herstelpunt terugkeren om de situatie te herstellen, bijvoorbeeld bij een mislukte installatie van een stuurprogramma. Daar is niks mis mee, maar Windows heeft er een handje van meerdere herstelpunten te maken. In de praktijk hebben we alleen het laatste herstelpunt nodig.

Open de tab Meer opties van het eerder geopende venster Schijfopruiming en klik in het vak Systeemherstel en schaduwkopieën op Opruimen. Windows vraagt of je het zeker weet: klik op Verwijderen. Deze dieetingreep is uiteraard tijdelijk, want Windows zal hierna gretig weer meerdere punten aanmaken.

©PXimport

We grijpen in, drukken op de Windows-toets+R en typen Sysdm.cpl. Open de tab Systeembeveiliging. Selecteer het station met de vermelding (systeem) en klik op Configureren. Bij Schijfruimtegebruik minimaliseer je de hoeveelheid ruimte die herstelpunten in beslag mogen nemen, bijvoorbeeld naar 1%. Je ontneemt Windows hiermee de mogelijkheid om meerdere herstelpunten te maken.

Windows-onderdelen en programma's verwijderen

Windows is modulair en opgebouwd uit meerdere onderdelen. Dat kunnen in het oog springende onderdelen zijn, zoals programma’s. Er zijn echter ook onderdelen die minder zichtbaar en niet nodig zijn en tóch ruimte innemen.

Open het Startmenu en typ Windows-onderdelen. Klik op Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Verwijder de vinkjes naast de opties die je niet nodig hebt. Op onze testmachines is bijvoorbeeld de hopeloos verouderde browser Internet Explorer 11 aangevinkt: weg ermee.

©PXimport

Klap een onderdeel uit om de onderliggende componenten te zien. Bij Mediaonderdelen zien we bijvoorbeeld dat Windows Media Player is aangevinkt, terwijl we het compacte VLC Media Player gebruiken. Ben je niet zeker over een onderdeel, laat het dan staan. Klik op OK en start Windows opnieuw op.

Bekijk nu de geïnstalleerde programma’s en verwijder de apps die je niet nodig hebt. Open het instellingenvenster en kies Apps. In het onderdeel Apps en onderdelen kies je eerst voor Optionele onderdelen. Hier zie je interessante zaken als Aanvullende lettertypen voor Khmer en Extra lettertypen voor het Koreaans. Heb je ze niet nodig? Klik erop en kies Verwijderen.

Keer terug naar Apps en onderdelen en kies bij Sorteren op voor Grootte. Loop nu door alle programma’s en verwijder de programma’s die je niet nodig hebt. Open hierna de sectie Opstarten, links in het venster. Hier vind je de apps die worden opgestart. Kies bij Sorteren op voor Invloed op opstarten: programma’s die veel vertraging veroorzaken, verschijnen bovenaan. Zet de schuifjes op Uit bij de programma’s die niet meer mogen opstarten.

©PXimport

Tijdelijke bestanden verwijderen

Windows heeft ook enkele ingebouwde tools in huis om spaarzaam met schijfruimte om te gaan. In het instellingenvenster open je Systeem, Opslag. Standaard is de optie Slim opslaan uitgeschakeld: zet de schuif op Aan en klik op Slim opslaan configureren of nu uitvoeren. Activeer Opslaginzicht, waarmee Windows automatisch bestanden verwijdert als de opslagruimte kritiek wordt. Wij nemen hiermee geen genoegen en kiezen voor Elke week (bij Opslaginzicht uitvoeren).

Bij de volgende sectie – Tijdelijke bestanden – controleren we of de optie Tijdelijke bestanden verwijderen die niet door mijn apps worden gebruikt is ingeschakeld en kiezen we ervoor om deze bestanden automatisch te verwijderen zodra ze veertien dagen in de prullenbak staan. Doe eventueel hetzelfde voor de bestanden in de map Downloads, zodat deze ook na veertien dagen automatisch worden opgeschoond. Je vindt die optie ook onder Tijdelijke bestanden.

©PXimport

Laat OneDrive helpen

Windows heeft tenslotte een interessante functie voor wie met OneDrive werkt: je kunt automatisch ruimte vrijmaken door lokale bestanden die je een periode niet gebruikt, automatisch te markeren als alleen online. Hiermee wordt het bestand alleen opgeslagen in de cloud en niet meer op de lokale schijf. Zodra je het opent, wordt het eerst gedownload. Dit gebeurt op de achtergrond en is nauwelijks merkbaar.

Bij Lokaal beschikbare cloudinhoud kies je bij Inhoud wordt ‘alleen online’ beschikbaar als deze niet is geopend gedurende langer dan 14 dagen. Vind je dat te ver gaan, dan kies je voor een langere termijn, zoals 30 dagen of 60 dagen. Om vol goede moed te beginnen, laten we Slim opslaan al onze vers ingestelde opties direct uitvoeren: klik op Nu opruimen.

Als het goed is, heb je nu weer een hoop vrije ruimte op je schijf. Bovendien heb je het zo geregeld dat het niet opnieuw uit de hand loopt, zodat je er niet telkens op hoeft te letten.

Je hoort het steeds vaker: iemand klikt op een link en belandt op een nepwebsite van de bank, waar intussen persoonlijke gegevens worden ingevuld. Of er komt ineens een WhatsApp-bericht van een ‘bekende’ met het verzoek om snel geld over te maken voor een ticket of een nieuwe telefoon. Natuurlijk trap jij daar niet zomaar in. Maar hoe herken je dit soort berichten nu het makkelijkst?

Online oplichting is een van de grootste zorgenkindjes van banken en de politie. Er wordt jaarlijks voor miljoenen gefraudeerd met valse links en nepberichten die via sms, e-mail of WhatsApp worden verstuurd. En met de komst van AI wordt het voor criminelen steeds makkelijk om zulke berichten zo echt mogelijk te laten lijken.

Goed lezen

Het herkennen van spamberichten of nepverzoeken om geld over te maken is niet altijd eenvoudig. Belangrijkste vuistregel: gaat het om geld, zeker om grote bedragen, controleer het bericht dan extra goed. Bij e-mail is dat meestal goed te doen. Twijfel je of een bericht een phishingmail is, beweeg dan met de muis over een link zonder erop te klikken. Onderaan in je browser verschijnt de url waar de link naartoe leidt.

Soms zijn die adressen zo onduidelijk dat je er weinig uit kunt opmaken. Klik in dat geval met de rechtermuisknop op de link en kies Koppeling kopiëren. Plak het adres vervolgens in Kladblok, zodat je het kunt bekijken zonder de site daadwerkelijk te openen. Dat is de veiligste manier om te controleren waar de link naartoe verwijst. Vaak zie je dan vreemde of onbekende domeinnamen, een duidelijke aanwijzing dat de mail niet van je bank afkomstig is.

Twijfel? Bellen!

Krijg je een vreemd WhatsApp- of sms-bericht waarin het lijkt alsof een bekende je vraagt om geld over te maken, bijvoorbeeld omdat hij een ticket is kwijtgeraakt of omdat haar telefoon gestolen zou zijn? Dat kán natuurlijk echt zijn, maar vaak is het helaas nep. Zelfs als details in het bericht kloppen, zoals het land waar die persoon verblijft. Slimme oplichters halen dit soort informatie namelijk gewoon van sociale media. Nog een reden dus om niet zomaar online te delen dat je op vakantie gaat en waarheen.

Twijfel je aan de echtheid van het bericht? Bel de persoon zelf om het te controleren. Heb je daar ook geen goed gevoel bij en is diegene met anderen op reis, bijvoorbeeld met partner of kinderen, neem dan contact op met hen om te checken of het verhaal klopt. Dan heb je de waarheid meestal snel boven tafel.

Extra beveiliging

Wil je zelf niet constant controleren of een e-mailtje of berichtje echt is, maar kun je daar wat extra hulp bij gebruiken? Kies dan voor een goed beveiligingspakket. Vrijwel alle beveiligingssuites vissen dergelijke mailtjes er zo voor je uit en markeren deze als zijnde spam, of verplaatsen deze dan automatisch naar een aparte folder in je mailbox.

Bitdefender Premium Security is een allround beveiligingspakket die je mailboxen in de gaten houdt en automatisch controleert op spamberichten en scam-mails. Mailtjes die veilig zijn worden indien gewenst aangeduid met een groen 'Bitdefender Safe'-labeltje. Prettig daarbij is dat je die aanduiding ook op andere apparaten ziet waar je je mail leest, omdat Bitdefender op serverniveau controleert en niet alleen je lokale mailbox. Alles wordt dus online al voor je in de gaten gehouden.

Dat geldt natuurlijk ook voor alle software die je downloadt, ook dat wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van malware. En wie het zekere voor het onzekere neemt, maakt in Bitdefender ook nog eens gebruik van de extra AI-hulp Scam Copilot. Dankzij de ingebouwde chatfunctie kun je bijvoorbeeld een vraag stellen over scamming, maar ook een screenshot sturen van een sms- of WhatsApp-bericht. Scam Copilot scant het bericht en kan aangeven of het om een scambericht gaat.

Blijf alert

Een compleet beveiligingspakket is tegenwoordig toch echt wel een must. Zulke software neemt je aardig wat werk uit handen wat betreft de controle op fishing- en scammingmailtjes en de continu beveiliging van je apparaten als het op virussen en malware aankomt. De ontwikkelingen gaan echter snel en AI wordt meer en meer gebruikt om mensen te misleiden. Dat betekent dat je zelf ook constant alert moet blijven en je jezelf eigenlijk moet trainen om valse berichten te herkennen. Met een extra hulp als Scam Copilot van Bitdefender kun je dergelijke berichten al veel sneller onderscheppen, maar vereist het nog wel een extra stap aan jouw zijde, zoals het opsturen van een verdachte screenshot van een nep-WhatsApp-bericht. Blijf dus altijd opletten, hoe echt een bericht ook lijkt.

De Google Pixel 10 Pro XL is de nieuwste en duurste reguliere smartphone van het merk. In deze review nemen we het toestel met een adviesprijs van 1299 euro onder de loep.

Herkenbaar ontwerp met nieuwtje

Leg je de Pixel 10 Pro XL naast de 9 Pro XL, dan moet je wel heel goed kijken om verschillen te ontdekken. De toestellen ogen praktisch identiek. Maar er zijn wel degelijk verschillen. De Pixel 10 Pro XL is bijvoorbeeld nog zwaarder geworden en is met zijn 232 gram een van de zwaarste telefoons van het moment.

©Rens Blom

Daarnaast ondersteunt de Pixel 10 Pro XL als eerste bekende Android-smartphone magnetische accessoires aan de achterzijde (via Qi2). Je kunt bestaande Apple MagSafe-accessoires van je iPhone daardoor met de Pixel 10 Pro XL gebruiken, wat tof is en goed werkt.

©Rens Blom

Goed om te weten: naast de Pixel 10 Pro XL zijn er ook een kleinere Pixel 10 en 10 Pro, die uiteraard andere specificaties én prijzen hebben. De Pixel 10 Pro XL heeft een prachtig 6,8-inch oledscherm dat bij de beste schermen hoort. Meer hoeven we er niet over te zeggen. De vingerafdrukscanner achter het scherm functioneert bovendien erg goed.

©Rens Blom

Niet de beste specificaties

Van een smartphone die maar liefst 1299 euro kost verwachten we heel goede specificaties. Google snapt dat en stopt daarom een royale 16 GB werkgeheugen in de Pixel 10 Pro XL, aangevuld met minimaal 256 GB opslagcapaciteit. Maar nu komt het: de Tensor G5-processor van Google zelf haalt het niet bij de chips in andere topsmartphones. Googles Pixel 10 Pro XL is in benchmarks minder snel en beperkt de chip sneller bij gamen om niet te warm te worden. Op papier jammer, in de praktijk merk je hier echter minder van. De smartphone is dan ook snel zat.

Waar je méér van merkt, is de accuduur. De Pixel 10 Pro XL heeft een 5200mAh-accu, wat een redelijk gangbare accucapaciteit is voor een 6,8inch-smartphone. Het lijkt er echter op dat de Tensor G5-chip en het modem minder energiezuinig zijn, want de accuduur maakt weinig indruk. Net als voorgaande Pixel-telefoons moeten we de Pixel 10 Pro XL steevast aan de oplader leggen als we gaan slapen. Op zo'n dag lezen we best wat nieuws op de telefoon, gebruiken we sociale media, plegen we wat belletjes, maken we foto's en gebruiken we een halfuur tot uur de hotspot-functie om in de trein te internetten op onze laptop. Veel andere telefoons hebben aan het eind van zo'n dag meer accu over dan de Pixel 10 Pro XL.

Opladen kan de smartphone via usb-c en draadloos. Bekabeld is de snelste methode; het duurt dan anderhalf uur om de accu volledig op te laden.

©Rens Blom

Uitstekende camera's

Pixel-smartphones staan al jaren bekend om hun uitstekende camera's. De Pixel 10 Pro XL houdt die reputatie hoog en biedt je drie geavanceerde camera's op de achterkant. Het gaat om een primaire camera, een groothoekcamera en een zoomcamera. Met alle camera's kun je overdag én in het donker echt hele goede foto's en video's schieten. Het verschil met de Pixel 9 Pro XL, die we hiervoor regelmatig gebruikten, vinden we echter niet groot. Gek is dat niet, want de 10 Pro XL heeft dezelfde camera's als zijn voorganger. Google zegt wel dat de optische beeldstabilisatie verbeterd is en voegt een zoommodus (tot 100x) toe, die sterk leunt op kunstmatige intelligentie (AI). En ja, tientallen keren zoomen is grappig, maar de resultaten zijn veel minder mooi dan een 'echte foto'. Wij adviseren je daarom om maximaal 10x te zoomen. Dan krijg je echt nog prima foto's.

Hieronder zie je twee fotoseries met telkens van boven naar beneden de hoofdcamera, de groothoekcamera en verschillende zoomstanden.

©Rens Blom

©Rens Blom

Opfrisbeurt voor software

Op de Pixel 10 Pro XL is Android 16 geïnstalleerd, de nieuwste software. Versie 16 oogt visueel anders dan versie 15 en is met name kleurrijker en vrolijker. Je kunt ook wat meer visuele zaken personaliseren. Wij zijn wel fan van deze opfrisbeurt.

Google stopt de software vol met AI-functies. Wat direct opvalt, is dat de Pixel 10 Pro XL in bijvoorbeeld de Verenigde Staten veel meer AI-functies heeft dan in Nederland. De AI werkt sowieso beter in het Engels. De functies die je hier wél kunt gebruiken, zijn overwegend nuttig en zeker het proberen waard. Nu maar hopen dat er meer (aangekondigde) functies naar Nederland komen.

Het updatebeleid van Google blijft erg goed: zeven jaar Android- en beveiligingsupdates. Wij vinden zeven jaar heel netjes, want we kunnen ons goed voorstellen dat het toestel na zeven jaar gebruik naar het einde van zijn (technische) levensduur kruipt.

Conclusie: Google Pixel 10 Pro XL kopen?

De Google Pixel 10 Pro XL is een fraaie en complete smartphone met erg goede camera's en zeven jaar software-updates. De ondersteuning voor magnetische (oplaad)accessoires is een mooie vernieuwing en we zien ook potentieel voor de AI-functies. De accuduur is echter een zwakker punt en de adviesprijs vinden we ook aan de hoge kant.