VLC media player is een van de populairste in zijn soort – en heus niet alleen omdat die gratis is. Er zijn namelijk weinig mediaspelers die zonder extra codecs zo veel verschillende mediaformaten afspelen. En wie de moeite neemt de minder bekende opties en mogelijkheden van het programma te ontdekken, heeft snel door dat zelfs een omschrijving als ‘flexibele mediaspeler’ de tool onrecht aandoet.

Tip 01: Download

Heb je VLC media player nog niet op je computer staan, zorg dan dat je die van de officiële website downloadt. Het zou niet de eerste keer zijn dat derden een geïnfecteerde versie van de tool op een andere site aanbieden. De meest recente versie op het moment van dit schrijven is 3.0.6. Normaal gesproken detecteert de site je besturingssysteem en zal die de overeenkomstige versie ter download aanbieden.

Je kunt desgewenst andere versies ophalen via het pijltje naast Download VLC; het programma is namelijk voor diverse platformen beschikbaar, waaronder Windows 32- en 64-bits, macOS, Linux en de mobiele platformen Windows Phone, Android en iOS. Klik je hier op Andere systemen, dan kun je uit diverse Linux-distributies en uit ‘exotische’ omgevingen als OpenBSD, OS/2 en Solaris kiezen. Langs deze weg kun je trouwens ook een portable Windows-versie downloaden, in zip- of 7zip-formaat.

Schuw je het experiment niet, dan kun je zelfs voor een van de ‘nightly builds’ gaan. Op dit moment staat bijvoorbeeld al versie 4.0.0 in de steigers, en die kun je op de site van Videolan ophalen. Besef wel dat deze versie de installatie van je oudere versie ongedaan maakt.

©PXimport

Tip 02: Interface

Je kunt het uitzicht van VLC media player (verder afgekort als VLC) op verschillende manieren aanpassen. Wanneer je het menu Extra / Interface aanpassen kiest, kun je zelf de volgorde van de elementen voor diverse menubalken instellen, waaronder de Hoofdwerkbalk en de Tijdwerkbalk. Je kunt deze elementen gewoon met de muis verslepen. Via de knop Nieuw Profiel kun je de knoppenlay-out dan onder een eigen naam bewaren.

Kijk zeker ook even bij Extra / Voorkeuren / Interface. Hier kun je allerlei aspecten van de interface wijzigen. De meest ingrijpende visuele aanpassing verkrijg je echter door een ander thema oftewel skin te gebruiken. Je vindt op de site van Videolan meer dan honderd skins, waar je ze overigens ook in één keer kunt downloaden. Daarna hoef je alleen maar het zip-bestand uit te pakken. Om zo’n skin toe te passen, ga je naar Extra / Voorkeuren / Interface en stip je Aangepast thema gebruiken aan, waarna je via Kiezen naar een geschikt vlt-bestand verwijst. Bevestig je keuze met Opslaan. Vind je niet meteen iets geschikts in dit toch wel ruime aanbod, dan kun je zelfs je eigen skin ontwerpen met behulp van de VLC media player Skin Editor.

©PXimport

Tip 03: Instellingen

De meeste gebruikers vinden al snel de weg naar het instellingenmenu van VLC: druk op Ctrl+P of ga naar Extra / Voorkeuren. Op het tabblad Sneltoetsen krijg je meteen een handig overzicht van de beschikbare sneltoetsen (zie ook VLChelp). Met een dubbelklik kun je die trouwens aanpassen.

Veel gebruikers zijn zich er echter niet van bewust dat ze ook een uitgebreider instellingenmenu kunnen oproepen. Om daar te komen, kun je linksonder, bij Weergave-opties, de optie Alles aanstippen. Het menu ziet er op slag totaal anders uit. In het linkerpaneel verschijnt een overzicht met de rubrieken Afspeellijst, Audio, Geavanceerd, Interface, Invoer/codecs, Streamuitvoer en Video. Elke rubriek bevat diverse subrubrieken en de bijbehorende items verschijnen vervolgens in het rechterpaneel. Erg handig is dat je in deze modus over een zoekbalk beschikt. Tik je hier bijvoorbeeld ondertitel in, dan krijg je in één keer alle onderdelen te zien die daarmee te maken hebben.

©PXimport

Tip 04: Afstandsbediening

Als je VLC op een mediacenter-pc draait, kan het handig zijn om het programma op afstand te bedienen, bijvoorbeeld vanaf een browser op je laptop of smartphone. Om deze functie in te schakelen open je Extra / Voorkeuren en stel je Weergave-opties in op Alles, zoals beschreven in de vorige tip. Klik op de rubriek Hoofdinterface, zorg dat de Interfacemodule in het rechterpaneel staat ingesteld op Standaard en plaats een vinkje bij Web. Klik nu op het pijltje naast de rubriek Hoofdinterface en selecteer Lua. Rechts, bij Lua-interfaceconfiguratie, vul je een Wachtwoord in. Bevestig met Opslaan en herstart VLC.

Over naar je browser, (voorlopig) op dezelfde pc. Hier tik je localhost:8080 in de adresbalk in – mocht je firewall protesteren, geef dan aan dat het om bonafide verkeer gaat. Er wordt om het wachtwoord gevraagd (de gebruikersnaam laat je oningevuld) en meteen erna verschijnt een afstandsbediening voor VLC, met handige knopjes aan de linkerzijde.

Je hoeft nu alleen het interne ip-adres van de pc met VLC te kennen – het opdrachtregelcommando ipconfig vertelt je dit – om VLC ook vanaf een ander netwerkapparaat te kunnen bedienen. Je hoeft in die browser dan alleen <ip-adres>:8080 in te vullen.

©PXimport

Tip 05: Ondertiteling

De kans is groot dat er ook één of meer ondertitelsporen beschikbaar zijn als je in VLC een film of video bekijkt. Afhankelijk van het containerformaat zijn de ondertitels wellicht al in het videobestand opgenomen. Kijk dat na bij Ondertitels / Ondertitelspoor; mogelijk zijn hier zelfs verschillende sporen in diverse talen beschikbaar. Klik op zo’n spoor om het resultaat te zien.

Bij veel (gedownloade) films zit de ondertiteling echter in een afzonderlijk bestand, vaak met de extensie srt. Normaal gesproken pikt VLC de ondertitels automatisch op, als dat bestand zich tenminste met exact dezelfde naam in dezelfde map als het videobestand bevindt. Desnoods verwijs je vanuit VLC zelf naar het juiste ondertitelbestand via Ondertitels / Ondertitelbestand toevoegen.

Ben je nog op zoek naar het bijbehorende ondertitelbestand? Ook dat kan vanuit VLC zelf via de inmiddels ingebouwde plug-in VLSub. Open het menu Weergave en kies VLSub. Stel de gewenste taal in (zoals Dutch) en vul de titel van de film, serie of het specifieke seizoen in. Druk op Search by name, selecteer het gewenste ondertitelbestand, klik op Download selection en op de bijbehorende link, waarna je browser het bestand zal downloaden.

©PXimport

Tip 06: Synchronisatie

Is de synchronisatie tussen ondertitels en film niet optimaal en brengt een ander ondertitelbestand ook geen soelaas, dan kun je de hulp van VLC inroepen. Zo kun je de ondertitelvertraging stelselmatig iets verkleinen via de G-toets en vergroot je die juist met de H-toets. Meer opties vind je via Extra / Spoorsynchronisatie. Hier kun je tot op een duizendste seconde nauwkeurig de gewenste vertraging (via positieve waarden) of versnelling (via negatieve waarden) van het ondertitelspoor ingeven. Als ondertitels iets te laat doorkomen in verhouding tot de audio, dan kun je ook nog een geavanceerde synchronisatiemethode toepassen met behulp van tijdstempels. Zodra je een zin hoort die makkelijk herkenbaar is, druk je op Shift+H. Vervolgens druk je op Shift+J wanneer je de bijbehorende ondertitel ziet verschijnen. Om beide op elkaar af te stemmen, moet je vervolgens op Shift+K drukken. Je herstelt de originele audio- en ondertitelsynchronisatie weer met de sneltoets Ctrl+Shift+K.

©PXimport

Tip 07: Mediaconversie

VLC laat zich ook prima inzetten als mediaconverter. Laten we als voorbeeld een YouTube-filmpje nemen waarvan je alleen de audio wenst over te houden – meteen ook een illustratie hoe je zulke filmpjes rechtstreeks vanuit VLC kunt downloaden.

Je opent eerst de YouTube-video in je browser, waarvan je vervolgens het bijbehorende webadres selecteert en met Ctrl+C naar het klembord kopieert. In VLC ga je naar Media / Netwerkstream openen, plak je de url met Ctrl+V in het veld en druk je op Afspelen. Open het menu Extra en kies Codecinformatie. Er duikt een venster op waarin je het volledige webadres, onderaan bij Locatie, naar het klembord kopieert. Dat plak je nu weer in je browser; de video wordt direct afgespeeld. Klik het met de rechtermuisknop aan en kies Opslaan als. Even later is de video offline beschikbaar in mp4-formaat.

Omzetten naar mp3 gaat als volgt. Ga naar Media / Converteren/opslaan. Druk op de knop Toevoegen en verwijs naar het mp4-bestand. Klik op Converteren/opslaan en selecteer het profiel Audio – MP3. Eventueel klik je hier ook op de knop met de moersleutel: op het tabblad Audiocodec kun je nu de kwaliteit aanpassen en bijvoorbeeld een Bitrate van 192 kb/s instellen. Bevestig met Opslaan, geef een geschikte naam voor je mp3-bestand op en zet de conversie in gang met Start.

©PXimport

Tip 08: Recorder

VLC is niet alleen een mediaspeler; je kunt de tool ook inzetten om allerlei media op te nemen. Zo is het programma uitstekend geschikt om snapshots van een video te maken. Dat kan via het menu Video / Snapshot maken of met de sneltoets Shift+S (Windows, Linux) of Cmd+Alt+S (macOS).

VLC kan ook live webcambeelden opnemen. Probeer het eerst als volgt. Ga naar Media / Opnameapparaat openen. In het uitklapmenu bij Opnamemodus kies je DirectShow, waarna je bij Video-apparaatnaam je webcam selecteert en bij Audio-apparaatnaam het gewenste apparaat (Geen behoort ook tot de mogelijkheden). Klik op het pijltje naast Afspelen en kies Stream. Druk op Volgende, controleer of Bestand is geselecteerd bij Nieuw doel, klik op Toevoegen en vul de gewenste bestandsnaam en extensie in. Deze laatste moet dan wel overeenkomen met het Profiel dat je selecteert nadat je op Volgende hebt gedrukt; bijvoorbeeld de bestandsnaam webcam.mp4 met als profiel Video – H.264 + MP3 (MP4). Druk opnieuw op Volgende en start de opname met Stream. Druk op de Stop-knop om de opname te beëindigen.

Lukt het niet op die manier, ga dan als volgt te werk. Selecteer opnieuw het gewenste video- en audioapparaat zoals hierboven beschreven. Klik op Geavanceerde opties en stel de Video-invoer beeldsnelheid bijvoorbeeld in op 30,00. Bevestig met OK en klik op Afspelen. Ga naar Weergave en selecteer Geavanceerde bediening, zodat onderaan in beeld ook een rode opnameknop beschikbaar komt. Hiermee kun je de beelden opnemen. Druk nogmaals op de knop om de opname te stoppen.

©PXimport

Tip 09: Logo

Met VLC kun je je audio of video natuurlijk rechttoe, rechtaan afspelen, zonder enige franje, maar wie wel houdt van een gimmick op z’n tijd, kan terecht in een uitgebreide effectenbak. Open een videobestand en kies Extra / Effecten en filters. Een dialoogvenster opent zich en op het tabblad Audio-effecten zie je al meteen een grafische Equalizer. Die moet je desgewenst wel eerst nog even inschakelen; je kunt hier trouwens uit een hele reeks ‘presets’ kiezen.

Stel, je wilt je video graag afspelen met een klein logo van je vereniging in beeld. Nu kun je zo’n logo weliswaar in de beelden zelf inbranden (bijvoorbeeld met het gratis Avidemux), maar met VLC kan het ook minder ingrijpend. Bij Effecten en filters open je het tabblad Video-effecten. Je ziet hier verschillende onderliggende tabbladen, zoals Bijsnijden, Kleuren en Geometrie. Voor het logo klop je echter aan bij het tabblad Overlay. Hier plaats je dan een vinkje bij Logo toevoegen en haal je het gewenste afbeeldingsbestand op. Bij Boven en Links geef je (in aantal pixels) aan hoever het logo zich van de videorand moet bevinden en met de schuifknop bij Dekking stel je de transparantiegraad van je logo in – op deze manier kun je dus ook een watermerk in je video tonen. Bevestig met Opslaan.

Het is trouwens perfect mogelijk om meerdere audio- en video-effecten tegelijk te activeren. Let wel: als je de knop Opslaan indrukt, blijven de ingestelde effecten bij volgende afspeelsessies – ook bij andere video’s – actief.

©PXimport

Uitbreidingen

©PXimport

Opdrachtregel

©PXimport

Het is herfst, en dat betekent spinnen. Niet alleen buiten, maar ook binnen. Daar kun je flink van schrikken. Toch is er geen reden tot paniek. Spinnen zijn juist nuttig: ze vangen muggen, vliegen en andere hinderlijke insecten. Nederlandse spinnen zijn bovendien niet gevaarlijk voor mensen. Wil je ze toch liever niet in huis? Dit kun je doen!

Dat je in het najaar meer spinnen ziet, is trouwens logisch. De mannetjesspinnen zijn dan op zoek naar een vrouwtje. Of het nu mannetjes of vrouwtjes zijn, voor allemaal geldt: ze zijn snel, maar niet gevaarlijk. Je kunt ze makkelijk vangen, zolang je maar rustig blijft.

Geen paniek! Vangen en vrijlaten doe je zo

De eenvoudigste methode daarvoor is nog steeds het bekende glas met een stukje stevig papier, bijvoorbeeld een bierviltje. Zet een stevig glas over de spin en schuif er een kartonnetje of papiertje onder. Til het geheel voorzichtig op, houd het goed gesloten en zet de spin buiten op enkele meters van je huis neer. Hoe verder, hoe kleiner de kans dat hij terug naar binnen kruipt.

Er bestaan ook speciale spinnenvangers: lange stelen met zachte borsteltjes of buisjes met een opvangreservoir. Handig als je liever wat afstand bewaart. Oefen eerst even, zodat je zeker weet hoe het werkt. Een spin doorspoelen of bespuiten met insectenspray kun je beter niet doen: er zijn betere, diervriendelijkere manieren om van ze af te komen.

©LeoniekvanderVlietPhotography

Waar komen spinnen binnen?

Spinnen kiezen niet bewust voor jouw woonkamer, maar volgen vaak insecten die aangetrokken worden door licht of warmte. Via kieren langs kozijnen, onder deuren of door ventilatieopeningen vinden ze hun weg naar binnen. Ook via spullen uit de schuur of garage kunnen ze mee naar binnen komen. Door deze routes af te sluiten of te controleren, verklein je de kans dat ze binnen belanden.

Voorkomen is ….

Hieronder lees je wat je in het algemeen kunt doen om insecten en spinnen buiten te houden. Ook kijken we specifiek naar bepaalde ruimtes in je huis.

Algemeen

Inspecteer je hele woning systematisch door langs plintnaden, kozijnen en doorvoeren te lopen. Dicht kieren af en vervang versleten tochtstrips. Plaats fijnmazig rvs-gaas voor ventilatieopeningen en maak ventilatieroosters jaarlijks schoon. Horren monteren voor ramen en deuren scheelt ook al een hoop.

Woonkamer

In de woonkamer trekken lampen vaak insecten aan, en daarmee ook spinnen. Plaats lampen niet direct bij de buitendeur en gebruik eventueel warmere lichtkleuren die minder insecten lokken – wit licht bevat namelijk veel UV- en blauwe componenten, echte insect-magneten. Ruim regelmatig achter kasten en banken op: rommelige hoeken bieden ideale plekken voor webben.

Slaapkamer

Zet bij warm weer het raam open met een hor ervoor. Zo ventileer je goed zonder dat spinnen en insecten naar binnen glippen. Trek ook gordijnen geregeld open en dicht; spinnen houden van rustige, donkere hoekjes.

Badkamer

Door de hoge luchtvochtigheid is de badkamer aantrekkelijk voor insecten en dus voor spinnen. Laat de ruimte goed drogen na het douchen (zet daar bijvoorbeeld de mechanische ventilatie voor aan of zet een raam een stukje open) en haal spinrag direct weg.

Kelder en berging

Dit zijn favoriete plekken voor grote huisspinnen. Ze houden van koelere, vochtige plekken waar ze met rust gelaten worden. Controleer leidingen en kieren, dicht openingen en zorg dat er niet te veel losse spullen op de grond staan.

Van huisspin tot kruisspin: zo herken je ze

Gevaarlijke spinnen? Die komen in Nederland eigenlijk niet voor. Maar dat maakt de angst er niet minder om. Herkennen wat voor spin je ziet, kan dan echt helpen. In september en oktober zie je binnenshuis vooral mannetjes van huisspinnen rondstruinen, terwijl vrouwtjes in hun web blijven. Met een app zoals ObsIdentify (voor Android en iOS) kun je eenvoudig een foto maken en direct zien om welke soort het gaat. Ook de webvorm geeft aanwijzingen: een strak wielweb, een trechter of een slordig matje is vaak soortspecifiek. Door je in de soorten te verdiepen, leer je dat de grote, donkere spinnen in huis simpelweg rondzwervende mannetjes zijn die een partner zoeken. Niets om bang voor te zijn dus!

Top 5 huisspinnen in Nederland

De kruisspin, Araneus diadematus, is jaar in jaar uit de publieksfavoriet én meest geteld; je herkent hem aan het lichte kruis op het achterlijf en het grote wielweb langs schuttingen en raamkozijnen. De grote trilspin, Pholcus phalangioides, hangt met lange poten onder het plafond en trilt heftig bij onraad; je vindt hem vaak in rustige hoekjes binnen. De gewone en grote huisspinnen, Eratigena-soorten, bouwen trechterwebben achter kasten en in kelders. De venstersectorspin, Zygiella x-notata, spant bij ramen een wielweb met een 'hapje' eruit; vaak zie je die in gevelhoeken. De herfsthangmatspin, Metellina segmentata, maakt kleine hangmatwebjes in struiken en rond tuinen en wordt regelmatig bij huizen gezien. De exacte volgorde varieert per jaar en telling, maar deze soorten staan steevast hoog in Nederlandse spinnentellingen.

©Anton Derkach | Iuliia - stock.adobe.com

Veelgestelde vragen over spinnen in huis

Zijn spinnen in Nederland giftig?

De spinnen die je binnenshuis tegenkomt, zoals huisspinnen of trilspinnen, zijn niet gevaarlijk. Ze kunnen hooguit bijten als ze in het nauw komen, maar dat gebeurt zelden en is vergelijkbaar met een muggenprik: een klein rood plekje dat snel verdwijnt. Ook buitenshuis leven er in Nederland geen gevaarlijk giftige spinnen voor mensen.

Kruipen spinnen in je slaap in je mond of oren?

Dit is een hardnekkige mythe. Spinnen zijn schuwe dieren die juist contact met mensen vermijden. Het idee dat ze in je slaap in je mond of oor kruipen is een broodjeaapverhaal. Ze lopen hooguit langs je bed op zoek naar een rustig hoekje, maar hebben geen enkele reden om een mens als schuilplek te gebruiken.

Waarom zie je vooral in de herfst zoveel spinnen?

In nazomer en herfst gaan mannetjes-huisspinnen op zoek naar een vrouwtje. Omdat ze rondzwerven, zie je ze vaker in kamers en gangen lopen. Vrouwtjes blijven meestal in hun web en vallen daardoor minder op. De seizoenspiek heeft dus alles te maken met hun voortplantingscyclus.

Kunnen spinnen eitjes in huis leggen?

Ja, spinnen kunnen in huis eizakjes maken. Meestal gebeurt dat in rustige hoekjes of achter meubels. De jongen verspreiden zich na het uitkomen en veel halen de volwassen leeftijd niet. Door webben en eizakjes regelmatig weg te halen met de stofzuiger, houd je de aantallen eenvoudig onder controle.

Helpt het om spinnen weg te houden met pepermuntolie of azijn?

Er circuleren veel huismiddeltjes die zouden helpen, maar er is weinig bewijs dat spinnen echt wegblijven van bepaalde geuren. Belangrijker is het dichten van kieren, plaatsen van horren en regelmatig opruimen. Dat heeft aantoonbaar meer effect dan een schaaltje azijn of een oliebrandertje.

Kunnen huisspinnen springen of vliegen?

Nee, de huisspinnen die je binnenshuis tegenkomt kunnen niet springen of vliegen. Ze lopen of klimmen via draden. Soms zie je kleine jonge spinnen wel zweven aan een draadje; dat heet 'ballooning'. Dan gebruiken ze een draad als zweeflijn in de wind. Bij volwassen huisspinnen gebeurt dat niet binnenshuis. 

Wat moet ik doen als ik een spin echt niet durf te vangen?

Vraag iemand anders om te helpen of gebruik een lange spinnenvanger waarmee je voldoende afstand houdt. Als dat niet lukt, kun je de deur naar de buitenruimte openen en wachten tot het dier zelf naar buiten trekt. Het belangrijkste is kalm blijven: spinnen zijn sneller bang voor jou dan andersom.

In oktober staat de tuin in het teken van de overgang naar de koude maanden. Planten hebben nog steeds zorg nodig en ook het onderhoud vraagt aandacht. Dit is het moment om alles klaar te maken, zodat je tuin de winter goed doorkomt.

Bescherm de tuin tegen vorst

Met dalende temperaturen is het belangrijk om alles te beschermen tegen vorstschade. Laat de tuinslang volledig leeglopen en berg hem op, zodat er geen water in achterblijft. Draai vervolgens de buitenkraan dicht. Schaf vliesdoek of noppenfolie aan om gevoelige planten te beschermen zodra het gaat vriezen.

Planten en bollen voor een wintertuin

Wie in de winter ook kleur wil behouden, kan nu groenblijvende varens, lage heesters en kerstrozen planten. Voorjaarsbollen zoals sneeuwklokjes, kievitsbloemen en bosanemonen moeten direct de grond in, omdat ze snel uitdrogen. Ook winterjasmijn of knoflook zijn nu aan de beurt. Bedek de grond daarna met een laag bladeren.

In hangmanden kun je winterviolen, bollen en klimop zetten voor wat extra kleur. Rozen plant je alvast voor het nieuwe seizoen. Tulpen die niet in de grond kunnen overwinteren, zet je in bollenbakken. Andere bloembollen plaats je bij vaste planten die qua kleur en bloeitijd goed bij elkaar passen. Geprepareerde hyacinten zet je in glazen binnen om vroeg van hun bloemen te genieten.

Oogsten in de herfst – én zaaien in de moestuin

Oktober is de maand van de oogst. Peren en appels haal je nu van de boom; maak er moes of taart van. Pompoenen en sierkalebassen zijn ook rijp. Laat altijd een stuk steel zitten, dan blijven ze langer goed. Bewaar ze koel en vorstvrij. In de moestuin zaai je nog veldsla, pluksla of spinazie. Kies wel voor winterharde soorten. Groenten die niet tegen kou kunnen, zoals paksoi, koolrabi, bloemkool en broccoli, oogst je voor de winter.

©encierro - stock.adobe.com

Onderhoud in oktober

Struiken, rozen en hagen hebben nog baat bij wat mest. In de border en moestuin kan eventueel kalk gestrooid worden. Blijf onkruid weghalen zodat het in het voorjaar niet uit de hand loopt. Plantensteunen kunnen de schuur in; maak ze schoon voordat je ze opbergt.

Zomerbollen zoals dahlia's, bloemriet en Abessijnse gladiolen moeten gerooid worden na de eerste nachtvorst. Controleer ook potten en bakken: zorg dat de afwateringsgaten open zijn zodat regenwater goed kan weglopen.

Snoeien in oktober

Ramblerrozen knip je bij door lange scheuten wat in te korten. Oktober is ook geschikt voor het snoeien van berk, esdoorn en kastanje, maar doe dit niet later dan eind november, want de sapstromen van deze bomen komen al vroeg op gang. Appel- en perenbomen kunnen eveneens gesnoeid worden.

©maxbelchenko

Het gazon winterklaar maken

Geef het gras dit najaar nog een laatste beurt. Verticuteer om mos en dood gras te verwijderen en lucht in de bodem te brengen. Maai het gras nog een keer, maar laat het niet te kort worden. Steek de randen bij en hark het gevallen blad weg, zodat het gras niet verstikt onder een bladerdeken en in het voorjaar weer gezond kan uitlopen.