Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: RegistryFinder - Geregistreerd

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Wie een probleem ondervindt met de pc en op internet op zoek gaat naar een oplossing, zal niet zelden een lijst met instructies vinden waarin ergens een registersleutel moet worden gewijzigd. Dit is geen handeling voor onervaren computergebruikers, maar wie weet wat hij doet en betrouwbare instructies opvolgt, kan zonder veel risico een registersleutel aanpassen, aanmaken of verwijderen.

Voor dat doel heeft Windows al sinds jaar en dag Regedit (Register-editor) aan boord en dat voldoet uitstekend. Er zitten echter wel wat haken en ogen aan. Moet je bijvoorbeeld op zoek naar de naam van een programma waar je een probleem mee hebt, en komt die naam meermaals voor, dan springt Regedit van de ene naar de andere vondst. RegistryFinder is in zo’n geval handiger. Met RegistryFinder kun je zoeken in het lokale register, het netwerk en zelfs in een opgeslagen kopie. Wanneer je dat doet, krijg je een overzichtelijke lijst waar de zoekterm allemaal in voorkomt. Vervolgens kun je daarmee de gebruikelijke handelingen verrichten die Regedit ook biedt. Bovendien kun je RegistryFinder aan het contextmenu van Verkenner toevoegen om reg-bestanden mee te openen. Overigens is de vertaler van dit programma zo grondig te werk gegaan dat het programma ineens RegisterZoeker heet als je de taal op Nederlands ingesteld hebt.

©PXimport

Tip 02: Kid3 - Naamgeving

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Er zijn heel wat programma’s om mp3-bestanden mee te taggen. Vaak kunnen ze automatisch gegevens over het album, de titel en artiest uit een onlinedatabase halen, wat natuurlijk veel werk scheelt. Toch zal er de nodige muziek zijn die niet in zo’n database te vinden is en dan zul je toch echt zelf aan de slag moeten. Dat is ook het geval als de meeste muziek op je harde schijf staat, omdat de namen dan meestal niet eenduidig zijn (denk aan het gebruikelijke The Beatles of het database-technisch juistere Beatles, The).

Programma’s die automatisch gegevens kunnen ophalen, bieden uiteraard ook de mogelijkheid om tags handmatig te bewerken, maar een specialist komt daarin toch meer tot zijn recht, en Kid3 is zo’n specialist. Het aardige is dat je met Kid3 in één handeling honderden nummers van een artiest van de juiste naam kunt voorzien. Bovendien tagt Kid3 niet alleen mp3-bestanden, maar een veelheid aan formaten waaronder ook zeer exotische. Ook kan Kid3 converteren tussen verschillende standaarden voor mp3-tags, kun je bestandsnamen uit tags maken en omgekeerd en kun je afspeellijsten exporteren.

©PXimport

Tip 03: Sekaiju - Componist

Geschikt voor: Windows XP, Vista,7, 8.x, 10

Er zijn in principe twee manieren om muziek te produceren op de pc. De ene methode combineert audiobestanden, waarbij het niet uitmaakt of ze zelf opgenomen zijn of al bestaan. De andere methode werkt op basis van midi. Dit is meteen ook de oudste manier, omdat tijdens het ontstaan ervan computers nog niet snel genoeg waren voor het verwerken van grote audiobestanden. Nog steeds wordt heel veel muziek op basis van dit systeem geproduceerd en gebruiken artiesten het om live allerlei apparatuur met elkaar te laten communiceren.

Om dat zelf te kunnen doen, heb je een midi-sequencer nodig. Zoiets als Sekaiju. Alhoewel het programma van Japanse origine is, is het ook beschikbaar in het Engels. Sluit je een midi-keyboard aan op de pc (via usb), dan kun je het programma als meersporenrecorder gebruiken en de ene na de andere partij opnemen. Dat gaat natuurlijk nooit vlekkeloos en dus voorziet het programma ook in de mogelijkheid de ingespeelde partijen achteraf te bewerken. Dat kan zowel via een piaonorol als via de notenbalk. Heb je geen midi-instrument, dan kun je ook rechtstreeks componeren op de pianorol of op de notenbalk. Het afspelen van de gemaakte compositie kan via de vele instrumenten van je geluidskaart of -chip, via de meegeleverde virtuele instrumenten van Korg of Yamaha of je kunt het naar een extern midi-apparaat sturen.

©PXimport

Tip 04: VirusTotal Uploader - Bijna alwetend

Geschikt voor: Windows XP, Vista,7, 8.x, 10

Twee weten meer dan één, en dus weten zestig à zeventig nog véél meer. Tijdens het downloaden van een programma zal je virusscanner dat programma automatisch analyseren op ongewenste zaken, maar welke scanner je ook gebruikt, vaak halen ze een score van ‘slechts’ hoog in de 90%. En dus: hoe meer scanners, hoe beter de uitkomst. Het probleem is dat je meerdere virusscanners niet naast elkaar op één pc kunt installeren. En dus vertrouwen we op VirusTotal, de onlinedienst die dat wel kan. Het uploaden van een download naar die dienst vereist echter een aantal stappen die we makkelijk kunnen omzeilen met het handige VirusTotal Uploader. Dit programmaatje wordt weliswaar niet meer bijgewerkt, maar het komt van VirusTotal zelf, is dus betrouwbaar en het werkt nog altijd prima. Het nestelt zich in het contextmenu van de Verkenner, zodat je na het downloaden van een programma er eenvoudig met rechts op kunt klikken en kunt kiezen voor Send to VirusTotal. Vervolgens verschijnt automatisch de webpagina met de scanresulaten. Wie zelfs dat te riskant vindt, kan ook de url van een download vanuit de browser kopiëren, de uploader openen, de link plakken en kiezen voor Get and upload. Let daarbij wel op dat je geen ‘https’ in de url laat staan. Haal de ‘s’ even weg, anders lukt het uploaden niet.

©PXimport

Tip 05: CK-12 Flexbooks - Leerzaam

Geschikt voor: elk systeem

“Hoe meer een mens weet, hoe meer hij beseft dat hij niets weet.” Dat is een uitspraak van Socrates, en wie zijn wij om deze filosoof ongelijk te geven? Toch is het goed om je leven lang te blijven leren. Het zorgt ervoor dat je meer gespreksstof hebt dan alleen het weer en bovendien houdt het de geest scherp.

De Amerikaanse onderwijsorganisatie CK-12 biedt dan ook een gigantisch aantal online cursussen – uiteraard wel in het Engels – over een veelheid aan onderwerpen. Deze worden gepresenteerd in de vorm van zogeheten Flexbooks. Dat zijn interactieve boeken die je vorderingen bijhouden en naast tekst en afbeeldingen vaak ook video’s en overhoringen bevatten. CK-12 biedt lesmateriaal over allerlei onderdelen van de wiskunde, natuurwetenschap, natuur- en scheikunde, biologie en levenswetenschappen, sociologie en filosofie, gezondheid, geschiedenis en zelfs digitale fotografie. Is de beheersing van je Engels onvoldoende voor dergelijke kost, dan zijn er zelfs cursussen om deze taal beter onder de knie te krijgen.

©PXimport

Tip 06: Small Basic - Programmeur

Geschikt voor: elk systeem, Windows 7, 8.x, 10

Wie jarenlang op de bijrijdersstoel heeft gezeten, wil onherroepelijk een keer zelf achter het stuur. En wie altijd alleen maar programma’s van anderen heeft gebruikt, wil er op een dag misschien zelf weleens een maken.

Om de concepten te leren die een rol spelen bij het maken van een programma, bestaan er allerlei visuele programmeeromgevingen, maar echte programmeertalen werken met getypte commando’s, en ja, die moet je leren. Er is echter één taal die al jaren in omloop is en die speciaal bedoeld is als instapmodel, bekend onder de toepasselijke naam Basic. Die bestaat weer uit allerlei dialecten, en één daarvan is Small Basic.

Met Small Basic kun je op je eigen pc een enorm aantal verschillende soorten programma’s maken die gebruik kunnen maken van bedieningselementen als knoppen en invoervelden, grafische objecten, geluid, enzovoort.

Je kunt Small Basic downloaden en op je lokale pc gebruiken, maar je kunt er ook eerst mee experimenteren in de browser. Om de taal te leren zijn er tutorials en is er een Nederlandstalige handleiding.

©PXimport

Tip 07: Living Atlas - Kaartje leggen

Geschikt voor: elk systeem

Het navigatiesysteem in je auto en Google Maps zijn reuzehandig wanneer je een ritje van A naar B moet maken of wanneer je wilt weten waar zich de dichtstbijzijnde geldautomaat bevindt. Er is echter zo veel meer te weten over de omgeving waarin je je bevindt of waar je heen wilt. Zonder twijfel is een van de veelzijdigste bronnen Living Atlas.

Op de site van Living Atlas kun je kaarten bekijken van over de hele wereld en op basis van allerlei thema’s. Deze kaarten kun je bovendien op regio en thema sorteren, zodat je snel vindt wat je zoekt. Kijken we bijvoorbeeld naar eigen land, dan biedt Living Atlas een kadastrale kaart van het volledige land (scheelt weer een bezoek van de Rijdende Rechter), een gedetailleerde adreskaart en een nauwkeurige hoogtekaart. Je kunt in de Atlas ook achterhalen waar zich risicovolle objecten bevinden, hoe het zit met het bodemgebruik en de waterhuishouding. Daarnaast zijn er gedetailleerde luchtfoto’s van verschillende jaren en kun je historische topografische kaarten raadplegen. Verder zijn er kaarten die betrekking hebben op de sociale en gezondheidsaspecten van de samenleving (waaronder kaarten over de verspreiding van het coronavirus) en nog veel meer. En dat is alleen nog maar van ons eigen kikkerlandje! Genoeg te ontdekken dus.

©PXimport

Tip 08: dupeGuru - Opruiming

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, Linux, OS X

Schijfruimte is tegenwoordig zo goedkoop dat we ons nauwelijks nog druk maken om dubbele bestanden. Toch kan het geen kwaad om je opslagmedia een beetje op orde te houden. Het zorgt tenslotte wel voor een soepeler werkende pc.

Een handige hulp bij het opsporen van zulke bestanden is dupeGuru. Alhoewel bepaald niet het eerste of enige programma in zijn soort, biedt het wel de nodige voordelen ten opzichte van menig concurrent. We doelen dan vooral op de speciale modus voor muziek en afbeeldingen. Als het om muziek gaat, scant dupeGuru de tags, zodat je met een goed getagde collectie snel duplicaten van hetzelfde nummer terugvindt. Muziek wordt overigens niet inhoudelijk gescand – daarvoor zijn gespecialiseerdere programma’s beschikbaar.

Afbeeldingen worden wel ‘bekeken’ en daardoor is dupeGuru ook in staat om foto’s te vinden die ongeveer hetzelfde zijn.

©PXimport

Tip 09: ManicTime - Spion

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het is technisch mogelijk om aan de hand van bijvoorbeeld Windows-logboeken en de browsergeschiedenis te achterhalen wat er met een computer is gebeurd in de afgelopen uren, maar echt makkelijk is dat niet. ManicTime biedt echter een oplossing. Dit programma houdt continu bij welke bestanden er zijn geopend, welke programma’s hoeveel procent van de tijd hebben gedraaid en welke websites zijn bezocht. Deze gegevens worden bovendien bij elkaar opgeteld, zodat je aan het eind van de dag bijvoorbeeld precies weet hoeveel uur je aan een bepaald document hebt gewerkt. Dat is handig voor zakelijke gebruikers die op uurbasis moeten factureren en zo snel en automatisch die gegevens kunnen inzien. Het is echter ook handig voor wantrouwige mensen die graag willen weten of er iets met hun pc is gebeurd toen ze even koffie gingen halen.

Alle gegevens worden overigens lokaal opgeslagen, dus je hoeft je geen zorgen te maken over je privacy. De veel uitgebreidere betaalde versie biedt ook de mogelijkheid om het lokale programma af te schermen, zodat echt niemand anders inzicht heeft in de gegevens.

©PXimport

Tip 10: Amateurfilm Platform - Kijkbuis

Geschikt voor: elk systeem

We kennen allemaal YouTube als plek waar je miljoenen video’s kunt bekijken, variërend van informatief en ontroerend tot absurd en overbodig. Maar lang voor de komst van YouTube maakten mensen natuurlijk al (amateur)films. Zij deelden dat werk (of dat van hun voorouders) op Amateurfilm Platform. Hier kun je dan ook allerlei oud beeldmateriaal bekijken dat door landgenoten is gemaakt (dat zijn zo’n 7.500 titels). De video’s zijn onder andere te doorzoeken op locatie en periode. Met name dat laatste leent zich uitstekend voor een nostalgisch tripje naar andere tijden.

©PXimport

Tip 11: Our World in Data - Achtergrond

Geschikt voor: elk systeem

Naast nieuwsprogramma’s en -websites zijn ook kranten een van de bronnen om op de hoogte te blijven van de actualiteit. Kranten willen daarbij gebeurtenissen nog weleens in een historisch perspectief plaatsen, maar in het journaal is daar nauwelijks ruimte voor. Het is daarom maar goed dat we Our World in Data hebben. Deze website haalt al jarenlang statistieken uit allerlei betrouwbare bronnen en laat ze vervolgens door deskundigen duiden en van commentaar voorzien. Soms gaan die statistieken over actuele zaken, zoals de coronapandemie, maar vaker bieden ze algemenere informatie, bijvoorbeeld over de wereldvoedselproductie, transport, oorlogen, enzovoort. Veel gegevens worden getoond op een wereldkaart waarop je geanimeerd de ontwikkeling van het onderwerp door de jaren heen kunt zien. Een bezoek aan deze leerzame site geeft een beter beeld van de wereldse ontwikkeling dan de waan van de dag waarin de hedendaagse media voorzien.

©PXimport

Tip 12: Scratch - Interactief

Geschikt voor: elk systeem

Programmeren doe je niet zomaar even en als je die programma’s dan ook nog interactief wilt maken, wordt het al helemaal een lastige klus. Of niet? De makers van Scratch, van het bekende Massachusetts Institute of Technology (MIT), hebben er in elk geval alles aan gedaan om het karwei zo simpel mogelijk te maken.

Scratch is een visueel programmeersysteem, wat betekent dat je geen commando’s hoeft te typen, maar gebruik kunt maken van kant-en-klare bouwstenen waarin je hooguit zelf nog wat parameters moet instellen.

Een programma bestaat uit grafische objecten die uiterlijkheden worden genoemd en die je binnen het systeem kunt maken of bewerken. Ook kunnen ze geluiden bevatten die je kunt uploaden of via een microfoon kunt maken. Met deze objecten ga je aan de slag door de visuele bouwstenen met programmacode erop los te laten. Deze spreken meestal voor zich. Zo kun je aan een object het blok Ga naar toewijzen en daarin coördinaten invullen.

De vele programmavoorbeelden op de site kun je niet alleen uitvoeren maar ook bewerken, zodat snel duidelijk is hoe een en ander werkt.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.