Neem op een zonnige dag eens een kijkje in het park of op het strand en je weet genoeg. Bluetoothspeakers zijn de gettoblasters van deze tijd. De huidige generatie draagbare luidsprekers is vaak bestand tegen diverse weersinvloeden en biedt een lange accuduur. Daarnaast zijn de speakers nog eens heel betaalbaar, al bestaan er ook genoeg betere exemplaren in het hogere prijssegment. In deze test bespreken we twaalf nieuwe bluetoothspeakers met een prijskaartje van tussen de 129 en 494 euro.

Zo’n beetje elk audiomerk springt op de bluetoothtrein, want er komen voortdurend nieuwe draagbare luidsprekers op de markt. Op het gebied van functionaliteit kruipen de producten steeds dichter naar elkaar toe. Zo ondersteunen ze vrijwel allemaal een respectabele accuduur van minimaal tien uur en hebben ze een handzaam ontwerp dat een druppeltje regen prima kan verdragen. Verder voegen fabrikanten steeds vaker spraakbediening toe, zodat luisteraars met hun stem de muziekweergave kunnen aansturen. Daarnaast is het veelal mogelijk om handsfree te bellen via een geïntegreerde microfoon en mobiele apparaten op te laden met behulp van één of meerdere usb-poorten. De meeste producten bieden de mogelijkheid om twee identieke bluetoothspeakers draadloos aan elkaar te koppelen. Op die manier ontstaat er een stereobeeld. In deze massatest proberen we dat aan de hand van twee Teufel Rockster GO-speakers in de praktijk uit.

Verschil in audiokwaliteit

Wanneer we spreken over de audiokwaliteit zijn er uiteraard klankmatige verschillen tussen de geteste bluetoothspeakers. Met name bij de kleinere luidsprekers is het voor fabrikanten een hele uitdaging om een fatsoenlijk geluid uit een compacte klankkast te persen. Toch slagen audiomerken daar steeds beter in. Waar we voorheen nog weleens een bescheiden draagbare luidspreker met een blikkerig geluid onder ogen kregen, leveren ook de kleinere modellen tegenwoordig een aangenaam geluid met een goede audiobalans. Bedenk wel dat ze vaak niet zo luid kunnen spelen.

Grotere bluetoothspeakers hebben meestal een handvat, zodat je ze relatief eenvoudig kunt meenemen. Vanwege een ruimere klankkast, krachtiger versterkers en meerdere audiodrivers klinkt het geluid doorgaans voller en dynamischer ten opzichte van de kleinere luidsprekers. De prijs is er dan ook naar, want de grotere modellen van JBL, Harman Kardon en Sonos in deze test zijn behoorlijk prijzig.

Tot slot kiezen fabrikanten op audiogebied bewust voor een bepaalde focus. Zo probeert JBL met een stevige basweergave een jonge doelgroep voor zich te winnen, terwijl gerenommeerde hifimerken als Bang & Olufsen en Sonos streven naar een zo natuurgetrouw mogelijke weergave van de muziek. Weet dus waarvoor je kiest!

Bang & Olufsen A1 2nd Gen

Onlangs bracht Bang & Olufsen na vier jaar de opvolger van zijn A1 uit. Het Deense merk voorzag zijn draagbare bluetoothspeaker van een aantal verbeteringen. Zo voldoet de behuizing nu aan de ip67-norm, waardoor het apparaat bestand is tegen water en stof. Verder kreeg de accuduur een flinke upgrade. Op een volumeniveau van 70 decibel biedt de batterij een speeltijd van achttien uur. De belangrijkste vernieuwing is overigens bestemd voor je oren, want de A1 2nd Gen bevat krachtiger audiodrivers. Voor het midden en laag staat er een woofer van 3,5 inch paraat, terwijl een tweeter van 0,75 inch verantwoordelijk is voor het hoog. Deze bluetoothspeaker klinkt erg ruimtelijk. Dat komt door het cirkelvormige ontwerp, want luisteraars leggen deze speaker plat neer. Op die manier sturen de audiodrivers geluidsgolven naar boven. Het voordeel van deze truc is dat het niet uitmaakt waar je zit, want de muziek klinkt rondom de speaker overal min of meer hetzelfde. Daarentegen is er ook een duidelijk nadeel. Met deze gekunstelde audio-opstelling bereiken niet alle frequenties je oren. Je mist een deel van het midden, terwijl bepaalde liedjes ook gaan galmen. Hang je met je gezicht boven deze luidspreker, dan klinkt de muziek aanmerkelijk beter, zeker bij gebruik van de gunstige bluetooth-aptx-codec. Een gemiste kans, want op audiovlak heeft Bang & Olufsen zijn zaakjes eigenlijk prima voor elkaar. Helaas zorgt de ongunstige audio-opstelling voor een teleurstellende geluidskwaliteit, waardoor de hoge aanschafprijs in onze ogen niet is gerechtvaardigd.

©PXimport

Bang & Olufsen A1 2nd Gen

Prijs
€ 250,-
Websitewww.bang-olufsen.com5Score50

Harman Kardon Onyx Studio 6

Met een gewicht van bijna drie kilo is de Onyx Studio 6 behoorlijk zwaarlijvig. Gelukkig heeft de ronde klankkast een aluminium handvat waarmee je de speaker kunt verplaatsen. Ben je van plan om de luidspreker vaak mee te nemen, dan is dit product minder geschikt. De omvangrijke behuizing past namelijk niet zomaar in een rug- of schoudertas. De audiodrivers zitten verscholen achter een chic laagje stof, waarbij geïnteresseerden keuze hebben uit vier kleurstellingen. De behuizing voldoet aan de ipx7-norm, zodat je de Onyx Studio 6 ook buitenshuis kunt gebruiken. Helaas is de accuduur beperkt tot maximaal acht uur speeltijd. Dat had voor een bluetoothspeaker in deze prijsklasse wel iets langer gemogen.

©PXimport

Op audiovlak heeft het Amerikaanse merk de boel beter op orde. Een relatief zware versterker van 50 watt stuurt een woofer van 12 centimeter en tweeter van 2,5 centimeter aan. Dat resulteert in een vol en dynamisch geluid waarbij vooral de diepe basweergave opvalt. De Onyx Studio 6 kan weliswaar luid spelen, al raden we dat niet aan. Er is dan sprake van veel vervorming waarbij hoge tonen schel klinken. Als alternatief voor een bluetoothverbinding sluiten gebruikers via een 3,5mm-geluidsingang aan de achterzijde eventueel bekabelde afspeelapparatuur aan. Onder het handvat bevinden zich druktoetsen voor de bediening.

Harman Kardon Onyx Studio 6

Prijs
€ 279,-
Websitewww.harmankardon.nl6Score60

JBL Flip 5 Eco Edition

Met zijn populaire Flip-reeks is JBL alweer bij de vijfde generatie aangekomen. Sinds kort is er ook een speciale Eco-editie van deze speaker verkrijgbaar. Volgens de fabrikant bestaat de behuizing voor zo’n 90 procent uit gerecycled plastic en de verpakking volledig uit biologisch afbreekbaar materiaal. Interesse in deze milieuvriendelijke uitvoering? Je hebt keuze uit een oceaanblauwe en bosgroene versie. Het betreft een compact model met een gewicht van slechts 540 gram, zodat je deze bluetoothspeaker gemakkelijk meeneemt. Luisteraars gebruiken het apparaat in liggende of staande positie. In tegenstelling tot andere speakers met een cilindervormige behuizing geeft dit exemplaar geen 360graden-geluid. Anders dan de bescheiden klankkast doet vermoeden, klinkt de Flip 5 verrassend goed. Of het nu gaat om vocalisten met een groot bereik, jankende gitaren of een felle basdrum, deze bluetoothspeaker draait er zijn hand niet voor om. De audiobalans is dus prima in orde. Alleen bij bombastische muziekstukken met veel instrumenten merken we dat deze luidspreker enige controle verliest. Zeker op een hoger volume klinken dergelijke passages ietwat rommelig. Overigens is dat geen schande voor een compacte bluetoothspeaker in deze prijsklasse. De weerbestendige behuizing bevat aan beide kanten twee trillende basradiatoren, terwijl het midden en hoog van voren komen. Vanwege het compacte formaat past er niet zo’n grote accu in de behuizing. De maximale speeltijd is dan ook ‘beperkt’ tot ongeveer twaalf uur. Overigens betaal je voor deze milieuvriendelijke bluetoothspeaker een meerprijs van een kleine 40 euro; de reguliere Flip 5 heeft namelijk een adviesprijs van 89,99 euro.

©PXimport

JBL Flip 5 Eco Edition

Prijs
€ 129,-
Websitewww.jbl.nl9Score90

JBL Boombox 2

De meeste draagbare luidsprekers zijn ongeschikt voor feesten en partijen omdat ze onvoldoende vermogen leveren. De forse Boombox 2 verstaat dat kunstje wel, want deze bluetoothspeaker kan erg luid spelen, waarbij vooral de bas zich duidelijk laat horen. Niet voor niets bevatten beide zijkanten van deze moderne gettoblaster twee grote basdrivers. Het laag is nogal overheersend aanwezig, waardoor opzwepende muziekstijlen als hiphop en dance goed uit de verf komen. Voor subtielere muziekstromingen als jazz, blues, soul en klassiek zijn er fijngevoeliger bluetoothspeakers verkrijgbaar. JBL ontwikkelde de Boombox 2 overduidelijk voor muziekliefhebbers die wel houden van een feestje en dankzij een opgegeven batterijduur van 24 uur kan dat ook op plekken zonder nabijgelegen stopcontact. Voor een nog groter bereik is het zelfs mogelijk om meerdere Boomboxen synchroon te laten spelen. De stevige behuizing voldoet aan de ipx7-norm, dus bezitters kunnen er bijvoorbeeld buiten op de camping of in het park mee uit de voeten. Bedenk wel dat deze krachtpatser bijna zes kilo weegt en een halve meter lang is. Het grote handvat maakt de Boombox 2 nog enigszins handzaam. De voorzijde bevat bedieningstoetsen, terwijl er aan de achterzijde nog een usb-poort en 3,5mm-geluidsingang zijn gehuisvest. De adviesprijs is stevig, want die tikt de 500 euro aan.

©PXimport

JBL Boombox 2

Prijs
€ 494,-
Websitewww.jbl.nl8Score80

LG Xboom Go PL7

Voor de ontwikkeling van de Xboom Go PL7 sloeg LG de handen ineen met audiospecialist Meridian. Deze bluetoothspeaker levert dan ook een krachtig en dynamisch geluid, al zijn er wel wat kritische kanttekeningen. Zo is bij energieke liedjes het laag overheersend aanwezig, waardoor het midden nogal achterblijft. Daarnaast geeft de luidspreker hoge tonen te nadrukkelijk weer, waarbij zangeressen met een groot bereik op een hoog volume ietwat schel klinken. Al met al hadden we een hogere audiokwaliteit verwacht van een bluetoothspeaker in deze prijsklasse, hoewel dit product overweg kan met de gunstige bluetooth-aptx-codec. Nadat de bluetoothkoppeling tot stand is gebracht, verschijnt er op een smartphone of tablet het verzoek om de Engelstalige LG Xboom-app te installeren. Koppel hiermee meerdere LG-speakers aan elkaar en schroef het basniveau desgewenst nóg verder op. Verder passen gebruikers met de app de kleuren van de verlichting aan. De Xboom Go PL7 heeft namelijk aan weerszijden twee forse basdrivers van 2,3 inch waarin een ledring is verwerkt. De verlichting knippert op de maat van de muziek. De behuizing bevat een accu met een capaciteit van 3900 mAh. Volgens LG is een speeltijd tot 24 uur mogelijk. De waterbestendige behuizing is met 1,46 kilo behoorlijk zwaarlijvig, maar de Koreaanse fabrikant voegde desondanks geen draagriempje of handvat toe. Interessante extra’s zijn de 3,5mm-geluidsingang en usb-poort met powerbankfunctie.

©PXimport

LG Xboom Go PL7

Prijs
€ 199,-
Websitewww.lg.com6Score60

Marshall Emberton

Marshall staat in de audiowereld bekend om zijn stijlvol ogende producten met een retrotintje. Met de onlangs uitgekomen Emberton maakt het Britse merk zijn reputatie wederom waar. De voorzijde is voorzien van gaas waarin het bekende Marshall-logo is verwerkt. De zijkanten en bovenzijde bevatten een rubber afwerking. Bovenop bevindt zich een goudkleurige knop waarmee luisteraars zowel het volume als de muziekweergave reguleren. Verder zijn er nog een uitgebreide batterij-indicator en bluetoothknop aanwezig. Neem de speaker gerust mee naar buiten, want dankzij het ipx7-certificaat is de behuizing waterbestendig tot een diepte van een meter. Met een opgegeven speeltijd van zo’n twintig uur gaat de batterij met gemak een dag mee. Twee audiodrivers en twee passieve basradiatoren leveren een aangename mix van hoge en lage tonen, zonder het basniveau te overdrijven. De speaker ligt prettig in het gehoor, zodat je urenlang kunt luisteren. Het maakt overigens niet uit aan welke kant van de luidspreker je plaatsneemt. Muziek klinkt zowel aan de voor- als achterzijde namelijk exact hetzelfde. Houd er wel rekening mee dat deze bluetoothspeaker niet zo luid kan spelen. Voor kleine gezelschappen en ruimtes voldoet het prima. Jammer genoeg bevat de Emberton geen belfunctie om inkomende gesprekken aan te nemen. Verwacht daarnaast geen powerbankfunctie, nfc-chip en 3,5mm-geluidsingang; deze bluetoothspeaker is nogal sober uitgerust.

©PXimport

Marshall Emberton

Prijs
€ 149,-
Websitewww.marshallheadphones.com8Score80

Philips TAS7505/00

Op het moment van schrijven verkoopt nog geen enkele Nederlandse webwinkel deze Philips-telg, want de S7505 is helemaal vers van de pers. De behuizing oogt erg stijlvol, waarbij een hoogwaardig laagje stof van de bekende Deense fabrikant Kvadrat de speaker omringt. De bovenzijde bevat rubber druktoetsen en een batterijaanduiding, terwijl er achter een klepje aan de achterzijde een usb-c- en usb-a-poort zijn gehuisvest. Laad hiermee de speaker op of koppel een smartphone om de bluetoothspeaker als veredelde powerbank te gebruiken. Anders dan de fraaie afwerking doet vermoeden, is de behuizing ipx7-gecertificeerd. Gebruik hem dus zorgeloos in de buitenlucht. Na een vlotte bluetoothconnectie bereiken heldere klanken onze oren. De S7505 geeft met behulp van een 3,75inch-audiodriver en passieve basradiator muziek erg gedetailleerd weer. Het hoog, midden en laag komen duidelijk naar voren, waardoor deze bluetoothspeaker zich prima leent voor urenlange luistersessies. Houd er wel rekening mee dat deze luidspreker niet zo luid kan spelen. Voor een kleine ruimte of beperkte buitenomgeving voldoet het prima. De opgegeven batterijcapaciteit bedraagt twintig uur. Bij een lege accu neemt het oplaadproces zo’n 4,5 uur in beslag.

©PXimport

Philips TAS7505/00

Prijs
€ 129,99
Websitewww.philips.nl10Score100

Sonos Move

Wie een luxe draadloze speaker zoekt, haalt met de Sonos Move een uitgebreid exemplaar in huis. Daar betaal je dan ook fors voor, want dit product tikt de 400 euro aan. Waar andere fabrikanten een kort usb-oplaadkabeltje meeleveren, bevat dit product een gebruiksvriendelijk laadstation met netvoeding. Eenmaal opgeladen gaat de batterij maximaal elf uur mee. Fijn is dat er aan de achterzijde een handvat is geïntegreerd. Ondanks het tamelijk hoge gewicht van zo’n drie kilo nemen luisteraars deze weerbestendige speaker nog relatief eenvoudig mee.

©PXimport

Sonos koos voor een behoorlijk hoge behuizing waarin een grote woofer en fijngevoelige tweeter zijn gehuisvest. De audiodrivers bedienen moeiteloos alle lagen, waarbij deze draadloze speaker ook nog eens luid kan spelen zonder dat er sprake is van vervorming. Gunstig is dat de Move de geïntegreerde microfoon gebruikt om de geluidsinstellingen op de akoestische ruimte af te stemmen. Liedjes klinken erg ruimtelijk en de audiodrivers brengen subtiele details naar voren die veel andere speakers achterwege laten. Voor de configuratie doen gebruikers een beroep op de Sonos-app. Overigens is dat bepaald geen straf, want deze Nederlandstalige app is zeer gebruiksvriendelijk. Voor thuisgebruik koppel je de Move aan wifi, terwijl je op andere locaties de interne bluetoothadapter kunt aanspreken. Combineer de Move desgewenst met andere Sonos-producten en tuig in huis een multiroom-audiosysteem op. Je bepaalt dan in de app in welke ruimtes muziek wordt afgespeeld. Tot slot ondersteunt deze speaker spraakbediening. Naast het reguleren van de muziek vragen gebruikers met hun stem allerlei informatie op, zoals het weerbericht of actueel nieuws.

Sonos Move

Prijs
€ 399,-
Websitewww.sonos.com9Score90

Sony SRS-XB33

Met de SRS-XB33 mikt Sony op mensen die wel houden van een (tuin)feestje. De weerbestendige behuizing bevat namelijk felle verlichting die knippert op de maat van de muziek. Met name ‘s avonds geeft dat een leuk effect, waarbij je de verlichting via de Fiestable-app ook nog kunt aanpassen. Op de productdoos staat in koeienletters de term ‘Extra Bass’ vermeld, dus we zijn benieuwd in hoeverre Sony deze belofte waarmaakt. De middelgrote behuizing bevat hiervoor aan weerszijden twee passieve basradiatoren. Achter het stofdoek bevinden zich twee actieve audiodrivers. Deze bluetoothspeaker bedient moeiteloos alle lagen, maar van een overdreven basweergave is geen sprake. Overigens komt dat de audiokwaliteit alleen maar ten goede. Spotify-streams klinken namelijk erg natuurgetrouw met een hoge detaillering. Kortom, luister naar muziek zoals de maker dat oorspronkelijk bedoeld heeft. Zelfs op een hoger volumeniveau schiet de SRS-XB33 niet uit de bocht. Naast een goed geluid heeft deze bluetoothspeaker ook een aantal interessante extra’s aan boord. Zo kun je handsfree bellen en met behulp van een usb-poort mobiele apparatuur opladen. Daarnaast breng je aan de hand van de geïntegreerde nfc-chip vlot een bluetoothverbinding tot stand. De ingebouwde accu biedt volgens Sony een speeltijd van maar liefst 24 uur, mits je de verlichting uitschakelt. De uitgebreide Sony Music Center-app stelt gebruikers in staat om firmware-updates op te halen, equalizerinstellingen aan te passen en twee SRS-XB33-speakers als stereopaar te configureren. De speaker is verkrijgbaar in vier kleuren.

©PXimport

Sony SRS-XB33

Prijs
€ 150,-
Websitewww.sony.nl10Score100

Sony SRS-XB23

Op zoek naar een compacte bluetoothspeaker? In plaats van de eerder besproken Sony SRS-XB33 kun je ook dit kleinere broertje overwegen. Hoewel de SRS-XB23 onderdeel is van dezelfde speakerserie, gaat het hierbij om een totaal ander ontwerp. Luisteraars zetten de cilindervormige speaker namelijk rechtop neer. De onder- en bovenzijde bevatten passieve basradiatoren, waardoor het laag zich redelijk laat gelden. Vocalen treden eveneens op de voorgrond, maar het middengebied blijft helaas wat achter. Van een vol geluid is hierdoor geen sprake. Verder treedt er op een hoger volume helaas al snel vervorming op.

©CIDimport

O Hoewel de SRS-XB23 zeker niet slecht klinkt, is er vergeleken met de iets duurdere SRS-XB33 een groot verschil in muzikaliteit. Merkwaardig, want Sony gebruikt in beide speakers soortgelijke audiodrivers. Wellicht heeft het met het ontwerp en de grootte van de klankkast te maken. De weerbestendige behuizing bevat aan de achterzijde rubber druktoetsen. Neem hiermee inkomende oproepen aan of vraag de actuele batterijstatus op. In dat laatste geval vertelt een vrouwelijke stem de resterende accucapaciteit. Daarnaast kun je twee speakers als stereopaar configureren. De speeltijd op een enkele acculading bedraagt hoogstens twaalf uur. Geïnteresseerden hebben keuze uit vijf kleurstellingen.

Sony SRS-XB23

Prijs
€ 120,-
Websitewww.sony.nl7Score70

Teufel Rockster Go (Duo-set)

De Teufel Rockster Go is al enige tijd verkrijgbaar, maar de Duitse fabrikant verkoopt deze weerbestendige speaker nu ook als duo-set. Dat kost 229,99 euro, terwijl je voor een enkel exemplaar 119,99 euro betaalt. Na een blik in de Engelstalige handleiding doen we een poging om beide speakers met elkaar te verbinden. Na enig gesteggel lukt dat uiteindelijk. Teufel zou er goed aan doen om de instructies in de handleiding te verduidelijken. Hoewel de speakers aan elkaar zijn gekoppeld, blijkt er van een échte stereoweergave met twee afzonderlijke audiokanalen geen sprake. De luidsprekers spelen de muziek namelijk synchroon af. Toch is deze optie wel de moeite waard, want je kunt een grotere ruimte tegen een schappelijke prijs van muziek voorzien. De Rockster Go heeft in het midden een trillende basradiator, terwijl er aan de zijkanten ook nog twee actieve audiodrivers zijn gehuisvest. Deze bluetoothspeaker levert een krachtig geluid, hoewel het basniveau wel wat achterblijft. Verder gaat de muziek op een hoog volume galmen. Een pluspunt is dat de speaker met de gunstige bluetooth-aptx-codec overweg kan. De stevige behuizing bevat een 3,5mm-ingang om een bekabelde geluidsbron te koppelen.

©CIDimport

Teufel Rockster Go (Duo-set)

Prijs
€ 119,99 (Duo-set € 229,99)
Websitewww.teufelaudio.nl7Score70

Ultimate Ears Megaboom 3

De Ultimate Ears Megaboom 3 is vergeleken met andere speakers uit dit deelnemersveld al wat langer op de markt, maar het product is nog altijd breed verkrijgbaar bij diverse (web)winkels. Geïnteresseerden hebben keuze uit allerlei vrolijke kleurstellingen, waarmee het Amerikaanse merk zich duidelijk toespitst op een jongere doelgroep. Zo ontvingen wij op de redactie de bosgroene uitvoering. De cilindervormige behuizing zet je rechtop neer, waarna de speaker audiogoven alle richtingen opstuurt. Het apparaat leent zich dus prima voor gezamenlijke luistersessies. Let hierbij wel op dat de speaker niet omvalt, want de voet is vrij smal. De Megaboom 3 verzorgt een natuurgetrouwe audioweergave. De liedjes sprankelen en de bas is niet overdreven hard, waardoor deze luidspreker prettig in het gehoor ligt. Wie het laag toch kunstmatig wil opvoeren, opent hiervoor de equalizerinstellingen in de Engelstalige app. Overigens resulteert dat in een dof geluid, dus gebruik bij voorkeur de standaardinstellingen. Via twee enorme knoppen op de behuizing reguleren luisteraars het volume. Deze bluetoothspeaker kan weliswaar erg luid spelen, maar op een hoog volume raakt de audiobalans zoek. De robuuste behuizing is ip67-gecertificeerd, dus neem de Megaboom 3 met een gerust hart mee naar buiten. Op een normaal volumeniveau belooft de fabrikant een speeltijd van zo’n twintig uur.

Ultimate Ears Megaboom 3

Prijs
€ 199,-
Websitewww.ultimateears.com8Score80

Conclusie

Opvallend is dat de duurdere bluetoothspeakers zich op het gebied van audiokwaliteit onvoldoende onderscheiden. Natuurlijk is er een klankmatig verschil tussen een grote en kleine luidspreker, maar voor een goed geluid hoeven luisteraars niet per se de hoofdprijs te betalen. Zo klinkt de nieuwbakken Philips TAS7505/00 prachtig, terwijl het bijna de goedkoopste speaker is in deze massatest. Voeg daar een waterbestendige behuizing, lange accuduur en powerbankfunctie aan toe en de prijsvriendelijke Philips TAS7505/00 is de terechte winnaar van deze test. Daarnaast verdient de iets duurdere Sony SRS-XB33 eveneens de maximale score. Dit product biedt eveneens een uitstekende audiokwaliteit, terwijl luisteraars profiteren van een nóg langere accuduur, feestverlichting, speakerphone en nfc-chip. Kortom, een nogal veelzijdige speaker. De JBL Flip 5 geldt vanwege de gunstige prijs-kwaliteitverhouding als Redactietip. Weliswaar kost de voor dit artikel besproken Eco-editie 129 euro, maar de reguliere Flip 5 heeft een prijskaartje van slechts 89,99 euro. Voor dit bescheiden bedrag haal je een uiterst handzame bluetoothspeaker met een goede geluidskwaliteit in huis.

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!