Wij kunnen ons geen computerleven meer voorstellen zonder portable apps. Op een nieuw systeem zijn we daardoor snel weer aan het werk: meer dan het kopiëren van een paar mapjes of een usb-stick erin is het niet. In dit artikel laten we je zien wat onze favoriete tools zijn.

Portable apps

Portable software is eigenlijk een vrij algemene verzamelterm voor allerlei programma's en tooltjes die niet geïnstalleerd hoeven te worden. Deze software is natuurlijk uitermate geschikt om op een draagbaar medium te zetten, zoals een usb-stick of een externe harde schijf. Vandaar ook het 'portable'. Maar niets weerhoudt je ervan om deze tools ook gewoon op de harde schijf van je computer zetten. Mocht je een keer je systeem opnieuw installeren, dan maak je vooraf een kopie van de map, die je na een verse installatie gewoon weer terugzet. Lekker makkelijk.

©PXimport

Vooral Windows

Portable software is hoofdzakelijk een Windows-fenomeen en dat is dus waar we ons op focussen. Heb je portable software op je usb-stick of externe harde schijf staan, dan kun je die in principe aan elke Windows-pc koppelen om het te gebruiken. Zelfs op een systeem waar de gebruiker geen administrator-rechten heeft en waar er normaal gesproken niets geïnstalleerd mag worden.

Bijna elke softwaremaker kan ervoor kiezen om zijn software portable te maken. Op heel veel websites zie je dus dat software in twee smaken wordt aangeboden: als gewone installatieversie en portable.

Pas op voor illegaal

Er zijn manieren om ook software die niet portable is, dat toch te maken. Dit wordt vooral gedaan door softwarepiraten die grote commerciële pakketten ombouwen en illegaal verspreiden. Het is misschien heel verleidelijk om op zoek te gaan naar dergelijke software, maar doe het alsjeblieft niet. Niet alleen is het illegaal, maar de kans is zeer groot dat illegale portable apps door kwaadwillenden misbruikt wordt om virussen en malware te verspreiden. Er is hoe dan ook mee gerommeld en vaak zijn deze versies erg instabiel.

©PXimport

PortableApps.com

De website PortableApps.com is één van de beste en populairste verzamelplaatsen van portable software. Alle apps op deze site voldoen aan een aantal voorwaarden: ze zijn helemaal gratis, volkomen legaal, ze werken vanaf elk medium en alle onderdelen van een programma staan in één map. Verder laten de 'echte' PortableApps-apps geen gebruikssporen na in de vorm van bestanden, mappen of registersleutels. Er hoeven op de pc ook geen specifieke hulpprogramma's geïnstalleerd te staan om deze portable apps te kunnen gebruiken.

Fijn is dat PortableApps naast vanaf usb-sticks en schijven ook vanuit de cloud werkt. Het detecteert diensten als Dropbox, Google Drive, Box en OneDrive, maar je kunt ook zelf de cloud-map aanwijzen als je iets anders gebruikt.

PortableApps-menu

PortableApps.com biedt behalve ruim 300 apps ook een eigen menu, zodat al je draagbare app makkelijk te vinden en te starten zijn. Heel fijn aan dit menu is dat het bij het starten automatisch controleert of er portable apps zijn die bijgewerkt moeten worden. Updaten gaat zo vrijwel automatisch. Ook kun je vanuit het menu zoeken naar nieuwe apps binnen het PortableApps-ecosysteem en ze direct downloaden.

Binnen het menu kun je apps rubriceren in mapjes als het er teveel worden, of favoriet maken en/of automatisch laten starten. Met de ingebouwde zoekfunctie heb je een specifieke app zo gevonden. En natuurlijk is het menu qua kleur en uiterlijk helemaal aan te passen.

01 Browsers

Zelfs al heb je meerdere browsers op je pc staan, dan nog kan het handig zijn om ook één of meerdere portable browsers te gebruiken. Bijvoorbeeld voor testdoeleinden of om bij één dienst met verschillende accounts te kunnen inloggen. Zo gebruiken wij een draagbare versie van Chrome met een set aangepaste bladwijzers enkel voor het beheren van allerlei diensten. PortableApps.com heeft van bijna elke browser een portable versie (Chrome, Firefox, Opera, etc), alleen staat Edge er niet tussen (dat staat Microsoft natuurlijk niet toe).

©PXimport

02 XnView Portable

PortableApps.com heeft een flinke rubriek met grafische software. Geen echte Adobe-tegenhangers (tenzij je GIMP daartoe rekent), maar wel veel fijne tools. XnView Portable wordt door ons veel gebruikt. Het is primair een bestandsviewer waarmee je ruim 400 verschillende formaten kunt bekijken en desgewenst converteren (hoewel het opslaan in 'slechts' vijftig verschillende formaten kan). De echte kracht van XnView zit in het batch-converteren van bestanden en de automatische bewerkingen die je er op los kunt laten. Goud waard. Maar ben je zelf een grotere fan van het vergelijkbare IrfanView: ook daar is een PortableApps-versie van.

03 RawTherapee Portable

Wie veel fotografeert (en dan vooral in raw-formaat), moet waarschijnlijk veel foto's nog nabewerken om het optimale eruit te halen. Dit kan gratis met de opensource-software RawTherapee. De 'normale' versie is multiplatform, maar de PortableApps-versie is specifiek voor Windows. RawTherapee is echt een digitale doka waarin je uitgebreid kunt werken met licht en kleur. Als je bewerkingen opslaat in een profiel, pas je dat gemakkelijk toe op een hele serie bestanden.

©PXimport

04 Ant Renamer Portable

De categorie Utilities (hulpprogramma's) van PortableApps.com barst bijna uit z'n voegen. Dit zijn juist de programma's die fijn zijn om altijd bij je te hebben, maar die geïnstalleerd in Windows het startmenu kunnen vervuilen. Ant Renamer Portable is een hulpje dat altijd op onze usb-stick aanwezig is. Je hernoemt er (meestal grote hoeveelheden) bestanden en mappen mee. Met de knoppen Add files en Add folder kies je welke bestanden je wilt hernoemen. In het tabblad Actions bepaal je wat er hernoemd wordt. Met een vinkje voor de optie Batch contents stel je een lijst van handelingen samen die in één keer wordt uitgevoerd.

05 WinMerge Portable

WinMerge is een behoorlijk specialistisch tooltje: je vergelijkt er documenten inhoudelijk mee om te zien wat de verschillen zijn. Dat kunnen stukken gewone tekst zijn of lappen code. In het geval van bekende programmeertalen of webformaten markeert WinMerge de syntax, om het beter leesbaar te maken. Na het vergelijken kun je ook bepaalde stukken data van beide documenten samenvoegen. Met de ingebouwde editor zijn teksten en code ook gelijk aan te passen. Het is ook mogelijk om bestanden in mappen en archieven (zip-bestanden) te vergelijken.

©PXimport

06 NotePad++ Portable

Tuurlijk, in Windows zit ook een kladblok, maar dat is niets in vergelijking met NotePad++. Het ondersteunt tabbladen zodat je een heleboel tekstbestanden gelijktijdig open kunt hebben. Ook hier kun je (net als in WinMerge) twee bestanden naast elkaar tonen en ze gekoppeld scrollen. En NotePad++ ondersteunt ook het markeren van de syntaxis van allerlei programmeertalen en code. Waarbij je bepaalde stukken ook kunt samenklappen om meer overzicht te krijgen.

Erg handig is dat NotePad++ een macrorecorder bevat: die neemt simpelweg je handelingen op, die je daarna een x-aantal keer of tot einde document kunt laten afspelen.

07 LibreOffice Portable

LibreOffice ken je waarschijnlijk wel. Dit opensource kantoorpakket is er dus ook in een portable versie. Als we er een 'gewicht' aan toe moesten kennen, is het wel een zware: waar veel portable software maar enkele of hooguit tientallen MB's groot is, neemt LibreOffice Portable rond de 500 MB in op je usb-stick. Maar goed, zelfs voor een kleine stick is dat nog niks. Maar kom je toch een keer een computer tegen zonder fatsoenlijk officepakket, dan kun je met LibreOffice toch gelijk uit de voeten.

©PXimport

08 PDFTK Builder Portable

Wie geregeld met pdf's werkt, kan dit hulpje niet missen. PDFTK Builder is een piepkleine tool om pdf's samen te voegen of te splitsen. Ook kun je pagina's roteren, toevoegen, verwijderen, de volgorde van pagina's veranderen of pdf beschermen met een wachtwoord. Een ander handig pdf-tooltje dat ook op PortableApps.com te vinden is, is PDF-XChange Viewer Portable. Dat is een viewer vergelijkbaar met Adobe Reader, alleen dan draagbaar.

09 Sigil Portable

Sigil Portable is een verhaal apart: het is namelijk een gratis programma om zelf e-books mee te maken. De reden dat ik dat persoonlijk altijd op mijn usb-stick heb staan, is vrees ik een gevalletje beroepsdeformatie. Als eindredacteur vind ik het verschrikkelijk om fouten in mijn e-books tegen te komen. Onuitstaanbaar zelfs. Met Sigil kun je niet alleen zelf e-books maken, maar je kunt bestaande e-books ook bewerken, specifiek overigens in het epub-formaat. Dus haal ik zelf de fouten eruit. Of ik pas de cover van een e-book aan als die me niet bevalt, want dat kan ook. Als je een beetje handig bent met CSS-stylesheets kan zelfs de lay-outstijlen van een boek aanpassen.

©PXimport

10 Cdrtfe Portable

Cd's of dvd's branden begint hopeloos ouderwets te worden. Maar toch komt het incidenteel wel eens voor dat we zo'n schijfje moet branden. Meestal hebben we ergens thuis of op de redactie nog een externe brander in de rondte slingeren (ingebouwd hebben we ze echt bijna niet meer) en zelfs een stapeltje schijfjes is altijd nog ergens te vinden.

Voorheen gebruikten we dan altijd InfraRecorder Portable, maar daarvan ligt de ontwikkeling al een paar stil en deze werkt niet goed op Windows 10. Dus zijn we overgestapt op Cdrtfe Portable. Daarvan moet je overigens zelf in de interface de taal op Dutch zetten.

Ook portable

11 KeePass

KeePass is een programma dat meerdere mensen op onze redactie niet zouden kunnen missen. Het staat op al mijn systemen en usb-sticks. Niet verwonderlijk: het is nog steeds één van de beste wachtwoordmanagers. Zo'n wachtwoordkluis is onmisbaar, want in het algemeen geldt dat het aantal te onthouden wachtwoorden en gebruikersnamen ons allang boven het hoofd zijn gestegen. En niet alleen slaat KeePass braaf de wachtwoorden op, met de ingebouwde generator helpt het je ook om nieuwe sterke wachtwoorden te genereren.

12 ZBar

In Windows 8 en 10 wordt de Windows-taakbalk steeds slimmer in combinatie met meerdere monitoren, maar op minder recente Windows-versies komen we instelmogelijkheden tekort. De oplossing is het tooltje ZBar: slechts 284 KB en het plaatst op je tweede scherm (en volgende schermen) een extra taakbalk. De Windows-startknop en het systeemvak is overigens alleen te zien op de taakbalk van je primaire scherm, maar op de ZBar-taakbalk verschijnt rechts wel datum en tijd. Wanneer je applicaties minimaliseert die je op de tweede monitor had openstaan, komen die als een knop in de ZBar-balk op die specifieke monitor terecht. ZBar wordt al een tijdje niet meer bijgewerkt, wat we eigenlijk wel jammer vinden.

©PXimport

13 IZArc2Go

IZArc was op onze redactie jarenlang hét in- en uitpakprogramma voor bestandsarchieven, tot er wat dubieuze advertentiesoftware werd meegeïnstalleerd. Inmiddels is die troep er weer uit en sindsdien hebben we vooral de portable versie IZArc2Go standaard op onze usb-sticks staan. Ook al is Windows zelf prima in staat om een standaard zipje uit te pakken, het zijn juist de wat exotischere formaten waar IZArc2Go goed in is. Een belangrijk verschil met de normaal geïnstalleerde versie van IZArc is natuurlijk dat je geen integratie hebt met het contextmenu (rechtermuisknopmenu) van Windows Verkenner.

14 NirSoft

NirSoft is geen programma, maar de website van Nir Sofer die op zijn persoonlijke website een inmiddels lange lijst bijhoudt van bijzonder handige hulpprogrammaatjes die hij zelf heeft gemaakt. Er zijn veel tools voor netwerkgerelateerde zaken, het terughalen van wachtwoorden en het beheren van je systeem. Ze zijn allemaal portable, het is een kwestie van het uitpakken van de zipjes en de exe-bestandjes een plek geven. Wees je er van wel bewust dat sommige van zijn tools doordat ze diep in Windows graven door sommige beveiligingsprogramma's als potentieel gevaarlijk worden gezien.

©PXimport

WhatsApp rolt de komende tijd opnieuw een reeks functies uit die het chatten en videobellen persoonlijker en praktischer moeten maken. Van creatieve AI-hulpmiddelen tot betere zoekopties in groepsgesprekken: dit zijn de belangrijkste vernieuwingen.

Rijkere momenten met live en bewegende foto’s

Gebruikers kunnen nu live foto's (iOS) en bewegende foto's (Android) delen. Die bevatten niet alleen beeld, maar ook geluid en beweging. Het idee is dat gesprekken zo meer diepte krijgen en dat je herinneringen realistischer kunt doorsturen, ongeacht of je gesprekspartner iOS of Android gebruikt. In de praktijk betekent dit dat je niet langer gebonden bent aan statische kiekjes: een lach, een begroeting of een spontaan moment komt beter tot zijn recht, compleet met de sfeer van dat moment. WhatsApp wil hiermee de beleving dichter bij die van een echte ontmoeting brengen, zodat een chat niet alleen informatief is, maar ook emotioneel rijker en levendiger aanvoelt.

Chatthema's en achtergronden met Meta AI

WhatsApp zet ook verder in op kunstmatige intelligentie. Met behulp van Meta AI kun je eigen chatthema's maken en zo je gesprekken een volledig unieke stijl geven. Denk aan kleurenpaletten die aansluiten bij je persoonlijke voorkeuren of achtergronden die zijn geïnspireerd op je favoriete muziek, seizoen of stemming. Daarnaast is het mogelijk om AI-gegenereerde achtergronden te gebruiken tijdens videogesprekken, waardoor je jezelf in een virtuele omgeving plaatst, zoals een tropisch strand of een futuristische skyline. Ook kun je deze achtergronden direct toevoegen bij het maken van foto's en video's in de chat, wat creatieve experimenten eenvoudig maakt. WhatsApp benadrukt dat de uitrol stap voor stap gebeurt: sommige gebruikers zien de opties al, terwijl anderen nog even moeten wachten tot de update beschikbaar is.

©WhatsApp

Nieuwe stickerpakketten

Wie zich liever uitdrukt zonder woorden, krijgt meer keuze uit stickers. WhatsApp voegde pakketten toe met veelzeggende namen als 'Onverschrokken vogel', 'Schooldagen' en 'Vakantie'. De stijl varieert van speels tot gezellig en schattig, zodat er ongetwijfeld voor elke stemming wel een passende illustratie is.

Documenten scannen op Android

Tot slot is de mogelijkheid om documenten te scannen nu ook beschikbaar voor Android. Gebruikers kunnen rechtstreeks vanuit WhatsApp bestanden vastleggen, bijsnijden, opslaan en verzenden. Daarmee wordt het eenvoudiger om bijvoorbeeld contracten, bonnetjes of formulieren snel te delen zonder eerst een aparte scanner- of camera-app te openen. De functie herkent de randen van het document automatisch en zorgt dat het beeld wordt rechtgetrokken voor een nette weergave. iPhone-gebruikers hadden deze optie al langer, maar door de uitbreiding naar Android is het nu voor vrijwel alle WhatsApp-gebruikers mogelijk om documenten direct in de app te digitaliseren en door te sturen.

Je kent het wel: je hebt een drukke dag, weinig zin om koken, maar wel trek in iets warms en voedzaams. Kom er maar in slowcooker! Je vult hem 's ochtends, zet hem aan en later op de dag staat er een complete maaltijd te wachten. Zeker in de herfst, dé tijd voor stevige soepen en stoofgerechten, is de slowcooker een uitkomst. En: je kunt er veel meer mee maken dan je denkt!

Hoe werkt de slowcooker precies?

Een slowcooker werkt anders dan de pan op het fornuis of een braadslee in de oven. Hij gaart gerechten langzaam op lage temperatuur, vaak tussen de 70 en 95 graden. De warmte verspreidt zich gelijkmatig rondom een keramische of metalen binnenpan, terwijl het deksel de stoom en smaken vasthoudt. Omdat er nauwelijks vocht ontsnapt, blijven ingrediënten mals en vol van smaak. Vlees valt na uren sudderen uit elkaar en groente wordt zacht zonder zijn structuur helemaal te verliezen.

Van stoofpot tot nagerecht

Wie denkt dat de slowcooker alleen geschikt is voor stoofpotten, heeft het mis. Natuurlijk kun je er klassiekers als rundvleesstoof of chili con carne mee maken, maar net zo goed linzenstoof, curry of een rijke groentesoep. Voor het ontbijt kun je de avond ervoor havermout in de pan doen, zodat je 's ochtends wakker wordt met een warme kom pap. Zelfs nagerechten zoals rijstepap of een appelcrumble met kaneel (recept verderop) komen goed uit de slowcooker. Sommige modellen hebben bovendien een braadfunctie, zodat je vlees eerst kunt dichtschroeien voordat je het rustig laat garen.

©from_my_point_of_view

Welke apparaten vervangt de slowcooker?

De kracht van de slowcooker zit niet alleen in variatie, maar ook in vervanging. Veel bereidingen die je normaal in de oven of op het fornuis zou doen, kunnen ook prima met de slowcooker. Een stoofpot die je anders urenlang in de gaten moet houden, pruttelt hier vanzelf rustig door zonder dat je steeds hoeft te roeren. Zelfs een rijstkoker, stoommandje of au-bain-marie-apparaat kun je soms links laten liggen, want ook rijst, groente en custard kunnen prima langzaam garen. De slowcooker vervangt niet alle apparatuur in je keuken, maar wel deels.

De voordelen van langzaam garen

Het gebruik van de slowcooker brengt een aantal voordelen met zich mee. Doordat de temperatuur laag blijft, brandt er zelden iets aan en kun je gerust de deur uit terwijl het eten staat te pruttelen. De smaken trekken dieper in de ingrediënten en vlees wordt malser dan dan wanneer je het op hoog vuur bereidt. Bovendien heb je minder olie of boter nodig en kun je vaak goedkopere vleessoorten gebruiken die dankzij het lange garen bijzonder zacht worden. Het energieverbruik is doorgaans lager dan bij een oven of kookplaat, omdat het apparaat constant op een laag pitje werkt.

Waar je op moet letten

Er zijn ook dingen om rekening mee te houden. Omdat er nauwelijks vocht verdampt, is het beter om zuinig te zijn met bouillon of water. Te veel vocht maakt de maaltijd dunner dan de bedoeling is. Kruiden ontwikkelen zich anders bij lage temperaturen en hebben soms minder kracht, waardoor het slim is om vlak voor het serveren je gerecht nog even extra op smaak te brengen. En omdat gerechten vaak vier tot acht uur nodig hebben, vraagt het koken met een slowcooker om planning. Zet hem tijdig aan, zodat je eten op het juiste moment klaar is.

De slowcooker in de herfst

Juist in de herfst laat de slowcooker zich van zijn beste kant zien. Het seizoen van pompoensoep, erwtensoep, goulash en linzenstoof vraagt om comfort food dat langzaam kan trekken. Terwijl de regen tegen de ramen slaat en de dagen korter worden, vult je huis zich met de geur van een gerecht dat urenlang rustig staat te garen. Na een boswandeling of werkdag hoef je alleen nog maar de deksel te lichten en te genieten.

Recept: pompoensoep uit de slowcooker

Pompoensoep past perfect bij de herfst en is eenvoudig te maken in de slowcooker. Gebruik een middelgrote flespompoen, twee winterwortels, een grote ui, twee teentjes knoflook, een liter groentebouillon en een theelepel gemalen komijn. Snijd de pompoen in blokjes (schil mag blijven zitten als hij dun is) en doe samen met wortel, ui en knoflook in de slowcooker. Voeg de bouillon en komijn toe, zet de pan zes uur op de lage stand of drie uur op de hoge stand. Pureer de soep met een staafmixer glad en breng eventueel verder op smaak met peper en zout. Voor een romige variant kun je een scheutje kokosmelk toevoegen. Serveer met brood of een beetje geroosterde pompoenpitten als topping. 

©posinote - stock.adobe.com

Recept: apple crumble uit de slowcooker

Een klassieker die verrassend goed lukt in de slowcooker is apple crumble. Je hebt nodig: zes zoetzure appels, een eetlepel kaneel, twee eetlepels suiker, 100 gram bloem, 75 gram havermout, 100 gram koude boter in blokjes en een snuf zout. Schil de appels, snijd ze in stukjes en leg ze op de bodem van de ingevette slowcooker. Meng bloem, havermout, boter, suiker en zout tot een kruimelig deeg en verdeel dit over de appels. Zet de slowcooker drie uur op de hoge stand, of vijf uur op de lage stand, met een theedoek onder het deksel om condens op te vangen (zodat de crumble-topping knapperig blijft). Zorg er wel voor dat het deksel en de pan goed afgesloten blijven. Serveer de crumble warm, eventueel met een bolletje vanille-ijs of slagroom.

Slowcooker? Ja, graag!

De slowcooker laat zich goed inpassen in een druk dagelijks leven. Hij neemt je een deel van het werk uit handen en zorgt voor supersmaakvolle gerechten. Heb je wat plek over in je keuken, dan is een slowcooker dus zeker aan te raden!