ID.nl logo
Zo blijft (elektrisch) fietsen veilig
Mobiliteit

Zo blijft (elektrisch) fietsen veilig

Met al die verschillende snelheden op het fietspad is een ongeluk nooit ver weg. Wat kun je doen voor je eigen veiligheid en die van je mede-weggebruikers? De fietshelm is een veelbesproken oplossing, maar goed gedrag en een goede zichtbaarheid zijn minstens zo belangrijk.

Na het lezen van dit artikel heb je antwoord op de volgende vragen:

Fietsers op een e-bike rijden meestal sneller dan gewone fietsers. Andere fietsers, maar ook bromfietsers en automobilisten, schatten de snelheid van e-bikes vaak te laag in. Daarom gebeuren er relatief veel ongelukken met e-bikes. De laatste tijd staan vooral jongeren op fatbikes in de belangstelling, maar ook gebruikers van andere typen e-bikes lopen een groter risico. 

Wat doet een fietshelm?

Het liefst wil je natuurlijk voorkomen dat je brokken maakt met je e-bike. Daarover verderop meer. Maar een ongeluk zit soms in een klein hoekje en is lang niet altijd te voorkomen. Van alle fietsers die ernstig gewond raken door een fietsongeval, heeft bijna één derde hoofd- of hersenletsel. Een helm verkleint de kans op dergelijke ernstige verwondingen en vermindert de kans op een dodelijke afloop met 70 procent. Veilig Verkeer Nederland raadt daarom aan een fietshelm op de e-bike te dragen. Op een fatbike wordt dat mogelijk zelfs verplicht.

Voor elk fietstype is een ander soort helm te koop. Op de e-bike kun je een speciale e-bike-helm dragen, maar als je al een racefiets- of mountainbikehelm hebt, kun je die ook gebruiken. Voor een speed pedelec (een elektrische fiets die tot 45 kilometer per uur rijdt) is een ander type helm verplicht.

Fietshelmen zijn verkrijgbaar in verschillende maten. Het is handig om de fietshelm te passen in de winkel, bijvoorbeeld bij een rijwielhandel. Bestel je de helm liever online, zorg dan dat je de goede maat kiest. Meet eerst de omtrek van je hoofd 2,5 cm boven de wenkbrauw en bestel een helm die geschikt is voor deze omtrek.

Stel de helm nauwkeurig af voordat je hem gaat gebruiken. Zorg dat de helm goed aansluit op je hoofd, zonder dat die onaangenaam strak aanvoelt. Meestal heeft de helm daarvoor een draaiknop. Maak vervolgens het kinbandje op lengte, zodat de helm niet kan verschuiven op je hoofd. 

Wat kun je doen aan veilig gedrag in het verkeer?

  • Pas je snelheid aan. Een e-bike geeft ondersteuning tot een maximale snelheid van 25 kilometer per uur. In veel situaties is een lagere snelheid veiliger, bijvoorbeeld als je in een drukke stad fietst of op een smal pad met veel tegenliggers. Beoordeel per situatie wat een passende snelheid is en pas daar zo nodig de trapondersteuning op aan.

  • Let extra goed op bij kruisingen en zijwegen. Houd er rekening mee dat andere verkeersdeelnemers je misschien niet hebben zien aankomen. Verlaag je snelheid als je een kruising, rotonde of uitrit nadert, zodat je rustig kunt afremmen als dat nodig is.

  • Fiets rustig weg bij een stoplicht. Ook al ben je met je e-bike in no time op snelheid, het is veiliger om net als met een gewone fiets je snelheid rustig op te voeren. Je gaat dan mee met de rest van het verkeer en verkleint daarmee de kans op onverwachte situaties, zowel voor jezelf als voor andere weggebruikers. Bovendien doe je langer met de acculading als je rustig in de laagste versnelling optrekt.

  • Fiets pas weg als je bent opgestapt. Dat klinkt logisch, maar met een gewone fiets ben je misschien gewend om met één voet op een trapper te staan en steppend vaart te maken. Met een e-bike is dat vragen om problemen. Zorg dus dat je met twee voeten op de trappers snelheid maakt.

  • Stop je telefoon weg. Nog beter: zet hem op ‘niet storen’, zodat je echt MONO kunt rijden. Je mag je telefoon wel gebruiken als je stilstaat en je mag hem ook op je stuur bevestigen, zodat je bijvoorbeeld kunt navigeren of handsfree kunt bellen. Pas wel op dat je niet al fietsend gaat appen of Instagrammen, want dan ben je alsnog in overtreding, en de boetes zijn niet mals.

  • Stel de fiets goed af. Vaak wordt een houding aangeraden waarbij je de voeten plat op de grond kunt zetten. Daarmee houd je de fiets beter in balans als je tot stilstand komt of juist wegrijdt.

Wat kun je doen voor je zichtbaarheid?

Als het donker en misschien ook wel nat is buiten, is het zicht een stuk slechter dan overdag. Zorg daarom voor goede fietsverlichting, waarmee je niet alleen zelf beter te zien bent, maar ook de weg en andere weggebruikers goed kunt zien. Ledlampen zijn energiezuinig en geven uitstekend licht. Je kunt ook losse lampjes kopen, bijvoorbeeld op batterijen of met een oplaadbare accu. Fiets je vooral op verlichte wegen en paden? Dan is een fietslamp van 50 tot 100 lumen voldoende. Fiets je ook door onverlichte of slecht verlichte gebieden? Kies dan voor een lamp van 500 lumen of meer. Let in dat geval ook op de breedte van de straal. Hoe hoger de lux-waarde, hoe breder de lichtstraal.

Een fiets moet een reflector hebben aan de achterkant, op de velgen of banden en op de trappers aan beide kanten. Als je ook nog reflecterende (regen)kleding draagt, bent je extra goed te zien. 

Wat kun je doen aan onderhoud?

Natuurlijk laat je je e-bike goed onderhouden, al was het maar om te voorkomen dat je stil komt te staan langs de weg. Maar minstens zo belangrijk is dat je goed kunt remmen. Merk je dat je fiets minder goed remt? Ga dan naar de fietsenmaker voor een controle. Zorg ook dat je banden de juiste spanning hebben. In gladde omstandigheden kunnen je banden beter iets aan de zachte kant zijn dan iets te hard. 

Handige accessoires

  • Draag bij een laagstaande zon een pet of zonnebril, zodat je niet wordt verblind.

  • Draag een contrastbril of nachtbril als je moeite hebt met zien in het donker of bij slechte weersomstandigheden. Je kunt deze kopen bij de opticien, ook als overzetbril voor op een normale bril.

  • Zet spiegels op je fiets, zodat je altijd goed kunt zien wat er achter je rijdt.