Of je nu een eigen website of mobiele app wilt ontwikkelen, een database wilt beheren of processen wilt automatiseren, kennis van programmeren is eigenlijk onmisbaar. Wij wijzen je de weg naar de betere online leerplatformen, cursussen en andere tools die je helpen om programmeervaardigheden te ontwikkelen of te verbeteren.

Voordat je diep in digitale cursussen duikt om een script- of programmeertaal te leren of je vaardigheden daarin te verbeteren, kun je eventueel ook overwegen om websites, apps en andere software te maken zónder te programmeren. Al decennialang heeft het concept van Rapid Application Development (methodisch en snel software ontwikkelen in projectvorm) geleid tot een low-code- en zelfs no-code-aanpak.

Low-code platformen zoals Mendixen OutSystems stellen gebruikers in staat om applicaties te maken vanuit toegankelijke interfaces, met eenvoudige logica en drag-and-drop functies. Je kunt indien nodig zelf code aanpassen of toevoegen.

Naast deze hybride aanpak zijn er ook heuse no-code platformen die softwareontwikkeling toegankelijk maken voor mensen zonder programmeerervaring. Hierin draait alles om een visuele interface waarin je componenten selecteert en organiseert om applicaties te bouwen.

Liever no?

Als je een mobiele app wilt ontwikkelen met weinig of geen programmeerkennis, zijn er verschillende opties. Glide, het opensourceproject Mit App Inventor, Thunkable, Kodular en Adalo zijn enkele platformen die je hiervoor kunt gebruiken. Voor webapplicaties zijn Wix Studio en Bubble goede keuzes, evenals de applicatie WYSIWYG Web Builder (What You See Is What You Get) van Nederlandse origine. Deze bieden sjablonen die je kunt aanpassen door elementen als tekst, menu’s, knoppen en formulieren toe te voegen of te verwijderen.

Voor een praktische introductie in no-code omgevingen zoals Glide, Adalo en Bubble, kun je onder meer terecht bij TechAcademy (39,95 euro).

Wat voor wie?

In de rest van dit artikel focussen we ons wel op het verbeteren van je vaardigheden in een script- of programmeertaal. De keuze voor de meest aangewezen tool, cursus of platform hangt natuurlijk af van verschillende factoren, zoals je huidige programmeerkennis. Ben je een volslagen beginner of wil je je kennis uitbreiden? Zoek je een leermiddel voor jezelf of wil je je kinderen de beginselen van het programmeren bijbrengen? Welke script- of programmeertaal wil je vooral leren? Is Nederlands een vereiste voor de instructietaal of is Engels ook prima? Heb je een budget beschikbaar of zoek je alleen naar gratis opties? Werk je het liefst zelfstandig door een cursus heen, of verkies je een interactieve omgeving met een community om ideeën en problemen te bespreken? Hoe dan ook, in de rest van het artikel vind je vast een tool, cursus of leeromgeving die aansluit bij je behoeften.

AI-code-assistenten

Al meer dan een decennium wordt er geëxperimenteerd met AI in softwareontwikkeling. Aanvankelijk was dit beperkt tot eenvoudige taken, zoals automatische code-aanvulling en foutopsporing (debugging). De laatste maanden is er echter een versnelling opgetreden, mede dankzij de introductie van OpenAI’s Codex in 2021. Dit project is gebaseerd op het GPT-3-model en is een AI-systeem dat natuurlijke taal in code omzet.

Tegenwoordig zijn er verschillende AI-code-assistenten beschikbaar die zich integreren in populaire code-editors als Visual Studio Code. Bekende voorbeelden zijn GitHub Copilot, Tabnine en Amazon CodeWhisperer. Deze assistenten helpen niet alleen met het detecteren van gebrekkige of onveilige code en het becommentariëren van code, maar kunnen ook zelf codes genereren op basis van een eenvoudige omschrijving.

Generatieve AI-bots

AI-code-assistenten zijn ontworpen om te integreren in een IDE (Integrated Development Environment). Als beginner ben je mogelijk nog niet vertrouwd met zo’n omgeving, maar dat betekent niet dat je AI niet kunt gebruiken voor je codeerprojecten. AI-chatbots, zoals Bard, Copilot en ChatGPT kunnen je zeker ook ondersteunen. We nemen ChatGPT als voorbeeld.

Lees ook eens deze reeks: Programmeren in Python met ChatGPT

Na een (gratis) aanmelding kun je met de juiste prompts code laten genereren, aanvullen, aanpassen, converteren en becommentariëren. ChatGPT is bekend met meerdere script- en programmeertalen, waaronder Python, JavaScript, Java, C++, Ruby, PHP, SQL, HTML en CSS. Experimenteer gerust zelf met prompts zoals de volgende:

We raden je wel aan altijd grondig de gegenereerde code te controleren, aangezien deze in praktijk niet altijd feilloos werkt.

Naast ChatGPT kun je ook ZZZ Code AI gebruiken. Dit platform biedt op basis van ChatGPT modules aan voor het genereren, debuggen, herstructureren en beoordelen van code, met directe links voor talen als C, C++, C#, CSS, HTML, Java, JavaScript en Python.

Voor kinderen

Generatieve AI-chatbots kunnen nuttig zijn voor oudere kinderen, maar om kinderen een solide programmeerbasis te geven, is het beter ze eerst vertrouwd te maken met basisprincipes van algoritmiek.

Scratch, ontwikkeld door het MIT Media Lab, is een visueel programmeerplatform gericht op kinderen vanaf 8 jaar (en andere beginners). Nadat je je gratis aangemeld hebt, aanmelding start je direct in een visuele programmeeromgeving. Scratch gebruikt gekleurde blokken die verschillende programmeercommando’s vertegenwoordigen. Deze blokken kunnen gesleept, neergezet en gecombineerd worden om scripts te maken. Ook basisconcepten als lussen en variabelen zijn beschikbaar in blokvorm. Je kunt ‘sprites’ (personages), achtergronden, geluid en muziek toevoegen. Bovendien kan elke sprite zijn eigen script hebben en doordat je deze met gebeurtenissen als muisklikken en toetsaanslagen kunt laten interageren, zijn animaties en zelfs eenvoudige games mogelijk. Je projecten delen en ideeën uitwisselen is eveneens mogelijk.

Voor jongeren

CodeCombat is een andere omgeving die gericht is op jongeren. Hierin draait het om ‘gamificatie’. Je schrijft dan code, zoals Python of JavaScript, om uitdagingen in de game-opstellingen op te lossen. Je ziet de impact van je code in realtime op de gamewereld en leert gaandeweg geavanceerdere concepten. Er zijn hints, beloningen en punten beschikbaar. CodeCombat houdt ook netjes je voortgang bij.

Code.org pakt het wat anders aan. Het is een initiatief van een Amerikaanse non-profitorganisatie die zich richt op jongeren en aansluit bij het typische informatica-curriculum van K-12-scholen (12 jaar doorlopend onderwijs vanaf de kleuterschool). De website biedt diverse cursussen rond computertechnologie aan in verschillende talen, waarvan de meerderheid Engelstalig is. De cursussen zijn ingedeeld in leeftijdscategorieën en omvatten ook visuele programmeeromgevingen zoals App Lab, Game Lab en Web Lab.

Engelse beginnerscursussen

Als Scratch, CodeCombat of Code.org niet aansluiten bij je behoeften en je bent een (volwassen) beginner, zijn er zeker nog andere mogelijkheden.

Voor wie zich vooral op webontwikkeling wil richten, is W3Schools een uitstekend startpunt. Deze website biedt een groot aantal tutorials, voorbeelden en oefeningen op het gebied van webtechnologieën. Het materiaal is gestructureerd in modules voor technologieën als HTML(5), CSS, JavaScript (inclusief frameworks zoals Angular en Node.js), XML, JSON en serverside-technologieën als PHP en ASP.NET. Je kunt voorbeelden interactief uitproberen op de site. De inhoud is vrij toegankelijk en wordt regelmatig bijgewerkt. Ook kun je je eigen code en webpagina’s gratis opslaan in ‘W3Schools spaces’ en delen met anderen. Voor betaalde certificaten die je kennis aantonen, kun je ook bij W3Schools terecht.

Codecademy biedt interactieve cursussen in diverse programmeertalen, waaronder Python, JavaScript en HTML/CSS. Het Basic-plan is gratis en biedt toegang tot veel cursussen, lesmateriaal zoals cheatsheets, video’s en een actieve community. Er zijn veel cursussen beschikbaar. We telden er bijvoorbeeld meer dan 60, zowel voor Python als JavaScript, waarvan telkens een goede helft gericht is op beginners. Het Plus-abonnement geeft voor ongeveer 10 euro per maand toegang tot alle cursussen en quizzen, oefenmogelijkheden op de mobiele app, meer gepersonaliseerde trajecten en realistische projecten.

Een min of meer vergelijkbaar leerplatform is Educative, met een uitgebreid cursusaanbod op het gebied van softwareontwikkeling. De cursussen zijn tekstgebaseerd, maar bevatten tevens interactieve codevoorbeelden en oefeningen (in een code playground, zodat je geen externe ontwikkelingsomgeving nodig hebt). Grafieken houden netjes je voortgang bij. Een Standard-account kost circa 143 dollar per jaar (voor toegang tot 700 cursussen).

Nederlands voor beginners

W3Schools en Codecademy bieden uitstekende en gevarieerde programmeercursussen aan, maar de instructietaal en voorbeelden zijn helaas nagenoeg uitsluitend Engelstalig. Is dat voor jou een probleem, dan kun je eventueel uitwijken naar de Khan Academy, hoewel ook hier het aanbod aan Nederlandstalige cursussen beperkt is. De focus ligt vooral op wiskunde, natuurwetenschappen en economie, maar er zijn ook cursussen rond informatica en programmeren. Al het cursusmateriaal, inclusief talrijke korte en toegankelijke video’s, is geheel gratis. Een account aanmaken, stelt je in staat je voortgang bij te houden en gepersonaliseerde leeraanbevelingen in de vorm van gedetailleerde rapporten te ontvangen. Er zijn ook oefeningen en quizzen beschikbaar waarmee je de aangeleerde kennis kunt toetsen.

Ongeveer hetzelfde verhaal geldt voor Udemy. Dit is wereldwijd een van de grootste en bekendste leerportalen met enkele tienduizenden instructeurs en cursussen. Er is een breed scala op het vlak van programmeren, zowel voor beginners als voor gevorderden. Je vindt onder meer cursussen over webontwikkeling, data-analyse, machine learning enzovoort, ook in het Nederlands. Udemy hanteert een pay-per-course model, wat betekent dat je afzonderlijke cursussen kunt kopen, vaak tegen democratische prijzen – prijzen van 10 euro zijn eerder regel dan uitzondering. Het cursusaanbod is dus divers, gelukkig zijn er zoekcriteria als topic, relevantie, waardering, niveau en videolengte (hoewel de filtering ons nogal simplistisch lijkt). Weet wel dat Udemy geen traditionele academische accreditatie biedt maar vooral is gericht op zelfstudie.

Gecertificeerd

We zullen ons nu wat meer op gevorderden richten met online leerplatformen die gecertificeerde cursussen aanbieden, wat belangrijk kan zijn als je een carrière in het programmeren beoogt.

Een bekend platform met geaccrediteerde certificaten is Coursera, dat samenwerkt met universiteiten en educatieve instellingen. Veel cursussen kun je gratis uitproberen, maar voor onbeperkte toegang tot de meer dan 7000 cursussen is een abonnement op Coursera Plus nodig (368 euro per jaar). Je kunt filteren op onder meer onderwerp, taal (inclusief Nederlands), niveau en duur.

Edx biedt eveneens certificaten en heeft ongeveer 4000 cursussen, waaronder Python, JavaScript, C, algoritmiek en data-analysecursussen als SQL en Excel. Veel cursussen zijn ook gratis te volgen, maar dan krijg je geen certificaat, en ze zijn niet in het Nederlands.

Vermeldenswaardig zijn nog Pluralsight (ongeveer 5000 Engelstalige IT-gerelateerde cursussen vanaf 26 euro per maand) en Udacity. Deze laatste biedt gratis individuele cursussen aan, waaronder programmeercursussen, maar focust vooral op betaalde ‘nanodegree’ programma’s voor praktische vaardigheden in specifieke domeinen. Sololearn biedt eveneens gratis Engelstalige cursussen in programmeren aan. Een nog groter aanbod vind je bij FreeCodeCamp, met circa 9000 gratis Engelstalige zelfstudiecursussen, onder meer in web- en databasetechnologieën. Zowel Sololearn als FreeCodeCamp bieden certificaten aan bij het voltooien van de cursussen. Deze zijn helaas niet geaccrediteerd, maar kunnen wel waardevol zijn voor je cv of LinkedIn-profiel.

Vooral voor gevorderden

We hebben al enkele online leerplatformen besproken die voor zowel beginners als gevorderden geschikt zijn. The Odin Project is gericht op meer gevorderde webdevelopers met cursussen over HTML, CSS (inclusief Flexbox) en JavaScript. TheCodePlayer biedt ook projecten aan met HTML5, CSS en JavaScript. Je krijgt toegang tot video’s en interactieve codevoorbeelden die verschillende effecten en functies implementeren, inclusief inzicht in de achterliggende code, aangevuld met stapsgewijze tutorials.

LeetCode (159 dollar per jaar) biedt een uitgebreide reeks technische en algoritmische uitdagingen en oefeningen, voornamelijk in het Engels. Deze zijn gerangschikt op moeilijkheidsgraad, en je kunt de oplossingen van anderen bekijken. LeetCode organiseert tevens programmeercompetities.

Voor meer gevorderde programmeurs kan ‘project-based learning’ een uitdagende, alternatieve aanpak zijn. Je volgt online tutorials die je stap voor stap door een groot en concreet project leiden, zoals het bouwen van je eigen tekstverwerker, neuraal netwerk of database, en veel meer. Op GitHub vind je daarvoor projectlijsten, zoals Build Your Own X en Project Based Learning. Bij deze laatste kies je een project op basis van de gewenste programmeertaal. Ook het al eerder vermelde FreeCodeCamp biedt diverse projecten aan. Je vindt hierover meer informatie op deze pagina, inclusief links naar diverse projecten in Python en JavaScript.

Philips introduceert de Baristina Plus Stainless Steel, een semi-automatische koffiemachine met een roestvrijstalen design en iced coffee-functie. Dit derde apparaat in de Baristina-lijn combineert een robuuste uitstraling met veel gebruiksgemak. Kan er echt niks verkeerd gaan? ID.nl testte het uit.

Ontwerp & specificaties

De Baristina Plus Stainless Steel is een matte, zilverkleurige koffiemachine waarmee je espresso, lungo en cold brew kunt maken van je eigen gewenste soort koffiebonen. In het apparaat zit een grinder die de bonen maalt, de gemalen koffie komt in het portafilter terecht en daarmee zet de Baristina een kop koffie in de gewenste sterkte. De machine is met zijn 5,8 kilo makkelijk te verplaatsen en niet overdreven groot: 35 centimeter hoog, 38 centimeter diep en 15 centimeter breed. De buitenzijde is uitgevoerd in RVS. Smaakvol, maar wel gevoelig voor vingerafdrukken (zoals alle apparaten van roestvrij staal).

©Versuni

Plaats in de Baristina-lijn & techniek

Deze machine is de derde variant in de Baristina-lijn. De eerste, de Baristina, bood in vergelijking met dit apparaat geen ice koffie en was eenvoudiger uitgevoerd. De tweede, de Baristina met Bean swap, bood de gebruikers de keuze om bij elke bak koffie te kiezen tussen twee soorten bonen, of een mix van beide. Dit derde, nieuwe apparaat is een premium-machine die naast een luxe uitstraling de kwaliteit van versgemalen koffie combineert met gebruiksgemak. Als extraatje vergeleken met het instapmodel is er dus de ice coffee-optie. Voor het koffiezetten zet de machine 16 bar pompdruk in voor optimale extractie.

Uitpakken & installatie

De machine zit deugdelijk verpakt in een grote doos met kartonnen bescherming. Er zit geen handleiding bij, alleen een sticker met iconen die aangeven wat er ongeveer moet gebeuren. We vinden dat echt een minpunt; wie nieuw is 'in de koffie' heeft toch wat meer informatie nodig over wat de machine precies kan.

Monteren is een groot woord voor wat je zelf nog moet doen om je eerste kop koffie te zetten. Je pakt het portafilter uit, spoelt het goed om en vult het waterreservoir van 1,2 liter. Dat kan door het reservoir los te halen uit de machine en onder de kraan te vullen. Handiger is het om het klepje bovenaan even open te doen en dan met een kan of maatbeker het water aan te vullen. Bovenin zit een reservoir voor koffiebonen. Ook dit open je met een klepje en vul je tot de rand. Dat is alles!

Bediening & functies

Dit apparaat is duidelijk ontwikkeld voor de koffieliefhebber die houdt van gemak en kwaliteit. De kwaliteit heb je natuurlijk deels zelf in de hand door het type koffiebonen dat je gebruikt. Het gemak uit zich in de bediening van de machine. Aan de bovenzijde zitten verschillende knoppen: een voor espresso, een voor lungo, een voor koffie waar je een ijskoffiedrank mee wilt maken, en een knop voor extra sterke koffie, voor als de standaardinstelling niet voldoende voor je is. Voor de ice coffee wordt de koffie eerst warm gebouwen waarna het doorstroomproces traag verloopt zodat de koffie langzaam afkoelt tijdens het zetten.

De instelling van de molen is niet aanpasbaar, het volume van de koffie in het kopje wel. Hier uit zich het gemis aan een handleiding, deze functie ontdekten we pas toen we op het YouTube-kanaal van Philips wat filmpjes bekeken over de bediening en functies. HIER vind je de betreffende video.

©Versuni

Workflow: van boon tot kop

Je duwt het portafilter in de gleuf links tot deze vastklikt. Dan kies je de gewenste drank, en beweegt (swipet) het portafilter helemaal naar rechts, waar de grinder zit. Het filter zit dan vast en de machine maalt de koffiebonen. Dat maakt uiteraard geluid, vergelijkbaar met andere koffiezetapparaten. Het filter spring terug naar de beginpositie, en de machine zet de gewenste hoeveelheid koffie. Stopt de keuzeknop met knipperen, dan is je 'bakkie' klaar. Het portafilter kun je dan loshalen, ondersteboven boven de vuilnisbak houden en met een druk op de knop de koffiedrab eruit werpen. Dat is alles.

Hier zie je in een Duitstalige video precies hoe dit werkt:

Praktijktest

Koffiemachines moeten natuurlijk getest worden en het liefst door veel verschillende mensen. Ons testexemplaar beleefde de vuurdoop tijdens een drukke verjaardagsvisite, waarbij alle koffiedrinkende bezoekers een kopje Baristina kregen. De vraag was of de machine snel genoeg zou zijn om mensen niet nodeloos lang te laten wachten, en of het geluid van het malen de gesprekken niet zou overstemmen. Voor beide aspecten slaagde de machine met vlag en wimpel. Iedereen was erg te spreken over de smaak van de koffie. Het waterreservoir van 1,2 liter is natuurlijk na enige tijd leeg, dus moet tijdens zulke bijeenkomsten tussentijds wel worden bijgevuld.

Aandachtspunt

Wel dook er een klein aandachtspunt op. Na enige tijd kwam er nogal waterige koffie met een raar kleurtje uit de machine en klonk het malen ook een beetje gek. De koffiebonen bleken op te zijn. Daar komt verder geen signaal of melding van, maar is iets om in de gaten te houden. Het deksel van het koffiebonen-reservoir is semi-transparant, dus normaliter zou je dat wellicht snel zien. Echter, de machine wordt niet geleverd met een handleiding, maar... met een paarse sticker precies op die plek! Als je die er niet afhaalt, zie je dus niet hoe het gesteld is met de voorraad koffiebonen.

Onderhoud & schoonmaak

De machine heeft verder weinig nodig aan energie van de gebruiker. Het lekbakje is afneembaar en kun je periodiek schoonmaken. Als je zorgt voor voldoende water en bonen en het portafilter elke keer leegmaakt na het zetten van een kopje koffie, kun je een tijd vooruit. Overigens: als je vergeet de drab weg te gooien en aan een nieuwe bak koffie wilt beginnen, kun je het portafilter niet naar de grinder bewegen, dan zit 'ie vast. Je kunt dus nooit verse koffie gemaald krijgen over de drab van een eerdere sessie.

©Versuni

Eindoordeel & alternatieven

Deze machine blinkt uit in gebruiksgemak en het robuuste design zal zeker een grote groep koffiedrinkers aanspreken. Het reservoir bevat genoeg water om de dag door te komen, en er kan eigenlijk niets misgaan tijdens het gebruik. De prijs is stevig vergeleken met de eerder uitgebrachte Baristina Bean Swap, die geen optie heeft voor ice koffie, maar wel weer de keuze biedt uit twee soorten koffiebonen. Ben je erg prijsbewust en wil je wel de genoemde functies voor espresso, lungo en ice koffie, maar geef je niks om verse bonen, dan is de L'OR Barista Absolu zeker een optie. Die werkt met cups maar is in functionaliteit identiek. Kies je voor je eigen bonen, stijl en gebruiksgemak, dat is de Baristina Plus Stainless Steel een goede keuze.

☕ Bekijk alle koffieapparaten van Philips op Kieskeurig.nl

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.