Of je nu een eigen website of mobiele app wilt ontwikkelen, een database wilt beheren of processen wilt automatiseren, kennis van programmeren is eigenlijk onmisbaar. Wij wijzen je de weg naar de betere online leerplatformen, cursussen en andere tools die je helpen om programmeervaardigheden te ontwikkelen of te verbeteren.

Voordat je diep in digitale cursussen duikt om een script- of programmeertaal te leren of je vaardigheden daarin te verbeteren, kun je eventueel ook overwegen om websites, apps en andere software te maken zónder te programmeren. Al decennialang heeft het concept van Rapid Application Development (methodisch en snel software ontwikkelen in projectvorm) geleid tot een low-code- en zelfs no-code-aanpak.

Low-code platformen zoals Mendixen OutSystems stellen gebruikers in staat om applicaties te maken vanuit toegankelijke interfaces, met eenvoudige logica en drag-and-drop functies. Je kunt indien nodig zelf code aanpassen of toevoegen.

Naast deze hybride aanpak zijn er ook heuse no-code platformen die softwareontwikkeling toegankelijk maken voor mensen zonder programmeerervaring. Hierin draait alles om een visuele interface waarin je componenten selecteert en organiseert om applicaties te bouwen.

Liever no?

Als je een mobiele app wilt ontwikkelen met weinig of geen programmeerkennis, zijn er verschillende opties. Glide, het opensourceproject Mit App Inventor, Thunkable, Kodular en Adalo zijn enkele platformen die je hiervoor kunt gebruiken. Voor webapplicaties zijn Wix Studio en Bubble goede keuzes, evenals de applicatie WYSIWYG Web Builder (What You See Is What You Get) van Nederlandse origine. Deze bieden sjablonen die je kunt aanpassen door elementen als tekst, menu’s, knoppen en formulieren toe te voegen of te verwijderen.

Voor een praktische introductie in no-code omgevingen zoals Glide, Adalo en Bubble, kun je onder meer terecht bij TechAcademy (39,95 euro).

Wat voor wie?

In de rest van dit artikel focussen we ons wel op het verbeteren van je vaardigheden in een script- of programmeertaal. De keuze voor de meest aangewezen tool, cursus of platform hangt natuurlijk af van verschillende factoren, zoals je huidige programmeerkennis. Ben je een volslagen beginner of wil je je kennis uitbreiden? Zoek je een leermiddel voor jezelf of wil je je kinderen de beginselen van het programmeren bijbrengen? Welke script- of programmeertaal wil je vooral leren? Is Nederlands een vereiste voor de instructietaal of is Engels ook prima? Heb je een budget beschikbaar of zoek je alleen naar gratis opties? Werk je het liefst zelfstandig door een cursus heen, of verkies je een interactieve omgeving met een community om ideeën en problemen te bespreken? Hoe dan ook, in de rest van het artikel vind je vast een tool, cursus of leeromgeving die aansluit bij je behoeften.

AI-code-assistenten

Al meer dan een decennium wordt er geëxperimenteerd met AI in softwareontwikkeling. Aanvankelijk was dit beperkt tot eenvoudige taken, zoals automatische code-aanvulling en foutopsporing (debugging). De laatste maanden is er echter een versnelling opgetreden, mede dankzij de introductie van OpenAI’s Codex in 2021. Dit project is gebaseerd op het GPT-3-model en is een AI-systeem dat natuurlijke taal in code omzet.

Tegenwoordig zijn er verschillende AI-code-assistenten beschikbaar die zich integreren in populaire code-editors als Visual Studio Code. Bekende voorbeelden zijn GitHub Copilot, Tabnine en Amazon CodeWhisperer. Deze assistenten helpen niet alleen met het detecteren van gebrekkige of onveilige code en het becommentariëren van code, maar kunnen ook zelf codes genereren op basis van een eenvoudige omschrijving.

Generatieve AI-bots

AI-code-assistenten zijn ontworpen om te integreren in een IDE (Integrated Development Environment). Als beginner ben je mogelijk nog niet vertrouwd met zo’n omgeving, maar dat betekent niet dat je AI niet kunt gebruiken voor je codeerprojecten. AI-chatbots, zoals Bard, Copilot en ChatGPT kunnen je zeker ook ondersteunen. We nemen ChatGPT als voorbeeld.

Lees ook eens deze reeks: Programmeren in Python met ChatGPT

Na een (gratis) aanmelding kun je met de juiste prompts code laten genereren, aanvullen, aanpassen, converteren en becommentariëren. ChatGPT is bekend met meerdere script- en programmeertalen, waaronder Python, JavaScript, Java, C++, Ruby, PHP, SQL, HTML en CSS. Experimenteer gerust zelf met prompts zoals de volgende:

We raden je wel aan altijd grondig de gegenereerde code te controleren, aangezien deze in praktijk niet altijd feilloos werkt.

Naast ChatGPT kun je ook ZZZ Code AI gebruiken. Dit platform biedt op basis van ChatGPT modules aan voor het genereren, debuggen, herstructureren en beoordelen van code, met directe links voor talen als C, C++, C#, CSS, HTML, Java, JavaScript en Python.

Voor kinderen

Generatieve AI-chatbots kunnen nuttig zijn voor oudere kinderen, maar om kinderen een solide programmeerbasis te geven, is het beter ze eerst vertrouwd te maken met basisprincipes van algoritmiek.

Scratch, ontwikkeld door het MIT Media Lab, is een visueel programmeerplatform gericht op kinderen vanaf 8 jaar (en andere beginners). Nadat je je gratis aangemeld hebt, aanmelding start je direct in een visuele programmeeromgeving. Scratch gebruikt gekleurde blokken die verschillende programmeercommando’s vertegenwoordigen. Deze blokken kunnen gesleept, neergezet en gecombineerd worden om scripts te maken. Ook basisconcepten als lussen en variabelen zijn beschikbaar in blokvorm. Je kunt ‘sprites’ (personages), achtergronden, geluid en muziek toevoegen. Bovendien kan elke sprite zijn eigen script hebben en doordat je deze met gebeurtenissen als muisklikken en toetsaanslagen kunt laten interageren, zijn animaties en zelfs eenvoudige games mogelijk. Je projecten delen en ideeën uitwisselen is eveneens mogelijk.

Voor jongeren

CodeCombat is een andere omgeving die gericht is op jongeren. Hierin draait het om ‘gamificatie’. Je schrijft dan code, zoals Python of JavaScript, om uitdagingen in de game-opstellingen op te lossen. Je ziet de impact van je code in realtime op de gamewereld en leert gaandeweg geavanceerdere concepten. Er zijn hints, beloningen en punten beschikbaar. CodeCombat houdt ook netjes je voortgang bij.

Code.org pakt het wat anders aan. Het is een initiatief van een Amerikaanse non-profitorganisatie die zich richt op jongeren en aansluit bij het typische informatica-curriculum van K-12-scholen (12 jaar doorlopend onderwijs vanaf de kleuterschool). De website biedt diverse cursussen rond computertechnologie aan in verschillende talen, waarvan de meerderheid Engelstalig is. De cursussen zijn ingedeeld in leeftijdscategorieën en omvatten ook visuele programmeeromgevingen zoals App Lab, Game Lab en Web Lab.

Engelse beginnerscursussen

Als Scratch, CodeCombat of Code.org niet aansluiten bij je behoeften en je bent een (volwassen) beginner, zijn er zeker nog andere mogelijkheden.

Voor wie zich vooral op webontwikkeling wil richten, is W3Schools een uitstekend startpunt. Deze website biedt een groot aantal tutorials, voorbeelden en oefeningen op het gebied van webtechnologieën. Het materiaal is gestructureerd in modules voor technologieën als HTML(5), CSS, JavaScript (inclusief frameworks zoals Angular en Node.js), XML, JSON en serverside-technologieën als PHP en ASP.NET. Je kunt voorbeelden interactief uitproberen op de site. De inhoud is vrij toegankelijk en wordt regelmatig bijgewerkt. Ook kun je je eigen code en webpagina’s gratis opslaan in ‘W3Schools spaces’ en delen met anderen. Voor betaalde certificaten die je kennis aantonen, kun je ook bij W3Schools terecht.

Codecademy biedt interactieve cursussen in diverse programmeertalen, waaronder Python, JavaScript en HTML/CSS. Het Basic-plan is gratis en biedt toegang tot veel cursussen, lesmateriaal zoals cheatsheets, video’s en een actieve community. Er zijn veel cursussen beschikbaar. We telden er bijvoorbeeld meer dan 60, zowel voor Python als JavaScript, waarvan telkens een goede helft gericht is op beginners. Het Plus-abonnement geeft voor ongeveer 10 euro per maand toegang tot alle cursussen en quizzen, oefenmogelijkheden op de mobiele app, meer gepersonaliseerde trajecten en realistische projecten.

Een min of meer vergelijkbaar leerplatform is Educative, met een uitgebreid cursusaanbod op het gebied van softwareontwikkeling. De cursussen zijn tekstgebaseerd, maar bevatten tevens interactieve codevoorbeelden en oefeningen (in een code playground, zodat je geen externe ontwikkelingsomgeving nodig hebt). Grafieken houden netjes je voortgang bij. Een Standard-account kost circa 143 dollar per jaar (voor toegang tot 700 cursussen).

Nederlands voor beginners

W3Schools en Codecademy bieden uitstekende en gevarieerde programmeercursussen aan, maar de instructietaal en voorbeelden zijn helaas nagenoeg uitsluitend Engelstalig. Is dat voor jou een probleem, dan kun je eventueel uitwijken naar de Khan Academy, hoewel ook hier het aanbod aan Nederlandstalige cursussen beperkt is. De focus ligt vooral op wiskunde, natuurwetenschappen en economie, maar er zijn ook cursussen rond informatica en programmeren. Al het cursusmateriaal, inclusief talrijke korte en toegankelijke video’s, is geheel gratis. Een account aanmaken, stelt je in staat je voortgang bij te houden en gepersonaliseerde leeraanbevelingen in de vorm van gedetailleerde rapporten te ontvangen. Er zijn ook oefeningen en quizzen beschikbaar waarmee je de aangeleerde kennis kunt toetsen.

Ongeveer hetzelfde verhaal geldt voor Udemy. Dit is wereldwijd een van de grootste en bekendste leerportalen met enkele tienduizenden instructeurs en cursussen. Er is een breed scala op het vlak van programmeren, zowel voor beginners als voor gevorderden. Je vindt onder meer cursussen over webontwikkeling, data-analyse, machine learning enzovoort, ook in het Nederlands. Udemy hanteert een pay-per-course model, wat betekent dat je afzonderlijke cursussen kunt kopen, vaak tegen democratische prijzen – prijzen van 10 euro zijn eerder regel dan uitzondering. Het cursusaanbod is dus divers, gelukkig zijn er zoekcriteria als topic, relevantie, waardering, niveau en videolengte (hoewel de filtering ons nogal simplistisch lijkt). Weet wel dat Udemy geen traditionele academische accreditatie biedt maar vooral is gericht op zelfstudie.

Gecertificeerd

We zullen ons nu wat meer op gevorderden richten met online leerplatformen die gecertificeerde cursussen aanbieden, wat belangrijk kan zijn als je een carrière in het programmeren beoogt.

Een bekend platform met geaccrediteerde certificaten is Coursera, dat samenwerkt met universiteiten en educatieve instellingen. Veel cursussen kun je gratis uitproberen, maar voor onbeperkte toegang tot de meer dan 7000 cursussen is een abonnement op Coursera Plus nodig (368 euro per jaar). Je kunt filteren op onder meer onderwerp, taal (inclusief Nederlands), niveau en duur.

Edx biedt eveneens certificaten en heeft ongeveer 4000 cursussen, waaronder Python, JavaScript, C, algoritmiek en data-analysecursussen als SQL en Excel. Veel cursussen zijn ook gratis te volgen, maar dan krijg je geen certificaat, en ze zijn niet in het Nederlands.

Vermeldenswaardig zijn nog Pluralsight (ongeveer 5000 Engelstalige IT-gerelateerde cursussen vanaf 26 euro per maand) en Udacity. Deze laatste biedt gratis individuele cursussen aan, waaronder programmeercursussen, maar focust vooral op betaalde ‘nanodegree’ programma’s voor praktische vaardigheden in specifieke domeinen. Sololearn biedt eveneens gratis Engelstalige cursussen in programmeren aan. Een nog groter aanbod vind je bij FreeCodeCamp, met circa 9000 gratis Engelstalige zelfstudiecursussen, onder meer in web- en databasetechnologieën. Zowel Sololearn als FreeCodeCamp bieden certificaten aan bij het voltooien van de cursussen. Deze zijn helaas niet geaccrediteerd, maar kunnen wel waardevol zijn voor je cv of LinkedIn-profiel.

Vooral voor gevorderden

We hebben al enkele online leerplatformen besproken die voor zowel beginners als gevorderden geschikt zijn. The Odin Project is gericht op meer gevorderde webdevelopers met cursussen over HTML, CSS (inclusief Flexbox) en JavaScript. TheCodePlayer biedt ook projecten aan met HTML5, CSS en JavaScript. Je krijgt toegang tot video’s en interactieve codevoorbeelden die verschillende effecten en functies implementeren, inclusief inzicht in de achterliggende code, aangevuld met stapsgewijze tutorials.

LeetCode (159 dollar per jaar) biedt een uitgebreide reeks technische en algoritmische uitdagingen en oefeningen, voornamelijk in het Engels. Deze zijn gerangschikt op moeilijkheidsgraad, en je kunt de oplossingen van anderen bekijken. LeetCode organiseert tevens programmeercompetities.

Voor meer gevorderde programmeurs kan ‘project-based learning’ een uitdagende, alternatieve aanpak zijn. Je volgt online tutorials die je stap voor stap door een groot en concreet project leiden, zoals het bouwen van je eigen tekstverwerker, neuraal netwerk of database, en veel meer. Op GitHub vind je daarvoor projectlijsten, zoals Build Your Own X en Project Based Learning. Bij deze laatste kies je een project op basis van de gewenste programmeertaal. Ook het al eerder vermelde FreeCodeCamp biedt diverse projecten aan. Je vindt hierover meer informatie op deze pagina, inclusief links naar diverse projecten in Python en JavaScript.

Een link die nét echt lijkt, een download met verborgen rommel, een datalek bij een webshop waar je jaren geleden iets kocht… het gebeurt dagelijks en vaak zonder dat je het meteen doorhebt. Goede beveiliging voorkomt een hoop gedoe, maar hoeft gelukkig geen grote uitgave te zijn. Via CashbackXL kun je nu tot 30% geld terug krijgen op alle producten van AVG!

De beveiligingspakketten van AVG richten zich op wat je dagelijks online tegenkomt: verdachte downloads, slimme phishingtrucs, datalekken en trackers die ongemerkt informatie verzamelen. AVG Internet Security scant continu op ransomware, spyware en andere digitale dreigingen. De AI-technologie herkent nieuwe risico's vroegtijdig, terwijl links, downloads en bijlagen automatisch worden gecontroleerd. De firewall houdt indringers buiten, je webcam blijft afgesloten voor onbekende apps en bij online betalen voorkomt een extra controlelaag dat je op een nepsite belandt.

Wie meer wil doen met privacy en prestaties, vindt in AVG Ultimate een complete oplossing. De versleutelde VPN-verbinding beschermt je netwerkverkeer op zowel thuis- als openbare wifi. TuneUp houdt laptops en telefoons soepel door achtergebleven bestanden op te ruimen en software bij te werken. AntiTrack verkleint je digitale voetafdruk door minder gegevens prijs te geven aan adverteerders en websites.

Daarbuiten zijn er losse tools voor wie gericht één risico wil aanpakken. AVG Secure VPN richt zich op anonimiteit en veilige verbindingen. AVG AntiTrack helpt je identiteit te verbergen voor trackers. BreachGuard controleert of je gegevens in datalekken opduiken en ondersteunt bij het verwijderen van die informatie. AVG TuneUp zorgt dat laptops en telefoons soepel blijven draaien door achtergebleven bestanden op te ruimen, software bij te werken en opstartprocessen te stroomlijnen

🚨 Denk je nu: dat wil ik? Dan is dit hét moment. Want met de AVG-actie op CashbackXL krijg je een maar liefst 30% van je aankoopbedrag teruggestort op je rekening!

💡 Tip!

De vergoedingen van AVG willen nog wel eens veranderen en zijn erg specifiek. 
Wil je zeker weten of je op jouw bestelling cashback ontvangt? Stuur dan even een email naar info@cashbackxl.nl. 

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks, krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

Het is Black Friday Week bij Expert. In de winkels én online vind je hoge kortingen op televisies, laptops, wasmachines, drogers, e-readers en slimme apparaten. Dit is dus hét moment om toe te slaan. Hieronder zetten we zeven producten in de spotlight – en je ziet meteen welke korting je krijgt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Expert

LG 55QNED86A6A 55-inch: 4K QNED EVO-televisie

De LG 55QNED86A6A combineert QNED EVO-technologie met een 55-inch 4K-scherm voor helder beeld en nauwkeurige kleuren. De α8 AI Processor 4K optimaliseert beeld en geluid automatisch, terwijl HDR10 en HLG zorgen voor een breed dynamisch bereik. Dankzij WebOS 25 schakel je snel tussen apps, en met vier HDMI 2.1-poorten sluit je moeiteloos consoles of streamingapparaten aan. Een complete smart-tv voor films, series en gaming.

💡LG 55QNED86A6A: van 849 euro voor 675 euro

Samsung WW11DG6B25LB: grote en zuinige wasmachine

De Samsung WW11DG6B25LB heeft een ruime trommel van 11 kilo en centrifugeert met 1400 toeren. EcoBubble wast grondig op lage temperatuur en Hygiënisch Stomen verwijdert bacteriën en allergenen. Met SuperSpeed is een volle trommel in 39 minuten schoon. Het AI Display leert welke programma's je het meest gebruikt en zet die vooraan. Bovendien is het met een energieklasse van A -10% ook nog eens een zuinige wasmachine.

💡Samsung WW11DG6B25LB: van 819 euro voor 566 euro

Beko BM3T3823W: energiezuinige warmtepompdroger

De Beko BM3T3823W is een energiezuinige warmtepompdroger met een capaciteit van 8 kilo. Dankzij EcoGentle blijven kleuren mooi, terwijl het AquaWave-systeem zorgt voor een zachte trommelbeweging die slijtage beperkt. De vijftien programma's bieden opties voor uiteenlopende stoffen, van katoen tot fijne was. Het overzichtelijke LED-display toont de resterende tijd en maakt elke instelling eenvoudig.

💡Beko BM3T3823W: van 519 euro voor 433 euro

Inventum VVW6008AB: vrijstaande vaatwasser

De Inventum VVW6008AB is een praktische vrijstaande vaatwasser met ruimte voor twaalf couverts. Met een hoogte van 85 centimeter past hij onder de meeste aanrechtbladen. De indeling is overzichtelijk en de bestekmand houdt messen, vorken en lepels bij elkaar zodat alles goed schoon wordt. Een nuchtere, stille vaatwasser die ontworpen is voor dagelijks gebruik.

💡Inventum VVW6008AB: van 379 euro voor 299 euro

Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): allround laptop

De Acer Aspire Go 15 combineert een slank ontwerp met sterke prestaties. De AMD Ryzen 7 5825U-processor en 16 GB RAM zorgen voor soepele multitasking, terwijl de 512 GB SSD voor snelle opstarttijden zorgt. Het 15,6-inch Full HD IPS-scherm levert scherpe beelden en AMD Radeon Graphics zorgt voor verbeterde grafische prestaties. Een lichte, veelzijdige laptop voor thuis, studie en onderweg.

💡Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): van 599 euro voor 499 euro

Eufy Video Doorbell E340 + Chime: slimme deurbel

De Eufy Video Doorbell E340 toont wie er voor je deur staat in scherpe 1080p- of 1536p-modus. Dankzij de draadloze installatie heb je geen bedrading nodig. Via de Eufy-app bekijk je livebeelden en meldingen op je smartphone. De meegeleverde Chime zorgt dat je het signaal ook zonder telefoon hoort. Een eenvoudige manier om je huis slimmer en veiliger te maken.

💡Eufy Video Doorbell E340 + Chime: van 199 euro voor 119 euro

Kobo Libra Colour (zwart): e-reader met kleurenscherm

De Kobo Libra Colour heeft een 7-inch E Ink Kaleido 3-scherm dat omslagen, illustraties en notities in kleur weergeeft. De e-reader is waterbestendig (IPX8) en biedt 32 GB opslag voor duizenden boeken. ComfortLight PRO vermindert automatisch blauw licht voor prettig lezen. Wie met de Kobo Stylus 2 werkt (optioneel), kan notities en markeringen in kleur maken. Ideaal voor lezen thuis en onderweg.

💡Kobo Libra Colour (zwart): van 239 euro voor 209 euro