iOS is waarschijnlijk het meest gebruikte Apple-besturingssysteem en is alweer toe aan versie 9. De publieke bèta is er inmiddels al en in de herfst zal ook de definitieve versie beschikbaar worden. We laten je daarom zien wat je iPhone en iPad kunnen als je iOS 9 hebt geïnstalleerd.

Bij de ontwikkeling van iOS 9 is de nadruk gelegd op het verbeteren van de prestaties. Toch zijn er ook weer de nodige features toegevoegd aan het besturingssysteem en zijn een aantal features verbeterd. De belangrijkste vernieuwingen zijn dat iOS pro-actiever wordt en dat je straks kunt multitasken op de iPad, maar er is meer. We laten je zien wat je iPhone en iPad straks kunnen met iOS 9. Lees ook: Zo installeer je de publieke bèta van iOS 9.

iOS denkt met je mee

De belangrijkste toevoeging is misschien wel dat iOS 9 met je mee gaat denken. Je device zal met iOS 9 zelf met suggesties komen voor een volgende taak. Het besturingssysteem analyseert welke apps je veel gebruikt en op welke momenten je dat doet en stelt dan volgende taken voor. In de iOS-apps zien je dat ook terug. In de Mail-app krijg je suggesties voor ontvangers voor e-mails en uitnodigingen voor afspraken in de agenda. Het pro-actieve zien we ook terug in de muziek-app. Zo onthoudt je device welke muziek je op welk moment luistert en geeft op basis daarvan suggesties van muziek en afspeellijsten. Als je je koptelefoon aansluit wordt bovendien direct de muziek-app gestart.

Siri en de zoekfunctie zijn in iOS 9 nog slimmer. Zo kun je Siri vragen om foto's of video's te laten zien van een bepaalde datum en herinneringen geven aan dingen die je in bijvoorbeeld Safari of Mail-app hebt bekeken. Tijdens het lezen van een website kun je de Apple-assistent vragen om je er later aan te herinneren en Siri kan je ook herinneren aan locaties in de kaarten-app. Siri levert daarnaast een bijdrage aan de resultaten in de zoekfunctie op je Apple-device. Zo geeft de zoekfunctie straks, op basis van de technologie van Siri, al suggesties voor je begonnen bent met zoeken. De functie laat bijvoorbeeld al contacten en apps zien die je zou kunnen benaderen of starten. Daarnaast krijg je ook meer antwoorden als je gaat zoeken.

[image id=39054 align=left size=full caption="Je device wordt met iOS 9 pro-actiever."]

Multitasken en een nieuw toetsenbord

iOS 9 heeft handige vernieuwingen in petto voor het werken op de iPad. Ten eerste brengt het besturingssysteem de optie om te multitasken. Hierdoor kun je straks in twee apps tegelijk werken op je Apple-tablet. Het multitasken kan op twee manieren. De eerste is Slide Over die vanaf de zijkant komt en je kan gebruiken om snel een andere app te gebruiken en die daarna weer weg te vegen. Je opent hierdoor snel iMessage of de Notities-app terwijl je bezig bent in een andere app. De tweede manier om te multitasken heet Split View. Hiermee kun je in twee apps tegelijk werken die naast elkaar draaien en worden getoond. Voor FaceTime en video geldt deze optie ook. Als je tijdens het FaceTimen of het bekijken van een video een andere app wilt openen wordt het videobeeld verkleind en naar een hoek van het scherm verplaatst, maar blijft wel gewoon doorspelen. Zo kun je verder werken en een video verder kijken of blijven FaceTimen.

Naast het multitasken heeft Apple ook het toetsenbord onder handen genomen voor iOS op de iPad. Het toetsenbord wordt groter en krijgt een nieuwe werkbalk waar snelkoppelingen staan om je tekst op te maken en bewerken. Het toetsenbord verandert daarnaast ook in een trackpad als je met twee vingers over het toetsenbord veegt. Hierdoor kun je makkelijk teksten selecteren met een cursor.

©PXimport

Multitasken en een nieuw toetsenbord laten je nog sneller werken op je iPad.

Nieuws-app en vernieuwde Notities-app

Apple heeft in iOS 9 ook een Nieuws-app toegevoegd. In de app verschijnt het laatste nieuws en ieder artikel wordt mooi opgemaakt waardoor alle artikelen er mooi uit zullen zien. De app is een vervanger van de Kiosk-app die nu nog op de Apple-devices staat en bevat onder meer magazines, kranten en andere content. De app zal overigens eerst uitgerold worden in de Verenigde Staten, Australië en het Verengd Koninkrijk. Wanneer er ook daadwerkelijk Nederlands nieuws in de app terug te zien zal zijn, is op dit moment nog niet bekend.

De Notities-app is in iOS 9 vernieuwd. Zoals we ook al zagen in de update van de app voor El Capitan, kun je in de versie voor iOS notities mooi opmaken. Zo wordt het makkelijk om foto's, locaties en links te verwerken in je notities. Met de toevoeging van het multitasken en het nieuwe toetsenbord zal dat op de iPad erg makkelijk worden omdat je objecten en links kunt verslepen vanuit andere apps naar de notities. Heb je iOS 9 of El Capitan op je andere Apple-devices staan, dan kun je de notities makkelijk met de andere devices delen via iCloud. De notities worden gesynchroniseerd en zijn daardoor beschikbaar op al je Apple-devices.

©PXimport

De Nieuws-app brengt het laatste nieuws mooi in beeld.

Betere prestaties en beveiliging

Om de nieuwe features mogelijk te maken heeft Apple met iOS 9 ook de prestaties van de Apple-devices verbeterd. Net als El Capitan werken de apps in iOS 9 met Metal en worden die sneller en werken vloeiender. De batterij gaat met de update van iOS ook langer mee. Apple zegt zelf dat de batterijduur met een uur is verlengd en heeft ook nog eens een energiebesparingsmodus toegevoegd. Tot slot neemt de update van iOS 9 een stuk minder ruimte in dan die van bijvoorbeeld iOS 8. iOS 9 streamt de updates van het besturingssysteem naar je device zonder dat die eerst gedownload hoeven te worden. Lees ook: Wat gaat Apple's Metal API voor je Mac betekenen?

Met iOS 9 zal je device ook beter beveiligd zijn. De toegangscode gaat van vier naar zes cijfers en maakt het daardoor nog lastiger voor onbevoegden om je device te gebruiken. Verder is ook de tweestapsverificatie toegevoegd. Als je je aanmeldt in een nieuwe browser of op een nieuw device wordt er om een verificatiecode gevraagd die je op je andere devices kunt zien. Met die code kun je je snel aanmelden en het houdt andere gebruikers zonder die code buiten.

©PXimport

De toegangscode gaat van vier naar zes cijfers in iOS 9.

iOS komt deze herfst

De officiële versie van iOS 9 komt deze herfst, al is een precieze datum op moment van schrijven nog niet bekend. De nieuwe update van het besturingssysteem zal beschikbaar zijn op de volgende Apple-devices:

[list type="bullets"]iPhone 4s

iPhone 5 / 5s / 5c

iPhone 6 / 6 Plus / 6s / 6s Plus

iPad Air / Air 2

iPad 2 / 3 / 4

iPad Mini / 2 / 3[/list]

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

Waarom is er zo veel aandacht voor DeepSeek? Ontdek in dit artikel wat deze AI-chatbot zo bijzonder maakt en waar je op moet letten.

Eind januari was er opeens sprake van opschudding in de techwereld, maar ook daarbuiten. DeepSeek werd gelanceerd en leidde tot bijna 1 biljoen (1000 miljard) dollar daling van de waarde van grote techbedrijven op de aandelenmarkt. Het tot dan toe kleine Chinese DeepSeek kwam namelijk met taalmodel R1 op de markt.

Deze nieuwe versie van hun AI-chatbot vertoonde prestaties die vergelijkbaar waren met onder meer ChatGPT, wat tot dan toe zon beetje de gouden standaard was. Het grote voordeel van DeepSeek? Het model gebruikt een fractie van de rekenkracht van concurrenten voor vergelijkbare resultaten en kost daardoor stukken minder.

©hadrian - ifeelstock

Minder rekenkracht en dus lagere kosten

Het grote probleem van AI is het enorme energieverbruik. Daarom kost het bakken met geld en zijn er vragen over de herkomst en duurzaamheid van de stroom. Zowel het trainen als het gebruik van AI vergt veel energie. Voor de training van ChatGPT 4 was bijvoorbeeld 50 gigawattuur nodig, oftewel 50 miljoen kilowattuur.

In Nederland ligt de stroomprijs boven de 30 cent per kilowattuur, waardoor de kosten hier zouden neerkomen op ruim 15 miljoen euro. In de VS liggen de prijzen gelukkig een stukje lager, maar de kosten zijn alsnog fors. En dat is nog los van de enorme investeringen in chips en apparatuur die nodig zijn.

Het mysterie van DeepSeek

China heeft geen toegang tot de meest geavanceerde chips ter wereld, mede omdat de VS er alles aan doet om dat te voorkomen. Ook internationale spelers, zoals het Nederlandse techbedrijf ASML, ervaren de gevolgen van deze beperkingen. Ondanks het gebrek aan de nieuwste chiptechnologie is DeepSeek er toch in geslaagd een competitief taalmodel te ontwikkelen, dat vooral uitblinkt in efficiëntie. Ter vergelijking: de ontwikkelings- en trainingskosten van DeepSeek bedragen slechts zo'n 3 procent van die van ChatGPT.

©MclittleStock

Is zo veel rekenkracht wel nodig?

Niet alleen de bedrijven die taalmodellen ontwikkelen, maar ook de chipindustrie heeft enorme verliezen geleden – met name de aandelen van Nvidia kelderden sterk. DeepSeek laat zien dat voor AI niet per se zo veel rekenkracht nodig is. Terwijl in de VS miljarden worden geïnvesteerd in enorme datacenters voor het trainen en draaien van AI, lijkt deze massale investeringsinspanning soms overbodig. DeepSeek bewijst dat efficiënter werken mogelijk is zonder de allerkrachtigste hardware.

De unieke werkwijze van DeepSeek

DeepSeek onderscheidt zich dus vooral doordat de ontwikkelingskosten slechts een fractie bedragen van die van ChatGPT en het uitvoeren van een gebruikersopdracht veel minder rekenkracht vergt. Dat komt doordat het systeem niet telkens het volledige model activeert.

In plaats daarvan maakt DeepSeek gebruik van een techniek die het bedrijf 'Mixture-of-Experts' noemt: het model is opgedeeld in gespecialiseerde onderdelen, en voor elke vraag worden alleen de relevante segmenten ingeschakeld. Stel dat iemand een vraag stelt over middeleeuwse kastelen, dan activeert het systeem uitsluitend het deel dat over historische kennis beschikt. Daardoor is er aanzienlijk minder rekenkracht nodig.

De prestaties van DeepSeek

Volgens diverse experts levert DeepSeek uitstekende resultaten. Het model scoort op nauwkeurigheid en komt minstens even goed weg als de grote concurrenten. Op het gebied van feitelijke presentatie, logisch redeneren en coderen presteert DeepSeek zelfs vaak beter. Wel merken sommige gebruikers dat er nog ruimte is voor verbetering qua gebruiksvriendelijkheid en de nuance in het genereren van teksten.

©WEI ZHENG

Speelt DeepSeek vals?

OpenAI heeft DeepSeek ervan beschuldigd dat zij met hun model voortborduren op het werk van ChatGPT, in plaats van iets geheel nieuws te bieden. Dat zou gedeeltelijk de lage ontwikkelingskosten kunnen verklaren. Tot op heden is er echter geen concreet bewijs gepresenteerd ter ondersteuning van deze beschuldigingen.

Daarnaast zijn er de nodige privacy-issues. Een belangrijk punt van zorg is dat de servers van DeepSeek zich in China bevinden, wat betekent dat gebruikersgegevens daar worden opgeslagen. Andere taalmodellen maken vaak gebruik van servers in de VS. Beide opties roepen uiteraard privacyvragen op, zeker gezien de huidige politieke context. Ongeacht het model is het voor gebruikers belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s rondom de verwerking en opslag van hun data.

Voordelen voor de consument

Voor gebruikers van taalmodellen betekent de komst van DeepSeek in principe alleen maar positief nieuws. Zelfs als je ervoor kiest om andere modellen te blijven gebruiken, zorgt de nieuwe concurrentie voor meer innovatie en lagere prijzen. Grote aanbieders zoals OpenAI hebben hun tarieven al verlaagd, wat aantoont dat AI niet onvermijdelijk duur hoeft te zijn.