ID.nl logo
Huis

iOS 9 - Een eerste indruk

Apple heeft iOS 9, haar nieuwe besturingssysteem voor de iPad en iPhone, onthuld. Hier bekijken we de nieuwe functies en veranderingen in het ontwerp van iOS 9, en bespreken we de grote vraag: moet je updaten naar iOS 9? En wat zijn eigenlijk de verschillen met iOS 8?

Een eerste indruk van iOS 9

iOS 9, de volgende versie van Apple's software besturingssysteem voor de iPad, iPhone en iPod touch, is onthuld op WWDC 2015. In onze iOS 9 preview kijken we naar de nieuwe functies en veranderingen in het ontwerp van iOS 9 ten opzichte van iOS 8. Op basis van dit artikel kun je beter beslissen of je je iPhone of iPad wilt gaan updaten naar iOS 9 (en zien of je Apple apparaat überhaupt geüpdatet kan worden). Bovendien kijken we naar de manieren waarop iOS 9 de manier waarop we met onze Apple apparaten omgaan zal veranderen. Lees ook: iOS 9: Verbeteringen die Apple echt moet doorvoeren.

We gaan het ook hebben over de toekomstige ontwikkelingstijdlijn van iOS 9: de veranderingen die waarschijnlijk zullen worden doorgevoerd in toekomstige betaversies, de bugs die zijn blijven zitten in de beta die we hebben uitgeprobeerd (maar die verdwenen zullen zijn tegen de tijd dat iOS 9 gelanceerd wordt) en de datum waarop we verwachten dan iOS 9 voor iedereen beschikbaar zal zijn.

©PXimport

Visueel ontwerp & interface

Meestal verandert de look van iOS heel geleidelijk: in de acht voorgaande versies is er slechts één radicale visuele revisie geweest. (Dit was het controversiële herontwerp van iOS 7 waar een heleboel mensen een hekel aan hadden, maar inmiddels zijn de meeste er wel aan gewend geraakt.)

©PXimport

iOS 8 (links) en iOS 7: zeer vergelijkbare visuele ontwerpen.

Daarom verwachtten we dan ook dat iOS 9 er ongeveer hetzelfde uit zou zien als iOS 8, wat op zijn beurt weer erg op iOS 7 leek. Gebruikers brengen zoveel tijd met de interface van hun smartphone door dat enorme veranderingen vervelend zijn.

Inderdaad, de interface is grotendeels hetzelfde - met een aantal kleine maar belangrijke verschillen.

Laten we beginnen met het systeemlettertype, dat overal in iOS van Helvetica veranderd is in een aangepast lettertype met de naam San Francisco.

©PXimport

Het verschil tussen de twee is klein, maar merkbaar: kijk eens goed naar de hoofdletter R in de woorden Refresh en Restrictions in de screenshots hierboven. iOS 8 heeft een iets rondere R. We vinden de kleine letter S ook een beetje strakker in San Francisco.

Deze licht toegenomen focus op strakke lijnen en gespreide typografie strekt zich in bepaalde contexten uit tot verticale afstand. Kijk eens naar het Reply paneel in Mail:

©PXimport

Opnieuw staat iOS 8 aan de linkerkant. iOS 9 geeft de tekst wat meer ademruimte - het is een modernere look, vinden wij. Maar het is een minuscuul verschil vergeleken met het herontwerp van iOS 7.

Nieuwe functies

Apple's traditie van geheimhouding voordat een product gelanceerd wordt geldt nog steeds voor software releases (in tegenstelling tot de hardware releases, die gevoeliger zijn voor lekken vanuit de aanvoerketen van de productie) en een groot deel van de functies van iOS 9 zijn dan ook tot aan de officiële aankondiging geheim gebleven. Natuurlijk, er zijn een aantal gelekt (zoals ProActive), maar andere (zoals News) waren een complete verrassing.

ProActive

De vlaggenschip functie in iOS 9 is een contextueel intelligente, voorspellende persoonlijke assistent waar Apple naar verwezen heeft met de term 'ProActive'. (We weten niet zeker of het een officiële naam is of alleen een term die voor de aankondiging bedoeld was. Op de site van Apple wordt het meestal 'Intelligence' genoemd.) Het probeert er in principe achter te komen wat je wilt doen voordat je het vraagt en vervolgens biedt het een snelkoppeling naar die functie.

ProActive observeert constant wat je op je apparaat doet: de apps die je gebruikt, de mensen die je contacteert en wanneer en waar (denken we) je deze dingen doet. Het leert je gewoontes kennen.

©PXimport

Stel dat je bijna altijd 's ochtends eerst de Weather-app opent. ProActive zal dan het patroon herkennen en het icoon van die app aan de lijst met snelkoppelingen voor snelle toegang toevoegen op het Search-scherm (dit kun je benaderen door vanaf het thuisscherm naar links te swipen of door van boven naar onderen te swipen). Als je altijd op zondagavond je ouders belt, zul je merken dat de snelkoppeling naar hun telefoonnummer ook aan dat scherm wordt toegevoegd.

Sommige apps zullen aan het vergrendelscherm worden toegevoegd als ProActive denkt dat je op het punt staat om ze te gebruiken (net als het icoon van de Camera-app verschijnt het app icoon in grijs onderaan het vergrendelscherm); het voorbeeld dat is weergegeven was de Music-app, die een Now Playing bediening activeerde zodra de hoofdtelefoon in het apparaat geplugd werd.

©PXimport

Maar ProActive heeft een breder bereik. Het biedt ook populaire nieuwsberichten op basis van je locatie (verhalen die in jouw omgeving populair zijn, in plaats van alleen berichten over je lokale omgeving); het geeft restaurants, cafés en andere voorzieningen in de buurt op het Search scherm weer met snelle links naar routebeschrijvingen in Maps; het doorzoekt je Calendar, evenals je locatie en verkeersdata en combineert deze informatie om je te herinneren wanneer het tijd is om te vertrekken voor een afspraak (en als je niet op tijd weggaat, kun je precies zien hoeveel je te laat bent); en het gebruikt je e-mail om te zoeken naar de identiteit van onbekende bellers (en als er niets anders beschikbaar is geeft het je grofweg hun locatie).

Dit klinkt allemaal geweldig en leuk. En we houden van de ambitie. Maar we hebben een aantal reserveringen.

Ten eerste zal je vriendelijke lokale Android-liefhebber je erop wijzen dat hij dit al eerder gezien heeft: het is een concept dat vergelijkbaar is met Google Now, wat al sinds 2012 voor Android verkrijgbaar is en sinds 2014 voor Chrome. Apple neemt - dankzij een aantal veelbelovende aankondigingen over Google Now op de I/O-conferentie op 28 mei - een evoluerend doel op zich. En zoals we in dit artikel vaker zullen zeggen, zou je Apple ervan kunnen beschuldigen dat het helemaal zo origineel niet is.

Ten tweede heeft ProActive nog steeds flink wat bugs. Dat is onvermijdelijk omdat het een zeer vroege betaversie is. We gaan ervan uit dat dit in de uiteindelijke versie allemaal verholpen zal zijn, maar het beperkte de mate waarin we de soepelheid van de uitvoering van ProActive konden evalueren.

Momenteel lijken de lokaal populaire nieuwsberichten bijvoorbeeld beperkt te zijn tot drie of vier aanbieders (voornamelijk de Independent, de Telegraph en Sky News) en het zijn voornamelijk clickbait-achtige artikelen ("Bijen dragen meer bij aan de economie dan het koningshuis" etc.). Dit past niet zo goed bij Apple - maar we nemen aan dat deze berichten effectiever en eleganter zullen worden samengesteld zodra News eenmaal volledig gereed is.

Het lukte ons ook niet om ProActive de identiteit van een anonieme beller te laten achterhalen, ondanks het feit dat we enkele minuten daarvoor een e-mail met dat nummer en de naam van de beller (en verder niets anders) naar het apparaat in kwestie verstuurd hadden. (Het herkende het echter wel als een nummer uit Londen.) Deze functie is vermoedelijk nog in ontwikkeling.

Multitasking

De heilige graal van iOS-functies, de functie waar we allemaal al jaren om vragen en de grote aanwijzing voor de plotseling plausibele iPad Pro, is multitasking. Het is vanwege de interesse in ProActive naar de tweede plaats gezakt, maar het is nog altijd belangrijk. Maar het werkt alleen op de iPad.

De multitaskingfunctie van iOS 9, in zijn meest elementaire vorm, maakt het mogelijk om twee apps tegelijk te bekijken, naast elkaar. De ene neemt ongeveer een derde van het scherm in beslag en wordt verticaal afgesneden. Dit heet Slide Over.

Je kunt Slide Over vanuit elke app activeren door vanaf de rechterkant van het scherm naar binnen toe te swipen, waardoor er een zijbalk geopend wordt met een aantal apps - het lijkt erop dat het de volledige reeks Apple-apps is, hoewel we nog geen zijbalk versies gezien hebben van de apps van derden die we hebben gedownload - en vervolgens wordt je selectie in een zijbalkweergave gedraaid:

©PXimport

Je kunt dan vanaf de bovenkant van die zijbalk omlaag swipen om terug te gaan naar het keuzepaneel, of je kunt op de hoofd app drukken (in deze weergave is de hoofd app donkerder en niet actief - je krijgt alleen een weergave te zien van zijn laatst opgeslagen toestand) om de Slide Over-weergave te verlaten.

©PXimport

Dit is handig en lijkt tot dusver goed geïmplementeerd te zijn. We zijn benieuwd wat andere app ontwikkelaars van deze zijbalk weergave kunnen maken (als ze inderdaad hun apps aan deze lijst mogen toevoegen), maar zelfs wanneer je alleen Apple's eigen apps kunt zien is het niet moeilijk om verschillende scenario's te bedenken waarin het handig is om twee apps tegelijk te kunnen bekijken. Een route volgen in Maps terwijl je aanwijzingen in een e-mail of Notes typt; je e-mail doornemen terwijl je belangrijke notities in Notes kopieert; tijdens een conversatie in Messages je Calendar controleren; enzovoorts.

Maar in Slide Over kun je niet met beide apps tegelijk communiceren. Er is echter een geavanceerdere vorm van multitasking in iOS 9, die alleen voor de iPad Air 2 beschikbaar is (en vermoedelijk de iPad Air 3 en iPad Pro). Het heet Split View.

©PXimport

In Split View zijn beide apps actief - je kunt met allebei tegelijk communiceren en zelfs in tegengestelde richtingen scrollen dankzij Multitouch. De hoeveelheid schermruimte die de apps in beslag nemen kun je ook aanpassen. Je kunt kiezen tussen 50/50 en twee derde/een derde.

De laatste multitasking functie in iOS 9 is Picture-in-picture Video Viewing en gelukkig is deze compatibel met alle iOS 9 iPads. Het is simpel maar erg aantrekkelijk: als je video's bekijkt (online, met YouTube of een andere video app, of met FaceTime) kun je op de thuisknop drukken om terug te gaan naar het thuisscherm - en de video zal krimpen en blijven draaien. Het is een leuk extraatje en het geeft de iPad een echt desktop gevoel, een apparaat dat je kunt gebruiken om dingen gedaan te krijgen.

©PXimport

News

De volgende functie is niet geïmplementeerd in de eerste beta van iOS 9, dus we kunnen vooralsnog alleen afgaan op de beschrijving van Apple en de demonstratie ervan op WWDC.

©PXimport

News lijkt een beetje op Flipboard, in de zin dat je het in kunt stellen door verschillende bronnen te selecteren waarna het automatisch nieuwsberichten van die bronnen binnenhaalt. Verder lijkt News je interesses te leren: het laat je artikelen zien van bronnen die je niet geselecteerd hebt als ze bij je interesses passen, en er is een Explore functie die je nieuwe kanalen laat zien waarvan de app denkt dat je ze misschien leuk zal vinden, plus extra onderwerpen.

De content kan bestaan uit foto's en galerijen, audio, video, plattegronden en animaties. Je kunt bladwijzers aanmaken voor later, er zijn ingebedde video's en je kunt de meer dan een miljoen onderwerpen van de app doorzoeken. Het is indrukwekkend - maar gaan we dit echt gebruiken als we al een voorkeur voor bepaalde nieuwsbronnen hebben?

©PXimport

©PXimport

Apple heeft News beschreven als "prachtige content van 's werelds belangrijkste bronnen, voor jou gepersonaliseerd" en het ziet er echt geweldig uit. Apple lijkt een goede balans gevonden te hebben tussen het behouden van de huisstijl van de verschillende bronnen en het tot stand brengen van visuele consistentie binnen de app: elk bericht wordt naar Apple News Format geconverteerd, wat geoptimaliseerd is voor weergave in de app, maar het logo en de stijl van de individuele nieuwsaanbieder worden behouden.

OV-informatie en andere veranderingen in Maps

Voor de lancering van iOS 9 rapporteerden we dat Apple van plan was om een aantal grote veranderingen aan te brengen in de Maps-app.

En inderdaad, Maps biedt nu OV-informatie - het is echt tijd, maar beter laat dan nooit - evenals verbeterde locatiedetails en de mogelijkheid om bedrijven in de buurt en andere bezienswaardigheden te ontdekken.

©PXimport

Dit is een uiterst belangrijke update, maar wees gewaarschuwd: Vooralsnog is de OV-informatie zeer beperkt. En voorlopig is het nog helemaal niet beschikbaar voor Nederland.

Als je je afvraagt wat de cartografen van Apple hebben zitten doen, kunnen we je vertellen dat China geluk heeft gehad. De lijst met steden die in kaart gebracht zijn is redelijk eenzijdig.

Je kunt momenteel de OV-systemen navigeren in:

- San Francisco

- New York

- Los Angeles

- Toronto

- Parijs

- Berlijn

- Londen

- en meer dan 300 locaties in China

Hopelijk zal deze lijst in de nabije toekomst worden uitgebreid. (En vergeet niet dat een aantal mensen in Toronto ontdekt hebben dat iOS 9 om kan gaan met het openbaar vervoer in kleine agglomeraties in de buurt, dus Maps is misschien slimmer dan Apple wil vertellen.)

En in blijde verwachting van de lancering van Apple Pay in het Verenigd Koninkrijk in juli, heeft Maps ook de mogelijkheid gekregen om je te vertellen welke winkels in de buurt het mobiele betaalsysteem van Apple ondersteunen. Wanneer Apple Pay naar Nederland of andere Europese landen komt, is nog niet bekend.

Verbeterde versie van Notes

Verder is er Notes, de meest elementaire en vaakst genegeerde voorgeïnstalleerde productiviteit app - maar dankzij de updates in iOS 9, kan Apple je misschien toch nog overtuigen om Notes voor meer te gaan gebruiken dan alleen boodschappenlijstjes.

Zelfs voor boodschappenlijstjes is Notes beter dan ooit tevoren, dankzij de mogelijkheid om eenvoudig takenlijsten aan te maken. Er staat een reeks sneltoetsen aan beide kanten van de QuickType suggesties op het iOS-systeemtoetsenbord (waarover later meer); één van deze toetsen is een vinkje in een kleine cirkel. Als je in Notes wat tekst markeert, kun je op dat icoon drukken om de tekst automatisch op te laten maken als een takenlijst met een aanvinkbaar vakje naast elk item.

Dit is handig voor het verwijderen van objecten uit een lijst zonder ze daadwerkelijk weg te halen - voor herhaalde takenlijsten voor je werk, bijvoorbeeld, of boodschappenlijstjes met producten die je regelmatig opnieuw koopt. Of gewoon voor het goede gevoel dat je krijgt bij het wegvinken van items uit een lijst.

©PXimport

Apple heeft Notes ook de mogelijkheid gegeven om digitale tekeningen in te bedden. Vanaf elk punt in je notitie kun je op het tilde icoon drukken om een nieuw venster te openen waarin je een illustratie kunt maken, bijvoorbeeld van een tuinontwerp, de lay-out van een tijdschriftpagina of een intiem lichaamsdeel van een man. Je kunt meerdere kleuren, texturen en diktes voor de pen gebruiken, een doorschijnend markeerstift effect en een handige liniaal tool. Als je klaar bent kom je terug bij het originele document, met je tekening op de gekozen plek.

Toetsenbord verbeteringen

In de meeste apps kun je met het systeemtoetsenbord van iOS 9 met één druk op de knop knippen, plakken en kopiëren; in andere apps krijg je ook opmaakopties, bijlagen en dergelijke. Het is een handig gebruik van wat in principe loze ruimte is aan beide kanten van het QuickType suggestievakje (hoewel ze een beetje bekneld zitten).

De tweede verandering heeft betrekking op de Shift-toets. Deze voorkomt nu verwarring door het uiterlijk van elke lettertoets te veranderen wanneer Shift is in- of uitgeschakeld. (In eerdere versies klaagden gebruikers erover dat ze niet zeker wisten of Shift aan of uit stond, omdat het gewoon tussen de kleur van de gewone lettertoetsen en de kleur van de speciale toetsen wisselde.)

©PXimport

Bovendien kun je nu overal met twee vingers tegelijk op het scherm drukken om de toetsen grijs te laten worden - je krijgt dan een cursor waarmee je tekst kunt markeren:

©PXimport

Het is erg handig, maar dankzij de bugs in de eerste bèta-implementatie van deze functie, ons gebrek aan ervaring ermee of een combinatie van de twee, hadden we moeite om het goed te gebruiken. We verwachten dat Apple deze functie voorafgaand aan de release nog zal oppoetsen.

Verbeterde batterijduur

Het laatste item in onze lijst met nieuwe functies in iOS 9 is geenszins een bijzaak. Het heeft te maken met de batterijduur - iets waar elke iPhone gebruiker zich op een bepaald moment zorgen over heeft gemaakt.

Apple beweert dat iOS 9 gestroomlijnder en energiezuiniger is dan iOS 8 - zoveel zelfs, dat de batterij van een iPhone 6 die op iOS 9 draait een uur langer meegaat. Dat is een indrukwekkende en welkome toename, maar we moeten dit natuurlijk wel uittesten.

En de energiezuinigheid houdt hier niet op. Als je je batterijduur nog meer wilt verlengen, kun je een nieuwe Low Power Mode inschakelen, waarmee je smartphone volgens Apple drie uur extra mee gaat. Het zorgt er ook voor dat de batterij indicator oranje wordt.

©PXimport

(We weten trouwens niet zeker of die drie uur bovenop het uur dat je krijgt door simpelweg iOS 9 te draaien komt, of dat het uur daarin begrepen is; een andere tech site heeft een totale winst van vier uur extra genoemd, maar de manier waarop Apple het geformuleerd heeft maakt het onduidelijk...)

Apple's beschrijving van de Low Power Mode is irritant vaag: er natuurlijk moet één of andere concessie gedaan worden, anders zou Apple de modus standaard de hele tijd actief laten zijn. We denken dat het de animaties en andere mooie dingen in de interface reduceert, en we hebben gemerkt dat het scherm sneller uitgeschakeld wordt.

Apple's officiële berichtgeving over de Low Power Mode:

"Door het hele besturingssysteem heen zijn apps en belangrijke technologieën efficiënter gemaakt om het batterijverbruik waar mogelijk te verminderen - dus je krijgt een langere batterijduur voor de dingen die je dagelijks doet. Dankzij omgevingslicht- en afstandssensoren weet je iPhone of hij met het scherm omlaag op tafel ligt, waardoor het scherm niet wordt aangezet, zelfs niet wanneer je een notificatie krijgt. En de nieuwe Low Power Mode maakt het mogelijk om je batterijduur nog verder te verlengen."

Je kunt de Low Power Mode activeren vanuit de Settings app, maar we verwachten dat de meeste mensen dit zullen doen vanuit het waarschuwingsbericht dat verschijnt wanneer je batterij de 20 procent bereikt.

Snelheid en prestaties

Zal je iPhone of iPad trager worden wanneer je naar iOS 9 updatet? Dat kan. Maar we zijn optimistisch dat het niet zal gebeuren.

Elk jaar wordt iOS steevast een beetje moeilijker om te draaien: iets veeleisender wat betreft de rekenkracht van het apparaat waarop het geïnstalleerd wordt. (Dit is trouwens geen onveranderlijke wet van de informatica: veel besturingssystemen worden na verloop van tijd efficiënter voor de processor. Maar voor iOS is het al jaren wel zo.) Apple wordt verondersteld ons hiervoor te waarschuwen door te bepalen dat alleen apparaten die krachtig genoeg zijn om het te draaien dit mogen doen. Maar elk jaar komen mensen die het minst krachtige apparaat uit de lijst met "upgradebare" iPhones en iPads bezitten erachter dat het trager wordt.

Toen iOS 7 gelanceerd werd, waren iPhone 4-gebruikers blij om te horen dat ze de nieuwe update konden installeren, maar een stuk minder blij doen hun smartphones plotseling traag werden. In het geval van iOS 8 was het de iPhone 4s die eronder te lijden had, ondanks het feit dat Apple gezegd had dat het krachtig genoeg was om het te kunnen draaien.

Dus het eerste dat we over de prestaties van iOS 9 moeten zeggen is het volgende: als je een relatief oude iPad of iPhone hebt - met name als het één van de oudste uit de lijst met iOS 9 compatibele apparaten is (zie de volgende paragraaf) - moet je oppassen met upgraden. We raden ten zeerste aan om op zijn minst een paar dagen te wachten, om te zien of vroege upgraders merken dat hun iPhone 4s (of wat dan ook) het nieuwe besturingssysteem aankan.

Maar Apple beweert dat het dit jaar anders zal zijn: dat iOS 9 gestroomlijnd en efficiënt is, en dat het zelfs gemakkelijker te draaien is dan iOS 8. De lijst met compatibele apparaten os hetzelfde als die van iOS 8; als je iOS 8 zonder problemen draait, zou iOS 9 prima moeten werken. Het zou zelfs iets sneller kunnen zijn.

Zoals we eerder al zagen, schept Apple erover op dat iOS 9 zo energiezuinig is dat het de batterijduur van geüpdatete apparaten zal verlengen; Apple zegt ook dat het installatiebestand van iOS 9 ongeveer driemaal kleiner is dan het installatiebestand van iOS 8. Dit alles duidt op een gestroomlijnd en relatief weinig veeleisend besturingssysteem en we zijn daarom vooralsnog optimistisch over de prestaties van iOS 9.

Welke iPhones en iPads kunnen iOS 9 installeren en draaien?

Dit brengt ons bij de volgende belangrijke vraag: welke iPads, iPhones en iPods zullen iOS mogen en kunnen draaien? En nog belangrijker, welke zullen het zonder merkbare vertraging kunnen draaien?

Het antwoord is simpel: iOS 9 kan draaien op alle apparaten die iOS 8 konden draaien. Goed nieuws voor iedereen!

Hier is dat lijstje met iOS 9 compatibele apparaten:

- iPad 2, iPad 3, iPad 4, iPad Air, iPad Air 2, iPad Air 3*, iPad Pro*

- iPad mini 1, iPad mini 2, iPad mini 3, iPad mini 4*

- iPhone 4s, iPhone 5, iPhone 5c, iPhone 5s, iPhone 6, iPhone 6 Plus, iPhone 7 series*

- iPod touch (vijfde generatie)

* Onbevestigde apparaten

Zoals we eerder al zeiden, wordt er gezegd dat iOS 9 niet moeilijker te draaien zal zijn dan iOS 8 - misschien zelfs wat gemakkelijker: heel fijn. Dit betekent dat je geen problemen zou moeten hebben bij het updaten naar iOS 9 als je apparaat prima werkt met iOS 8.

(Als je een iPad 2, iPad mini 1 of iPhone 4s hebt, raden we toch aan om een paar dagen te wachten met updaten, gewoon voor de zekerheid - als één van die apparaten toch trager blijkt draaien zul je dit horen voordat je de sprong waagt.)

©PXimport

Releasedatum en publieke verkrijgbaarheid

iOS 9 werd officieel aangekondigd op WWDC 2015, op 8 juni 2015, samen met een demonstratie van de vlaggenschip functies en de lancering van het beta programma voor ontwikkelaars.

De volgende belangrijke datum is de publieke lancering van iOS 9, wanneer we allemaal (als je apparaten nieuw genoeg zijn) de update kunnen downloaden. Dit gebeurt vrijwel zeker in september, samen met de lancering van de volgende iPhones.

Hoe kun je je iPhone of iPad naar iOS 9 updaten?

Wacht totdat iOS 9 officieel gelanceerd wordt, waarschijnlijk in september (wacht vervolgens een paar dagen langer als je nerveus bent on wilt weten of mensen met hetzelfde apparaat problemen tegenkomen) en ga naar de Settings app op je iPhone of iPad en kies General > Software Update. iOS zal je door de update heenleiden.

Twee waarschuwingen. Ten eerste moet je je apparaat back-uppen naar iCloud of iTunes voordat je gaat updaten, voor het geval er iets misgaat.

Ten tweede, het kan zijn dat je een aantal bestanden en apps moet verwijderen om ruimte te maken voor het installatiebestand. Apple belooft dat het dit jaar veel kleiner zal zijn dan voorheen, maar je moet toch verwachten dat het meer dan een gigabyte aan ruimte in beslag zal nemen. De software zelf zal overigens kleiner zijn dan dat; de rest van de ruimte is nodig voor het installatieproces, dus je zou de dingen die je verwijderd hebt nadat de installatie voltooid is gewoon terug moeten kunnen zetten.

Lees ook: iOS 9 verwijdert apps om systeemupdates te installeren.

Als je toch liever geen apps weg wilt gooien om ruimte te maken, kun je iOS 9 via iTunes installeren. Hoe dit moet leggen we uit in een ander artikel: How to update your iPhone or iPad to iOS 8 if you don't have room.

Dit alles is gericht op het verkrijgen van de officiële publieke versie van iOS 9 wanneer deze in september gelanceerd wordt. Maar als je iOS 9 wilt hebben voordat het officieel uitkomt, heb je een aantal opties.

Als je een ontwikkelaar bent (of in staat en bereid bent om te doen alsof je er een bent) kun je deelnemen aan Apple's programma voor ontwikkelaars (dit kost 99 dollar per jaar). Deelnemers aan dit programma krijgen toegang tot beta software, lang voordat de publieke lancering plaatsvindt, om hun apps te testen op het nieuwe platform en ervoor te zorgen dat ze compatibel zijn. Dit zal echter onvoltooide software zijn, dus verwacht niet dat alles perfect werkt.

Een minder drastische benadering is deel te nemen aan het publieke bètaprogramma. iOS 9 zal pas veel later de publieke beta ingaan - waarschijnlijk pas een week of twee vóór de publieke lancering - maar je kunt er wel lekker over opscheppen en de interface zelf uitproberen.

Conclusie

iOS 9 heeft veel aantrekkelijke nieuwe functies (nieuw voor iOS, dan wel - Android-liefhebbers zullen je erop wijzen hoeveel van deze functies al lang in Android beschikbaar zijn), samen met welkome tweaks in de interface en met name het systeemtoetsenbord. Op dit punt in de ontwikkeling (de eerste bèta) is het geen verrassing dat er wat bugs in zitten, en niet alle functies zijn geïmplementeerd, dus we kunnen het volledige besturingssysteem vooralsnog niet evalueren.

▼ Volgende artikel
Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!
Huis

Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Ga je weer werken na een vakantie, dan voelt dat vaak aan als een frisse start. Net zoals wanneer kinderen weer naar school gaan. Deze ‘back-to-school-periode’ is daarom voor veel gebruikers het moment om op zoek te gaan naar een nieuwe pc of laptop. Wij vertellen je in dit artikel waar je dan op moet letten.

In dit artikel vertellen we je waar je op moet letten als je een nieuwe laptop voor werk of school wilt kopen, zoals:

  • Het besturingssysteem: Windows, MacOS of ChromeOS
  • Het schermformaat: van 13 tot 16 inch
  • Het energieverbruik
  • De processor: AMD of Intel, en dan ook nog welke reeks
  • De hoeveelheid opslagruimte
  • Het aantal en welke aansluitingen
  • En natuurlijk, niet te vergeten, de prijs

Lees ook: Laptopverzekering: is het slim om je laptop te verzekeren?

Voor de meeste gebruikers is hun computer tegenwoordig een laptop. De desktop-pc raakt steeds meer in de vergetelheid en wordt vooral nog gebruikt door mensen die meer kracht nodig hebben dan een gemiddelde laptop kan bieden.

De klassieke laptop is echter niet het enige apparaat dat geschikt is om op te werken. Convertibles, oftewel tablets die je met een toetsenbord kunt gebruiken, hebben de traditionele laptop niet volledig vervangen zoals ooit werd voorspeld. Toch zijn ze vaak erg handig en kunnen ze een prima alternatief vormen, afhankelijk van je behoeften.

Oudere modellen

Na een opleving tijdens de coronaperiode is de verkoop van pc's en laptops sterker gedaald dan verwacht. Hierdoor hebben fabrikanten en winkels nog een flinke voorraad oudere modellen. Zo zijn er nog volop laptops te vinden met een Core-processor van de elfde generatie, chips die al in 2020 op de markt zijn gebracht. Bij AMD zijn er eveneens veel laptops met een Ryzen-processor uit de 5000-serie, uit 2021, beschikbaar.

Dat hoeft echter geen probleem te zijn. Ook iets oudere processors van Intel en AMD zijn nog altijd snel genoeg om comfortabel op te werken. Met een beetje geluk kun je voor een aantrekkelijke prijs een laptop op de kop tikken die nog prima aan je wensen voldoet.

Ergonomisch werken

Waar je met een laptop goed op moet letten, is of je ergonomisch werkt. Bij een desktop-pc, waar je een losse monitor en losse invoerset simpelweg altijd nodig hebt, is dat namelijk veel vanzelfsprekender. Omdat een laptop voorzien is van een ingebouwd scherm en toetsenbord, zijn velen geneigd om daar ook de gehele dag mee te werken, maar dat is geen goed idee.

Wil je voor een ergonomische inrichting van je werkplek zorgen, dan is het belangrijk dat het scherm op de juiste hoogte staat. Dat kan met een laptopstandaard, maar een los scherm (het liefst met een in hoogte verstelbare voet) is vaak een beter idee. Een los scherm is immers al snel groter dan het scherm van je laptop. In combinatie met een los invoersetje heb je dan ook thuis al snel een ergonomische werkplek. En dankzij usb-c zijn dockingstations, waarmee je al je randapparatuur via één kabel op je laptop aansluit, ook geen probleem meer.

©Maanas - iStock

Schermformaat

Het scherm bepaalt in grote mate het formaat van je laptop. Een 13- tot 14inch-scherm biedt wat ons betreft de beste verhouding tussen formaat en draagbaarheid. Toch zijn juist laptops met een 15- tot 16inch-scherm de populairste modellen, wellicht omdat veel gebruikers een laptop vooral thuis gebruiken en draagbaarheid in dat geval geen issue is. Laptops met een 17inch-scherm scharen we onder desktopvervangers. Zo’n groot scherm kan natuurlijk prettig zijn om langer op te werken, maar pas dan wel op dat je niet langdurig in een verkeerde houding zit.

Steeds meer laptops zijn voorzien van een scherm met een beeldverhouding van 16:10 in plaats van 16:9. Hiermee heb je verticaal meer werkruimte, en dat is bij vrijwel alle werkzaamheden prettig.

Een Full-HD-schermresolutie van 1920 × 1080 pixels (of bij een beeldverhouding van 16:10 1920 × 1200 pixels) is tegenwoordig standaard, ook in laptops van zo’n 500 euro vind je een Full-HD-scherm. In duurdere laptops hebben de schermen een hogere resolutie, zoals 2560 × 1440, 2560 × 1600, 2880 × 1800 of 4K.

Windows 11 is geschikt voor aanraakbediening en sommige laptops zijn daarom voorzien van een aanraakscherm. Zo’n aanraakscherm is in de praktijk vooral handig als je het scherm ook kunt omklappen om je laptop op schoot als tablet te gebruiken. Aanraakschermen zijn vrijwel altijd glanzend afgewerkt, iets dat ook voor veel normale schermen geldt. Wil je dat niet, zoek dan specifiek naar een mat afgewerkt scherm.

Schermtechnologie

Er wordt weleens gezegd dat echt slechte schermen niet meer bestaan, maar bij de goedkoopste laptops vind je soms uitzonderingen die deze regel bevestigen. Dit komt deels door het gebruik van tn (twisted nematic) schermtechnologie. Het voordeel van tn-panelen is de lage prijs en snelle reactietijd, maar de nadelen zijn de relatief beperkte kijkhoeken en minder goede kleurweergave. Toch betekent dat niet dat alle tn-panelen onbruikbaar zijn; sommige laptops met tn-schermen zijn zeker goed genoeg voor alledaags gebruik. Omdat tn-panelen tegenwoordig vooral in goedkopere laptops worden toegepast, zijn het automatisch ook de simpelste schermen op de markt.

Gelukkig zijn steeds meer laptops voorzien van een ips-scherm (in-plane switching), dat goede kleurweergave combineert met brede kijkhoeken. Hoewel er kwaliteitsverschillen bestaan, is een ips-scherm in de meeste gevallen ruim voldoende voor normaal gebruik. De betere (en vaak duurdere) ips-panelen hebben een groter kleurbereik, waardoor ze geschikter zijn voor beeldbewerking.

Een derde schermtechnologie die snel aan populariteit wint, is oled (organic light-emitting diode). Een oledscherm bestaat uit individueel aangestuurde pixels die ook volledig uitgeschakeld kunnen worden. Hierdoor is zwart ook echt zwart, wat zorgt voor een uitstekend contrast en een indrukwekkende beeldkwaliteit.

ASUS VivoBook 15 OLED

Een laptop met een oledscherm

Besturingssysteem

Misschien ben je simpelweg op zoek naar een laptop voorzien van Windows. Andere opties zijn macOS en Chrome OS. MacOS werkt in de basis vergelijkbaar met Windows en veel populaire software is ook voor Apples besturingssysteem beschikbaar.

Wanneer je een laptop alleen gebruikt voor taken die je in een browser kunt uitvoeren, dan kan Chrome OS een interessante keuze zijn. Chrome OS is ontworpen voor online gebruik, maar documenten kun je ook offline bewerken. Daarnaast kun je Android-apps en Linux-software installeren. Een voordeel van Chrome OS is dat het relatief licht is, waardoor het ook op minder krachtige laptops acceptabel presteert. Chromebooks zijn over het algemeen dan ook goedkoper dan laptops waar Windows op draait. Toch geldt dat niet voor iedere Chromebook; er zijn varianten te koop met krachtige hardware vergelijkbaar met luxere Windows-laptops.

Processorreeksen

Met tientallen opties op de markt kan het kiezen van de juiste processor behoorlijk lastig zijn. Zowel Intel als AMD bieden chips aan voor vrijwel elk prijspunt, en daarnaast zijn er nog laptops beschikbaar met processors uit drie verschillende generaties.

Op het eerste gezicht lijkt de keuze overzichtelijk, aangezien zowel Intel als AMD hun processors indelen in verschillende duidelijke reeksen. Intel biedt bijvoorbeeld de Core i3-, i5-, i7- en i9-processors aan, terwijl AMD Ryzen 3, 5, 7 en 9 in het assortiment heeft. Over het algemeen geldt: hoe hoger het getal, des te beter de prestaties van de processor, met meer cores en een hogere kloksnelheid. Intel zal overigens vanaf de volgende generatie (die nog niet te koop is) overstappen op Core 3, 5 en 7 voor reguliere processors, en Core Ultra 5, 7 en 9 voor de snellere varianten.

Bij desktopprocessors is deze indeling vaak al een goede leidraad, maar bij laptopprocessors ligt het wat ingewikkelder. Zowel Intel als AMD delen hun laptopprocessors namelijk verder in op basis van energieverbruik, waardoor het vergelijken van verschillende modellen iets complexer kan zijn.

©Intel Corporation

Lees ook: Kies de juiste processor voor je laptop

Energieverbruik

Het energieverbruik van processors verschilt voornamelijk door het aantal cores en de kloksnelheid, maar bij Intels twaalfde en dertiende generatie Core-processors ook door het type cores. Deze generaties gebruiken een hybride architectuur met twee soorten cores: performance-cores voor hoge prestaties en efficiency-cores die zuiniger zijn.

Bij Intel zijn de chips die speciaal ontworpen zijn voor energiezuinige toepassingen voorzien van een 'U' in het typenummer, zoals de Core i5-1235U. Deze processors hebben een standaard energieverbruik (thermal design power, tdp) van maximaal 15 watt, waarbij een hoger verbruik voor betere prestaties slechts kortstondig mogelijk is. Een stap hoger zijn de chips met een 'P' in het typenummer, die een tdp van 28 watt hebben en meer performance-cores bevatten dan de U-varianten.

In de elfde generatie Core-processors worden de energiezuinige varianten aangeduid met een 'G' in de typenaam. Deze generatie gebruikt geen hybride architectuur, maar de tdp kan wel worden ingesteld tussen 15 en 28 watt, wat tot prestatieverschillen leidt.

De krachtigste processors hebben een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Core i7-13700H) en zijn ontworpen voor een tdp van 45 of 55 watt.

Bij AMD is er een vergelijkbaar systeem. Processors met een 'U' in het typenummer, zoals de Ryzen 5 6600U, zijn afhankelijk van het model ontworpen voor een tdp tussen de 15 en 28 watt, met soms instelbare tdp-opties. De chips met een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Ryzen 7 7735HS) hebben een configureerbare tdp van 35 tot 45 watt, of zelfs 55 watt voor de krachtigere modellen.

©Intel Corporation

Normaal of meer kracht

In de meeste laptops die voor thuisgebruik interessant zijn, zul je een processor terugvinden die voorzien is van een U in het typenummer (of een G in het geval van een processor uit de elfde generatie Core-processors). Deze vereisen de minste koeling en maken dunne laptops mogelijk. De processors met een wat hoger energieverbruik (bij Intel met een G of P in het typenummer) vind je in de duurdere en luxere dunne laptops waarin een betere koeling mogelijk is.

De snelste chips met een H in het typenummer zul je niet terugvinden in normale laptops, maar worden gebruikt voor doelgroepen die meer kracht nodig hebben, zoals grafische professionals of gamers. Dergelijke laptops of workstations zijn over het algemeen dikker, luidruchtiger en hebben een kortere accuduur dan dunne laptops.

Werken én gamen?

Geschikte laptops vind je op Kieskeurig

Benchmarks In elke modelreeks (bijvoorbeeld Core i5 of Core i7) vind je chips in elke energieklasse. Een Core i5 met een H in het typenummer kan daarbij best sneller zijn dan een Core i7 met een U in het typenummer. Omdat er laptops met drie generaties chips te koop zijn, is de vergelijking op basis van productreeksen in de praktijk nog lastiger. Wil je de beste prestaties voor je geld, dan is het is belangrijk om benchmarks van verschillende processors en beter nog laptops met elkaar te vergelijken. Zo vind je bijvoorbeeld op de website Notebookcheck benchmarkresultaten voor de meeste processors.

Werkgeheugen

Er zijn laptops met 4 GB RAM te koop. Die voldoen weliswaar aan de minimumeisen van Windows 11, maar toch raden we je ten minste 8 GB aan. Wil je ook langere tijd prettig werken, dan is 16 GB vermoedelijk de beste keuze. Twijfel je tussen 8 en 16 GB, ga dan voor 16 GB, omdat het geheugen op steeds meer laptops een vast gegeven is; de geheugenchips zijn immers direct op het moederbord gesoldeerd.

Sommige laptops bieden een combinatie van gesoldeerd geheugen en een geheugenslot, waardoor uitbreiding wél mogelijk is. Al loop je dan al snel tegen de situatie aan dat je moet werken met ongelijke modules, en dat is minder optimaal dan twee gelijke modules. Uiteraard zijn er ook laptops met losse geheugenmodules; dat zijn over het algemeen de duurdere of krachtigere modellen, zoals gamelaptops.

©NIKITA SOBOLKOV

Opslag

Als je weinig lokale opslagruimte nodig hebt, kun je mogelijk uit de voeten met een ssd van 128 GB. Maar zelfs met slechts een paar geïnstalleerde programma's raakt deze capaciteit snel vol, vooral omdat updates ook tijdelijk extra ruimte in beslag nemen. Daarom raden we aan om in de prijsklasse tot ongeveer 500 euro minimaal te kiezen voor 256 GB opslag. Bij duurdere laptops is het verstandig om te gaan voor minimaal 512 GB opslag.

Gelukkig kun je bij de meeste laptops de ssd vervangen, omdat ze vaak zijn uitgerust met een M.2-ssd. Dit maakt het eenvoudig om de opslagruimte te upgraden als dat nodig is.

Let er wel op dat ook de goedkoopste laptops tegenwoordig voorzien zijn van op flashgeheugen gebaseerde opslag. Soms wordt er echter geen echte ssd gebruikt, maar eMMC-opslag. Dit type opslag is meer vergelijkbaar met een snelle geheugenkaart en is merkbaar trager dan een echte ssd, vooral bij gebruik van een volledig pc-besturingssysteem zoals Windows.

Grafische kaart

Elke laptopprocessor heeft tegenwoordig een geïntegreerde gpu, die voor de meeste dagelijkse werkzaamheden prima voldoet. Hoewel er prestatieverschillen zijn tussen deze geïntegreerde gpu's, is dat voor normaal gebruik meestal niet zo belangrijk. Wanneer je echter grafisch intensieve taken wilt uitvoeren, zoals het spelen van games of het bewerken van video's, heb je al snel een extra (dedicated) gpu nodig.

Mobiele gpu's worden geproduceerd door zowel Nvidia als AMD, maar in de meeste laptops zie je toch voornamelijk Nvidia-gpu's terug.

Voor een gaming-laptop is de minimale aanbevolen gpu de Nvidia GeForce RTX 4050. Hiermee kun je de meeste games spelen in Full HD-resolutie met gemiddelde kwaliteitsinstellingen. De oudere Nvidia RTX 3060 biedt vergelijkbare prestaties als de RTX 4050.

Een RTX 4060 is een goede keuze als je games op hogere instellingen wilt spelen. Voor oudere laptops kun je dan naar een RTX 3070 kijken. De krachtigere RTX 4070 (of de RTX 3080) maakt het mogelijk om vrijwel alle games op de hoogste instellingen te spelen, terwijl een RTX 4080 zelfs gaming in 4K ondersteunt.

Let op de aansluitingen

Uiteraard let je er bij de keuze van een laptop op of het apparaat is voorzien van de door jou gewenste aansluitingen als usb-poorten, HDMI en een kaartlezer. Vrijwel alle moderne laptops zijn tegenwoordig voorzien van in ieder geval één usb-c-aansluiting. Helaas is de ene usb-c-poort de andere niet, want usb-c ondersteunt diverse standaarden.

Het trage usb 2.0 is zeldzaam, maar bij gebruik van usb 3.2 (dat soms nog 3.1 genoemd wordt) kan het om gen 1 of gen 2 gaan met een maximale snelheid van 5 of 10 Gbit/s. De meeste laptops met usb-c laten zich via usb-c opladen, maar dat is niet altijd het geval. Hetzelfde geldt voor een DisplayPort-beeldsignaal. Controleer dit dus goed in de specificaties, want een usb-c-poort die zowel laden, dataoverdracht als een beeldsignaal ondersteunt, is in de praktijk erg handig. Hiermee is het mogelijk om je laptop met één kabel op een keur aan dockingstations aan te sluiten die je al voor enkele tientjes in huis hebt.

Vind je thunderbolt 3 of 4 of usb 4.0 in de specificaties van je laptop, dan heb je automatisch een aansluiting die voorzien is van alle mogelijkheden.

©cronislaw@gmail.com

Prijsklassen

Je haalt al vanaf zo’n 300 euro een nieuwe laptop in huis, maar op dat prijsniveau kun je niet heel veel verwachten. Zo zal de processor een relatief langzame Intel Pentium zijn en zul je 4 GB RAM krijgen in combinatie met een krappe ssd. We raden je daarom aan om minimaal 500 euro voor je nieuwe laptop te reserveren. Voor dat bedrag kun je een laptop kopen die is voorzien van een Intel Core i3- of AMD Ryzen 3-processo in combinatie met 8 GB RAM en 256 GB opslag.

Ben je op zoek naar meer kracht en luxe, dan vind je in de prijscategorie tussen 700 en 800 euro interessante modellen. Voor dit geld is het mogelijk om een laptop met 16 GB RAM in huis te halen in combinatie met een ssd van 512 GB. De processors zullen doorgaans nog een Core i5 of Ryzen 5 van de wat oudere generaties zijn.

Ben je op zoek naar een snelle, moderne en lichte laptop, dan heb je voor zo’n 1000 euro een prima exemplaar in huis voorzien van een moderne processor, 16 GB RAM en 512 GB opslag. Ook een scherm met een resolutie hoger dan Full HD vind je in deze prijsklasse terug.

MacBook Air Wanneer je op zoek bent naar een wat luxere laptop met een prima accuduur, dan biedt Apple met de MacBook Air een interessant model. Deze laptop is snel, dun en door zijn passieve koeling altijd stil. Je kunt deze laptop in veel winkels voor zo’n 1000 euro aanschaffen en daarmee haal je een fraai stuk techniek in huis.

Bescherm jezelf tegen hackers

McAfee Top 3 virusscanners

Powered by Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Auto-magisch! Zo automatiseer je in Windows terugkerende taken
Huis

Auto-magisch! Zo automatiseer je in Windows terugkerende taken

Wist je dat je met Taakplanner in Windows veel terugkerende taken kunt automatiseren? Zo kun je met Schijfopruiming bijvoorbeeld de tijdelijke bestanden opschonen of je NAS regelmatig een back-up laten maken van je lokale bestanden. Als je Taakplanner goed instelt, hoef je er niet meer naar om te kijken.

In dit artikel laten we zien hoe je Windows Taakplanner in kunt stellen:

  • Maak een taak aan
  • Ken een actie eraan toe
  • Voeg er eventueel parameters/variabelen aan toe
  • Geef de condities aan die moeten gelden voordat een taak mag worden uitgevoerd

Er zijn meer tools om taken te automatiseren, die vind je in dit artikel: Alles automatisch! Zo laat je ook Windows voor jou werken

Sommige programma’s zijn minder zichtbaar, maar wel handig. Een goed voorbeeld is Windows Taakplanner. Met dit ingebouwde onderdeel laat je allerhande taken automatisch verlopen, zoals dat jou uitkomt. Denk aan terugkerende taken om je computer in een goede conditie te houden, of aan programma’s die je op bepaalde momenten automatisch wilt uitvoeren. Taakplanner is een oude getrouwe in Windows en gaat al heel wat versies mee. In dit artikel gaan we ervan uit dat je Windows 10 of Windows 11 gebruikt.

Nog geen Windows 11 op je pc?

Upgraden is zo gepiept

Starten maar

Je opent Taakplanner het eenvoudigst via het Startmenu: typ Taakplanner. Je kunt Taakplanner ook openen via de opdrachtregel en het venster Uitvoeren. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+R om het venster te openen en typ Taskschd.msc. Het venster is opgebouwd uit meerdere elementen. Uiterst links vind je de Task Scheduler-bibliotheek. Deze bevat al enkele taken, ingesteld door Windows zelf en programma’s die je hebt geïnstalleerd.

Klik op Task Scheduler-bibliotheek en bekijk het middelste venster. Hier worden de taken getoond. In de kolom Naam vind je de naam van de taak. De kolom Status geeft aan of de taak actief is of uitgeschakeld. In de laatste kolom – Triggers – zie je op welke momenten de taak automatisch wordt uitgevoerd. Bijvoorbeeld Bij aanmelden van elke gebruiker of Als computer niet wordt gebruikt. Ook lees je hier of de taak meerdere keren kan worden herhaald, bijvoorbeeld Na trigger elke 03:00:00 eindeloos herhalen.

Soms maken programma’s een eigen submap binnen de Task Scheduler-bibliotheek om hierin hun eigen taken onder te brengen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door Microsoft en Google, maar kan ook worden ingesteld door individuele programma’s, zoals PowerToys. Als je straks zelf taken aanmaakt, kun je ook eigen mappen maken. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op Task Scheduler-bibliotheek en kies Nieuwe map. Geef de map een naam en klik op OK.

Details

Klik op een taak om de details te zien. Deze worden onderaan in het middelste venster getoond. Het detailvenster bestaat uit meerdere tabs. Op de tab Algemeen lees je de naam van de taak en eventueel wie de eigenaar is, een persoon of programma.

Het vak Beschrijving vertelt wat de verantwoordelijkheden van de taak zijn en waarvoor deze worden ingezet. Ook lees je op de tab onder welke gebruikersaccount de taak wordt uitgevoerd. Sommige taken hebben systeemrechten nodig (bijvoorbeeld voor systeemonderhoud) en maken geen gebruik van een gebruikersaccount, maar van een systeemaccount.

De overige tabbladen geven details over de taak zelf, bijvoorbeeld wanneer deze wordt uitgevoerd en welke condities gelden om de taak uit te voeren. Hierop komen we later terug, als we zelf een taak maken.

Zoveel te onthouden dat je het allemaal vergeet?

Dan komt deze planner goed van pas!

Een eigen taak

Tijd om een eigen taak te maken. Dat kan op twee manieren: via Basistaak maken en via Taak maken. Je gebruikt de eerste optie om een eenvoudige taak te maken met behulp van een wizard. De tweede optie – Taak maken – geeft meer mogelijkheden, maar minder begeleiding.

Wij gebruiken Basistaak maken. Geef de taak een compacte en herkenbare titel in het vak Naam. Hierna typ je een korte omschrijving van de taak: in het vak Beschrijving. Deze informatie wordt getoond in het hoofdvenster, zoals je eerder hebt gelezen. Klik op Volgende. Nu geef je aan wanneer de taak moet worden uitgevoerd. Je kunt hierbij kiezen voor vaste tijdstippen, bijvoorbeeld Dagelijks of Maandelijks. Ook interessant zijn andere triggers, zoals Als de computer wordt opgestart of Als ik mij aanmeld.

Voor de meer gevorderde gebruiker is de optie Als een specifieke gebeurtenis wordt geregistreerd interessant. Hierbij kun je op basis van een vermelding in het Windows-logboek (bijvoorbeeld gedaan door een ander programma) een gebeurtenis koppelen. Afhankelijk van je keuze, verschijnt een subvenster waarin je het tijdstip specificeert. Kies je voor bijvoorbeeld Dagelijks, dan kun je hier aangeven op welke datum de actie moet starten en om de hoeveel dagen de taak moet worden uitgevoerd. Tevreden? Klik op Volgende.

De taak zelf

In het volgende scherm geef je aan welke actie moet worden uitgevoerd: Een programma starten. Je ziet ook opties staan om een e-mail te verzenden en een bericht weer te geven, deze zijn alleen niet beschikbaar. Windows 10 en Windows 11 hebben deze laten vervallen: je kunt alleen nog een programma starten.

In het volgende scherm geef je aan welke programma moet worden geopend. Klik op Bladeren om het programmabestand aan te geven. In de vakken eronder bepaal je de eventueel aanvullende opties. Via Parameters toevoegen kun je bijvoorbeeld schakelopties opgeven. Bij Beginnen in kun je een map opgeven. In ons voorbeeld willen wij dat Schijfopruiming op gezette tijden wordt uitgevoerd, zodat we zonder al te veel werk altijd op een schone computer blijven werken. We bladeren naar C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs\Administrative Tools en kiezen voor Schijfopruiming.

Welk programma? Maak je een nieuwe taak, maar weet je niet waar het gewenste programma zich bevindt of hoe het programmabestand heet? Geen nood! Open Startmenu en typ de naam van het programma dat je automatisch wilt uitvoeren. In het resultatenvenster klik je met de rechtermuisknop op het gewenste programma en kies je Bestandslocatie openen. Windows toont de programmamap en selecteert het juiste programmabestand. Kopieer het pad uit de verkenner naar de wizard en maak de taak aan.

Je vindt eenvoudig de bestandslocatie van elk programma.

Extra opties

Afhankelijk van het programma dat je wilt gebruiken, kun je de eerdergenoemde parameters toevoegen. Deze verschillen per programma. Online vind je in de meeste gevallen waardevolle informatie over de aanwezigheid van zulke variabelen. In ons voorbeeld van Schijfopruiming kunnen we gebruikmaken van de paramater /d <schijfletter> om meteen de schijf aan te duiden die door Schijfopruiming onder handen moet worden genomen. Ook kun je verschillende opruimprofielen maken, waarbij je per profiel aangeeft welke onderdelen je wilt opschonen (zoals de prullenbak of tijdelijke internetbestanden). Via deze webpagina vind je duidelijke voorbeelden.

In het laatste venster vind je een samenvatting van de taak en instellingen. Hier lees je wat de taak inhoudt, wanneer deze wordt gestart en welk programma wordt gebruikt. Voor extra controle plaats je een vinkje bij Eigenschappenvenster van deze taak openen als ik op voltooien klik. Klik op Voltooien. In het geopende venster kun je onder meer aangeven welke gebruikersaccount de taak moet uitvoeren. Wil je automatisch een programma uitvoeren waarvoor je normaal gesproken meer rechten dan een standaardgebruikersaccount nodig hebt? Klik dan bij Beveiligingsopties op Wijzigen en geef je andere account aan. Wees hiermee terughoudend: een programma met verhoogde vrijheden kan uiteraard ook schade toebrengen aan de computer.

Voorwaarden

De echte meerwaarde van het gedetailleerde eigenschappenvenster vind je op de andere tabbladen. Kies voor Triggers en kies Bewerken. In het vak Geavanceerde instellingen geef je bij je taak bijvoorbeeld een verloopdatum op. Ook kun je de taak automatisch laten stoppen als deze gedurende een bepaalde tijd niet meer actief is.

In het vak Start deze taak vind je opties die de wizard je in eerste instantie niet heeft aangeboden, zoals Bij vergrendelen van werkstation. In ons voorbeeld kunnen we hiermee Schijfopruiming laten draaien zodra de Windows-sessie wordt vergrendeld, bijvoorbeeld tijdens onze lunchpauze. De taak kan hiermee op de achtergrond het werk doen.

We klikken hierna door naar de tab Voorwaarden. Ook deze biedt interessante opties die je niet terugvindt in de wizard. Hier kun je aangeven welke condities moeten gelden voordat de taak wordt uitgevoerd. Kies bijvoorbeeld voor De taak alleen starten als niet actief gedurende en kies een bijbehorende periode, bijvoorbeeld 10 minuten. Zo maak je taken die echt op de achtergrond draaien, zonder dat je hiervan hinder ondervindt.

Heeft de taak een internet- of specifieke netwerkverbinding nodig? Plaats dan een vinkje bij Alleen starten als de volgende netwerkverbinding beschikbaar is. Kies voor Elke verbinding als het je alleen gaat om een actieve verbinding. Je kunt de taak ook alleen laten uitvoeren bij een specifieke connectie, bijvoorbeeld alleen op het moment dat de computer zich op het veilige thuisnetwerk bevindt. Selecteer dan de thuisverbinding.

Zuinig aan! Maak je vaak gebruik van een laptop en wil je dat je taken niet worden uitgevoerd zolang je op een accu werkt? Geen probleem. Op de tab Voorwaarden zoek je naar de sectie Energie. Activeer de optie De taak alleen starten als de computer op netstroom werkt en Stoppen als de computer op batterij gaat werken. Is de taak zó belangrijk dat alles moet wijken, dan kun je kiezen voor De computer uit de slaapstand halen om deze taak uit te voeren.

Extra eisen

Via de tab Instellingen ken je extra eisen toe aan je taak. Zo kun je de taak bijvoorbeeld in het geval van problemen opnieuw een kans geven met de optie Als de taak mislukt, opnieuw opstarten elke. Geef aan hoeveel tijd mag verstrijken, bijvoorbeeld 1 uur. Bij Maximaal aantal keren opnieuw starten geef je eventueel een limiet op aan het aantal keer.

Zorg voor een opgeruimde werkomgeving en verwijder de ongebruikte taken op. Windows kan je hiermee helpen via de optie Als taak niet meer wordt uitgevoerd, verwijderen na. Kies de periode, bijvoorbeeld 30 dagen.

Meer controle

Er zijn meerdere manieren om te controleren of je taak naar behoren werkt. Uiteraard kun je dit zelf opmerken als je de computer gebruikt en een taak wordt uitgevoerd. Taken die je op de achtergrond uitvoert of wanneer je de computer niet gebruikt, zijn minder zichtbaar. Hiervoor kun je gebruikmaken van de logboekregistratie. Windows houdt dan bij welke taken zijn uitgevoerd en of er eventuele fouten zijn opgetreden.

In het hoofdvenster van Taakplanner klik je rechts in het hoofdvenster op De geschiedenis van alle taken inschakelen. Je vindt de registraties vervolgens op de tab Geschiedenis, die je ook opent via de geavanceerde eigenschappen. Schakel deze logboekregistratie weer uit zodra je de gewenste gegevens hebt: het logboek kan namelijk flink in omvang toenemen.

Hergebruiken Heb je een taak gemaakt die je op meerdere computers wilt gebruiken? Bespaar je het opnieuw maken van de taak en maak slim gebruik van de exporteerfunctie. Hiermee sla je de taak op, waarna je deze op een andere computer eenvoudig importeert en direct kunt gebruiken.

Selecteer de taak en klik rechts in het venster op Exporteren. Geef de taak een naam en bepaal de opslaglocatie. Bevestig met Opslaan. De taak wordt als xml-bestand bewaard. Vervolgens kun je taak eenvoudig op een andere computer gebruiken door Taakplanner te openen en in het rechtervenster te kiezen voor Taak importeren.

Handig: bestaande taken exporteren en hergebruiken.

Watch on YouTube