ID.nl logo
Huis

iOS 9 - Een eerste indruk

Apple heeft iOS 9, haar nieuwe besturingssysteem voor de iPad en iPhone, onthuld. Hier bekijken we de nieuwe functies en veranderingen in het ontwerp van iOS 9, en bespreken we de grote vraag: moet je updaten naar iOS 9? En wat zijn eigenlijk de verschillen met iOS 8?

Een eerste indruk van iOS 9

iOS 9, de volgende versie van Apple's software besturingssysteem voor de iPad, iPhone en iPod touch, is onthuld op WWDC 2015. In onze iOS 9 preview kijken we naar de nieuwe functies en veranderingen in het ontwerp van iOS 9 ten opzichte van iOS 8. Op basis van dit artikel kun je beter beslissen of je je iPhone of iPad wilt gaan updaten naar iOS 9 (en zien of je Apple apparaat überhaupt geüpdatet kan worden). Bovendien kijken we naar de manieren waarop iOS 9 de manier waarop we met onze Apple apparaten omgaan zal veranderen. Lees ook: iOS 9: Verbeteringen die Apple echt moet doorvoeren.

We gaan het ook hebben over de toekomstige ontwikkelingstijdlijn van iOS 9: de veranderingen die waarschijnlijk zullen worden doorgevoerd in toekomstige betaversies, de bugs die zijn blijven zitten in de beta die we hebben uitgeprobeerd (maar die verdwenen zullen zijn tegen de tijd dat iOS 9 gelanceerd wordt) en de datum waarop we verwachten dan iOS 9 voor iedereen beschikbaar zal zijn.

©PXimport

Visueel ontwerp & interface

Meestal verandert de look van iOS heel geleidelijk: in de acht voorgaande versies is er slechts één radicale visuele revisie geweest. (Dit was het controversiële herontwerp van iOS 7 waar een heleboel mensen een hekel aan hadden, maar inmiddels zijn de meeste er wel aan gewend geraakt.)

©PXimport

iOS 8 (links) en iOS 7: zeer vergelijkbare visuele ontwerpen.

Daarom verwachtten we dan ook dat iOS 9 er ongeveer hetzelfde uit zou zien als iOS 8, wat op zijn beurt weer erg op iOS 7 leek. Gebruikers brengen zoveel tijd met de interface van hun smartphone door dat enorme veranderingen vervelend zijn.

Inderdaad, de interface is grotendeels hetzelfde - met een aantal kleine maar belangrijke verschillen.

Laten we beginnen met het systeemlettertype, dat overal in iOS van Helvetica veranderd is in een aangepast lettertype met de naam San Francisco.

©PXimport

Het verschil tussen de twee is klein, maar merkbaar: kijk eens goed naar de hoofdletter R in de woorden Refresh en Restrictions in de screenshots hierboven. iOS 8 heeft een iets rondere R. We vinden de kleine letter S ook een beetje strakker in San Francisco.

Deze licht toegenomen focus op strakke lijnen en gespreide typografie strekt zich in bepaalde contexten uit tot verticale afstand. Kijk eens naar het Reply paneel in Mail:

©PXimport

Opnieuw staat iOS 8 aan de linkerkant. iOS 9 geeft de tekst wat meer ademruimte - het is een modernere look, vinden wij. Maar het is een minuscuul verschil vergeleken met het herontwerp van iOS 7.

Nieuwe functies

Apple's traditie van geheimhouding voordat een product gelanceerd wordt geldt nog steeds voor software releases (in tegenstelling tot de hardware releases, die gevoeliger zijn voor lekken vanuit de aanvoerketen van de productie) en een groot deel van de functies van iOS 9 zijn dan ook tot aan de officiële aankondiging geheim gebleven. Natuurlijk, er zijn een aantal gelekt (zoals ProActive), maar andere (zoals News) waren een complete verrassing.

ProActive

De vlaggenschip functie in iOS 9 is een contextueel intelligente, voorspellende persoonlijke assistent waar Apple naar verwezen heeft met de term 'ProActive'. (We weten niet zeker of het een officiële naam is of alleen een term die voor de aankondiging bedoeld was. Op de site van Apple wordt het meestal 'Intelligence' genoemd.) Het probeert er in principe achter te komen wat je wilt doen voordat je het vraagt en vervolgens biedt het een snelkoppeling naar die functie.

ProActive observeert constant wat je op je apparaat doet: de apps die je gebruikt, de mensen die je contacteert en wanneer en waar (denken we) je deze dingen doet. Het leert je gewoontes kennen.

©PXimport

Stel dat je bijna altijd 's ochtends eerst de Weather-app opent. ProActive zal dan het patroon herkennen en het icoon van die app aan de lijst met snelkoppelingen voor snelle toegang toevoegen op het Search-scherm (dit kun je benaderen door vanaf het thuisscherm naar links te swipen of door van boven naar onderen te swipen). Als je altijd op zondagavond je ouders belt, zul je merken dat de snelkoppeling naar hun telefoonnummer ook aan dat scherm wordt toegevoegd.

Sommige apps zullen aan het vergrendelscherm worden toegevoegd als ProActive denkt dat je op het punt staat om ze te gebruiken (net als het icoon van de Camera-app verschijnt het app icoon in grijs onderaan het vergrendelscherm); het voorbeeld dat is weergegeven was de Music-app, die een Now Playing bediening activeerde zodra de hoofdtelefoon in het apparaat geplugd werd.

©PXimport

Maar ProActive heeft een breder bereik. Het biedt ook populaire nieuwsberichten op basis van je locatie (verhalen die in jouw omgeving populair zijn, in plaats van alleen berichten over je lokale omgeving); het geeft restaurants, cafés en andere voorzieningen in de buurt op het Search scherm weer met snelle links naar routebeschrijvingen in Maps; het doorzoekt je Calendar, evenals je locatie en verkeersdata en combineert deze informatie om je te herinneren wanneer het tijd is om te vertrekken voor een afspraak (en als je niet op tijd weggaat, kun je precies zien hoeveel je te laat bent); en het gebruikt je e-mail om te zoeken naar de identiteit van onbekende bellers (en als er niets anders beschikbaar is geeft het je grofweg hun locatie).

Dit klinkt allemaal geweldig en leuk. En we houden van de ambitie. Maar we hebben een aantal reserveringen.

Ten eerste zal je vriendelijke lokale Android-liefhebber je erop wijzen dat hij dit al eerder gezien heeft: het is een concept dat vergelijkbaar is met Google Now, wat al sinds 2012 voor Android verkrijgbaar is en sinds 2014 voor Chrome. Apple neemt - dankzij een aantal veelbelovende aankondigingen over Google Now op de I/O-conferentie op 28 mei - een evoluerend doel op zich. En zoals we in dit artikel vaker zullen zeggen, zou je Apple ervan kunnen beschuldigen dat het helemaal zo origineel niet is.

Ten tweede heeft ProActive nog steeds flink wat bugs. Dat is onvermijdelijk omdat het een zeer vroege betaversie is. We gaan ervan uit dat dit in de uiteindelijke versie allemaal verholpen zal zijn, maar het beperkte de mate waarin we de soepelheid van de uitvoering van ProActive konden evalueren.

Momenteel lijken de lokaal populaire nieuwsberichten bijvoorbeeld beperkt te zijn tot drie of vier aanbieders (voornamelijk de Independent, de Telegraph en Sky News) en het zijn voornamelijk clickbait-achtige artikelen ("Bijen dragen meer bij aan de economie dan het koningshuis" etc.). Dit past niet zo goed bij Apple - maar we nemen aan dat deze berichten effectiever en eleganter zullen worden samengesteld zodra News eenmaal volledig gereed is.

Het lukte ons ook niet om ProActive de identiteit van een anonieme beller te laten achterhalen, ondanks het feit dat we enkele minuten daarvoor een e-mail met dat nummer en de naam van de beller (en verder niets anders) naar het apparaat in kwestie verstuurd hadden. (Het herkende het echter wel als een nummer uit Londen.) Deze functie is vermoedelijk nog in ontwikkeling.

Multitasking

De heilige graal van iOS-functies, de functie waar we allemaal al jaren om vragen en de grote aanwijzing voor de plotseling plausibele iPad Pro, is multitasking. Het is vanwege de interesse in ProActive naar de tweede plaats gezakt, maar het is nog altijd belangrijk. Maar het werkt alleen op de iPad.

De multitaskingfunctie van iOS 9, in zijn meest elementaire vorm, maakt het mogelijk om twee apps tegelijk te bekijken, naast elkaar. De ene neemt ongeveer een derde van het scherm in beslag en wordt verticaal afgesneden. Dit heet Slide Over.

Je kunt Slide Over vanuit elke app activeren door vanaf de rechterkant van het scherm naar binnen toe te swipen, waardoor er een zijbalk geopend wordt met een aantal apps - het lijkt erop dat het de volledige reeks Apple-apps is, hoewel we nog geen zijbalk versies gezien hebben van de apps van derden die we hebben gedownload - en vervolgens wordt je selectie in een zijbalkweergave gedraaid:

©PXimport

Je kunt dan vanaf de bovenkant van die zijbalk omlaag swipen om terug te gaan naar het keuzepaneel, of je kunt op de hoofd app drukken (in deze weergave is de hoofd app donkerder en niet actief - je krijgt alleen een weergave te zien van zijn laatst opgeslagen toestand) om de Slide Over-weergave te verlaten.

©PXimport

Dit is handig en lijkt tot dusver goed geïmplementeerd te zijn. We zijn benieuwd wat andere app ontwikkelaars van deze zijbalk weergave kunnen maken (als ze inderdaad hun apps aan deze lijst mogen toevoegen), maar zelfs wanneer je alleen Apple's eigen apps kunt zien is het niet moeilijk om verschillende scenario's te bedenken waarin het handig is om twee apps tegelijk te kunnen bekijken. Een route volgen in Maps terwijl je aanwijzingen in een e-mail of Notes typt; je e-mail doornemen terwijl je belangrijke notities in Notes kopieert; tijdens een conversatie in Messages je Calendar controleren; enzovoorts.

Maar in Slide Over kun je niet met beide apps tegelijk communiceren. Er is echter een geavanceerdere vorm van multitasking in iOS 9, die alleen voor de iPad Air 2 beschikbaar is (en vermoedelijk de iPad Air 3 en iPad Pro). Het heet Split View.

©PXimport

In Split View zijn beide apps actief - je kunt met allebei tegelijk communiceren en zelfs in tegengestelde richtingen scrollen dankzij Multitouch. De hoeveelheid schermruimte die de apps in beslag nemen kun je ook aanpassen. Je kunt kiezen tussen 50/50 en twee derde/een derde.

De laatste multitasking functie in iOS 9 is Picture-in-picture Video Viewing en gelukkig is deze compatibel met alle iOS 9 iPads. Het is simpel maar erg aantrekkelijk: als je video's bekijkt (online, met YouTube of een andere video app, of met FaceTime) kun je op de thuisknop drukken om terug te gaan naar het thuisscherm - en de video zal krimpen en blijven draaien. Het is een leuk extraatje en het geeft de iPad een echt desktop gevoel, een apparaat dat je kunt gebruiken om dingen gedaan te krijgen.

©PXimport

News

De volgende functie is niet geïmplementeerd in de eerste beta van iOS 9, dus we kunnen vooralsnog alleen afgaan op de beschrijving van Apple en de demonstratie ervan op WWDC.

©PXimport

News lijkt een beetje op Flipboard, in de zin dat je het in kunt stellen door verschillende bronnen te selecteren waarna het automatisch nieuwsberichten van die bronnen binnenhaalt. Verder lijkt News je interesses te leren: het laat je artikelen zien van bronnen die je niet geselecteerd hebt als ze bij je interesses passen, en er is een Explore functie die je nieuwe kanalen laat zien waarvan de app denkt dat je ze misschien leuk zal vinden, plus extra onderwerpen.

De content kan bestaan uit foto's en galerijen, audio, video, plattegronden en animaties. Je kunt bladwijzers aanmaken voor later, er zijn ingebedde video's en je kunt de meer dan een miljoen onderwerpen van de app doorzoeken. Het is indrukwekkend - maar gaan we dit echt gebruiken als we al een voorkeur voor bepaalde nieuwsbronnen hebben?

©PXimport

©PXimport

Apple heeft News beschreven als "prachtige content van 's werelds belangrijkste bronnen, voor jou gepersonaliseerd" en het ziet er echt geweldig uit. Apple lijkt een goede balans gevonden te hebben tussen het behouden van de huisstijl van de verschillende bronnen en het tot stand brengen van visuele consistentie binnen de app: elk bericht wordt naar Apple News Format geconverteerd, wat geoptimaliseerd is voor weergave in de app, maar het logo en de stijl van de individuele nieuwsaanbieder worden behouden.

OV-informatie en andere veranderingen in Maps

Voor de lancering van iOS 9 rapporteerden we dat Apple van plan was om een aantal grote veranderingen aan te brengen in de Maps-app.

En inderdaad, Maps biedt nu OV-informatie - het is echt tijd, maar beter laat dan nooit - evenals verbeterde locatiedetails en de mogelijkheid om bedrijven in de buurt en andere bezienswaardigheden te ontdekken.

©PXimport

Dit is een uiterst belangrijke update, maar wees gewaarschuwd: Vooralsnog is de OV-informatie zeer beperkt. En voorlopig is het nog helemaal niet beschikbaar voor Nederland.

Als je je afvraagt wat de cartografen van Apple hebben zitten doen, kunnen we je vertellen dat China geluk heeft gehad. De lijst met steden die in kaart gebracht zijn is redelijk eenzijdig.

Je kunt momenteel de OV-systemen navigeren in:

- San Francisco

- New York

- Los Angeles

- Toronto

- Parijs

- Berlijn

- Londen

- en meer dan 300 locaties in China

Hopelijk zal deze lijst in de nabije toekomst worden uitgebreid. (En vergeet niet dat een aantal mensen in Toronto ontdekt hebben dat iOS 9 om kan gaan met het openbaar vervoer in kleine agglomeraties in de buurt, dus Maps is misschien slimmer dan Apple wil vertellen.)

En in blijde verwachting van de lancering van Apple Pay in het Verenigd Koninkrijk in juli, heeft Maps ook de mogelijkheid gekregen om je te vertellen welke winkels in de buurt het mobiele betaalsysteem van Apple ondersteunen. Wanneer Apple Pay naar Nederland of andere Europese landen komt, is nog niet bekend.

Verbeterde versie van Notes

Verder is er Notes, de meest elementaire en vaakst genegeerde voorgeïnstalleerde productiviteit app - maar dankzij de updates in iOS 9, kan Apple je misschien toch nog overtuigen om Notes voor meer te gaan gebruiken dan alleen boodschappenlijstjes.

Zelfs voor boodschappenlijstjes is Notes beter dan ooit tevoren, dankzij de mogelijkheid om eenvoudig takenlijsten aan te maken. Er staat een reeks sneltoetsen aan beide kanten van de QuickType suggesties op het iOS-systeemtoetsenbord (waarover later meer); één van deze toetsen is een vinkje in een kleine cirkel. Als je in Notes wat tekst markeert, kun je op dat icoon drukken om de tekst automatisch op te laten maken als een takenlijst met een aanvinkbaar vakje naast elk item.

Dit is handig voor het verwijderen van objecten uit een lijst zonder ze daadwerkelijk weg te halen - voor herhaalde takenlijsten voor je werk, bijvoorbeeld, of boodschappenlijstjes met producten die je regelmatig opnieuw koopt. Of gewoon voor het goede gevoel dat je krijgt bij het wegvinken van items uit een lijst.

©PXimport

Apple heeft Notes ook de mogelijkheid gegeven om digitale tekeningen in te bedden. Vanaf elk punt in je notitie kun je op het tilde icoon drukken om een nieuw venster te openen waarin je een illustratie kunt maken, bijvoorbeeld van een tuinontwerp, de lay-out van een tijdschriftpagina of een intiem lichaamsdeel van een man. Je kunt meerdere kleuren, texturen en diktes voor de pen gebruiken, een doorschijnend markeerstift effect en een handige liniaal tool. Als je klaar bent kom je terug bij het originele document, met je tekening op de gekozen plek.

Toetsenbord verbeteringen

In de meeste apps kun je met het systeemtoetsenbord van iOS 9 met één druk op de knop knippen, plakken en kopiëren; in andere apps krijg je ook opmaakopties, bijlagen en dergelijke. Het is een handig gebruik van wat in principe loze ruimte is aan beide kanten van het QuickType suggestievakje (hoewel ze een beetje bekneld zitten).

De tweede verandering heeft betrekking op de Shift-toets. Deze voorkomt nu verwarring door het uiterlijk van elke lettertoets te veranderen wanneer Shift is in- of uitgeschakeld. (In eerdere versies klaagden gebruikers erover dat ze niet zeker wisten of Shift aan of uit stond, omdat het gewoon tussen de kleur van de gewone lettertoetsen en de kleur van de speciale toetsen wisselde.)

©PXimport

Bovendien kun je nu overal met twee vingers tegelijk op het scherm drukken om de toetsen grijs te laten worden - je krijgt dan een cursor waarmee je tekst kunt markeren:

©PXimport

Het is erg handig, maar dankzij de bugs in de eerste bèta-implementatie van deze functie, ons gebrek aan ervaring ermee of een combinatie van de twee, hadden we moeite om het goed te gebruiken. We verwachten dat Apple deze functie voorafgaand aan de release nog zal oppoetsen.

Verbeterde batterijduur

Het laatste item in onze lijst met nieuwe functies in iOS 9 is geenszins een bijzaak. Het heeft te maken met de batterijduur - iets waar elke iPhone gebruiker zich op een bepaald moment zorgen over heeft gemaakt.

Apple beweert dat iOS 9 gestroomlijnder en energiezuiniger is dan iOS 8 - zoveel zelfs, dat de batterij van een iPhone 6 die op iOS 9 draait een uur langer meegaat. Dat is een indrukwekkende en welkome toename, maar we moeten dit natuurlijk wel uittesten.

En de energiezuinigheid houdt hier niet op. Als je je batterijduur nog meer wilt verlengen, kun je een nieuwe Low Power Mode inschakelen, waarmee je smartphone volgens Apple drie uur extra mee gaat. Het zorgt er ook voor dat de batterij indicator oranje wordt.

©PXimport

(We weten trouwens niet zeker of die drie uur bovenop het uur dat je krijgt door simpelweg iOS 9 te draaien komt, of dat het uur daarin begrepen is; een andere tech site heeft een totale winst van vier uur extra genoemd, maar de manier waarop Apple het geformuleerd heeft maakt het onduidelijk...)

Apple's beschrijving van de Low Power Mode is irritant vaag: er natuurlijk moet één of andere concessie gedaan worden, anders zou Apple de modus standaard de hele tijd actief laten zijn. We denken dat het de animaties en andere mooie dingen in de interface reduceert, en we hebben gemerkt dat het scherm sneller uitgeschakeld wordt.

Apple's officiële berichtgeving over de Low Power Mode:

"Door het hele besturingssysteem heen zijn apps en belangrijke technologieën efficiënter gemaakt om het batterijverbruik waar mogelijk te verminderen - dus je krijgt een langere batterijduur voor de dingen die je dagelijks doet. Dankzij omgevingslicht- en afstandssensoren weet je iPhone of hij met het scherm omlaag op tafel ligt, waardoor het scherm niet wordt aangezet, zelfs niet wanneer je een notificatie krijgt. En de nieuwe Low Power Mode maakt het mogelijk om je batterijduur nog verder te verlengen."

Je kunt de Low Power Mode activeren vanuit de Settings app, maar we verwachten dat de meeste mensen dit zullen doen vanuit het waarschuwingsbericht dat verschijnt wanneer je batterij de 20 procent bereikt.

Snelheid en prestaties

Zal je iPhone of iPad trager worden wanneer je naar iOS 9 updatet? Dat kan. Maar we zijn optimistisch dat het niet zal gebeuren.

Elk jaar wordt iOS steevast een beetje moeilijker om te draaien: iets veeleisender wat betreft de rekenkracht van het apparaat waarop het geïnstalleerd wordt. (Dit is trouwens geen onveranderlijke wet van de informatica: veel besturingssystemen worden na verloop van tijd efficiënter voor de processor. Maar voor iOS is het al jaren wel zo.) Apple wordt verondersteld ons hiervoor te waarschuwen door te bepalen dat alleen apparaten die krachtig genoeg zijn om het te draaien dit mogen doen. Maar elk jaar komen mensen die het minst krachtige apparaat uit de lijst met "upgradebare" iPhones en iPads bezitten erachter dat het trager wordt.

Toen iOS 7 gelanceerd werd, waren iPhone 4-gebruikers blij om te horen dat ze de nieuwe update konden installeren, maar een stuk minder blij doen hun smartphones plotseling traag werden. In het geval van iOS 8 was het de iPhone 4s die eronder te lijden had, ondanks het feit dat Apple gezegd had dat het krachtig genoeg was om het te kunnen draaien.

Dus het eerste dat we over de prestaties van iOS 9 moeten zeggen is het volgende: als je een relatief oude iPad of iPhone hebt - met name als het één van de oudste uit de lijst met iOS 9 compatibele apparaten is (zie de volgende paragraaf) - moet je oppassen met upgraden. We raden ten zeerste aan om op zijn minst een paar dagen te wachten, om te zien of vroege upgraders merken dat hun iPhone 4s (of wat dan ook) het nieuwe besturingssysteem aankan.

Maar Apple beweert dat het dit jaar anders zal zijn: dat iOS 9 gestroomlijnd en efficiënt is, en dat het zelfs gemakkelijker te draaien is dan iOS 8. De lijst met compatibele apparaten os hetzelfde als die van iOS 8; als je iOS 8 zonder problemen draait, zou iOS 9 prima moeten werken. Het zou zelfs iets sneller kunnen zijn.

Zoals we eerder al zagen, schept Apple erover op dat iOS 9 zo energiezuinig is dat het de batterijduur van geüpdatete apparaten zal verlengen; Apple zegt ook dat het installatiebestand van iOS 9 ongeveer driemaal kleiner is dan het installatiebestand van iOS 8. Dit alles duidt op een gestroomlijnd en relatief weinig veeleisend besturingssysteem en we zijn daarom vooralsnog optimistisch over de prestaties van iOS 9.

Welke iPhones en iPads kunnen iOS 9 installeren en draaien?

Dit brengt ons bij de volgende belangrijke vraag: welke iPads, iPhones en iPods zullen iOS mogen en kunnen draaien? En nog belangrijker, welke zullen het zonder merkbare vertraging kunnen draaien?

Het antwoord is simpel: iOS 9 kan draaien op alle apparaten die iOS 8 konden draaien. Goed nieuws voor iedereen!

Hier is dat lijstje met iOS 9 compatibele apparaten:

- iPad 2, iPad 3, iPad 4, iPad Air, iPad Air 2, iPad Air 3*, iPad Pro*

- iPad mini 1, iPad mini 2, iPad mini 3, iPad mini 4*

- iPhone 4s, iPhone 5, iPhone 5c, iPhone 5s, iPhone 6, iPhone 6 Plus, iPhone 7 series*

- iPod touch (vijfde generatie)

* Onbevestigde apparaten

Zoals we eerder al zeiden, wordt er gezegd dat iOS 9 niet moeilijker te draaien zal zijn dan iOS 8 - misschien zelfs wat gemakkelijker: heel fijn. Dit betekent dat je geen problemen zou moeten hebben bij het updaten naar iOS 9 als je apparaat prima werkt met iOS 8.

(Als je een iPad 2, iPad mini 1 of iPhone 4s hebt, raden we toch aan om een paar dagen te wachten met updaten, gewoon voor de zekerheid - als één van die apparaten toch trager blijkt draaien zul je dit horen voordat je de sprong waagt.)

©PXimport

Releasedatum en publieke verkrijgbaarheid

iOS 9 werd officieel aangekondigd op WWDC 2015, op 8 juni 2015, samen met een demonstratie van de vlaggenschip functies en de lancering van het beta programma voor ontwikkelaars.

De volgende belangrijke datum is de publieke lancering van iOS 9, wanneer we allemaal (als je apparaten nieuw genoeg zijn) de update kunnen downloaden. Dit gebeurt vrijwel zeker in september, samen met de lancering van de volgende iPhones.

Hoe kun je je iPhone of iPad naar iOS 9 updaten?

Wacht totdat iOS 9 officieel gelanceerd wordt, waarschijnlijk in september (wacht vervolgens een paar dagen langer als je nerveus bent on wilt weten of mensen met hetzelfde apparaat problemen tegenkomen) en ga naar de Settings app op je iPhone of iPad en kies General > Software Update. iOS zal je door de update heenleiden.

Twee waarschuwingen. Ten eerste moet je je apparaat back-uppen naar iCloud of iTunes voordat je gaat updaten, voor het geval er iets misgaat.

Ten tweede, het kan zijn dat je een aantal bestanden en apps moet verwijderen om ruimte te maken voor het installatiebestand. Apple belooft dat het dit jaar veel kleiner zal zijn dan voorheen, maar je moet toch verwachten dat het meer dan een gigabyte aan ruimte in beslag zal nemen. De software zelf zal overigens kleiner zijn dan dat; de rest van de ruimte is nodig voor het installatieproces, dus je zou de dingen die je verwijderd hebt nadat de installatie voltooid is gewoon terug moeten kunnen zetten.

Lees ook: iOS 9 verwijdert apps om systeemupdates te installeren.

Als je toch liever geen apps weg wilt gooien om ruimte te maken, kun je iOS 9 via iTunes installeren. Hoe dit moet leggen we uit in een ander artikel: How to update your iPhone or iPad to iOS 8 if you don't have room.

Dit alles is gericht op het verkrijgen van de officiële publieke versie van iOS 9 wanneer deze in september gelanceerd wordt. Maar als je iOS 9 wilt hebben voordat het officieel uitkomt, heb je een aantal opties.

Als je een ontwikkelaar bent (of in staat en bereid bent om te doen alsof je er een bent) kun je deelnemen aan Apple's programma voor ontwikkelaars (dit kost 99 dollar per jaar). Deelnemers aan dit programma krijgen toegang tot beta software, lang voordat de publieke lancering plaatsvindt, om hun apps te testen op het nieuwe platform en ervoor te zorgen dat ze compatibel zijn. Dit zal echter onvoltooide software zijn, dus verwacht niet dat alles perfect werkt.

Een minder drastische benadering is deel te nemen aan het publieke bètaprogramma. iOS 9 zal pas veel later de publieke beta ingaan - waarschijnlijk pas een week of twee vóór de publieke lancering - maar je kunt er wel lekker over opscheppen en de interface zelf uitproberen.

Conclusie

iOS 9 heeft veel aantrekkelijke nieuwe functies (nieuw voor iOS, dan wel - Android-liefhebbers zullen je erop wijzen hoeveel van deze functies al lang in Android beschikbaar zijn), samen met welkome tweaks in de interface en met name het systeemtoetsenbord. Op dit punt in de ontwikkeling (de eerste bèta) is het geen verrassing dat er wat bugs in zitten, en niet alle functies zijn geïmplementeerd, dus we kunnen het volledige besturingssysteem vooralsnog niet evalueren.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 slimme deursloten voor minder dan 375 euro
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 slimme deursloten voor minder dan 375 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Nu het weer vroeger donker wordt wil je je huis en haard extra goed beschermen. Zoek je voor jouw woning een betaalbaar slim deurslot? We hebben vijf interessante producten voor je gespot.

Disclaimer: Op het moment van schrijven zijn de slimme deursloten bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 375 euro. Deze prijzen kunnen echter schommelen.

Nuki Smart Lock Pro (4e generatie)

Dankzij de Nuki Smart Lock Pro heb je niet langer een sleutel op zak. In plaats daarvan open je het slimme slot met je smartphone óf smartwatch. Je deelt vanuit de Nuki-app eenvoudig digitale sleutels met bekenden. Nuttig voor het geval de buurvrouw tijdens jouw vakantie de kat voert en/of planten water geeft. Als alternatief kun je het deurslot ook op afstand voor iemand ontgrendelen. Heb je wegens volle boodschappentassen geen handen vrij? Geen probleem, want dit slimme slot opent zichzelf zodra je in de buurt bent.

Voor de stroomvoorziening heeft de Smart Lock Pro een oplaadbare batterij. Volgens de fabrikant gaat een enkele acculading ongeveer zes maanden mee. De behuizing bestaat uit aluminium en kan dus wel tegen een stootje. Een pluspunt is dat het apparaat vanwege Matter-ondersteuning moeiteloos met verschillende smarthome-platforms uit de voeten kan. Maak je trouwens geen zorgen over de installatie, want je monteert de Smart Lock Pro op de huidige cilinder aan de binnenzijde van je deur. Schroeven zijn hierbij niet nodig. Vervolgens meld je het slimme slot aan via wifi. Dit product is te koop in een witte en zwarte uitvoering.

Bold Smart Lock SX-33

De Bold Smart Lock vervangt de huidige cilinder van je deur. Het is daarom belangrijk dat je bij aanschaf van dit product rekening houdt met de juiste binnen- en buitenmaat. Voor veel deuren voldoet de hier besproken SX-33 prima, maar wie weet kun je beter de SX-35, SX-43, SX-45, SX-53, SX-55, SX-63 of SX-65 kopen. De fabrikant claimt dat je de installatie binnen enkele minuten voor elkaar krijgt. Je opent de deur via een app op je smartphone, de Bold Clicker of een persoonlijke code.

De communicatie tussen het slimme deurslot en jouw smartphone verloopt via bluetooth. Je kunt de deur dus alleen (automatisch) ontgrendelen zodra je in de buurt bent. Wil je het slot óók op afstand bedienen, dan schaf je de SX-33 inclusief wifi-bridge aan. Er is een vervangbare batterij met een gebruiksduur van zo'n twee jaar ingebouwd. Een voordeel is dat het apparaat voldoet aan de SKG***-standaard. Dieven breken het slot dus niet zomaar open.

Yale Linus

Als je een betaalbaar slim deurslot zoekt, is de afgeprijsde Yale Linus een interessante kandidaat. Je kiest tussen een zwarte en zilverkleurige uitvoering. Dankzij de geïntegreerde bluetooth-adapter kun je dit apparaat automatisch openen en sluiten. Installeer hiervoor de Yale Home-app op je smartphone. Je koppelt de Linus als alternatief ook aan wifi, al heb je daarvoor wel deze bridge nodig. Voor de energievoorziening gaan er in de behuizing vier AA-batterijen. Die levert de fabrikant mee. De batterijen zijn goed voor een gebruiksduur van tussen de zes en negen maanden.

Geef vanuit de app andere gezinsleden, buren of vrienden toegangsrechten tot het slot. Die kun je op elk moment weer intrekken. Je kunt in de app precies zien welke personen de afgelopen periode jouw slot hebben ontgrendeld. Het is niet moeilijk om de Linus te installeren, want je plaatst de behuizing over de bestaande cilinder aan de binnenzijde van de voordeur. Je hoeft dus niet de huidige cilinder te vervangen. Met dit apart verkrijgbare keypad open je het slimme slot desgewenst met een cijfercode.

Aqara Smart Lock U200

Naast een slim deurslot bevat de productdoos van de Aqara Smart Lock U200 een keypad. Een pluspunt, want zo kun je de deur met een simpele cijfercode, NFC-tag (meegeleverd) of vingerscan openen. Daarnaast gebruik je hiervoor net zo makkelijk de Aqua Home-app op je smartphone. Tijdens de installatie doe je aan de binnenzijde van de deur een huissleutel in de cilinder. Vervolgens plaats je de Smart Lock U200 over het bestaande beslag. Je kunt de sleutel nu op afstand omdraaien, waarna het slot open- of juist dichtgaat. De communicatie verloopt via bluetooth en/of Thread (Matter).

Verlaat je haastig je huis en vergeet je de voordeur op slot te doen? Geen probleem, want de Smart Lock U200 doet dat zo nodig automatisch. In de behuizing bevindt zich een oplaadbare accu. Een nuttige optie is dat je de batterij met een powerbank kunt opladen. Gebruik hiervoor het bijgesloten zakje. Je voorkomt op die manier gedoe met een netsnoer en stekkerdoos. Als de batterij volledig is opgeladen, gaat die zo'n zes maanden mee. In het keypad gaan AAA-batterijen.

Netatmo Slim Deurslot 

Wil je een slim deurslot mét fysieke sleutels kopen, dan kun je dit kwalitatieve product van Netatmo overwegen. Het merk levert namelijk drie exemplaren mee. Overigens schaf je optioneel nog extra sleutels aan. Je hebt daarmee ook toegang wanneer je de smartphone niet op zak hebt, bijvoorbeeld na een rondje hardlopen. In de app deel je naar eigen wens (tijdelijke) digitale sleutels uit. Als je met de smartphone in de buurt bent, kun je het slot ontgrendelen. Dat werkt met behulp van bluetooth.

Op het gebied van veiligheid heeft Netatmo zijn zaakjes goed voor elkaar. Zo is dit SKG***-gecertificeerde slot behoorlijk sterk, waardoor inbrekers minder kans maken. Is jouw deur dikker dan tien centimeter, dan heb je een apart verkrijgbaar verlengstuk van 45 millimeter of 50 millimeter nodig. Dit product is geschikt voor deuren met een Europees cilinderslot. Je dient deze cilinder te vervangen, maar dat is volgens de fabrikant niet moeilijk. Vier inbegrepen AAA-batterijen zorgen voor de stroomvoorziening. Zijn die leeg en kun je het slot niet meer openen? Voor noodgevallen activeer je het apparaat via de aanwezige micro-usb-poort. Lees voor meer informatie deze uitgebreide review op ID.nl.

▼ Volgende artikel
Series bingen zonder gehaper: zo zorg je voor stabiele streams
© Vasiliy - stock.adobe.com
Huis

Series bingen zonder gehaper: zo zorg je voor stabiele streams

Streamen zonder frustratie begint niet bij een nóg sneller en duurder abonnement, maar bij een slim ingericht thuisnetwerk. Met de juiste instellingen, slimme plaatsing van mesh-punten en een paar kabels kijk je voortaan zonder haperingen naar je favoriete series en films, zélfs als het hele gezin tegelijk online is.

In dit artikel lees je:
  • Welke wifi-kanalen en instellingen voor stabiel streamen zorgen
  • Hoe je mesh-punten slim plaatst en verbindt
  • Waarom bekabelen van tv, console en mediabox buffering voorkomt
  • Hoe je met QoS bandbreedte slim verdeelt binnen het gezin
  • Aanbevolen instellingen voor appartement, rijtjeshuis en vrijstaand huis

Kanalen en storingsvrij werken

Begin niet met gokken, maar met meten. Installeer een wifi-scanner op je laptop of telefoon en kijk welke netwerken in huis actief zijn op 2,4 en 5 GHz, en welke kanalen daarbij horen. Log daarna in op je router en open de wifi-instellingen. Zet op 2,4 GHz het kanaal handmatig vast op 1, 6 of 11 en kies een bandbreedte van 20 MHz om storingen te beperken. Zet automatische kanaalselectie uit als er veel netwerken om je heen zijn, zodat je buren jouw kanaalkeuze niet telkens wegdrukken.

Ga op 5 GHz naar de geavanceerde instellingen en kies een vast kanaal in het UNII-1-blok (36, 40, 44 of 48). Daarmee voorkom je onderbrekingen door radar (DFS). Begin met 80 MHz kanaalbreedte. Zie je veel herhalingen of valt de verbinding weg, stap dan terug naar 40 MHz voor meer stabiliteit. Zet Smart Connect tijdelijk uit en geef 2,4 en 5 GHz een eigen netwerknaam, zodat je apparaten gericht kunt testen. Heb je een router met wifi 6E én apparaten die dat ondersteunen, maak dan een aparte 6GHz-SSID aan voor korteafstand-streaming in dezelfde kamer.

Wat is Smart Connect?

Smart Connect is een functie waarbij je router of mesh-systeem zelf bepaalt of een apparaat op 2,4 of 5 GHz wordt aangesloten. Je ziet dan maar één netwerknaam. Handig voor gemak, maar bij drukke omgevingen of oudere apparaten kan handmatig scheiden van de banden stabieler zijn.

©TP-Link

Mesh die werkt: plaatsing en verbinding

Zet het eerste mesh-punt ergens vrij en centraal neer, dus niet weggestopt in de meterkast. Plaats het tweede punt halverwege de route naar de plek waar je kijkt, op heuphoogte en uit de buurt van metalen oppervlakken of magnetrons. Open de mesh-app en controleer bij Backhaul hoe de verbinding loopt: bekabeld of via 5 GHz.

Trek waar mogelijk een netwerkkabel naar elk mesh-punt. Als tijdelijke oplossing werkt een korte kabel naar een stopcontact met een kleine gigabitswitch beter dan een repeater op het randje van het bereik. In veel apps zie je live of een punt goed staat. Verplaats het totdat de verbinding als 'goed' wordt aangegeven en bevestig dit met een teststream in 4K.

Krijg je na een stroomstoring toch weer een draadloze verbinding, herstart dan eerst het hoofdstation en daarna de satellieten. Sluit je tv, mediabox of streaming-stick bij voorkeur direct met een kabel aan op het dichtstbijzijnde mesh-punt. Zo haal je het meeste uit het systeem en ontlast je de draadloze verbindingen voor telefoons en tablets.

©Linksys

Bekabeld streamen

De simpelste manier om buffering te voorkomen is door belangrijke apparaten met een kabel aan te sluiten. Begin bij je tv, mediabox of gameconsole: verbind ze met een netwerkkabel en kies in het apparaatmenu voor Ethernet of Bekabeld netwerk. Controleer in je router of alle poorten op 1 Gbit/s werken. Oude switches die nog op 100 Mbit/s draaien, kunnen al vol lopen met één 4K-stream en wat achtergrondverkeer.

Gebruik bij nieuwe kabels minimaal Cat6 voor langere afstanden of door plafonds. Werk kabels netjes weg via plinten of langs plafondranden en test de verbinding met een 4K-stream. Vaak kun je in de tv-app bij 'Statistieken voor nerds' (Android of Google TV) of een vergelijkbare optie de doorvoer bekijken. Staat de tv in een kamer zonder kabel, sluit hem dan aan op de LAN-poort van het dichtstbijzijnde mesh-punt. Providers raden dat niet voor niets aan: een kabel naar je mediabox of console levert de meest stabiele kijkervaring en houdt de wifi vrij voor de rest van het gezin.

©Людмила Коротков

Bandbreedte verdelen: QoS en slimme sturing

Als meerdere mensen thuis tegelijk streamen en gamen, helpt het om de bandbreedte slim te verdelen. Meet eerst je echte internetsnelheid bekabeld. Stel daarna in je router of mesh-app Quality of Service (QoS) in en voer die waarden exact in. Selecteer je tv, mediabox, streaming-stick en eventueel decoder als apparaten met hoge prioriteit.

Gebruik je bijvoorbeeld een Fritz!Box, ga dan naar Internet > Filters > Prioritization en maak een nieuwe regel voor je streaming-apparaten. Zet in je wifi-instellingen Band steering of Smart Connect aan als je één netwerknaam wilt gebruiken, maar laat dit uit als oudere apparaten daardoor problemen krijgen. Blijft het netwerk traag onder belasting, verlaag dan de kanaalbreedte van 80 naar 40 MHz en test opnieuw. Minder breed is vaak stabieler bij veel netwerken in de buurt.

©AVM-Fritz

Aanbevolen instellingen per woonsituatie

In een appartement met veel buren kies je op 2,4GHz kanaal 1, 6 of 11 met 20 MHz en zet je je IoT-apparaten daar op vast. Alle streamingapparaten zet je op 5 GHz met kanaal 36, 40, 44 of 48. Gebruik 40 MHz als er veel netwerken in de omgeving zijn. Zet Smart Connect pas aan als de basis stabiel is.

In een rijtjeshuis met twee verdiepingen plaats je een mesh-punt op de overloop en verbind je die bekabeld met de router. Hang de tv en console aan dat punt voor een gegarandeerd vloeiende ervaring. In een vrijstaand huis met dikke muren werkt een derde mesh-punt op de begane grond vaak beter dan extra zendvermogen. Leg waar mogelijk een bekabelde backhaul.

Heb je apparaten met wifi 6E, zet dan een aparte 6GHz-SSID aan voor korteafstand-streaming in dezelfde kamer. Houd altijd rekening met de dienst die je gebruikt: Netflix adviseert 15 Mbit/s per UHD-stream. Tel daar wat marge bij op voor pieken en overhead, en reserveer via QoS bandbreedte voor streaming. Blijkt je stream toch te haperen, stap dan terug naar 40 of 20 MHz kanaalbreedte. De vuistregel ook hier is: stabiliteit is belangrijker dan pieksnelheid.

©Jakub

Stabiel streamen vraagt om keuzes

Een stabiel netwerk bouw je niet met 'nog meer megabits', maar met doordachte instellingen. Kies vaste kanalen en passende kanaalbreedtes in plaats van automatische keuzes. Zet mesh-punten strategisch neer en gebruik waar mogelijk kabels. Sluit tv's, mediaboxen en consoles direct bekabeld aan zodat de wifi vrij blijft voor mobiele apparaten. En verdeel de bandbreedte met QoS en eventueel band steering. Zo krijg je een streamingnetwerk dat ook onder gezinsdruk gewoon blijft draaien, nu én straks, ook als 6 GHz-apparaten hun intrede doen.