Wanneer je een tablet wilt kopen, is de belangrijkste keuze die je moet maken, voor welk besturingssysteem je kiest. Apples iOS, Android van Google of toch Microsofts Windows? Ondanks dat de besturingssystemen flink verschillen, zijn er natuurlijk ook flink wat overeenkomsten.

Toen Apple de eerste iPad op de markt bracht, werd het apparaat niet door iedereen enthousiast ontvangen. Wie zat er immers te wachten op een grote iPod touch? Inmiddels weten we wel beter en is de tablet voor velen een onmisbaar apparaat geworden. Voor het eerst is er namelijk een mobiel apparaat dat krachtig genoeg is om complexe software te draaien en draadloos te verbinden met internet, maar toch compact genoeg is om in iedere tas te stoppen.

Door het relatief grote scherm heeft een tablet, in tegenstelling tot een smartphone, het juiste formaat om comfortabel tekst te lezen en indien nodig te bewerken. Eigenlijk is vrijwel alle functionaliteit die je verwacht van een notebook, samengeperst in een apparaat waar je op kunt werken op plekken waar dat eerst niet mogelijk was.

Apps

De software op een tablet is misschien nog wel belangrijker dan de hardware. De besturingssystemen bieden allemaal net een andere gebruikerservaring. Er zijn verschillen in de manier waarop je op internet surft, afbeeldingen beheert en e-mail synchroniseert. Ook is er een groot verschil tussen de verschillende besturingssystemen in zowel de kwantiteit als kwaliteit van de apps.

Hoe goed een besturingssysteem ook is, zonder apps ben je waarschijnlijk snel op je tablet uitgekeken. Over de hoeveelheid apps kunnen we kort zijn: de iPad heeft op app-gebied nog altijd de beste papieren (475.000 iPad-apps op het moment van schrijven), terwijl Windows 8.1/RT het kleinste app-aanbod heeft.

©PXimport

Windows 8/RT biedt momenteel de minste apps, maar dat zou weleens kunnen veranderen.

Net als bij normale apps is ook bij games de iPad het platform met het grootste aanbod. De nieuwste iPad Air en iPad mini met Retina-display zijn grafisch erg krachtig en in staat om prachtige visuele effecten weer te geven. Iets dat te zien is in spellen als Mass Effect Infiltrator en Infinity Blade 3 (review).

Ook voor Android zijn er spellen van hoge kwaliteit, maar in aantal zijn het er een stuk minder. Dat ligt niet aan de mogelijkheden van de beste Android-tablets. Rockstars Grand Theft Auto 3 loopt net zo soepel op een Android-tablet als op de iPad en ziet er net zo goed uit. Windows-tablets bevatten vergelijkbare hardware, maar bieden momenteel een stuk minder spellen.

©PXimport

De App Store op de iPad is goedgevuld met zowel betaalde als gratis spellen.

Dat de iPad zo populair is bij ontwikkelaars, komt door het hogere marktaandeel en het beperkte aanbod van hardware. Ontwikkelaars kennen de sterke en zwakke punten van de iPad beter dan dat ze die kennen voor de hele reeks Android-tablets die gebruikmaken van verschillende grafische chips.

©PXimport

Ook Android biedt oneindig veel nieuwe apps.

E-mail

Omdat tablets ontworpen zijn om onmiddellijk gebruiksklaar te zijn en altijd in stand-by staan, zijn ze ideaal om snel te controleren of je nieuwe mailberichten hebt. iOS, Android en Windows zijn prima geschikt om te gebruiken voor e-mail. We hebben op dit gebied dan ook geen duidelijke favoriet.

Apple laat je verschillende webmaildiensten, Exchange-, IMAP- of POP3-accounts gebruiken. Deze kun je allemaal koppelen aan de Inbox, waardoor je snel nieuwe berichten kunt vinden. Herinneringen, afspraken en contacten kunnen gesynchroniseerd worden met de apps van iOS.

Wanneer je een Android-tablet in gebruik neemt, dan zal het apparaat je vragen om je Google-account, waarmee de tablet automatisch ook gebruikmaakt van jouw Gmail-adres. Het Google-account wordt gebruikt voor alle diensten van Google, waaronder Picasa, Google Docs en YouTube. Hoewel er dus altijd een Google-account aan de tablet gekoppeld wordt, behandelen de verschillende fabrikanten e-mail soms toch op hun eigen manier. Samsung heeft bijvoorbeeld zijn eigen mailprogramma. Net als iOS werkt ook Android samen met Exchange-servers en is er ook ondersteuning voor IMAP- en POP3-accounts.

In Windows 8.1/RT wordt e-mail afgehandeld door de app E-mail. Uiteraard kun je een Outlook.com-account gebruiken, maar ook andere maildiensten worden goed ondersteund, zoals we dat van Windows gewend zijn.

©PXimport

De iPad ondersteunt net als Android en Windows de meest populaire e-mailaccounts.

Video's

Eén van de redenen om een tablet te kopen, is voor het kijken van video's. Films en tv-series nemen wel een hoop ruimte in. Een tablet met 16 gigabyte of minder geheugen is al snel te krap als je een tablet voornamelijk wilt gebruiken om video's te bekijken. Voor alle platformen is echter de videodienst Netflix (review) beschikbaar, welke je online films en series laat streamen.

Muziek die je al hebt, is zonder problemen op iedere tablet te luisteren. Voor video's gaat dat wat lastiger omdat tablets lang niet alle bestandsformaten ondersteunen. De iPad is het meest kieskeurig in wat hij afspeelt. Eigen video's moet je daarom vrijwel altijd converteren naar een formaat dat door iOS wordt afgespeeld. Je kunt een programma zoals Handbrake (www.handbrake.fr) gebruiken om een video om te zetten naar een geschikt formaat. Vervolgens neem je de film op in je iTunes-bibliotheek en zet je hem op de iPad. De app VLC laat je gelukkig meerdere bestandsformaten afspelen op de iPad.

Android 4.3 en Windows 8.1 (RT) zijn een stuk minder kieskeurig op het gebied van videoformaten en kunnen uit zichzelf al meer formaten afspelen. Je hebt dus een goede kans dat een film zonder converteren werkt. Toch zijn lang niet alle videobestanden af te spelen en zorgt bijvoorbeeld audio ook bij de Android-tablets met de NVIDIA Tegra 3 voor problemen. Zo wordt een audiotrack in het DTS-formaat niet weergegeven. Uiteraard kunt je ook bij een Android- of Windows-tablet gebruikmaken van een programma als Handbrake om een bestand om te zetten.

Welke tablet je ook kiest, je kunt nooit helemaal voorkomen dat je (sommige) videobestanden moet omzetten. Een tablet met een usb-poort is handig omdat je dan je video's op een stick kunt zetten en vervolgen kunt afspelen. Vrijwel alle Windows-tablets en de meeste Android-tablets hebben een usb-poort.

Toetsenborden

Als je echt op een tablet wilt werken, dan kun je niet om een toetsenbord heen. Alle tablets ondersteunen losse bluetooth-toetenbordjes. Fraaier is om, indien beschikbaar, een officieel toetsenbord dat bij je tablet hoort, aan te schaffen. Vaak wordt je tablet hier netjes ingezet zodat je een soort kleine laptop krijgt. Apple maakt zelf zoiets dergelijks niet voor de iPad, de meeste andere fabrikanten hebben wel eigen toetsenbordocks voor tablets.

©PXimport

Alle tablets kun je verbinden met een toetsenbord en voor sommige tablets zijn speciale docks zoals bijvoorbeeld deze ASUS Transformer Prime.

Browsen

Browsen is op tablets door de capacitieve multitouch-schermen op alle duurdere tablets een genot. Je kunt een vingerbeweging maken om in te zoomen zodat tekst goed leesbaar wordt, een trucje dat op zowel iOS, Android als Windows werkt. Ook het wisselen tussen meerdere tabbladen is geen probleem voor tablets, inmiddels kunnen de standaardbrowsers dit allemaal. Windows-tablets hebben zelfs twee browsers aan boord. De eerste vind je terug in de Moder UI-omgeving en is geoptimaliseerd voor aanraakschermen. De tweede browser zie in de desktop-omgeving en is de klassieke versie van Internet Explorer die je kent van Windows 7.

Het browsen op een tablet wordt nog handiger als je favorieten kunt uitwisselen tussen je tablet en je pc. Safari op de iPad kan dankzij iCloud favorieten uitwisselen met Safari op andere iOS-appraten, een Mac of pc en met Internet Explorer op de pc. De browser van Android kan favorieten synchroniseren met Google Chrome. Bij Windows wordt het synchroniseren van favorieten geregeld door je Microsoft-account.

©PXimport

Alle browsers ondersteunen tabbladen, maar Windows doet dat op een tablet wel op zijn eigen manier.

Flash

Een nadeel van de iPad dat vaak genoemd wordt, maar steeds minder relevant wordt, is dat Flash niet wordt ondersteund. Flash is, zoals je misschien weet, bedoeld om websites interactief te maken met animaties, video's en spelletjes. Volgens Apple maakt Flash de browser instabiel en gebruikt Flash veel processorkracht en dus batterijleven. Het wel ondersteunde HTML5 neemt steeds meer zaken over die voorheen met Flash gedaan werden, dus het gemis hieraan wordt steeds minder een probleem.

Android-tablets ondersteunen wel Flash, maar de ontwikkeling van Flash is gestaakt, waardoor Flash op Android ook steeds minder relevant wordt. De Modern UI-browser van Windows RT ondersteunt alleen Flash voor sites die door Microsoft zijn goedgekeurd. De bureaubladbrowser van Windows 8 ondersteunt wel volledig Flash. De bureaubladbrowser van Windows ondersteunt echter alleen Flash op door Microsoft goedgekeurde sites. Flash is zoals gezegd op zijn retour, dus een ramp is het niet.

Alternatieve browser

Wanneer je niet tevreden bent met de ingebouwde browser, dan kun je meestal een alternatief gebruiken. Firefox is bijvoorbeeld een populaire browser voor Android en ook Google Chrome is beschikbaar voor Android. Chrome is er ook voor de iPad. Heb je een langzame verbinding, dan is Opera Mini wellicht interessant. Deze browser voor iOS en Android comprimeert de webpagina's eerst op een eigen server voordat ze worden geopend. Ook Dolphin (http://dolphin-browser.com), een browser die gebruikmaakt van gebaren, is beschikbaar voor zowel iOS als Android.

©PXimport

Googles eigen Chrome is wat ons betreft een verplichte download voor Android-gebruikers en ook interessant voor iPad.

Office

Tablets zijn uitermate geschikt voor het consumeren van informatie, maar uiteraard kunnen ze ook productief gebruikt worden. Zeker als je de beschikking hebt over een 'echt' toetsenbord, waarbij we bijvoorbeeld denken aan de ASUS Transformer-tablets.

Wie documenten maakt die uitgewisseld moeten worden, kan niet om Microsofts Office-bestandsformaten heen en uiteraard ben je dan het beste af met een Windows-tablet waarbij je Microsoft Office 2013 gratis krijgt. Wat ons betreft echt een sterk argument voor Windows. Op een Windows 8.1-tablet kun je zelf Office 2013 kopen of een gratis Office-pakket als LibreOffice installeren.

©PXimport

Windows RT-tablets hebben goede papieren op office-gebied door het meeleveren van Office 2013.

Wie altijd een internetverbinding heeft, kan proberen of Google Docs voldoet. De mobiele versie is niet zo uitgebreid als de echte versie, maar je kunt via de browser op een tablet wel bestanden aanmaken en bewerken. Via een computer kun je deze bestanden downloaden in een Microsoft Office-bestandsformaat. Google Docs werkt echter alleen met een actieve internetverbinding, al heeft Google voor Android de app Google Drive waarmee je documenten offline kunt lezen. Bewerken kan echter niet. Er zijn voor zowel de iPad als Android-tabets betaalde apps van derden waarmee je offline Google Docs-bestanden kunt bekijken en bewerken. Wij zouden echter voor een 'echt' Office-pakket gaan.

Gebruikers van de iPad kunnen het beste Apples eigen Office-apps uit de iWork-suite gebruiken. Je kunt Pages, Numbers of Keynote los aanschaffen, maar iedereen die een nieuw iOS-apparaat aanschaft (zoals de iPad Air) krijgt het softwarepakket geheel gratis. De iWork-apps kunnen de documenten synchroniseren met iWork op een Mac.

©PXimport

Apples eigen iWork is een prima office-suite voor de iPad, en sinds kort nog gratis ook.

Er zijn voor de iPad ook alternatieve Office-apps zoals Documents to Go Premium en Quickoffice Pro HD die 15 en 18 euro kosten. Beide pakketten zijn ook beschikbaar voor Android. Bij de meeste Android-tablets wordt overigens al een Office-pakket meegeleverd. ASUS, Acer en Samsung leveren bijvoorbeeld Polaris Office bij de meeste tablets mee.

©PXimport

De meeste Android-tablets hebben Polaris Office als meegeleverd office-pakket.

Evernote

Een erg handige dienst die raakvlakken heeft met een tekstverwerker, is de clouddienst Evernote. Dit is een plakboek voor bijvoorbeeld notities en afbeeldingen. Informatie die je in Evernote bewaart, kun je delen tussen tablets, smartphones en computers. Evernote is geen vervanger voor een tekstverwerker, maar doet meer dienst als aanvulling en kun je gebruiken om informatie uit te wisselen via de cloud. Als je een betaald account neemt bij Evernote (5 dollar per maand), dan kun je op je tablet offline documenten maken en bewerken. Evernote is ook met een gratis account heel handig en is voor ieder platform beschikbaar.

©PXimport

Evernote is een handige app om notities tussen verschillende apparaten uit te wisselen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal: 1,43 inch

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.