De tv-afstandsbediening zorgt ervoor dat je op de bank kunt blijven zitten als je van zender wilt veranderen. Toch moet je voor het bedienen van je verlichting en thermostaat waarschijnlijk nog wel opstaan. Niet nodig: je bedient de verlichting en de thermostaat draadloos via je tablet.

Domotica of huisautomatisering is verre van nieuw. Eind jaren tachtig leverde Chriet Titulaer met het Huis van de Toekomst een huis vol met de toen nieuwste snufjes af. Domotica was toen interessant, maar vooral erg duur. Lees ook: 10 tips om je pc te bedienen met je tablet.

Nog steeds denken we bij het woord domotica direct aan dure oplossingen die veelal met bedrade apparatuur werken. Dergelijke systemen hebben een dure controle-unit die het middelpunt van het systeem vormt. Daarnaast moeten er overal draden naartoe getrokken worden die de diverse sensoren met het systeem verbinden. Gelukkig is tegenwoordig ook draadloos veel mogelijk (zorg voor een stabiele en snelle verbinding) en hoef je je huis echt niet ingrijpend meer te verbouwen.

Smartphone of tablet als middelpunt

Een 'echt' domoticasysteem heeft een centraal basisstation nodig dat de diverse onderdelen in het systeem met elkaar verbindt en een centrale bediening mogelijk maakt. Tegenwoordig is een dergelijk los systeem met één centraal middelpunt niet altijd meer nodig. Wanneer je een smartphone of tablet hebt, dan heb je het basissysteem al in handen. Je kunt namelijk via het app-overzicht van een smartphone of tablet allerlei apparatuur bedienen.

Dit apparaat speelt hierbij dus de rol van centrale afstandsbediening waarmee je allerlei zaken bedient en instelt. De slimme apparatuur die je met je smartphone of tablet bestuurt, hoeven onderling niet per se te kunnen communiceren. Het maakt immers niet uit dat je de verlichting via een andere app bedient dan je thermostaat of je muzieksysteem (waar we uitgebreid op in gaan in dit artikel); de apps staan op hetzelfde apparaat in je broekzak. Een belangrijk voordeel van een smartphone of tablet als middelpunt van je 'smarthome' is dat alle individuele componenten van verschillende merken kunnen zijn. Tevens is de configuratie doorgaans minder ingewikkeld. Het nadeel van al de losse apparaten en aparte merken is dat er uiteindelijk een minder vergaande integratie mogelijk is.

Ecosystemen

We gaan in dit artikel vooral in op losstaande producten die met een app te bedienen zijn. Er zijn echter ook complete domotica-systemen die diverse onderdelen zoals verlichting en alarmdetectie via één app ontsluiten. Omdat er gebruikgemaakt kan worden van draadloze communicatie, is het voor deze systemen niet noodzakelijk om draden te trekken.

Een simpel systeem is KlikAAnKlikUit, dat voornamelijk bedoeld is voor het bedienen van verlichting en het in- of uitschakelen van apparatuur. Je vindt het assortiment hier. Een uitgebreider systeem is HomeWizard, dat bestaat uit een basisstation waaraan verlichting, alarmeringssystemen, IP-camera's, energiemeters, thermostaten en weerstations gekoppeld kunnen worden. HomeWizard is compatibel met producten van sommige andere systemen zoals KlikAanKlikUit en Philips hue. Een nadeel van zowel KlikAanKlikUit als HomeWizard is dat het systeem alleen eenrichtingscommunicatie ondersteunt, waardoor je niet zeker weet of een schakelactie gelukt is.

Z-Wave

Wil je nog meer flexibiliteit dan KilkAanKlikUit of HomeWizard bieden, dan kun je bijna niet om Z-Wave heen. Z-Wave is een draadloos protocol dat in twee richtingen kan communiceren, waardoor een lamp of ander apparaat bijvoorbeeld kan melden dat hij aan staat. Het protocol wordt door veel merken gebruikt en Z-Wave-producten zijn doorgaans compatibel met elkaar. Er zijn schakelaars, dimmers, sensoren en energiemeters.

Een Z-Wave-netwerk heeft een centrale controller nodig die contact houdt met de Z-Wave producten en je in staat stelt om de diverse onderdelen (met een app) aan te sturen. Dit kan een gespecialiseerd op een router lijkend apparaat zijn, maar voor de knutselaar ook een usb-stick in een pc of Raspberry Pi. In Nederland heeft e-Domotica van Cross Hardware een uitgebreid assortiment Z-Wave-spullen met schakelaars, sensoren, camera's en energiemeters. E-Domotica heeft ook de keuze uit twee basisstations die noodzakelijk zijn als je het systeem met een app wilt bedienen.

©PXimport

Cross Hardware biedt met e-Domotica een systeem dat gebruik maakt van Z-Wave.

Netwerk als basis

Omdat de smartphone of tablet het middelpunt vormt van ons smarthome, is het draadloze netwerk een erg belangrijk onderdeel en moet je overal in huis een goed bereik hebben. Draadloos bedienbare thermostaten, lampen en muzieksystemen vereisen vaak dat je een bridge bedraad aansluit op je netwerk. Het product zelf communiceert dan draadloos via een eigen protocol met de bridge, die de signalen vervolgens doorgeeft aan je netwerk.

Zo kun je bijvoorbeeld de thermostaat met je smartphone bedienen. Over het algemeen monteer je een bridge in je meterkast, maar je kunt het apparaat in principe overal op je bedrade netwerk aansluiten. Het is handig om in ieder vertrek in je huis een bedrade netwerkaansluiting te hebben. Zo kun je bridges overal plaatsen als blijkt dat er vanuit je meterkast onvoldoende bereik is. Ook kun je apparatuur die op een vaste plek staat beter bedraad aansluiten.

Verlichting

Een van de meest concrete en handige toepassingen voor een slimmer huis is het bedienen van de verlichting met een smartphone of tablet. Je hoeft niet meer op te staan en je kunt automatische schema's maken om de verlichting te schakelen. Philips heeft met hue verlichting die bedienbaar is middels een app en die zestien miljoen kleuren kan tonen. Het voordeel van Philips' systeem is dat je enkel de gloei- of spaarlampen hoeft te vervangen door de led-lampen van Philips.

Het nadeel hiervan is dat de lampen uiteraard wel moeten passen, ze zijn enkel in de normale E27-fitting en de GU10-halogeenfitting beschikbaar. Een concurrerend systeem dat potentie heeft is LIFX waarbij iedere lamp is voorzien van een wifi-radio. Hierdoor is er geen aparte bridge nodig. De LIFX-lamp heeft een E27-fitting, kost 90 euro en kan eveneens zestien miljoen kleuren tonen. Qua mogelijkheden voor automatisering met bijvoorbeeld tijdschema's is het systeem momenteel veel minder uitgebreid dan hue. Andere bekende fabrikanten staan in de startblokken om ook met slimme lampen te komen die je zo in een armatuur kunt draaien. Belkin komt met led-lampen en LG is in thuisland Zuid-Korea actief met slimme lampen.

©PXimport

De LIFX is net als de Philips hue een slimme lamp die je in een armatuur draait.

Zonder kleur

Behalve voor speciale lampen die je zo in een armatuur kunt draaien, kun je ook kiezen voor oplossingen die werken met stekkerblokken of inschroeffittingen om normale gloei- of spaarlampen te bedienen. Een relatief goedkope oplossing is KlikAanKlikUit. KAKU biedt fittingschakelaars aan die je tussen de fitting van een armatuur en de lamp draait. Ook zijn er schakelbare stekkerdozen en inbouwschakelaars beschikbaar. Deze inbouwschakelaars dien je in te bouwen in een wanddoos of centraaldoos, wat dus wel wat handigheid op het gebied van elektra vereist. Om het systeem te bedienen, biedt KAKU afstandsbedieningen en (draadloze) wandschakelaars. App-bediening is mogelijk met het Internet Control Station ICS-1000, dat ongeveer 150 euro kost. Een nadeel van KAKU is dat het systeem geen tweewegcommunicatie biedt: een lamp kan dus niet melden of een schakelopdracht gelukt is.

Een soortgelijk systeem is te koop van het merk HomeWizard dat tevens integratie met Philips hue biedt en voor verlichting gebruikmaakt van onderdelen van KAKU. Duurder is een systeem gebaseerd op Z-Wave. Ook voor Z-Wave heb je fittingschakelaars, stekkerdozen en inbouwschakelaars. Z-Wave is duurder dan KAKU, maar ondersteunt wel tweerichtingscommunicatie zodat je kunt controleren of een schakelactie gelukt is. We verwachten dat ook steeds meer netwerkfabrikanten in deze markt gaan stappen. Belkin biedt WeMo-stopcontactschakelaars aan die je losstaand kunt gebruiken en AVM Fritz!Box levert schakelbare stekkerdozen die je kunt koppelen aan een FRITZ!Box-router.

©PXimport

KlikAanKlikUit-schakelaars kun je met een app bedienen via het ICS-1000 Internet Control Station.

Overwegingen

Welke oplossing je ook kiest, het creëren van slimme verlichting is altijd een stuk duurder dan het gebruiken van normale verlichting. Het is bovendien de vraag of het echt handig is om in alle ruimtes van je huis app-gestuurde verlichting te hebben. In een hal of badkamer wil je waarschijnlijk zonder al teveel gedoe de verlichting inschakelen, en is het niet handig als je hiervoor je smartphone moet gebruiken.

Sowieso moet je goed in de gaten houden dat verlichting altijd ook nog met een wandschakelaar te bedienen is. Dat is wel zo handig voor gasten en voor noodgevallen.

Philips hue

Philips was één van de eerste fabrikanten die met app-aangestuurde lampen op de markt kwam. De startset bevat drie lampen en de benodigde bridge die je op je router aansluit. De lampen zijn er met E27- of GU10-fitting. Je kunt de drie lampen uit de startset vanwege de lichtopbrengst het beste in één kamer installeren. Philips hue kan zestien miljoen kleuren voortbrengen en je stelt de kleur en helderheid in met de iOS- of Android-app. In een noodgeval kun je de verlichting inschakelen zonder smartphone door de normale wandschakelaar aan en uit te schakelen.

Behalve handmatig kun je de verlichting ook schakelen op basis van tijdschema's, zodat de verlichting bijvoorbeeld aangaat als je moet opstaan. Het is mogelijk om de lampen aan te laten sturen middels IFTTT. Zo kun je de lampen laten schakelen of van kleur laten veranderen op basis van gebeurtenissen, zoals de ondergang van de zon. Naast de normale lampen heeft Philips onder de naam Friends of hue ook lichtslangen en losse sfeerlampen die je kunt koppelen aan hue. Philips komt na de zomer tevens met de hue Lux die alleen wit licht geeft en die door het gebrek aan kleuren een goedkoper alternatief vormt. Philips heeft voor Hue helaas geen stopcontactschakelaars waar je iedere lamp met een stekker op kunt aansluiten (al is er wel een trucje door oudere Living Whites stekkerdozen te gebruiken).

©PXimport

Belkin WeMo Switch

Belkins WeMo Switch is een schakelbare contactdoos die direct te bedienen is met je smartphone. Je hebt hier geen centraal apparaat voor nodig. Dit komt doordat de WeMo een ingebouwde wifi-radio heeft om met je netwerk en de app te communiceren. Je neemt de WeMo Switch in gebruik door de app op je smartphone te installeren en vervolgens contact te maken met het eigen wifi-netwerk van de WeMo.

Vervolgens koppel je de WeMo Switch aan je eigen thuisnetwerk en is het apparaat te bedienen via de app. Door een lamp aan te sluiten, kun je de lamp op afstand aan en uit zetten, maar je kunt bijvoorbeeld ook een koffiezetapparaat aansluiten. Schakelacties kunnen behalve handmatig ook gedefinieerd worden op tijd, zodat het licht automatisch aanspringt op een bepaalde tijd. Net als Philips' Hue kan WeMo ook aangestuurd worden door IFTTT waardoor je verlichting of andere apparatuur aan of uit kan laten schakelen op basis van gebeurtenis. Net als bij Hue kun je dus de verlichting aan laten gaan wanneer de zon ondergaat.

We vinden de WeMo Switch een leuk product, zeker omdat je het direct kunt gebruiken zonder dat je een verdere infrastructuur nodig hebt. Een nadeel is wel dat de WeMo Switch een fors apparaat is dat mogelijk een ander stopcontact blokkeert. Er is ook een variant met een bijgeleverde bewegingsdetector zodat je ook kunt schakelen op basis van beweging. Heb je even geen smartphone, dan zit er een knopje op de WeMo Switch zelf om hem te schakelen.

©PXimport

Slimme verwarming

Een interessante upgrade voor je huis is een slimme thermostaat die je met een app kunt bedienen. Zo hoef je niet naar je thermostaat te lopen om de verwarming aan te zetten. Ook kun je de verwarming alvast aanzetten als je onderweg naar huis bent zodat je thuiskomt in een warm huis. Omgekeerd is natuurlijk ook mogelijk: je kunt je verwarming onderweg juist uitzetten als je dat vergeten bent.

Ten opzichte van een reguliere klokthermostaat kun je op deze manier energie besparen omdat je meer mogelijkheden hebt om te regelen dat de verwarming alleen aanstaat als je thuis bent. De bekendste slimme thermostaat is de Nest Thermostaat die inmiddels onderdeel is van Google. De Nest is ontwikkeld voor de Amerikaanse markt en werkt daarom niet zonder meer in Nederland. Het ziet er wel naar uit dat de Nest binnen niet al te lange tijd ook in Nederland te koop is. De ingebouwde software ondersteunt inmiddels Nederland voor de tijd en voor weerinformatie en de Nest is al te koop in Engeland.

©PXimport

De Nest is een bekende slimme thermostaat, maar is nog niet in Nederland verkrijgbaar.

Energieleverancier

Je hoeft echter niet op de Nest te wachten, want er is op de Nederlandse markt genoeg keuze qua slimme thermostaten. Je kunt ten eerste kiezen voor oplossingen van energieleveranciers zoals de Essent E-thermostaat, Nuon E-manager en Eneco Toon. Elke energieleverancier legt andere accenten, maar app-bediening is in alle gevallen mogelijk. Waar Essent puur een thermostaat biedt (149 euro voor Essent-klanten, anders 249 euro), kunnen Eneco's Toon (195 euro inclusief installatie) en Nuons E-manager (199 euro) ook je energieverbruik bijhouden. Bij Nuon betaal je 2,95 euro per maand en bij Eneco 3,50 euro per maand om de slimme mogelijkheden te gebruiken.

Beide thermostaten werken alleen volledig als je klant bent van de betreffende energieleverancier. De E-thermostaat van Essent kent geen maandelijkse abonnementskosten en is voor iedereen volledig bruikbaar, dus ook als je geen klant bij Essent bent.

©PXimport

Eneco's Toon is behalve een thermostaat ook een informatiescherm voor je energieverbruik.

Thermostaatfabrikanten

Je kunt ook kiezen voor een slimme thermostaat die losstaat van je energieleverancier. Thermostaatfabrikant Honeywell heeft de evohome die via een app te besturen is en Nefit heeft de Nefit Easy. De Nefit Easy kost 257 euro en is in eerste instantie bedoeld voor modulerende verwarmingsketels van Nefit. Hij is middels een optionele adapter ook aan te sluiten op een ketel die OpenTherm ondersteunt (vrijwel iedere modulerende ketel).

Ook het Nederlandse Thermosmart heeft een thermostaat met app-bieding op de markt, de Thermosmart kost 250 euro. Daarnaast heeft het Franse Netatmo een thermostaat met een E Ink-scherm die ontworpen is door Philippe Starck. Een nadeel van de Netatmo is dat OpenTherm niet ondersteund wordt en dat je dus moet terugvallen op aan/uit-bediening. Dat kan qua energieverbruik net iets minder zuiniger zijn. Het HomeWizard-domoticasysteem is voor 129,95 euro uit te breiden met de Heatlink, waarmee je de thermostaat via een app kunt bedienen. De HomeWizard maakt gebruik van OpenTherm en kan samenwerken met een al bestaande OpenTherm-kamerthermostaat.

©PXimport

De Netatmo Thermostaat die is ontworpen door Philippe Starck maakt gebruik van een E Ink-scherm.

Honeywell evohome Connected Pack

Thermostaatgigant Honeywell is sinds enige tijd ook actief met een thermostaat die te bedienen is via een app. De evohome valt op door een ruim kleurenaanraakscherm. Je kunt hem uit de laadstandaard halen, waarna je hem kunt gebruiken als een soort tablet. Het is fraai dat de thermostaat een vrij groot kleurenscherm heeft waardoor je hem eenvoudig kunt programmeren, maar dat is wellicht ook de reden dat niet alle instellingen via de app beschikbaar zijn.

De app kun je gebruiken om de temperatuur te wijzigen. Je kunt echter niet het klokprogramma of andere systeeminstellingen aanpassen. Ook jammer is dat je de evohome niet via een website kunt bedienen.

Je kunt de evohome als traditionele huiskamerthermostaat gebruiken, maar uniek is dat hij ook geschikt is voor zoneregeling via speciale radiografisch aangestuurde radiatorkranen. Deze radiatorkranen kunnen zelf een warmtevraag doen waarna alleen die ruimte wordt verwarmd. De speciale radiatorkranen kosten 99 euro per radiator. De evohome is er in een aan/uit- of een OpenTherm-variant. De installatie is niet moeilijk, je sluit een module aan op de ketel in plaats van de bestaande thermostaat en plaatst een bridge in de meterkast. De evohome communiceert draadloos met beide onderdelen. Wil je zoneregeling, dan raden we je wel aan om het systeem te kopen via een installateur. Zoneregeling kan namelijk betekenen dat je verwarmingssysteem een bypass nodig heeft om storingsvrij te werken.

©PXimport

Essent E-thermostaat

Hoewel de Essent E-thermostaat via Essent te koop is, is hij voor iedereen te gebruiken en is er geen maandelijks abonnement. Hij is behalve via Essent ook via andere winkels te koop, zoek naar ICY E-thermostaat. De E-thermostaat heeft een afmeting van 11,5 x 11,5 centimeter en is beschikbaar in zwart of wit. De thermostaat plaats je op de plek van je bestaande bedrade thermostaat en in de meterkast plaats je een meegeleverde bridge.

Via de E-thermostaat zelf kun je de temperatuur hoger of lager zetten en zie je de huidige en de gewenste temperatuur. De app is beschikbaar voor iOS en Android, tevens is de thermostaat via een website te bedienen. Via zowel de apps als de website kun je de thermostaat bedienen en programmeren. Lastig is dat een opdracht via de app soms pas na een paar minuten wordt doorgevoerd op de thermostaat. Essent richt zich sterk op energiebesparing. Een sensor houdt in de gaten of je aanwezig bent. De temperatuur wordt verlaagd als er enige tijd geen beweging wordt waargenomen. Je kunt de wachttijd zo ruim instellen dat je er in de praktijk geen last van zult hebben.

Als het donker is, gaat de verwarming na ongeveer twintig tot dertig minuten uit omdat de thermostaat er dan vanuit gaat dat je slaapt of niet thuis bent. Helaas is de periode voor deze lichtdetectie niet in te stellen. Dat kan lastig zijn als je ergens anders in huis bezig bent als het begint te schemeren.

©PXimport

Huis beveiligen

Als je niet thuis bent, is het prettig om te weten dat je gewaarschuwd wordt als er iets aan de hand is. Een alarmsysteem is hiervoor niet direct noodzakelijk en heeft bovendien vaak als nadeel dat je nog steeds niet kunt zien wat er aan de hand is. Een IP-camera met bewegingsdetectie is een simpele oplossing die wel laat zien wat er aan de hand is. Een nadeel van IP-camera's is vaak dat de configuratie om de beelden via internet te bekijken, lastig is. Inmiddels bieden diverse fabrikanten IP-camera's met een app.

Hierdoor kun je vanaf iedere plek direct op je smartphone kijken wat er in je huis gebeurt. Daarnaast kun je een waarschuwing krijgen als er beweging gedetecteerd wordt. IP-camera's met app zijn er onder andere van Eminent, Belkin, D-Link, ZyXel en Devolo. Normale IP-camera's zonder app kun je eventueel wel in combinatie gebruiken met een app door ze te verbinden met een NAS van bijvoorbeeld Synology. Synology biedt een camera-app die beelden laat zien van aangesloten IP-camera's.

©PXimport

IP-camera's zoals de D-Link DCS-933L komen met hun eigen app, waardoor je weinig hoeft in te stellen om het beeld overal te bekijken.

Alarmsystemen

Wil je toch liever een alarmsysteem, dan kun je kiezen voor een alarmsysteem dat met een app te bedienen is. Je kunt de systemen die we behandelen zelf installeren. Eminent verkoopt met het e-Alarm EM8610 een alarmsysteem dat bestaat uit een basisstation, bewegingssensor en deurcontact. Het systeem is onder andere uit te breiden met extra sensoren, een rookmelder en gasmelder. Bediening kan naast het bedieningspaneel met een afstandsbediening, RFID-tag of app.

Voor de communicatie met de buitenwereld dien je een simkaart in het alarm te stoppen waarna het alarm in te stellen is middels sms-berichten. De app die beschikbaar is voor iOS en Android maakt op de achtergrond tevens gebruik van sms-berichten om de commando's door te geven aan het alarm. Als er een alarmmelding is, dan word je gebeld en krijg je een sms. Eminent biedt geen aanvullende abonnementsdiensten om bijvoorbeeld automatisch een meldkamer te waarschuwen.

©PXimport

Eminent biedt met het e-Alarm EM8610 een simpele alarmoplossing met app.

Meer mogelijkheden

Wil je wel aanvullende alarmeringsdiensten, dan bieden WoonVeilig en SmartAlarm vergelijkbare alarmsystemen aan. In beide gevallen kost het basispakket 299 euro en bestaat het pakket uit twee bewegingssensoren, een afstandsbediening en een deurcontact. Bij SmartAlarm worden twee deurcontacten meegeleverd. Beide alarmsystemen zijn uit te breiden met extra sensoren, rookmelders en IP-camera's, zodat je kunt zien waarom er een alarmmelding is.

Voor de werking vereisen zowel WoonVeilig als SmartAlarm een maandelijks abonnement dat 8,95 euro per maand kost. Hiermee krijg je toegang tot een webportal om het alarm te bedienen en kun je het alarmsysteem ook bedienen met een iOS- of Android-app. Het gebruik van een IP-camera kost voor beide systemen 4 euro extra per maand. Een alarmmelding krijg je per e-mail, sms, telefoon en pushbericht. Daarnaast kan een contactpersoon gewaarschuwd worden. Voor beide systemen is het mogelijk dat een alarmmelding wordt opgevolgd door een echte alarmcentrale die een beveiliger of de politie naar je huis stuurt. Hiervoor worden extra kosten bovenop het normale abonnement gerekend.

©PXimport

WoonVeilig (afgebeeld) en SmartAlarm bieden alarmsystemen die opgevolgd kunnen worden door een meldkamer, maar waarvoor ook voor de basisfunctionaliteit een abonnement vereist is.

Domoticasystemen

De al eerder in dit artikel genoemde domoticasystemen HomeWizard en e-Domotica zijn eveneens te gebruiken als alarmsysteem. Voor HomeWizard zijn diverse sensoren zoals magneetcontacten en bewegingssensoren verkrijgbaar.

Je kunt een melding krijgen als een sensor iets opmerkt. Tevens is het mogelijk om IP-camera's te koppelen aan HomeWizard. Ook e-Domotica is middels magneetcontacten, bewegingsmelders, rookmelders en IP-camera's uit te breiden tot een alarmsysteem. Via een optioneel maandabonnement kun je gewaarschuwd worden per telefoon of sms.

©PXimport

Zowel HomeWizard als e-Domotica zijn middels optionele sensoren in te zetten als alarmsysteem.

Belkin Netcam Wi-Fi Camera met nachtzicht

De Belkin Netcam is een IP-camera die primair is ontworpen om in combinatie met een iOS- of Android-app te gebruiken. Belkin heeft de camera voorzien van een voet die tevens dienstdoet als wandbevestiging. De voet is erg stevig en op een handige manier aan de wand te bevestigen. Voor de installatie maak je draadloos verbinding via de iOS- of Android-app en stel je een account in.

Na installatie is de camera draadloos verbonden met je netwerk en kun je via de app overal het live-beeld bekijken. De beeldkwaliteit is net als bij veel andere IP-camera's matig, maar voldoet wel om bijvoorbeeld een hal in de gaten te houden. Je kunt foto's of opnamen maken die opgeslagen worden op je smartphone of tablet. Je kunt het camerabeeld ook via een website van Belkin bekijken. Minder handig is dat dit bij ons alleen goed werkte na installatie van een plug-in. De camera ondersteunt bewegingsdetectie en stuurt als er beweging wordt gedetecteerd netjes een e-mail met twee foto's.

Daarnaast kun je ervoor kiezen om optionele Cloud+ Premium-mogelijkheden in te schakelen. De app geeft je dan een pushnotificatie als er beweging wordt gedetecteerd en bewaart een serie afbeeldingen van de detectie in de cloud, die je als een filmpje kunt afspelen. Helaas was Cloud+ nog in bèta op het moment van schrijven en is het onduidelijk wat Cloud+ gaat kosten. Een sterk maar tegelijkertijd ook zwak punt is dat de Netcam primair voor de app ontwikkeld is. Dat is op zich handig, je kunt zonder lastige instellingen via de app het beeld van de camera zien. Tegelijkertijd heeft de camera geen lokale webinterface en dat is lastig als je in de toekomst wilt overschakelen naar bijvoorbeeld een NAS om videobeelden op te nemen.

©PXimport

Conclusie

We hebben je in dit artikel een introductie in de mogelijkheden voor een slimmer huis gegeven. Ook als je je beperkt tot losstaande producten met hun eigen apps, is er al een hoop leuks mogelijk. De Philips hue biedt je bijvoorbeeld een eenvoudig product dat verlichting een stuk leuker maakt terwijl een slimme thermostaat als Essents E-thermostaat bediening van de verwarming vanaf iedere plaats mogelijk maakt.

Een stap verder gaan complete systemen zoals HomeWizard of e-Domotica. Deze systemen zijn vooral interessant als je diverse onderdelen in je huis met elkaar wilt verbinden. Voor welke oplossing je ook kiest, het is prima mogelijk om voortaan lekker op de bank te blijven zitten as het licht aan moet of de verwarming hoger moet.

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.