Een kruidentuin in je keuken: zo kweek je zelf de lekkerste verse kruiden
Het kweken van verse kruiden is niet alleen leuk, maar ook nog eens heel makkelijk om in je eigen keuken te doen. Met wat zonlicht, water en aandacht kun je het hele jaar door verse kruiden oogsten!
In dit artikel leggen we uit waarom zelf kruiden kweken leuk is, wat de populairste keukenkruiden zijn, hoe je zelf kruiden kweken aanpakt (ga je voor opkweken vanuit zaad, stekjes of kant-en-klare plantjes uit de supermarkt of het tuincentrum?), hoe je kruiden verzorgt en tegen welke problemen je kunt aanlopen. Ook lees je wanneer en hoe je versie kruiden kunt oogsten en hoe je ze het beste bewaart.
Lees ook: Zo houd je je kruidenplantje uit de supermarkt in leven
Er zijn allerlei redenen waarom het zelf kweken van kruiden een goed idee is. Zelfgekweekte kruiden smaken niet alleen beter dan die uit de supermarkt, het is ook gezond en goed voor het milieu. Het scheelt je ook geld: zo betaal je voor verse kruiden uit de supermarkt relatief veel geld voor heel weinig kruiden (voor 15 gram verse kruiden betaal je op moment van schrijven al snel één euro of meer 😱). Bovendien is het decoratief en fleurt het je keuken op. Een mooi plankje met verse kruiden in potjes op je aanrecht of vensterbank geeft je keuken meteen een andere uitstraling.
Populairste keukenkruiden om zelf te kweken
Kruiden kweken, waar begin je?
Je kunt op verschillende manieren aan kruidenplantjes komen. De meest arbeidsintensieve manier is om ze zelf op te kweken vanuit zaad. Of misschien kun je van iemand een stekje krijgen. De makkelijkste manier is kant-en-klaar kopen. Probeer dan wel biologische plantjes te vinden: die zijn meestal behandeld met natuurlijke bestrijdingsmiddelen en niet met pesticiden.
Zaaien
Start met zaadjes in kleine potjes en zet ze op een lichte, warme plek tot de plantjes groot genoeg zijn.
Stekken
Neem een mooi uitgelopen takje van een bestaand plantje en zet dit in het water of de grond tot er wortels ontstaan. Snijd deze dan los en plant in een pot.
Kant-en-klaar plantje
Koop een kruidenplantje in een tuincentrum of in de supermarkt en zet direct in een pot. Kies gezonde planten zonder gele of bruine blaadjes. Controleer ook op luizen aan de onderzijde van de blaadjes.
©Konstantin Aksenov
Kruiden verzorgen
Zet kruidenplantjes het liefst op een lichte, warme plek in huis zoals de vensterbank. Zorg dat de grond vochtig blijft en geef af een toe wat vloeibare plantenvoeding om de plantjes van voeding te voorzien. Knip regelmatig blaadjes af voor eigen gebruik, dan blijven de planten mooi compact.
Versiering & styling
Kruiden zijn prachtige groene decoraties voor in huis. Je kunt ze bijvoorbeeld in houten plankjes of kleurrijke potjes op je aanrecht zetten. Een verticale muur van houten bakjes met verschillende kruiden is ook populair.
Of maak er een echte eyecatcher van met bijzondere potten in verschillende hoogtes op een plateautje of stapeltje krukjes. Combineer de kruiden met andere plantjes voor extra kleur. En wissel ze elk seizoen om voor een frisse uitstraling.
©Aul Zitzke - stock.adobe.com
Problemen en tips
De meest voorkomende problemen bij het kweken van kruiden zijn:
• Verdroging: geef meer water en zet op een koelere plek uit de zon.
• Luizen of andere beestjes: spray met groene zeep of neemolie (ja, wat hier staat klopt: we bedoelen niet neem olie maar echt neemolie, verkrijgbaar bij bijvoorbeeld Bol).
• Gele/bruine blaadjes: kunnen wijzen op een gebrek aan voeding, maar ook op overbewatering. Wanneer de grond droog aanvoelt, geef je wat vloeibare plantenvoeding. Heeft het plantje natte voeten? Giet dan overtollig water weg. Knip de aangetaste blaadjes in ieder geval weg; zo verminder je het risico op schimmels en ziektes.
• Langgerekte groei: te weinig licht. Zet dichter bij het raam of onder een lamp.
• Schimmels: zorg voor goede afwatering en woel de grond af en toe wat losser.
Kruiden verzorgen in elk seizoen
Afhankelijk van het seizoen doe je er goed aan de verzorging van je kruiden aan te passen. Dit geldt natuurlijk als ze buiten in je (moes)tuin staan, maar óók binnen.
🌷 ☀️ Lente/zomer
• Geef meer water, de grond moet vochtig zijn (maar niet doorweekt)
• Zet op een plek met indirect zonlicht
• Geef eens per twee weken wat vloeibare plantenvoeding
🍂 ❄️ Herfst/winter
• Minder water geven, planten groeien nauwelijks
• Zo veel mogelijk natuurlijk licht, anders lamp erbij
• Temperatuur binnenshuis stabiel houden
Lees ook: Zo maak je een moestuin - met stappenplan!
Verse kruiden oogsten en bewaren
Als je je eigen verse kruiden kweekt, wil je die natuurlijk op het perfecte moment oogsten. Knip de kruiden bij voorkeur vlak voor gebruik. Dan zitten de meeste aroma's nog in het blad. Oogst alleen wat je nodig hebt, dan herstellen de plantjes beter.
Bewaren wat je over hebt
Heb je wat over? Wikkel de verse kruiden dan in een vochtige theedoek en leg ze in de koelkast. Zo blijven ze een paar dagen goed. Wil je ze langer bewaren, dan kun je de volgende dingen doen:
• Drogen
Leg kruiden op keukenpapier en laat ze drogen, regelmatig keren. Bewaar luchtdicht. Vooral tijm en oregano zijn geschikt om te drogen.
• Invriezen
Hak fijn, doe in een ijsblokjesvorm met water erbij en vries in. Vooral geschikt voor basilicum en munt.
• Bewaren in de koelkast
Zowel peterselie als bieslook kun je, wanneer je ze in kleinere stukjes hakt en in water zet, ongeveer 2 weken vers houden in de koelkast. Zet de bieslooksprietjes wel rechtop in water.
• Verwerken
Heb je veel basilicum over? Maak er dan pesto in. Je kunt dit ook doen met bieslook, maar de smaak is wel anders dan van traditionele pesto. Je kunt beide varianten invriezen.
Je ziet: met een beetje TLC is het helemaal niet moeilijk om zelf kruiden te kweken. Met deze tips lukt het je vast om het hele jaar verse en gezonde kruiden te oogsten! Eet smakelijk!