Je eigen ftp-server in 8 stappen
Als je via internet bestanden wilt uitwisselen met vrienden, dan is een eigen ftp-server een prima oplossing. Maar hoe doe je dat? PCM presenteert een overzichtelijk stappenplan voor het opzetten van een eigen ftp-server.
Wil je een ftp-server opzetten, dan heb je drie componenten nodig: een (oude) computer, een internetverbinding en de benodigde ftp-software. In deze workshop maken we gebruik van FileZilla Server, een prima programma dat ook nog eens geheel gratis is. Via een ip-adres, gebruikersnaam en wachtwoord kunnen gebruikers inloggen op jouw ftp-server om bestanden te downloaden (en eventueel te uploaden).
Het voordeel van een eigen ftp-server is dat je niet afhankelijk bent van diensten van derden. Natuurlijk kun je ook gebruikmaken van bestandsuitwisselingsdiensten. Het nadeel is dat je altijd te maken hebt met een maximale bestandsomvang van een bestand dat je wilt delen. Jouw bestanden staan op een server van een externe partij en je moet daarnaast ook akkoord gaan met hun (commerciële) voorwaarden. Dit zijn enkele redenen waarom gebruikers de voorkeur geven aan een eigen ftp-server.
Bedenk wel dat het gebruik van een eigen ftp-server ook een nadeel heeft. Op het moment dat gebruikers inloggen op de ftp-server, maken ze gebruik van jouw internetverbinding. Je zult merken dat dit ten koste gaat van de snelheid van je verbinding. Overigens kun je de beschikbare bandbreedte voor gebruikers van je ftp-server wel (op bepaalde tijdstippen) beperken.
Je moet er ook rekening mee houden dat het niet is toegestaan om auteursrechtelijk beschermd materiaal via je ftp-server te verspreiden. Vroeg of laat zul je daarmee problemen krijgen.
Stap 1: Downloaden en installeren
Ga naar http://filezilla-project.org en download het bestand 0_9_40.exe. De omvang is 1,45 MB. Kies in het uitrolmenu voor Standard. Bij de Start Up settings kies je voor Install as a service, started with Windows (default). In het volgende scherm selecteer je Start if user logs on, apply to all users (default). Klik tot slot op Install.
Na installatie kun je een admin-wachtwoord instellen. Ga in het menu naar Edit, Settings. In het dialoogvenster FileZilla Server Options klik je aan de linkerzijde op Admin Interface Settings. Zet een vinkje bij Change admin password en voer twee keer het wachtwoord in.
Stap 2: Welkomstboodsschap instellen
Als gebruikers inloggen op jouw ftp-server, kunnen ze een welkomstboodschap zien. Deze welkomstboodschap stel je als volgt in: ga naar Edit, Settings. In de linkerkolom klik je onder het kopje General Settings op Welcome message. In het invoervak type je de welkomstboodschap. Je mag maximaal 75 karakter per regel tikken. Klik op OK.
Stap 3: Groepen aanmaken
Het is in de praktijk handig om groepen aan te maken. Je kunt bijvoorbeeld de groepen vrienden (audio en video delen), collega’s (projectbestanden delen) en familie (foto’s delen) aanmaken. Elke groep geef je naar wens bepaalde rechten. Gebruikers koppel je vervolgens aan een groep. Zo’n gebruiker krijgt automatisch de rechten die bij die groep horen. Om groepen aan te maken, ga je naar Edit, Groups, Add. Voer de naam van de groep in en klik op OK.
Stap 4: Gebruikers aanmaken
Natuurlijk wil je gebruikers toegang geven tot jouw ftp-server. Ga naar Edit, Users, Add. Voer je de naam van de nieuwe gebruiker in. Zet een vinkje bij Password en voer het wachtwoord voor deze gebruiker in. Naar wens kun je hem nog indelen in een bepaalde groep via het uitrolmenu User should be member of the following Group. Als je kiest voor None, wordt hij bij geen enkele groep ingedeeld. Zet een vinkje bij Enable account, waarmee je het account van de gebruiker activeert. Haal je het vinkje weg, dan heeft hij geen toegang tot jouw ftp-server. Via Remove verwijder je definitief een gebruiker.
Stap 5: Mappen toevoegen
Natuurlijk moet je Groepen en Gebruikers toegang geven tot mappen met bestanden. In het geval van Groepen werkt het toevoegen van mappen als volgt: ga in naar Edit, Groups. Klik op de link Shared Folders. Selecteer een groep aan de rechterzijde en klik daarna onder het venster Directories op Add. Navigeer naar de map met de bestanden die je wilt delen met deze groep en klik dan op OK. Als je nog een map wilt toevoegen, herhaal je de hiervoor beschreven stap. Je kunt een map toekennen als homedir. Dit is de map die een gebruiker als eerste ziet bij het inloggen op jouw ftp-server. Ook individuele gebruikers kun je toegang geven tot mappen. Ga naar Edit, Users. Herhaal de stappen die eerder zijn beschreven voor het toegankelijk maken van mappen voor groepen.
Stap 6: Rechten instellen
Elke groep of gebruiker kun je bepaalde rechten toekennen. Bij een groep ga je als volgt te werk. Ga naar Edit, Groups. Klik onder Page op Shared Folders. Selecteer een map in het overzicht. Afhankelijk van de rechten die je wilt toekennen bij een bestand, plaats je wel of geen vinkje bij de opties Read, Write, Delete en Append. Onder het kopje Directories kun je naar wens wel of geen vinkje plaatsen bij Create, Delete, List en +Subdirs. Heb je alle zaken naar wens ingesteld, klik dan op OK. Het instellen van rechten voor individuele gebruikers gaat op een vrijwel identieke wijze. Ga naar Edit, Users en zet in het dialoogvenster Users wel of geen vinkjes bij de verschillende opties.
Het is mogelijk om de internetsnelheden voor gebruikers van FileZilla Server op bepaalde tijdstippen te beperken. Dat is vooral handig op tijdstippen dat je zelf veel gebruikt maakt van de internetverbinding. Ga naar Edit, Users, Speed Limits. Selecteer een gebruiker, zet een vinkje bij Use Speed Limit Rules. Geef een tijdvak en de maximale snelheid in kilobytes per seconde op. Bevestig met OK.
Stap 7: Port forwarding
Zorg ervoor dat de firewall van je computer internetverkeer via poort 21 toestaat. Er is een gratis programma waarmee je kunt testen of poort 21 openstaat: PFPortCheck Program. Download de tool op http://portforward.com/help/portcheck.htm.
Mocht jouw internetprovider poort 21 blokkeren, dan heb je de mogelijkheid om een andere poort te kiezen. Ga naar Edit, Settings, General settings. Onder het kopje Connection settings voer je een ander poortnummer in bij het invoervak Listen on these ports.
Maak je gebruik van een router, dan is het belangrijk om het ftp-verkeer te leiden naar de computer waarop FileZilla Server draait. Vanzelfsprekend is het niet mogelijk om voor elke router aan te geven hoe je port forwarding moet instellen. Een goede bron voor meer informatie is http://portforward.com. Op deze site zijn veel routerinstructies te vinden. Heb je geen zin om zaken zelf handmatig in te stellen, dan kun je tegen betaling van $ 29,95 het programma PFConfig (te downloaden op https://secure.portforward.com/store/pfconfig.cgi) aanschaffen, waarmee je deze taak vereenvoudigt.
Stap 8: Testen
Een account van een eindgebruiker bestaat uit vier onderdelen: gebruikersnaam, wachtwoord, ip-adres en poortnummer. Het ip-adres van jouw ftp-server achterhaal je heel eenvoudig via www.whatismyip.com. Wil je de werking van de ftp-server testen, maak dan gebruik van een andere internetverbinding. Eventueel kun je met een laptop via wifi-netwerk van de buren als eindgebruiker inloggen op jouw ftp-server. Krijg je op deze manier toegang tot jouw ftp-server, dan weet je dat het werkt.