Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Dorico SE - Nootgeval

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Als je gaat nadenken over genieën uit het verleden, kun je je vaak alleen maar verbazen over hun enorme productiviteit. In zijn korte leven schreef Mozart bijvoorbeeld zo’n 600 werken, waarvan er vele tot de hoogtepunten uit de muziek behoren, en dat vaak bij kaarslicht en met een ganzenveer.

Dan hebben we het nu een stuk makkelijker. Om muziek te schrijven, heb je genoeg aan de computer. Alhoewel er meerdere namen zijn als het gaat om gratis programma’s voor notenschrift, is Dorico SE zonder twijfel de meest professionele.

In Dorico SE kun je alle aspecten van partijen voor maximaal twee instrumenten per muziekstuk noteren (inclusief tekst, akkoorden enzovoort) en deze in zeer hoogwaardige kwaliteit afdrukken. Uiteraard belet niets je om nog eens twee partijen in een nieuw document te noteren. Het enige dat je dan mist, is de mogelijkheid om alle partijen tegelijk te beluisteren. Dat laatste is namelijk ook een grote kracht van Dorico SE; de kristalheldere audio-engine die een grote collectie professioneel klinkende instrumenten biedt. Wat je schrijft, kun je dus direct terugluisteren.

©PXimport

Tip 2: Deep Dream Generator - Beeldig

Geschikt voor: Elk systeem

Er bestaan al vele jaren filters voor fotobewerkers waarmee je van een foto een tekening of olieverfschilderij kunt maken. De laatste tijd worden we echter overspoeld door allemaal programma’s die een foto te lijf gaan door middel van kunstmatige intelligentie. Een van zulke initiatieven is gratis en voor iedereen online te gebruiken, Deep Dream Generator (DDG).

DDG is ontstaan vanuit techneuten die wilden begrijpen hoe de AI-systemen werken die ze gebruiken om objecten op afbeeldingen mee te identificeren (en waarmee Google bijvoorbeeld foto’s catalogiseert). In feite zette men dat systeem op z’n kop, stopte er een willekeurige foto in en liet de software vervolgens zelf objecten in die foto tekenen die hij erin meende te herkennen. Klinkt vaag? Het is hetzelfde als wij denken een schaap te herkennen in een wolk. Deze mogelijkheid – Deep Dream geheten – maakte men toegankelijk voor het publiek. Een volgende stap was het analyseren van de stijl van afbeeldingen en deze vervolgens op andere afbeeldingen los te laten. Dat is wat je kunt doen in het onderdeel Deep Style. Je kunt er zelfs je eigen lievelingsschilderij uploaden om als sjabloon voor je vakantiefoto’s te dienen.

Tot slot is er het simpelere onderdeel Thin Style, waarmee je voorgebakken stijlen op foto’s kunt loslaten.

©PXimport

Tip 03: Night School - Geleerd

Geschikt voor: elk systeem

Een mens blijft zijn hele leven leren en dus heb je vast wel baat bij andere bronnen om wat bij te leren, voor als je dit blad uit hebt. Eén zo’n bron vormt de Night School. Een deel van de op deze ‘avondopeiding’ (die je ook best overdag mag volgen) aanwezige Engelstalige lessen bestaat uit tekst met plaatjes en een ander deel uit video. Regelmatig kun je een volledige serie lessen over een bepaald onderwerp ook als pdf downloaden.

Wat je als computergebruiker zoal kunt leren op de Night School? De site biedt onder andere lessen over technische zaken, zoals het bouwen van een eigen pc, netwerkbeheer, het gebruik van Linux en programmeren. Daarnaast zijn er cursussen over meer creatieve onderwerpen zoals muziekproductie, foto- en videobewerking, werken met 3D-software, het maken van een website en digitaal schilderen. Kortom: meer dan genoeg voor een leerzame zomer waarin we veelal thuis zitten!

©PXimport

Tip 04: Greenfish Icon Editor Pro - Pictogram-editor

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, Linux

Onder andere Chinezen en Japanners maken al duizenden jaren gebruik van symbolen om hun talen in op te schrijven. Tegenover dit zogeheten beeldschrift staat het alfabetschrift zoals wij dat gebruiken. Het leren hiervan is eenvoudiger, omdat je maar een beperkt aantal tekens hoeft te kennen. Anderzijds springt beeldschrift efficiënter met de ruimte om. Waar ons woord ‘computerdeskundige’ 18 letters telt, is de Chinees met 4 karakters klaar. Maar ook op de computer is beeldtaal niet meer weg te denken. Je bureaublad staat vol met pictogrammen die je in één oogopslag herkent en in je appjes zet je een gezichtje met traan om aan te duiden dat je verdrietig bent.

Om al die symbolen te maken, heb je een pictogram-editor nodig. Greenfish Icon Editor Pro (GFIE) behoort op dat gebied tot de top. Met GFIE kun je bestaande pictogrammen uit allerlei bronnen openen en bewerken en de (zelf)gemaakte exemplaren voor allerlei specifieke doeleinden opslaan. Ook de bewerkingsmogelijkheden zijn niet mis; het programma doet niet onder voor een fotobewerker. Dat betekent dat je de beschikking hebt over allerlei teken- en selectiegereedschap, je kunt een pictogram opbouwen met behulp van lagen en je kunt er zelfs allerlei filters op loslaten. En … het is nog Nederlandstalig ook.

GFIE is ook beschikbaar als portable versie.

©PXimport

Tip 05: MathStudio - Rekenwonder

Geschikt voor: elk systeem

In elke versie van Windows zit een rekenmachine die over het algemeen uitstekend voldoet, je kunt er alleen geen grafieken mee maken. Er is echter één plek die vrijwel elke denkbare rekenklus kan klaren, en dat is MathStudio.

MathStudio is er als betaalde app voor iOS en macOS, maar je kunt het ook online gebruiken en daar is het gratis.

Op de homepage vind je een groot aantal voorbeelden van wat MathStudio allemaal kan. Naast het eenvoudigere rekenwerk met getallen, verwerkt het programma ook moeiteloos problemen op het gebied van algebra, zoals het oplossen van vergelijkingen. Voor integreren en differentiëren draait het systeem zijn hand niet om en ook een groot aantal statistische functies zitten in het pakket. Daarnaast is MathStudio daarnaast rijkelijk voorzien van grafische functies. Deze variëren van een simpel 2D-grafiekje tot meerdere 3D-plots in één afbeelding, ook als parametervergelijking of in poolcoördinaten. Al dit soort grafieken kunnen ook nog eens op meerdere manieren in beweging gezet worden. Bijvoorbeeld via een variabele t die automatisch met de tijd oploopt. Je kunt echter ook zelf variabelen definiëren en die aan een schuifregelaar koppelen, zodat je snel allerlei waarden kunt testen. En wie echt avontuurlijk is, kan complete programma’s schrijven.

©PXimport

Tip 06: CrystalDiskMark - Meten is weten

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Ervaar je wat problemen met je traditionele harde schijf, en wil je onderzoeken of deze nog een beetje mee kan komen in de vaart der volkeren, dan heb je een benchmark-programma nodig: CrystalDiskMark.

De lees- en schrijfsnelheid van een harde schijf is niet constant, al was het alleen maar omdat een computer ook voortdurend wisselende achtergrondtaken uitvoert. Een goede test bestaat dan ook altijd uit een serie metingen met een pauze daartussen, waarna een gemiddelde kan worden berekend. CrystalDiskMark biedt je keuze van 1 tot 9 opeenvolgende tests. Ook kun je de grootte van het testbestand aanpassen, variërend van 16 MB tot 64 GB, afhankelijk waar jij je computer veel voor gebruikt. Werk je bijvoorbeeld veel met grote videobestanden, dan ben je waarschijnlijk vooral geïnteresseerd hoe een schijf op dat gebied presteert.

Als je alles ingesteld hebt, kun je opgeven welke schijf het programma te lijf moet gaan.

Klik tot slot op All en wacht tot alle scores zijn verschenen. Deze kun je vervolgens kopiëren en/of opslaan.

©PXimport

Tip 07: Task Manager DeLuxe - Taak

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het onderdeel Taakbeheer van Windows is door de jaren heen flink verbeterd en uitgebreid en leent zich uitstekend om een beeld te krijgen van actieve programma’s en processen, services en gebruikte systeembronnen. Toch blijft er altijd genoeg te wensen over. En dan komen er alternatieven bovendrijven, zoals Task Manager DeLuxe (TMX). Er zit heel wat overlap in de mogelijkheden van Taakbeheer en TMX, dus richten we ons alleen op een paar belangrijke verschillen.

In de overzichten van open programma’s en services kunnen we veel meer kolommen met informatie inzien en kunnen we zelfs onderdelen laten testen door VirusTotal. Met de functie Monitor kunnen we processen zelfs continu bewaken – handig voor wie kennis van zaken heeft en problemen met software wil oplossen.

Ook handig is dat TMX vanuit zijn menu direct toegang geeft tot allerlei Windows-gereedschap dat vaak wat dieper weggestopt zit voor de gemiddelde gebruiker. Bevalt het programma, dan kun je het ook instellen als standaardprogramma voor taakbeheer.

©PXimport

Tip 08: Big Bang AR - Geluidloze knal

Geschikt voor: iOS, Android

We kennen het CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire, Europese Raad voor Kernonderzoek) van de enorme deeltjesversnellers waarmee men onder andere het roemruchte Higgs-deeltje heeft ontdekt. Het onderzoek dat bij de CERN plaatsvindt, houdt voor een flink deel verband met (het gedrag van) elementaire deeltjes. De ontdekkingen die daarbij gedaan worden, hangen weer nauw samen met onze kennis over het ontstaan en de toekomst van het universum. De algemeen geaccepteerde theorie zegt dat onze kosmos begon met de oerknal. Een wat misleidende naam, want er was nog geen atmosfeer om zo’n dreun door te geven en er waren al helemaal geen oren om hem te horen. Dankzij de fraaie app Big Bang AR kunnen we er, ruim 13 miljard jaar na dato, toch een beetje bij zijn. De app (ook beschikbaar voor Android) speelt namelijk de gebeurtenissen vanaf het ontstaan van het universum versneld af en voorziet het van deskundig commentaar. Dankzij AR wordt het zelfs in je woonkamer geprojecteerd en kun je om je heen kijken alsof je er middenin zit.

©PXimport

Tip 09: Magic Earth - Offline navigeren

Geschikt voor: iOS, Android

Wie met de auto op vakantie gaat, kan tegenwoordig niet meer zonder navigatie. Niet alleen zijn digitale kaarten gedetailleerder dan papieren exemplaren, ook ontstaat er geen ruzie meer als je partner de verkeerde afslag neemt. Hoewel steeds meer auto’s een ingebouwde navigatie hebben, maken nog veel mensen gebruik van een los apparaat dat met een zuignap op de voorruit vastgeplakt zit. Die dingen hebben niet het eeuwige leven en ook het updaten van kaarten is niet altijd het leukste werkje. Gelukkig zijn er volop gratis alternatieven voor je smartphone, een van de allerbeste is Magic Earth(ook voor iOS).

Deze app maakt gebruik van de zeer fraaie en uiterst gedetailleerde kaarten van OpenStreetMap en kun je per regio downloaden om offline te gebruiken, zodat je ook zonder internetverbinding kunt navigeren in 2D, 3D of satellietweergave en met rijbaan-aanduiding. Behalve routes plannen per auto, kun je Magic Earth ook gebruiken voor reizen per fiets, te voet of met het openbaar vervoer. De app downloadt ook vele nuttige locaties mee, zoals hotels en pinautomaten, maar heb je wel internet, dan kun je onder andere profiteren van realtime verkeersinformatie en wetenswaardigheden direct opzoeken in Wikipedia.

©PXimport

Tip 10: Cinderella - Tuin der wetenschap

Geschikt voor: vanaf Windows 95, MacOS X

Was jij een van die kinderen die afhaakten bij ‘moeilijke’ vakken als wiskunde en natuurwetenschap, omdat die complexe begrippen maar moeilijk tot leven kwamen? Tegenwoordig kun je van alles op verhelderende wijze op de computer visualiseren, en dus ook leuke en visueel aantrekkelijke speeltjes maken – ideaal om (klein)kinderen interesse voor exacte vakken bij te brengen.

Cinderella is een gratis systeem om dit soort fraais mee te maken. Het programma biedt een uitgebreide collectie gereedschappen om objecten te maken en kent allerlei natuurverschijnselen om die op elkaar te laten reageren, zoals zwaartekracht en lading.

Veel interactie die je met Cinderella kunt maken is al ingebouwd, maar er is ook een programmeertaal waarmee je nog complexere demonstraties kunt maken. Al met al een wetenschappelijke speeltuin dus.

©PXimport

Tip 11: Resource Hacker - Iconisch

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

In tip 4 bespraken we Icon Editor, om pictogrammen mee te maken. Om niet helemaal blanco te hoeven beginnen, kan je icoontjes uit bestaande bestanden halen. Het programma Resource Hacker voert dat idee nog een stuk verder. Pictogrammen kunnen bestaan als losse ico-bestandjes, maar veel vaker bevinden ze zich in het exe-bestand van het programma waarbij ze horen. Daarnaast zijn ze regelmatig te vinden in dll-bestanden en in speciale zogeheten resource-bestanden van het type .res en .mui. Resource Hacker kan al dit soort bestanden openen en precies achterhalen wat daarin schuilgaat. Pictogrammen kun je vervolgens exporteren als los bestand, desgewenst bewerken in Icon Editor en vervolgens weer importeren in de bron waaruit het pictogram kwam.

Met Resource Hacker kun je weliswaar de pictogrammen niet direct bewerken, maar wel andere elementen die in de resource-bestanden bewaard worden. Denk daarbij aan menu’s en dialoogprogramma’s. Je kunt het programma zelfs gebruiken om geluiden en video’s uit programma’s te halen.

Uiteraard moet je nooit de inhoud wijzigen van software waar een pc van afhankelijk is. Als je de mogelijkheden van Resource Hacker wilt leren kennen, raden we je aan om dat te doen met een kopie van een onbelangrijk programma.

©PXimport

Tip 12: Old Maps Online - Melancholiek

Geschikt voor: iOS, Android

Ben je wat melancholisch ingesteld, dan ben je wellicht blij met het fraaie Old Maps Online(ook voor iOS), kortweg OMO. Wanneer je OMO start, zie je een wereldkaart waarop je snel je actuele locatie kunt bepalen. Naast de actuele kaart toont de app een grote collectie miniaturen van historische kaarten uit heel veel verschillende bronnen. Scrol je erdoorheen, dan zie je op de actuele kaart welk gebied het historische exemplaar bestrijkt. Heb je er een die overlapt met je huidige locatie, tik dan op de historische kaart om deze in het groot te openen. Meestal zijn de scans van deze historische kaarten van een dusdanige kwaliteit dat je er nog flink op kunt inzoomen.

OMO biedt fraaie kost voor iedereen die op vakantie historische locaties bezoekt of voor wie gewoon graag oude landkaarten bekijkt.

©PXimport

Tip 13: Clementine - Luistergenot

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, Linux, OS X

De clementine is behalve een soort mandarijn ook de naam van een meisje waarover ergens in de 19e eeuw het lied “Oh my darling Clementine” werd geschreven. Wat het vervolgens logisch maakt dat Clementine ook de naam is van een muziekspeler en als pictogram een mandarijnpartje heeft.

Clementine ordent zeer snel grote muziekbibliotheken, waarna je die muziek kunt afspelen. Bovendien kun je die muziek voorzien van songteksten en informatie over de betreffende artiest. Maar daar houdt het niet op. Clementine kan namelijk ook ontbrekende tags automatisch aanvullen en hoezen van internet halen. Daarnaast speelt Clementine niet alleen lokale mp3’tjes en een aantal andere formaten af, maar heeft het ook geen moeite met cd’s en kun je muziek spelen vanuit de cloud of naar onlinediensten luisteren. Er is zelfs een aanvullende Android-app waarmee je dit allemaal op afstand kunt bedienen.

©PXimport

Tip 14: Dropit - Automaat

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

De computer is ooit uitgevonden om automatisch klusjes voor ons te doen waar we zelf niet goed in zijn of geen zin in hebben. Zo’n 80 jaar na de uitvinding van het apparaat moeten we echter nog altijd zelf allerlei geestdodende handelingen verrichten, omdat er geen automatische procedure voor is. Maar … wat er niet is, kun je maken, vonden ook de bedenkers van Dropit.

Dropit is een ‘persoonlijke bestandsassistent’. Dat wil zeggen dat het programma allerlei standaardhandelingen met bestanden kan uitvoeren. Al deze handelingen kun je configureren al naar gelang je wensen en vervolgens hoef je slechts een groep bestanden naar het programma te slepen om die klus te laten klaren. Je kunt Dropit zelfs opdragen om bepaalde mappen in de gaten te houden en daarop de kunstjes uit te voeren zodra er nieuwe bestanden in verschijnen.

Hoe je Dropit kunt gebruiken? Laat muziek bijvoorbeeld automatisch kopiëren naar een map met de naam van het album die in de mp3-tag staat, laat afbeeldingen ordenen op bepaalde kenmerken of laat bestanden automatisch in- of uitpakken. Je kunt het gewoon bijna zo gek niet bedenken.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).