Er zijn goede programma's op de markt waarmee je in een handomdraai een mooie en professioneel ogende montage van je beelden maakt. De meeste kosten geld, maar het uitstekende programma Lightworks is voor alle systemen gratis verkrijgbaar. Hier lees je hoe het werkt.

01 Lightworks installeren

Ga naar www.lwks.com en klik op Downloads / Lightworks for Windows (of de Mac- of Linux-versie, afhankelijk van welk besturingssysteem je gebruikt). Tijdens de installatie laat je alle vinkjes staan bij Onderdelen kiezen. Als je het programma voor de eerste keer start, vraagt Lightworks je om accountinformatie. Klik op Not registered? en vul je gegevens in op de website die wordt geopend. Vergeet op de tweede pagina niet om even de vinkjes onder Newsletter weg te halen. Klik op de activeringsmail in je mailprogramma en log met deze gegevens in bij Lightworks. Lees ook: De 20 beste gratis foto-programma's.

©PXimport

Even inkomen

Lightworks is niet het meest intuïtieve programma om je video's mee te bewerken, maar levert enorm veel professionele functies zonder dat het geld kost. Dit betekent echter wel dat je in het begin even door de zure appel moet bijten. Gelukkig zijn er op de website van Lightworks talloze heldere tutorial-video's te vinden. Een gratis alternatief met soortgelijke functionaliteit is overigens DaVinci Resolve.

02 Video's importeren

Het eerste venster geeft je opties om de projectnaam op te geven en een frame rate (het aantal beelden per seconde) te kiezen. De Frame rate kun je het beste op Auto laten staan. Klik op Create en in het volgende scherm kies je een map op je harde schijf waar je bronbestanden staan. Klik linksboven op Places, kies de map en klik op Import. De videobestanden worden geïmporteerd en in het venster zie je onder Tracks of de bestanden over audio beschikken. Als er A1,A2 staat heeft het bestand twee audiosporen, één voor links en één voor rechts. Als er alleen A1 staat betreft het een mono-audiospoor. Dit is vaak het geval als er alleen een dialoog is opgenomen.

©PXimport

03 Bin aanmaken

Als je wilt schakelen tussen lijst- en tegelweergave, klik je rechtsboven in de taakbalk van het zwevende venster op het rechthoekje met de streepjes. In de tegelweergave kun je door een video navigeren door met je muis onder in de miniatuurweergave te klikken en van links naar rechts te bewegen. Sluit het zwevende scherm door op het kruisje te klikken. Je krijgt weer toegang tot de bronbestanden door op het vierde pictogram uit de (staande) Toolbox te klikken, met de tekst Browse project contents. Als eerste maak je een 'bin' aan voor al je projectbestanden door op het plusje naast Bins te klikken. Geef een naam op en sleep videobestanden naar je zojuist aangemaakte bin.

©PXimport

04 Markers toevoegen

Je verwijdert een shot uit je bin door in de tegelweergave op het kruisje bij de miniatuur te klikken. Wil je het shot bekijken, klik dan rechts van het shot op de knop Viewer. De Source Viewer wordt geopend, deze heeft een blauwe rand. Je kunt het scherm overal naartoe slepen en je ziet in één oogopslag hoelang het shot duurt en of er audiosporen in het shot zitten. Afspelen doe je met de afspeelknop en als je een frame terug of verder wilt scrollen doe je dit met de pijltjestoetsen. Zo kun je precies bepalen waar het shot in je video moet beginnen en waar het moet eindigen. Heb je het startpunt bepaald, klik dan op Add an 'in' mark at the current position (de eerste knop met het blauwe ruitje).

©PXimport

05 Cut opslaan

Doe hetzelfde met het eindpunt van je shot door op het rechter icoontje met het blauwe ruitje te klikken (Add an 'out' mark at the current position). De sneltoetsen voor in- en out-markers zijn respectievelijk de i-toets en o-toets. Met de p-toets verwijder je alle markers. Markers zijn heel gemakkelijk te veranderen door ze te verslepen met je muis. Om een bewerking op te slaan als zogenaamde cut, hoef je alleen maar op de knop rechtsonderin met het label Insert into the target edit te klikken.

©PXimport

06 Viewers begrijpen

Een cut wordt aangemaakt en bestaat uit een tijdlijn (Timeline) en een videovenster (Record Viewer). Je herkent een cut aan de rode rand om zowel de tijdlijn als de video. Geef je cut een andere naam door bovenin op de naam te klikken. Dit is eveneens een goed moment om je vensters even te rangschikken. Alle vensters kun je verslepen en groter of kleiner maken. Handig is om de browser met de Bin linksboven in beeld te hebben, de Source Viewer in het midden en de Record Viewer aan de rechterkant. Aan de onderkant heb je dan de Timeline. Ben je tevreden met je 'werkblad' en wil je later makkelijk weer deze indeling? Klik dan op de onderste knop van de Toolbox (Editor preferences) en kies voor Set default position.

©PXimport

07 Shot slepen

Om een tweede shot te bewerken, sleep je een shot van de Bin naar de Source Viewer. In de afbeelding kun je zien dat ons shot twee audiosporen heeft. Als je de originele audio van het shot niet wilt gebruiken, klik dan op A1 en A2 zodat ze inactief worden. Bepaal weer een in- en uit-marker en navigeer in de tijdlijn naar de plek waar je dit shot wilt invoegen. Kies weer voor Insert into the target edit.

©PXimport

08 Inhoud verwijderen

Als je een stuk uit de tijdlijn wilt verwijderen, moet je in de tijdlijn een in- en uit-marker bepalen met de i- en o-toets. Je hebt vervolgens twee opties. Klik je in de Record Viewer op het icoontje met het pijltje omhoog (Remove the marked section), dan wordt het gedeelte weggehaald en vervangen door een zwart scherm. Kies je voor de rechter-optie (Delete the marked section), dan wordt het gat direct compleet gedicht. Een druk op de Delete-knop op je toetsenbord doet hetzelfde. Als je meerdere sporen in de tijdlijn hebt staan, bijvoorbeeld video- en audiosporen, dan moet je ervoor zorgen dat je al deze sporen hebt geselecteerd voordat je voor Remove of Delete kiest.

©PXimport

09 Cuts samenvoegen

Met de knoppen rechts boven de tijdlijn kun je een bewerking ongedaan maken of een bewerking juist weer terughalen. Om de overgang van twee cuts te veranderen, ga je met de muis naar het punt waar de twee cuts samenkomen. Je ziet dat er naast je cursor een hoort H-symbool op zijn kant verschijnt. Sleep de cursor naar links of naar rechts om de overgang te veranderen. Weet je zeker dat je twee cuts perfect in elkaar overlopen, dan kun je ervoor kiezen om de cuts samen te voegen. Hiervoor klik je op de rode knop met de tekst Join.

©PXimport

10 Effecten toevoegen

Je kunt uiteraard ook effecten over een video leggen. Creëer eerst weer een in- en uit-marker en klik op Effects. Kies rechtsboven één van de opties door op Video, Mixes te klikken. Selecteer bijvoorbeeld Colour (Presets), kies een effect en klik op Add. In de tijdlijn wordt nu een apart spoor met de naam FX1 toegevoegd, in een apart scherm zie je de instellingen voor het gekozen effect. Hier kun je het effect nog aanpassen, maar dit is niet per se noodzakelijk.

©PXimport

11 Tekst toevoegen

Om teksten toe te voegen, ga je ook naar het effectenmenu. Hier kies je rechts bovenin voor Titles en selecteer je één van de drie opties. Roll is goed voor een aftiteling, maar voor een gewone tekst kies je Titles. Klik op Add en in het volgende venster typ je je tekst. Onder Font bepaal je het lettertype en de grootte. Als je wilt dat een tekst het beeld in komt rollen of langzaam verdwijnt, bepaal je dit bij het tabblad Effects. Onder In kies je hoe de tekst inkomt, onder Out bepaal je hoe de tekst weer verdwijnt.

©PXimport

12 Spoor toevoegen

Als je een spoor aan je tijdlijn wilt toevoegen, klik dan in de tijdlijn op de rechtermuisknop en kies onder Edit commands voor Add tracks. Achter Type selecteer je bijvoorbeeld Audio en achter Name kun je een naam voor je audiospoor opgeven. Als je een muziekstuk wilt toevoegen, dan is dit stereo. Dit betekent dat het bestaat uit een linker- en rechterkanaal. Kies achter Number to add voor 2 en zet een vinkje achter Create as stereo pairs. Sluit af door op Add te klikken.

©PXimport

13 Audio toevoegen

Helemaal links klik je op het icoon Import clips or edits from files, selecteer het audiobestand en klik op Import. Sleep het bestand naar de Source Viewer en bepaal de in- en uit-markers voor de muziek. Vervolgens bepaal je in de tijdlijn middels een in-marker waar de muziek precies moet komen. Zorg er nu voor de zekerheid voor dat je links naast de tijdlijn alleen de zojuist aangemaakte audiosporen activeert (anders plaatst Lightworks het mogelijk op een verkeerd spoor). Dit doe je door links van de video- en effectsporen op de knop te drukken zodat deze inactief worden. In de Source Viewer kies je vervolgens voor Replace into the target edit. Activeer vervolgens de andere sporen weer. De muziek plaatsen via klikken en slepen kan overigens ook, maar de werkwijze via de in- en uit-markers is veel nauwkeuriger.

©PXimport

14 Transitie aanmaken

Twee cuts lopen soms beter in elkaar over met behulp van een overgang, ook wel transitie. Ga met je muis naar de plek waar twee cuts samenkomen en klik er met je rechtermuisknop op. Onder Transitions klik je op Add en kies je één van de transities. Je ziet dat er nu een crossfade aan het snijpunt wordt toegevoegd. Je kunt de transitie langer of korter maken door aan de linker- of rechterkant te trekken. Klik je nog eens op de rechtermuisknop om de instellingen te veranderen of de overgang te verwijderen.

©PXimport

15 Eigenschappen wijzigen

Als je bepaalde eigenschappen van je project wilt wijzigen, doe je dit door linksboven op de naam van je project te klikken. Bij Details verander je bijvoorbeeld de naam of kun je een wachtwoord aan je project toevoegen. Links onderaan in de Toolbox (het gereedschapsmenu) vind je ook nog een instellingenknop (die we eerder gebruikten om onze ideale werkruimte vast te leggen). Als je hier onder Tools op Tidy klikt, worden de vensters netjes opgeruimd. Hier kun je er ook voor kiezen om je transportknoppen niet onder elk venster te hebben, maar standaard alleen onderaan het project. Hiervoor selecteer je achter Playback controls de optie Global.

©PXimport

16 Exporteren

Als je project klaar is, moet je het exporteren. Dit proces heet ook wel renderen en kan even duren, afhankelijk van de lengte van je project. Exporteren doe je door in de Record Viewer op de rechtermuisknop te drukken en Export te selecteren. Hier vind je twee voorinstellingen: Vimeo en YouTube. Gebruik de Vimeo-instellingen voor de hoogste kwaliteit en geef aan waar Lightworks het bestand moet opslaan. Wil je exporteren naar dvd- of Blu-ray-formaat, dan moet je upgraden naar de pro-versie. Je kunt een project meteen naar YouTube of Vimeo uploaden als je je accountgegevens invult.

©PXimport

Videobewerking op je tablet

Op je tablet kun je natuurlijk ook je video's bewerken, al moet je het in de meeste gevallen wel doen met iets minder functies. Bovendien heb je op een tablet niet dezelfde rekenkracht tot je beschikking als op je computer. Voor de iPad zijn een aantal goede video-editors verkrijgbaar. Apples eigen iMovie is één van de meest intuïtieve en is goed genoeg als je je vakantieopnames wilt bewerken tot een goed-uitziende video. Een professionelere app voor de iPad is Pinnacle Studio Pro (10 euro). Voor Android-tablets is PowerDirector een goede keus. Deze app lijkt op een traditionele desktop video-editor en kan exporteren in Full-HD-kwaliteit na een in-app-upgrade van vijf euro.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Minstens eenmaal in je leven ga je klussen en daar hoort goed gereedschap bij. Een degelijke accuboormachine bijvoorbeeld: wij vonden vijf uitgebreide maar handzame exemplaren voor nog geen 250 euro.

Een accuboormachine is eigenlijk doorgaans als multifunctioneel, want naar het boren zijn deze apparaten natuurlijk ook geschikt voor het elektrisch indraaien van schroeven. Belangrijk voor de kracht van de accuboormachine is het koppel, aangegeven in Nm. Hoe hoger dat getal, hoe sterker de boormachine is. Een accuboormachine met 20 Nm is bijvoorbeeld prima voor wat schroefwerk in hout. Maar als je een machine hebt met 60 of 70 Nm, dan kun je er ook zware klussen mee doen, zoals boren in steen of dikke balken.

Black & Decker BDCHD18KB

Als je gewoon een goede, stevige boormachine zoekt voor klusjes in en om het huis, dan zit je met deze Black & Decker helemaal goed. Of je nu een plankje ophangt of door wat stevigere muren wil boren, hij doet het allemaal zonder dat je eerst een spoedcursus techniek hoeft te volgen. Hij ligt lekker in de hand, is niet te zwaar, en je hoeft er niet mee te vechten — gewoon vol vertrouwen aan de slag. Wat ook fijn is: hij is snoerloos, dus je zit niet te klooien met verlengsnoeren. De bijgeleverde koffer en accessoires maken het een lekker compleet pakketje. Een goede keuze voor de doorsnee klusser die af en toe wat werk wil verzetten, zonder daar een fortuin aan uit te geven.

💪 Maximum koppel: 40 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.400 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 tot 1,5 uur per accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: 1 accu + lader + koffer

DeWalt DCD796P2-QW

Deze DeWalt is voor de serieuze klusser. Als je vaker klust en een boormachine wilt waar je jaren mee vooruit kunt, dan is dit echt een topper. Hij voelt solide aan, alsof hij tegen een stootje kan – en dat klopt ook. Je merkt meteen: dit is geen speelgoed. Of je nu een dikke schroef in een houten balk draait of in beton boort, hij doet het met gemak. Dankzij de twee krachtige accu’s zit je bijna nooit zonder stroom, en dat is echt een verademing als je aan een grote klus bezig bent. Hij heeft ook een klopboorfunctie voor de wat zwaardere boorklusjes.

💪 Maximum koppel: 70 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.000 rpm
🔋 Accuduur: 2 accu’s van 5.0Ah, elk goed voor urenlang klussen
🧰 Bijgeleverde accessoires: 2 accu’s + lader + koffer

HBM Machines 20V accuboormachine + accessoires

Heb je nog niet veel gereedschap in huis, maar wil je wel meteen goed kunnen starten? Dan is deze set van HBM echt wat voor jou. Je krijgt niet alleen een boormachine, maar meteen een hele lading accessoires erbij — boren, bits, noem maar op. Handig opgeborgen in een mooie kist, zodat je niet hoeft te graaien in een rommella. De machine zelf is krachtig genoeg voor alle standaard klussen in huis en tuin, maar ook eenvoudig te bedienen. Ideaal voor iedereen die af en toe wat doet, maar wel meteen alles in huis willen hebben. En ook de prijs is erg leuk.

💪 Maximum koppel: 55 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.650 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 uur
🧰 Bijgeleverde accessoires: 100-delige accessoireset + accu + lader + opbergkist

Bosch GSB 185 klop- en schroefboormachine 

Bosch staat bekend om z’n degelijkheid, en dat is bij dit model niet anders. Deze boormachine voelt direct vertrouwd aan. Hij is krachtig genoeg voor de meeste klussen die je thuis tegenkomt: gaten boren in hout, metaal en zelfs in steen dankzij de klopboorfunctie. En toch is hij lekker compact en licht. Fijn als je boven je hoofd werkt of wat minder kracht in je handen hebt. Hij heeft een borstelloze motor die efficiënter werkt en langer meegaat. Geen poespas, gewoon een goed werkend apparaat waar je op kunt rekenen. Let wel: de prijs is laag, maar dat is niet voor niets, want er wordt geen accu meegeleverd, die moet je dus nog wel los kopen.

💪 Maximum koppel: 50 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.900 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: opbergkist

Makita DHP481ZJ

Voor de echte doe-het-zelver die zwaarder werk niet uit de weg gaat, is deze - al wat langer op de markt zijnde - Makita een dijk van een boormachine. Dit is zo’n apparaat dat je koopt en dan jarenlang met veel plezier gebruikt. Hij is krachtig, robuust en draait z’n hand niet om voor een dikke schroef of een gat in baksteen. Hij heeft zelfs twee versnellingen, zodat je precies het juiste tempo kiest voor wat je doet. Let op: hij wordt geleverd zonder accu en lader, dus als je geen ander Makita-apparaat hebt, moet je die er nog los bij kopen.

💪 Maximum koppel: 115 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.100 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: wordt geleverd zonder accu, kist of lader

Wil je voor de zomer nog snel een paar kilo kwijt? Daarvoor hoef je echt niet meteen naar de sportschool. Wie thuis flink de handen uit de mouwen steekt, verbrandt namelijk meer calorieën dan je misschien denkt. Schoonmaken, tuinieren, tillen, traplopen en zelfs strijken: elke klus is een mini-workout op zich!

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Stofzuigen, dweilen en ramen lappen

Schoonmaken verhoogt je hartslag. Neem bijvoorbeeld stofzuigen. Wat op het eerste gezicht een simpele klus lijkt, vraagt toch flink wat beweging. Je loopt heen en weer, draait je romp, buigt, strekt je armen en soms moet je zelfs de meubels verplaatsen. Al met al ben je dus constant in beweging. Als je dit een half uur volhoudt in een flink tempo, verbruik je al gauw 85 tot 100 calorieën, afhankelijk van je gewicht. Dweilen, waarbij je kracht zet vanuit je schouders en bovenlichaam, kost nog wat meer energie.

Ook ramen lappen is intensiever dan het lijkt. Vooral als je boven je hoofd werkt of telkens naar boven en beneden moet reiken. Wie de binnen- en buitenkant van de ramen op één dag aanpakt, heeft aan het einde van de middag vaak spierpijn in zijn of haar armen. En dat is precies het punt: hoe meer spiergroepen je gebruikt, hoe hoger je verbranding.

Strijken, bedden verschonen en wassen

Er zijn ook klussen die niet direct als 'sportief' voelen, maar wel degelijk bijdragen aan je verbranding. Strijken bijvoorbeeld. Je staat vaak lang op één plek, beweegt constant met je armen, en als je het in een stevig tempo doet, verbrand je tot zo'n 75 calorieën per uur. Dat is weliswaar minder dan bij dweilen of traplopen, maar het telt op. Zeker als je er een gewoonte van maakt om tijdens het strijken lichtjes door je knieën te buigen of steeds kleine stapjes naar links en rechts te zetten.

Ook bedden verschonen is een onderschatte klus. Matrassen optillen, hoeken van hoeslakens strak trekken, dekbedden schudden – het is een kleine workout op zich. Hier werk je met je hele lichaam, en dat merk je ook aan je ademhaling. Haal je drie bedden af en maak je ze opnieuw op? Dan ben je zo twintig tot dertig minuten bezig, goed voor 100 tot 150 calorieën, afhankelijk van hoe vlot je doorwerkt.

Wassen en de was ophangen zijn ook actieve bezigheden. Zeker als je de was buiten aan de lijn hangt. Je tilt, reikt, draait, bukt – beweging zat. De extra inspanning zit 'm vaak in de herhaling: een paar wasjes op één dag betekent veel heen en weer lopen, tillen en ophangen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Traplopen, sjouwen en tillen

Huishoudelijke taken waarbij je trappen loopt of moet sjouwen, zoals de wasmand naar zolder brengen of boodschappen uitladen, leveren relatief veel verbranding op in korte tijd. Traplopen is zelfs een van de meest intensieve activiteiten binnenshuis. Je tilt bij elke stap je eigen lichaamsgewicht omhoog. Als je meerdere keren per dag de trap op en af gaat, tikken de calorieën ongemerkt aan. Of beter gezegd, af.

Ook het verplaatsen van meubels, dozen of zelfs een volle stofzuiger draagt bij aan je dagelijkse verbranding. Vooral als je zware dingen van beneden naar boven brengt, of vanuit een onhandige hoek moet tillen, activeer je meerdere spiergroepen tegelijk.

In de tuin werken

Zodra het weer het toelaat, lonkt het buitenleven. En ook daar liggen genoeg kansen om te bewegen zonder dat het als sport voelt. Onkruid wieden, snoeien, de heg knippen, bladeren harken of gras maaien met een handmaaier – allemaal activiteiten waarbij je langdurig in beweging bent en je spieren aan het werk zet.

Tuinieren is vooral goed voor je core (je rompstabiliteit), rug en benen. Wie af en toe een kruiwagen vol tuinafval moet verplaatsen of met potgrond aan de slag gaat, zet bovendien kracht. Het voordeel is dat je in de tuin vaak langer doorwerkt dan je van tevoren had gepland. En dan heb je zo ongemerkt al 300 tot 400 calorieën verbrand.

Tempo, houding en afwisseling maken het verschil

Hoeveel energie je verbruikt bij huishoudelijke klussen, hangt sterk af van de manier waarop je ze aanpakt. Werk je rustig of stop je steeds tussendoor, dan ligt het verbruik lager. Maar zet je een muziekje op, verhoog je het tempo en werk je gefocust, dan kan het best pittig zijn.

Ook je houding speelt een rol. Wie uit de rug tilt of verkeerd draait, loopt eerder tegen blessures aan. Buig dus vanuit je knieën, houd je rug recht en span je buikspieren aan tijdens het werk. Dat is niet alleen veiliger, maar zorgt er ook voor dat je meer spiergroepen activeert.

Afwisseling is ook belangrijk. Wissel staan en zitten af, combineer zware taken met lichtere en neem korte pauzes als je langer dan een uur bezig bent. Dat maakt het huishouden fysiek beter vol te houden én leuker.

Weinig extra moeite, wél effect

Het mooie van calorieën verbranden met het huishouden is dat het weinig extra moeite kost. Je moet het toch doen – en met een iets actievere aanpak profiteert je lichaam er ook van. Zeker als je de hele dag achter een bureau zit, zijn deze klusjes een welkome onderbreking. Je komt even in beweging, gebruikt je spieren, en maakt ondertussen ook nog je huis of tuin een stukje netter.

Wie het effect groter wil maken, kan het combineren met lichte extra beweging zoals een dagelijkse wandeling, wat rek- en strekoefeningen of fietsen naar de supermarkt in plaats van met de auto. Alles bij elkaar ben je dan actiever dan je denkt, zonder dat het als sporten voelt.

©Dmytro Vasylenko

Tot slot

Natuurlijk vervangt stofzuigen geen rondje hardlopen en is ramen zemen niet hetzelfde als krachttraining. Maar als je het slim aanpakt, kun je op een dag toch een paar honderd calorieën extra kwijtraken, gewoon door bezig te zijn. De truc zit 'm in bewuster bewegen, klussen afwisselen en jezelf af en toe net wat meer uitdagen.

Dus als je je afvraagt hoe je zonder sportkleding en sportschoolabonnement fitter de zomer ingaat: kijk eens rond in huis. Grote kans dat je schoonmaakdoek, wasmand of kruiwagen je daarbij meer helpen dan je dacht.

In onderstaande tabel zie je hoeveel calorieën je verbrandt met huishoudklussen. *

*Hoeveel je weegt, heeft daar ook invloed op. 72 kilo is het gemiddelde gewicht van vrouwen in Nederland; 85 kilo van mannen. Voor beide gewichtsklassen hebben we het verbruik uitgerekend.