ID.nl logo
20 apps en tools voor nog meer productiviteit
© Reshift Digital
Huis

20 apps en tools voor nog meer productiviteit

Je hebt het vast weleens meegemaakt: pas na een hele tijd dringt het tot je door dat je iets met de juiste aanpak veel efficiënter had kunnen doen. De freewaretooltjes uit dit artikel kunnen je helpen zulke frustraties te vermijden. Elk op hun manier maken ze je werk makkelijker en helpen ze zo tijd te besparen. Dit zijn 20 onmisbare apps en tools voor productiviteit.

Krijg je geen genoeg van gratis tooltjes? Elke maand zet Computer!Totaal de beste freeware voor je op een rijtje. De lijst van januari vind je hier. Op deze pagina verzamelen we alle gratis software die we door het jaar heen testen.

1 ShareByLink

Wil je bestanden uitwisselen, dan kan dit via de klassieke weg (als bijlage in een mail), of via een dienst als WeTransfer. ShareByLink maakt het nóg iets eenvoudiger. Je installeert de tool op je computer (Windows, macOS of Linux) en je kunt meteen bestanden delen. Open Verkenner, rechtsklik op een bestand of map en selecteer Share file(s) online with IQ ShareByLink. De geselecteerde bestanden/mappen worden naar de servers van de producent geüpload en er verschijnt een venster met een unieke url, die je zelf kunt mailen/delen. De maximale grootte bedraagt 2 GB. ShareByLink werkt onversleuteld en is dus niet zo geschikt voor privacygevoelige data.

2 Dukto

Wil je bestanden uitwisselen met collega’s die zich binnen hetzelfde netwerk bevinden? Dan blijf je beter binnen het eigen netwerk, dat doe je met Dukto. Je installeert de tool op alle systemen (Windows, macOS of Linux) waarmee je bestanden wilt uitwisselen. Klik in het hoofdvenster van Dukto vervolgens op de beoogde computernaam, waarna je de gewenste bestanden of mappen naar het Dukto-venster versleept. Standaard belanden die op het bureaublad van de ontvanger, maar deze optie is aan te passen.

©PXimport

3 Cryptomator

Vind je het niet zo comfortabel dat je data onversleuteld op de servers van een cloudaanbieder worden opgeslagen? Cryptomator (Windows, macOS, iOS) lost dat probleem voor je op. Met behulp van Cryptomator maak je binnen je favoriete cloudopslagdienst – zoals Google Drive, Dropbox of OneDrive (voor bedrijven) – een aparte map: je digitale kluis. Deze kluis scherm je vervolgens met een goed wachtwoord af en de inhoud wordt met een stevig AES-256 versleuteld. Je kluis komt nu als een virtueel station beschikbaar, althans na het invoeren van het correcte wachtwoord.

©PXimport

4 Supremo

Soms is het niet genoeg bestanden te kunnen uitwisselen, maar wil je je computer even door iemand anders laten overnemen of wil je je eigen pc op afstand kunnen bedienen. Daar bestaan verschillende oplossingen voor, maar weinige zo elegant als het portable Supremo. Via een ID en bijbehorend wachtwoord kan jouw computer overgenomen worden, of neem jij een ander systeem over. Je kunt de software ook zo instellen dat die als een service actief blijft, ook wanneer je niet bij Windows bent aangemeld. Zo kun je vanaf een andere pc je eigen computer overnemen.

©PXimport

5 StepsToReproduce

Wil je niet iemands systeem overnemen, maar wel een handje helpen? Dan verzamel je met StepsToReproduce snel alle nodige feedback in de vorm van een reeks screenshots. Het programma blijkt flexibel; als je daarvoor kiest, voegt het bijvoorbeeld bij het indrukken van de muisknop telkens een nieuwe schermafdruk aan je chronologische collectie toe. De volgorde van de screenshots is via een eenvoudige versleepbeweging nog aan te passen en er staan ook allerlei tools tot je beschikking om te annoteren. Na afloop bewaar je de beelden in een pdf-document of je deelt het resultaat via e-mail of Dropbox.

©PXimport

6 ActivePresenter

Voldoet een tool als StepsToReproduce (tip 5) niet, dan heb je met ActivePresenter veel meer creatieve en interactieve mogelijkheden. Je bepaalt zelf welk schermdeel je precies wilt opnemen en of je daar audio bij wilt, de muiscursor (al dan niet met klikgeluid) wilt zien of zelfs een automatische zoom&pan-functie wilt activeren. Na het vastleggen kom je in het uitgebreide bewerkingsvenster, inclusief een tijdlijn met video- en audiosporen. Het resultaat leg je vast in bijvoorbeeld mp4, flv, avi of mkv.

©PXimport

7 Stream What You Hear

Wil je muziek van je pc naar een ander apparaat in je woning streamen? Dat kan eenvoudig met Stream What You Hear. Meteen na de installatie kun je aan de slag. Als je een audiofragment op je pc beluistert (zoals een YouTube-clip), vind je Stream What You Hear automatisch terug op elk UPnP/DLNA-apparaat dat met je lokale netwerk is verbonden. Na een beperkte buffering kun je dan langs deze weg de audio op je pc beluisteren. Standaard stuurt de tool de audiostream als mp3 (48.000 Hz, 192 Kbit/s) door, maar ook het PCM/L16-formaat is mogelijk. Het programma komt nog met twee extra’s: HTTP live streaming dat de audio van een url afspeelt, en Record What You Hear dat de audio van je lokale pc opneemt en als mp3 opslaat.

©PXimport

8 Veeam Endpoint Backup

Een back-uptool in een lijstje productiviteitstools? Ja, omdat je bij een tool als Veeam Endpoint Backup zo min mogelijk tijd hieraan verspilt. Dankzij de ingebouwde taakplanner stel je alles één keer in en hoef je je daarna niet om je back-ups te bekommeren. De tool zelf adviseert je volledige systeem te laten back-uppen, maar je kunt ook specifieke volumes, mappen of bestanden veiligstellen. Je kunt gegevens selectief terugzetten, maar je systeemback-up naar een ‘naakte’ computer herstellen is ook mogelijk.

©PXimport

9 Efficient Diary

Wie grip wil krijgen op z’n dagelijkse taken en beslommeringen, kan Efficient Diary eens proberen. De interface lijkt wel wat op Outlook. Je teksten kun je mooi opmaken en bij elke dag aangeven wat jouw stemming die dag is. Voor wie zich zorgen maakt over de privacy van zijn persoonlijke dagboek: Efficient Diary kun je met een wachtwoord versleutelen. Een flink aantal functies is alleen beschikbaar in de betaalde versie: zie voor de exacte verschillen de site van de makers.

©PXimport

10 Office Mix

Met recente versies van PowerPoint kun je een diapresentatie als een video bewaren. De plug-in Office Mix bied nog wat meer (interactieve) handigheden. Na de installatie tref je een nieuw tabblad in PowerPoint aan. Van hieruit kun je jezelf dan bijvoorbeeld als een ‘talking head’ toevoegen, zodat je met behulp van microfoon en webcam commentaar kunt geven. Je kunt ook annotaties op je dia’s aanbrengen die tijdens het afspelen verschijnen. Ook het invoegen van screencasts, videoclips en audiofragmenten kan probleemloos.

©PXimport

11 Honeyview

Wil je door een grote hoeveelheid foto’s bladeren? Een snelle fotoviewer is Honeyview. Via een eenvoudige versleepbeweging voeg je een complete fotomap toe, inclusief foto’s uit archiefbestanden. Het programma kan met vijftien fotoformaten overweg, plus een tiental raw-formaten. Met behulp van sneltoetsen navigeer je vlug door je fotocollectie. Je kunt ook een geselecteerde foto snel naar (een zelf te bepalen) map kopiëren, exif-informatie bekijken en foto’s als favoriet markeren. Wat betreft bewerkingsmogelijkheden moet je niet bij dit programma zijn: roteren, schalen, converteren … dat is het dan zo’n beetje.

©PXimport

12 Picosmos Tools

Voor beeldbewerkingen klop je bij Picosmos Tools aan. Wat het programma aan diepgang ontbeert – het is absoluut geen Photoshop – maakt het goed door zijn veelzijdigheid. Het programma heeft negen ‘losse’ modules, voor bijvoorbeeld batchverwerking, bijsnijden, beelden combineren en natuurlijk bewerken. Gelukkig zijn de modules gebruiksvriendelijk en vertonen ze voldoende overeenkomst om snel je weg te vinden. Waar mogelijk laat Picosmos Tools je uit kant-en-klare effecten kiezen (inclusief voorbeeldweergave), die je zelf kunt optimaliseren.

©PXimport

13 RocketCake

Zelfs als je een simpele website wilt maken, moet je zorgen dat die op alle schermformaten mooi toont. Dat is gemakkelijk als RocketCake (Windows en macOS) je bouwtool is. Kies een geschikt sjabloon of start met een lege pagina en versleep de beschikbare objecten naar een passende locatie op de webpagina. Hierbij heb je aardig wat keuze, onder andere knoppen, afbeeldingen, tabellen, fotogalerijen, audio, video en webformulieren. Je past zo’n object geheel naar wens aan. Handig is dat je op elk moment een andere schermweergave kunt oproepen (zoals Apple iPhone of LG Nexus). Het resultaat bewaar je lokaal of upload je via ftp.

©PXimport

14 Gaaiho PDF Reader

Adobe Acrobat Reader is de populairste pdf-reader, maar niet de snelste of flexibelste. Gaaiho PDF Reader is sneller en heeft veel mogelijkheden. Zo kun je allerlei dingen aan je pdf toevoegen, zoals kant-en-klare of zelf gecreëerde stempels met variabelen (zoals datum of tijd), geometrische figuren, memoblaadjes, eigen tekst en kaders, een eigen (getekende) handtekening en doorzoekbaar commentaar. Het is zelfs mogelijk externe documenten en audiofragmenten aan een pdf-document te koppelen of het document met een wachtwoord te beveiligen. Ook het document doormailen of richting Evernote of Dropbox sturen doe je eenvoudigweg vanuit het programma zelf.

©PXimport

15 FocusWriter

Werk je regelmatig langere tijd in je tekstverwerker? Probeer dan FocusWriter eens uit. Het programma werkt schermvullend, zodat je niet wordt afgeleid door andere applicaties. In eerste instantie zie je alleen een lege pagina, pas wanneer je de muisaanwijzer tegen de bovenrand houdt, verschijnt een bescheiden menubalk met wat sobere opmaakmogelijkheden. Tabellen of plaatjes toevoegen is al een brug te ver. Wel is er een spellingchecker aanwezig, ook voor het Nederlands. Om jezelf tot nog meer productiviteit aan te sporen, kun je een ‘dagdoel’ instellen in de vorm van het aantal minuten of woorden dat je tijdens je werksessie wilt bereiken.

©PXimport

16 Motivate clock

Motivate Clock legt ongenadig het tijdsgebruik achter je computer vast. Standaard werkt de tool in een ‘manuele modus’, waarbij je zelf moet aangeven wanneer je aan het werken bent en wanneer niet. Het kan ook geheel automatisch. Je moet dan wel eerst even aanduiden welke applicaties je tot je werksfeer rekent. Met behulp van een plug-in voor onder meer Chrome en Firefox is het ook mogelijk specifieke sites aan deze werklijst toe te voegen. Je kunt dan op elk moment een gedetailleerd overzicht van je tijdsbesteding opvragen.

17 QText

QText overstijgt wat betreft pure tekstverwerking nauwelijks de mogelijkheden van Kladblok. Toch biedt dit programmaatje een paar superhandige voordelen. Om te beginnen biedt het een multitab-interface aan, wat handig is wanneer je notities rond diverse projecten tegelijk wilt bijhouden. Elk tabblad kun je een aangepaste naam meegeven. Daarnaast bewaart het programma geopende documenten automatisch (frequentie in te stellen), waarbij elk tabblad als apart tekstbestand wordt opgeslagen. Nog een functie: elk tabblad laat zich met een afzonderlijk wachtwoord versleutelen. En met een ingebouwde zoekfunctie kun je naar trefwoorden speuren, eventueel in verschillende teksten tegelijk.

©PXimport

18 QTranslate

Wil je vaak een stukje tekst laten vertalen? Gebruik dan QTranslate. Typ of plak de tekst in het hoofdvenster van het programma, kies een vertaaldienst (zoals Google Translate, Bing of Babylon) en laat je tekst vertalen. Een nog snellere manier is om het programmaatje mee te laten starten met Windows. Je hoeft daarna alleen maar de te vertalen tekst te selecteren in je document of op een website, en te drukken op Ctrl+Q. In een pop-up verschijnt direct de vertaling.

©PXimport

19 Stickies

In Windows kun je Plaknotities gebruiken, digitale post-its. Maar die tool is niet erg uitgebreid, het programmaatje Stickies is dan veel flexibeler. Via een sneltoets roep je een leeg, verplaatsbaar venstertje op (een sticky) waarin je dan tekst of plaatjes kwijt kunt of waaraan je zelfs bestanden kunt koppelen. De grootte en het uiterlijk van zo’n sticky bepaal jij, en via sneltoetsen laat je alle stickies snel weer verdwijnen of roep je ze opnieuw op. Uiteraard kun je stickies ook definitief verwijderen. Handig is nog dat je een tijdstip met alarm aan zo’n sticky kunt koppelen. Je notities laten zich bovendien als bijlage in een mail verzenden en je kunt ze zelfs naar andere computers binnen je netwerk versturen. Een ingebouwde beheermodule zorgt ervoor dat je nooit het overzicht over al je stickies verliest.

©CIDimport

20 NetSetman

NetSetMan is vooral handig voor wie z’n laptop op veel plekken gebruikt. Deze tool zorgt ervoor dat je niet telkens zelf alle instellingen hoeft te wijzigen om je laptop binnen het juiste netwerk te krijgen, af te stemmen op de juiste printer enzovoort. Je maakt één keer alle nodige profielen aan waarbinnen je de gewenste instellingen zoals IP-adres, printer en systeeminstellingen vastlegt. In het vervolg hoef je alleen nog het juiste profiel aan te klikken.

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

Bitdefender Premium Security: vangnet voor heel je digitale leven

Bitdefender Premium Security biedt meermaals bekroonde bescherming tegen virussen, malware, ransomware en frauduleuze websites. De software werkt op Windows, macOS, Android en iOS en beveiligt al je apparaten met één abonnement.

Naast Scam Copilot en de geavanceerde virusscanner bevat Premium Security diverse functies die gericht zijn op privacy en gebruiksgemak. Zo krijg je toegang tot onbeperkt VPN-verkeer, met meer dan vierduizend servers verspreid over vijftig landen. Daarmee surf je veilig en anoniem, ook op openbare wifi-netwerken.

De password manager helpt bij het genereren en veilig opslaan van sterke wachtwoorden, zodat je nooit meer hoeft te vertrouwen op zwakke of hergebruikte wachtwoorden. Verder blokkeert de systeembrede advertentie- en trackerbescherming ongewenste volgers en zorgt Cryptomining Protection ervoor dat kwaadwillenden je systeem niet stiekem inzetten om digitale valuta te delven.

Ook aan identiteit is gedacht. Zodra er een datalek wordt ontdekt waarin jouw gegevens opduiken, ontvang je realtime meldingen. Zo kun je snel actie ondernemen om schade te voorkomen. Bitdefender Premium Security combineert daarmee virusbescherming, privacyfuncties en identiteitswaarschuwingen in één helder pakket.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.